گروه فرهنگ و ادبیات هنرآنلایننشست رسانه‌ای پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی صبح امروز 21 اردیبهشت با حضور غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، محمود شالویی مشاور وزیر و مدیرکل حوزه وزارتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدمحمدمجتبی حسینی دبیر فرهنگستان زبان و ادب فارسی، حسین قرایی مدیرکل روابط عمومی سازمان صداوسیما، حسین ابراهیم‌آبادی رئیس مرکز نشر دانشگاهی، مصیب امیری رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع‌دستی، امیرسعید کرمی معاون گسترش زبان و ادبیات فارسی و ایران شناسی در خارج از کشور، علی تقوی عضو هیئت علمی فرهنگستان هنر و مهدی نجفی دبیر کارگروه دائمی شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی به میزبانی بنیاد رودکی برگزار شد.

در ابتدای مراسم پس از قرائت قرآن کریم، حسینی دبیر فرهنگستان زبان و ادب فارسی گزارش مختصری از برگزاری مراسم پاسداشت ارائه کرد.

در ادامه غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی عنوان کرد: همانطور که می‌دانید چند سال است روز 25 اردیبهشت ماه از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فرودوسی نامیده شده است. طی دو سال گذشته که برگزاری اجتماعات به دلیل شیوع ویروس کرونا امکان‌پذیر نبود، ما این روز را به صورت محدودتر جشن گرفتیم.

او افزود: امسال که شرایط برگزاری فراهم شد، از بهمن ماه سال گذشته ستادی تشکیل دادیم و از دستگاه‌های و وزارتخانه‌های مختلف دعوت کردیم که برنامه‌ریزی انجام شود تا این روز و هفته هرچه باشکوه‌تر برگزار شود.

حدادعادل ضمن بیان اینکه زبان فارسی به عنوان زبان ملی، رکن مهمی از ارکان هویت ملی ما ایرانی‌هاست، تصریح کرد: فارسی، زبانی است که چندین هزار سال از زبان فارسی باستان تا فارسی میانه و فارسی امروزی که همان دری در ایران استمرار داشته است و اکنون در سه کشور ایران، تاجیکستان و افغانستان رواج دارد.

او اضافه کرد: این زبان که زبان ملی ما ایرانی‌هاست، زبان دوم جهان اسلام است. بسیاری از معارف اسلامی با این زبان نوشته شده و گنجینه‌ای از معارف معنوی ایرانی به این زبان به نگارش درآمده است. زبان فارسی سرمایه‌ای برای ملت ایران است و در جهان، ایران را از طریق ادبیات فارسی می‌شناسند. این زبان عامل همبستگی و هویت ملی ماست و دشمنان ایران که در پی ایجاد تفرقه در ایران هستند، دشمن زبان و ادبیات فارسی هستند و سال‌ها و ماه‌های اخیر شاهد تحریفات رسانه‌ای دشمنان بوده‌ایم.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در ادامه اظهار کرد: بنابراین پاسداری از زبان فارسی یک وظیفه ملی است و وظیفه همه مردم ایران است. زبان فارسی، زبان مشترک میان همه مردم ایران است و روز 25 اردیبهشت ماه به همه ملت و مردم ایران تعلق دارد و این روز بهترین فرصت برای ادای احترام نسبت به مقام حکیم ابوالقاسم فردوسی است چراکه او با سرودن شاهنامه در هزار سال پیش، حق بزرگی در احیا و حفظ زبان فارسی دارد.

او ضمن اشاره به اینکه مراسم اصلی روز 25 اردیبهشت ماه از ساعت 10 تا 12 تالار وحدت برگزار می‌شود، یادآور شد: در این روز مقامات کشور، برخی از سفرای کشورهای فارسی‌زبان و اساتیدی از داخل و خارج ایران در این مراسم حضور خواهند داشت و به ایراد سخنرانی می‌پردازند و برنامه‌های هنری نیز اجرا خواهد شد و چند مراسم رونمایی نیز برگزار می‌شود.

حدادعادل به برخی از برنامه‌هایی که از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در این روز برگزار می‌شود، اشاره کرد و گفت: جلد سوم جامع زبان فارسی که طرح کلان ملی است و دو جلد آن پیش از این منتشر شده است، رونمایی خواهد شد. حدود 25 سال است که در فرهنگستان برای آن برنامه‌ریزی شده و پیش‌بینی می‌شود تا 700- 800 جلد ادامه داشته باشد. علی‌اشرف صادقی مدیر گروه فرهنگستان و مولف این کتاب طی سخنرانی جزئیات آن را اعلام خواهد کرد. تصور می‌کنم «فرهنگ جامع زبان فارسی» از چند کتاب شاخص نمایشگاه بین‌المللی کتاب امسال باشد.

او افزود: جلد هفدهم واژگان همچنین دو فرهنگ تخصصی که واژه‌های مصوب فرهنگستان را در بردارد در این روز رونمایی می‌شود. کتابی نیز با عنوان مجموعه مقالات مربوط به نظام گنجوی نیز در سال 1400 منتشر شد که به چاپ مجدد رسیده و معرفی خواهد شد.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی اضافه کرد: ما در روز 25 اردیبهشت ماه دسترسی عموم پژوهشگران به پیکره واژگانی به وجود آمده در فرهنگستان را آزاد اعلام می‌کنیم. ما به منظور تعریف پژوهشی جامع زبان فارسی از سال‌های پیش با مطالعه بیش از 1000 کتاب در دوره 1000 ساله، واژگان زبان فارسی را استخراج کردیم و همه را به رایانه سپردیم و یک پیکره زبان فارسی منحصربه‌فرد پدید آوردیم که قابلیت استفاده وسیعی داشته باشد که پژوهشگران و دانشجویان به آن احتیاج دارند و در این روز از آن رونمایی می‌شود.

او در ادامه گفت: فرهنگستان زبان و ادب فارسی بازنگری و بازنویسی در دستور خط فارسی داشته اشت که از آن نیز رونمایی می‌شود. همچنین یک همایش نیز برای مهارت‌افزایی دبیران زبان و ادبیات فارسی دوره متوسطه طی یکی دو روز آینده برگزار خواهدشد. کتاب ویرایش درسی نیز رونمایی می‌شود که این کتاب قوائدی است برای ویرایش کتب درسی سراسر کشور. تفاهم‌نامه‌هایی نیز با وزارت علوم و سایر نهادها نیز امضا خواهیم کرد.

حداد عادل در غیاب وزیر آموزش و پرورش در این نشست، برنامه‌های این وزارتخانه را در 25 اردیبهشت ماه توضیح داد و عنوان کرد: حدود یک ماه پیش مصوب شد تا در روز 25 اردیبهشت ماه زنگ تمام مدارس کشور به عنوان زنگ پاسداشت زبان فارسی نواخته شود. این وزارتخانه به مناسبت  این روز برنامه‌های مفصلی دارد و در نرم‌افزار شاد نیز پیام‌های مختلفی پخش خواهدشد.

او افزود: در شهر مشهد در جوار آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی نیز دانش‌آموزان سرودی خواهند خواند و از معلمان فردوسی پژوه نیز تقدیر می‌شود و مسابقاتی نیز برگزار خواهد شد. تمام این برنامه‌ها گام‌های اولیه بوده و با برداشت این گام امیدوارم تجربه بهتری برای برگزاری هر چه باشکوه‌تر این مناسبت در سالن‌های آتی کسب کنیم.

در ادامه محمود شالویی مشاور وزیر و مدیرکل حوزه وزارتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره برنامه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در روز 25 اردیبهشت ماه توضیح داد و گفت: در حالی به استقبال این روز می‌رویم که امسال برابر برنامه‌ریزی‌های به عمل آمده با زحمات آقای حداد عادل و حمایت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به اهمیت و حساسیت این مناسبت، برنامه‌های متنوعی خواهیم داشت.

او اضافه کرد: 4 نشان فرهنگی و هنری به این مناسبت میمون و مبارک تحت عنوان حماسه پژوهشی، حماسه‌سازی، حماسه‌سرایی و یک نشان بین‌المللی در نظر گرفته شده که در مشهد مقدس اهدا خواهد شد. دو پویش مهم نیز خواهیم داشت که نخستین پویش نرم‌افزار شاد است که آقای حدادعادل به آن اشاره کردند و دومین پویش خان هشتم نام دارد و در این پویش آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی به صورت هوایی با همکاری هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران توسط بالگردها گلباران خواهد شد.

شالویی افزود: رونمایی از کتاب شاهنامه با ترجمه اسپانیایی با حضور سفیر اسپانیا در مشهد و افتتاح یک نمایشگاه تخصصی از کتب شاهنامه در آستان قدس رضوی از دیگر برنامه‌هاست. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز در کلیه نمایندگی‌های فرهنگی خارج از کشور برنامه‌های متنوعی برگزار خواهد کرد. نمایشگاه عکس مشترک ایران و افغانستان با عنوان از توس تا پیر هرات نیز برگزار می‌شود.

مشاور وزیر و مدیرکل حوزه وزارتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اضافه کرد: معاونت فرهنگی سپاه امام رضا (ع) در اقدامی با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ویژه برنامه‌ای به منظور معرفی این حکیم ارجمند ایرانی را اجرا خواهد کرد. در ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی سراسر کشور نیز برنامه‌‎های مختلفی به مناسبت این روز برگزار می‌شود. باید از وزارت صمت نیز تشکر کنیم که بانی نام نهادن اسامی ایرانی بر خودروهای داخلی شده است و طبق برنامه‌ریزی، محصولات ایرانی با عناوین ایرانی عرضه می‌شوند.

در ادامه مصیب امیری رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع‌دستی، امیرسعید کرمی معاون گسترش زبان و ادبیات فارسی و ایران شناسی در خارج از کشور و علی تقوی عضو هیئت علمی فرهنگستان هنر درباره برنامه‌های این روز سخنانی ایراد کردند.

در پایان مراسم غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی به اتفاق همراهان از مجموعه بنیاد رودکی و کتابخانه‌ای که به تازگی در آن مکان تاسیس شده است، بازدید کردند.