سرویس مد و لباس هنرآنلاین: بی‌شک یکی از مهم‌ترین بخش‌های آسیب‌دیده از پی شیوع کرونا، بخش آموزش در ایران و دیگر کشورها است.

انسیه زاهدی عضو هیئت علمی و مدرس دانشگاه الزهرا و همچنین دبیر بخش علمی دانشگاهی ادوار گوناگون جشنواره مد و لباس فجر، از تبعات و پیامدهای ویروس کرونا بر نظام دانشگاهی عرصه مد و لباس در ایران می‌گوید:

خانم زاهدی، مهم‌ترین پیامدهای کرونا بر روند آموزش در دانشگاه‌های حوزه مد و لباس در ایران چه بوده است؟

 نظام آموزشی کشور هم در بخش دانشگاه‌ها و هم آموزش و پرورش، در بحث دروس نظری و تئوری دچار تحولی روبه‌جلو شده است چراکه بسیاری از مناطق که دچار ترس از پرداختن به موضوع آموزش مجازی بودند، پس از شیوع کرونا بر این شیوه آموزشی در دانشگاه‌ها و مدارس تکیه زدند. البته رشته‌های گروه هنر هم در بخش فنی و حرفه‌ای و هم در دانشگاه‌ها با این شیوه آموزشی چندان عجین نشده چرا که طیف وسیعی از دروس، عملی هستند و باید به شکل حضوری آموزش داده شوند. از سویی دیگر بسیاری از علوم پایه نیز به دروس آزمایشگاهی و کارگاهی وابسته هستند. با این همه تلاش بر این بوده است که ارتباط میان اساتید و دانشجویان حفظ شوند اما با قاطعیت می‌توان آن گفت که بخش عمده و مهمی از این آموزش‌ها پس از تعطیلی دانشگاه‌ها در پی شیوع کرونا متوقف شده‌اند. دانشگاهیان مترصد این فرصت هستند که با برنامه‌ریزی اصولی و ساختارمند در نظام آموزشی، شیوه سنتی موجود را با شرایط آموزش مجازی و آنلاین جایگزین کنند.

پیش‌بینی شما از بازگشایی مجدد دانشگاه‌ها در ایران چه زمانی است؟

بر سر تاریخ بازگشایی دانشگاه‌ها بحث‌هایی وجود دارد و صحبت‌هایی که درباره موج دوم کرونا عنوان می‌شود، این چالش‌ها را نیز زیر سؤال می‌برد. وزارت بهداشت پیش‌بینی کرده است که پاییز و زمستان بسیار درگیری با بحران کرونا خواهیم داشت. در این میان کشورهای توسعه‌یافته‌ای همچون آلمان که تاکنون متکی به حضور دانشجو در مراکز تولید بوده‌اند و دانشجو موظف شده که یک‌سوم ساعت آموزش را در محیط تولیدی مرتبط با رشته خود حضور داشته باشد، حال اگر محیط دانشگاهی با تعطیلی مواجه شود، بخش تولید می‌تواند بخشی از خلأهای موجود را در زمینه تداوم مسیر آموزش جبران کند.

کرونا به ایجاد فاصله بیشتر میان صنعت و دانشگاه در چرخه نساجی و پوشاک کشور منتج شد.

متأسفانه در کشوری همچون ایران که نظام آموزشی به‌شدت از تولید دور است، بخش آموزش در پی شروع کرونا و وقوع تعطیلات دانشگاهی به‌شدت دچار بحران شده است و امروز شاهد قطع کامل ارتباط میان صنعت و دانشگاه‌ها در سراسر کشور هستیم.

کرونا خواهد توانست ساختار نیاز آموزش آکادمیک در ایران را دستخوش تغییر کند؟

بر اساس برخی پیشنهاد‌های از سوی وزارت علوم، باید تا جای ممکن، ساختار آموزش در تداوم جریان تولید تعریف شود اما به دلیل نبود تجربه کافی در ایران، تثبیت این روند کمی دشوار به نظر می‌رسد. آن هم در شرایط فعلی که دانشگاه‌ها تعطیل هستند و ارتباط پویای چندانی میان متولیان امر در هر دو بخش وجود ندارد. هرچند که تا پیش از این دانشگاه‌هایی همچون شریف و خواجه نصیر در بخش پروژه، طرح‌های اجرایی کردند که دانشجو درترم ۲ یا ۳ در محیط تولید قرار گیرد.

تکلیف مسئله خلأ ارتباطی میان صنعت و دانشگاه چه می‌شود؟

تفاوت سطح علمی دانش‌آموخته با صنعت همواره یک معضل بوده است و ما در کمیسیون صنعت و آموزش و پرورش همواره این بحث را داشتیم که دانشجویان اطلاع دانش و اشرافی نسبت به بخش صنعت ندارند از طرفی بخش تولید هم پذیرای دانشجوی بی‌تجربه نیست در مجموع آشنایی با روش‌های تولید و همچنین مفاهیم و کانسپت‌های صنعتی در نظام آموزشی ایران تاکنون به‌شدت مغفول مانده است.

می‌توان از کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور، توقعی برای بازنگری سرفصل‌های آموزشی داشت؟

ساختار کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور، ساده و کم تعداد به لحاظ منابع انسانی است و با این ساختار ساده که پشتیبانی مالی مطلوبی نیز از آن وجود ندارد، نمی‌توان توقع داشت به موضوع بازنگری در عناوین سرفصل‌های آموزشی نظام دانشگاهی در حوزه مد و لباس پرداخته شود. امروز بسیاری از سرفصل‌های جدید تدوین شده اما به دلیل نبود پشتوانه مالی، کار به سرآغاز نرسیده است. به هر روی تا منبع مالی لازم برای کار ایجاد نشده، نباید تعهد ایجاد کرد چراکه هم افراد مختلفی متضرر خواهند شد و هم کیفیت آموزش به‌شدت کاهش خواهد یافت. به هر تقدیر امید است از این پس و با توجه به شرایط متغیر آموزش در پی شیوع کرونا، به موضوع اصلاح سرفصل‌های آموزشی با دقت نظر بیشتری توجه شود تا دانشجویان بتوانند در شرایط مطلوب پا به عرصه صنعت بگذارند و صاحبان کسب و کار نیز با اطمینان از بنیه علمی و تجربی دانشجو، تلاش کنند زمینه طراحی و تولید محصولات هم‌تراز با محصولات خارجی در کشور با همراهی دانشگاه‌های سراسر کشور ایجاد شود.