سرویس مد و لباس هنرآنلاین: در دومین روز از برگزاری بخش بین‌الملل هشتمین جشنواره مد و لباس فجر، مدیرعامل منطقه آزاد چابهار و مدیرعامل موسسه توسعه هنرهای معاصر و طراحان لباس حاضر در این رویداد در راستای بهبود شرایط سوزن‌دوزی بلوچ به گفت‌و‌گو نشستند.
در ابتدای این نشست، مهدی افضلی مدیرعامل موسسه توسعه هنرهای معاصر از طراحان حاضر در نشست خواست که نقطه نظرات و انتقادات خود را در راستای بهبود و کاربردی شدن اهداف جشنواره به‌صورت کامل و به دور از کلی‌گویی بیان کنند.
او با اشاره به ظرفیت‌های موجود در منطقه چابهار، درباره توسعه هنر سوزن‌دوزی گفت: استفاده از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های منطقه چابهار از جمله اهداف ما در این جشنواره و در راستای بهبود مد و لباس بوده است. در واقع ما به دنبال یک اتفاق مبارک و مستمر هستیم و قصد نداریم که صرفاً به فضای اجراشده در جشنواره بسنده کنیم تا بتوانیم طی سال‌های آینده کارگاه‌های فعال و فضای زیرساختی را در این استان شاهد باشیم.
شهلا یاری بخت مدیر دانشگاه بین‌المللی مدآرت در ایران در پی این مباحث، بر لزوم توجه به پتانسیل‌های چابهار و زنان سوزن‌دوز بلوچ تأکید کرد و دراین‌باره گفت: به نظر من پتانسیل‌های موجود در ایران و بالأخص چابهار تا امروز نادیده گرفته شده است. در این راستا ضروری است که ما بتوانیم حوزه‌های پشتیبان مد را نظیر بخش‌های موسیقی، سینما و حتی جشنواره‌های آشپزی مد نظر قرار دهیم زیرا به‌واسطه این رویدادها امکان پشتیبانی بهتر از مد فراهم خواهد شد.
در ادامه این جلسه، عبدالرحیم کردی مدیرعامل منطقه آزاد و تجاری چابهار، بر لزوم استمرار اهداف جشنواره مد و لباس فجر تأکید کرد و دراین‌باره گفت: تجربه ما در ایران ثابت کرده است که عموماً رویدادهایی چون جشنواره‌ها و نمایشگاه‌ها به فراموشی سپرده می‌شوند بنابراین ما در این راستا به دنبال ارائه یک خروجی ملموس در چابهار هستیم زیرا اساساً یکی از اهداف حضور جشنواره مد و لباس فجر در چابهار همین مسئله است.
او درباره نحوه حضور جشنواره مد و لباس فجر در چابهار، توضیح داد و بیان کرد: پس از بازدید جناب آقای دکتر حسینی، معاون محترم امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از چابهار و آثار سوزن‌دوزی، ایده حضور جشنواره در این منطقه شکل گرفت.
مدیرعامل منطقه آزاد و تجاری چابهار تصریح کرد: من به‌عنوان فردی که اصالت بلوچ دارم، همواره شاهد بودم که زنان این خطه، پیش از آموختن خواندن و نوشتن، در عرصه سوزن‌دوزی طرح و نقش می‌سازند؛ این نقوش اصیل و دقیق، از همان دوران استعداد بی‌نظیر جوانان این استان را در ذهن من حک کرد.
کردی ادامه داد: متأسفانه بسیاری از اصالت‌های فرهنگی ما در طول تاریخ، توسط اقوام دیگر ربوده شده تا جایی که لباس اصیل اشکانیان امروز، به نام پوشش کشور پاکستان و افغانستان شناخته می‌شود؛. متأسفانه امروز این اتفاق درباره سوزن‌دوزی بلوچ نیز در حال رخ دادن است.
او درباره نحوه حمایت از زنان سوزن‌دوز بلوچستان، گفت: در راستای حمایت و توانمندسازی زنان این خطه، ما سعی کردیم که تمام هدایای مربوط به بخش‌های مختلف را از سوزن‌دوزی‌های این بخش تأمین کنیم. در همین راستا نیز برخی از این افراد را به نمایشگاه‌های بین‌المللی در عمان، فلورانس، تایلند، روسیه و ... فرستادیم که در نتیجه بازخورد خوبی برای آنان به دنبال داشت. بر همین مبنا ما فکر می‌کنیم که این نقوش را باید در لباس‌های امروزی به کار ببریم بنابراین از فرصتی که به‌واسطه نمایشگاه فراهم شده بود، بهره‌برداری کردیم.
مدیرعامل مرکز آزاد و تجاری چابهار تصریح کرد: ایده اصلی در جشنواره کنونی این بود که بتوانیم از طراحان و صنعتگران ملی و بین‌المللی در راستای توانمندسازی زنان بلوچستان و حفظ فرهنگ و اصالت این بخش استفاده کنیم. بر همین مبنا مدرسه عالی هنر با تمرکز بر سوزن‌دوزی بلوچ مد نظر قرار گرفت اما مبحث اصلی استفاده از ایده طراحان و بازخورد اقتصادی در این بخش است.
پس از صحبت‌های مدیرعامل منطقه آزاد و تجاری چابهار، محبوبه توکلی، طراح و مدیر هنری بر لزوم توجه به آموزش در عرصه مد و لباس تأکید کرد و دراین‌باره گفت: همان‌طور که می‌دانید، بسیاری از طراحان برجسته حاضر در این جشنواره، از ظرفیت سوزن‌دوزی در سطح بین‌المللی استفاده کرده‌اند، بنابراین به‌طور حتم می‌توان با آموزش مناسب امکان استفاده زنان بومی و سوزن‌دوز را از بازار بین‌المللی فراهم کرد اما این مقوله مستلزم تمرکز بر آموزش درست است.
شادی پرند طراح برجسته نیز در ادامه این جلسه، ضمن ابراز خرسندی از نحوه برگزاری جشنواره مد و لباس فجر در چابهار، دراین‌باره گفت: نحوه اجرای این جشنواره به حدی خوب بود که من به‌مرور کاملاً تحت تأثیر قرار گرفتم و بسیار خوشحالم که این رویداد در چابهار شکل گرفته است.
او ادامه داد: من از کودکی با سوزن‌دوزی‌های بلوچ آشنا هستم به همین خاطر دیدن آثاری از این دست، برای من یک حس صمیمانه ایجاد کرد اما معتقدم که باید به داستان‌هایی که پشت تمام نقوش بلوچ موجود است، توجه کنیم. به نظر من باید بتوانیم تمام نقوش سوزن‌دوزی‌های بلوچ را شناسایی کنیم و فرم‌های آن را معنا و معرفی کنیم زیرا داستان و روایت‌های نهفته در دل این نقوش به لحاظ مارکتینگ می‌تواند بسیار مثمر ثمر باشد. بنابراین امیدوارم که برای تبدیل این مستندات به کتاب اقدامی جدی شود.
این طراح تصریح کرد: باید درباره پارچه لباس‌های بلوچ فکری اساسی شود زیرا تمام زحمات سوزن‌دوزی‌ها اغلب بر روی پارچه‌هایی بی‌کیفیت انجام می‌شود و عملاً این حجم از زحمات و ماندگاری آن را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
سارا اسفندیاری دیگر طراح لباس حاضر در این جلسه، سطح آثار به نمایش گذاشته شده در این جشنواره را خوب خواند و گفت: به نظر من انتخاب طراحان و آثاری که در آن به نمایش گذاشته شده، بسیار خوب است و می‌تواند ذائقه را نوازش دهد اما من معتقدم که باید برای دستاوردهای این جشنواره بر عملکرد زنان بومی منطقه و طراحان این استان تمرکز کنیم. در همین راستا شاید لازم باشد که طراحان حاضر در این رویداد، بتوانند هر کدام بخشی از تجربیات و دانسته‌های خود را به زنان بومی این منطقه منتقل کنند تا امکان اجرای آثار بهتری در حوزه سوزن‌دوزی برای این گروه فراهم شود.
مهلا زمانی طراح برجسته و مدیرمسئول مجله لوتوس نیز در این جلسه از نحوه برنامه‌ریزی جشنواره مد و لباس فجر در چابهار تشکر کرد و گفت: برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده در این جشنواره از هر جهت قابل توجه و خوب بود. برای کمک به این خطه و هنر اصیل سوزن‌دوزی من به‌عنوان یک طراح می‌توانم بخشی از مجله خود را به معرفی این هنر و طراحی‌های اصیل این منطقه اختصاص دهم اما معتقدم که باید برای بهبود این شرایط از اساتید معتبر برای آموزش بهتر هنرمندان این خطه استفاده کنیم البته من معتقدم که پس از این نمایشگاه نوع طراحی‌های لباس در این خطه اندک تغییری را تجربه خواهد کرد.
فرین نوروزی طراح لباس نیز بر لزوم شناسنامه‌دار شدن طرح‌های سوزن‌دوزی بلوچ تأکید کرد و گفت: من معتقدم که هنر امروز بسیار مفهومی است بنابراین ما می‌توانیم از مفاهیم سوزن‌دوزی‌ها به شکلی شاخص استفاده کنیم و این تغییرات می‌تواند از مدرسه عالی هنر که به آن اشاره کردید، آغاز شود.
مهدی افضلی مدیرعامل موسسه توسعه هنرهای معاصر ادامه داد: به نظر من ظرفیتی تصاعدی در منطقه چابهار وجود دارد و این استعدادها به حدی است که می‌توان با حضور اساتید برجسته از آن خروجی مناسبی گرفت.
ستاره اسکندری سرپرست گروه "تار اول" در این نشست بر لزوم توجه به مفاهیم سوزن‌دوزی تأکید کرد و گفت: من معتقدم که هیچ‌چیز به‌اندازه هنرهای نمایشی نمی‌تواند به بسط و گسترش هنر کمک کند. قطعاً شناسنامه، داستان و فلسفه این نقوش ضرورت است زیرا مجموعه داستان‌ها و افسانه‌های این خطه، می‌تواند در این راستا مفید واقع شود.
او افزود: مسئله این است که در شتاب‌زدگی روزها داستان قصه و فلسفه گم شده است. در روزگار استیلای فضای مجازی که به‌واسطه فالوئرها امتیاز کسب می‌شود، روزگار بیماری را می‌گذرانیم، در نتیجه قبل از هر چیزی ایجاد نیاز فرهنگی امری بسیار مهم است اما این اتفاق جز با آموزش کودکان رخ نمی‌دهد.
این هنرمند تصریح کرد: مجموعه قصه‌هایی که در این خطه وجود دارد، می‌تواند با بازتعریف شود و کودکان را در معرض آموزش قرار دهد.
در پایان این جلسه، عبدالرحیم کردی به جمع‌بندی مفاهیم پرداخت، بر بررسی مفاهیم نقوش سوزن‌دوزی، نحوه ارائه آثار و مدرنیزه کردن آن‌ها، برگزاری کارگاه‌های آموزشی در مدرسه عالی هنر، افزایش تخصص در میان زنان سوزن‌دوز و آموزش به کودکان تأکید کرد و راهکارهایی را در راستای رفع مشکلات و اجرایی شدن طرح‌ها مورد بررسی قرار داد.