سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: امروزه دیگر همچون گذشته، گردشگران صرفاً برای تفریح و کسب لذت و دیدار صرف از ظاهر یک اثر سفر نمیکنند، بلکه در تار و پود هر سفری، جوهری از حس نوعدوستی و دیگر دوستی و علاقه و تمایلی به کسب شناخت از دیگر فرهنگها وجود دارد، تا آنجا که بسیاری از فعالان این عرصه، گردشگری را فعالیتی فرهنگی میدانند.
فرهنگ را از منظر گردشگری میتوان به دو بخش سنتی و مدرن تقسیم کرد. که هر کدام از این تقسیمبندی دارای چشمانداز متفاوتی است.
اما؛ آنچه در گردشگری فرهنگی بیشتر مدنظر است پردازش جلوههای مختلف فرهنگهای سنتی است. در جهان سنتی، فرهنگ در قالبهای اندیشگی و رفتارهایی شکل میگیرد که در هر جامعهای بنیاد زندگی جمعی را تشکیل میدهند و از نسلی به نسل دیگر انتقال مییابد. هنجارهای فرهنگ سنتی برگرفته از میراثی است که به نسل امروزی رسیده است.
این فرهنگ سنتی با توجه به تقاضای موجود در بازار گردشگری در عصر حاضر میتواند جاذب گردشگرانی باشد که خواهان یافتن مکانهایی با فرهنگ سنتی هستند تا اصالت واقعی را در آن تجربه کنند. از این رو است که در چارچوب گردشگری، تقاضاهای گوناگون فرهنگی در روندی از شناخت دیگر فرهنگها از راه بازدید از مناطق مختلف شکل میگیرد. این نشاندهنده آن است که بخشی از جریان گردشگری در چارچوب گردشگری فرهنگی، تضاد فرهنگی را پشت سر گذاشته است و بیشتر با قبول فرهنگ میزبان یعنی مناطقی که از آن بازدید میکنند بیشتر به دنبال شناخت از فرهنگ بومی است. که این روند را باید حاصل از تعامل فرهنگی ناشی از اندیشههای پسامدرن دانست که در تبلور از شناخت و تعامل فرهنگی از راه گردشگری شکل میگیرد.
طبق آمار سازمان جهانی گردشگری، بیش از 40 درصد گردشگری بینالمللی با انگیزۀ فرهنگی است و بهطور چشمگیری این فرایند در حال افزایش است. رشد روزافزون این نوع از گردشگری، توجه برنامهریزان و سیاستگذاران را در جهان به خود معطوف کرده است؛ و بسیاری از کشورها با خلق جشنها و فستیوالهای مختلف که ریشه و پایه عمیق فرهنگی ندارد، سعی میکنند در این بازار رقابت گوی سبقت را از آن خود کنند.
جشن "گل بازی" در کره جنوبی، کارناوال "بازل" در سوئیس، جشن "ساخت برجهای انسانی" در اسپانیا، "جنگ پرتقال" در ایتالیا، فستیوال" گوله برف" در اتریش، جشن "فانوس" در تایلند، جشنواره "پرتاب انگور" در استرالیا، جشنواره" ارتفاع" در ایتالیا، جشنواره "سازههای برفی" در ساپورو ژاپن، جشنواره موسیقی" زیر آب" در آمریکا و... نمونهای از جشنها و فسیتوالهای است که در نقاط مختلف جهان به نام گردشگری فرهنگی برگزار میشود و سالانه تعداد بیشماری از مردم نقاط مختلف جهان را با کسب درآمد به این کشورها میکشاند.
اما؛ در تعریف گردشگری فرهنگی باید به مفهوم فرهنگ نیز توجه کرد. فرهنگ به مجموعه آداب و رسوم، مجموعه پیچیدهای از دانشها، باورها، هنرها، سنتها. آداب و رسوم، اخلاقیات و هرچه که فرد به عنوان عضوی از جامعه خویش فرامیگیرد، گفته میشود.
در بسیاری از این موارد پدیدهای ناشناخته دستمایه برگزاری یک فستیوال یا جشن شده است. و سالانه میلیاردها دلار را به درآمد ملی این کشورها اضافه میکند. اما؛ کشور ما ایران که سابقه تاریخی و فرهنگی آن بر همه روشن است با دارا بودن رسوم و آیینها و مراسم خاص که همگی آنها برگرفته از فرهنگ غنی. طبیعت، دانش، نوعدوستی و... است سهم ناچیزی از این عرصه را به خود اختصاص داده است و متأسفانه بسیاری از آداب، رسوم و هنرهای بومی ما به فراموشی سپرده شده و امروزه جشنهایی که نه تنها با شرایط زندگی کشور ما و فرهنگ ما همخوانی ندارد جایگزین و در بین نسل امروزی رواج یافته است.
به دلیل بافت جامعه ایران و خانوادهدوستی ایرانیان و پیشینان ما، بسیاری از این رویدادها، جشنها، مراسم و آیینها در جهت همبستگی، تکریم، نشاط و تهییج خانواده بوده است.
"شب چله" همچون سایر مراسمهای آیینی ایرانیان، سنتی زیبا و ابداعی بینظیر است، که نمادی دیگر از پیوند ایرانی با مظاهر قدرت پروردگار در طبیعت و فرصتی برای گردهمایی، باهم بودن و تحکیم روابط خانوادگی، دوستی و شهروندی است. با وجود ریشهی چند هزار ساله این آیین در فرهنگ ملی ایرانیان، اتفاق نظری مبنی بر سبب پیدایش و گرامیداشت آن وجود ندارد. روایات مختلفی در باب نامگذاری و چگونگی پیدایش این آیینها آمده است. برخی معتقدند که مردم باستان، این شب را شب تولد خورشید میپنداشتند و گروهی بر این باورند که ظهور یا تولد مهر (میترا) در این شب صورت پذیرفته است. بعضی دیگر این شب را مصادف با میلاد عیسی مسیح (ع) میدانند، درحالیکه برخی میگویند پس از گرویدن پیروان آیین مهر به مسیحیت، این شب که جزو مهمترین اعیاد آیین مهر است، بهعمد روز میلاد مسیح نامیده شد.
این مراسم با توجه به گستره فرهنگی ایرانزمین در هر استان رسوم و آیینی خاص و متفاوت دارد. که هرکدام به عنوان یک جاذبه متنوع میتواند برنامه سفر جهانگردان زیادی را به کشورمان فراهم کند.
"شب چله" میتواند بهانهای برای گردشگری و شناخت آیینهای خاص این مراسم در مناطق و نواحی مختلف ایرانزمین باشد.
اگرچه در سال اخیر به ثبت آثار ملموس و ناملموس ما در حافظه جهانی همت گمارده شده است اما با این همه، ثبت جهانی و ملی میراث ملموس و ناملموس کشور زمانی سودمند خواهد بود که افزون بر حفظ و پاسداری، برای بهرهبرداریهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی از آنها در راستای توسعه صنعت گردشگری زمینهسازی شود.
شرکت هلدینگ گردشگری مارکوپولو به عنوان یک شرکت مطرح و تأثیرگذار در عرصه گردشگری و در راستای مسئولیتهای اجتماعی خود امسال نیز همانند سالهای گذشته جشن شب چله را هماره با قدردانی از فعالان و سختکوشان صنعت گردشگری و به منظور تکریم و اجر نهادن بر سنتهای پیشینیان در برج میلاد تهران برگزار میکند.
مدیران، فعالان، نوآوران و خاطرهآفرینان صنعت گردشگری در جمعی صمیمانه و دوستانه در حضور هنرمندان، استادان، مقامات و شخصیتهای سیاسی. اجرایی، فرهنگی و دو هزار گردشگر در پایان آخرین شب پاییز هزار رنگ و در آستانه زمستان سپید رنگ تجلیل خواهند شد تا همانند رسوم ایران و ایرانی ماندگار شوند. تا مارکوپولو نیز به عنوان برند برتر این صنعت سهمی اندک در پاسداشت این رویداد و شناساندنان به جهانیان داشته باشد.
خاطرنشان مینماید این جشن باشکوه با هنرنمایی 10 گروه ممتاز هنرمندان مطرح موسیقی، حافظ خوانی و بسیاری از برنامههای فرهنگی و هنری و نمایشگاه جانبی 25 غرفه خدمات خلاقانه در گردشگری و با حضور 40 نفر از سفرا، کارداران و مسئولان سفارتخانههای خارجی، شرکتهای هواپیمایی، مدیران ارشد سازمانها و بانکها، استادان و مسئولان دانشگاهها و پذیرایی سنتی و اهدای دهها جوایز ارزنده در شبی به یاد ماندی در برج میلاد تهران برگزار شد.
مدیرعامل هلدینگ گردشگری مارکوپولو