گروه فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: در این نشست محمود شالویی دستیار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مسئول ستاد بزرگداشت شاعر پارسی حکیم نظامی، امیر عبدالحسینی دبیر ستاد بزرگداشت، مریم رضایی مدیر هماهنگی‌ها و رئیس دبیرخانه بزرگداشت نظامی گنجوی و احسان آقایی مدیر موزه هنرهای معاصر حضور داشتند.
نظامی شاعری شناخته شده در جهان
در ابتدای این نشست محمود شالویی، با این توضیح که برنامه‌های مهمی برای گرامیداشت حکیم نامدار و پاسدار زبان و ادب فارسی تدارک دیده شده، گفت: موضوع نظامی یکی از مهم‌ترین موضوعات فرهنگ و ادب است. او شاعر شناخته شده‌ای در ایران، جهان اسلام و سرتاسر جهان به شمار می‌آید. کمتر شخصی است با آثار او از اشعار، حکایت و قصه آشنا نباشد یا اسم «لیلی و مجنون»، «خسرو و شیرین» و «شیرین و فرهاد» را به یاد نداشته باشد. اما از احوال سراینده این حکایت‌ها و ابیات شیرین آنچنان که لازم است اطلاعاتی برای مخاطبان وجود ندارد.
او با اشاره به نامگذاری ۲۱ اسفند ماه به روز «نظامی گنجوی»، اظهارداشت: اسم این شاعر در تقویم فرهنگی و رسمی ثبت شده ولی برنامه مهمی به آن صورت که باید برای نظامی تدارک دیده نشده است که برای مفاخر دیگر برنامه‌هایی برپا می‌شود.
دستیار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان این که طی سال‌های گذشته «پنج گنج» نظامی بارها چاپ و منتشر شده و ترجمه آن مورد توجه قرار گرفته است، ادامه‌داد: درباره این شاعر برخی نقطه‌نظرات مطرح شده و کشورهایی یاد او را گرامی داشته‌اند. نفس این عمل پسندیده است اما آنچه اهمیت دارد این حکیم ایرانی باید با اصالت اصلی خودش و زبان فارسی، به‌عنوان یکی از مفاخر بزرگ کشور، الگو و سند فرهنگی درخشان معرفی شود.
مسئول ستاد بزرگداشت شاعر پارسی حکیم نظامی با تاکید بر این که برای گرامیداشت این شاعر فقط به روز اکتفا نشده است، افزود: برای یک هفته برنامه‌های متعددی در موضوعات مختلف در نظر گرفته‌ایم. این بزرگداشت فقط داخلی نیست و این گرامیداشت در تمام کشورهایی که ایران در آن نمایندگی و رایزن فرهنگی دارد اجرا خواهدشد. همچنین از شنبه ۲۱ اسفند تا پایان این ماه در تمام شهرهای بزرگ و کوچک برنامه‌های مختلفی را در این راستا شاهدیم. دولت سیزدهم علاوه‌بر ماموریت‌های مهمی که در زمینه اقتصاد و معیشت دارد، به فرهنگ و هنر نگاه ویژه‌ای کرده است و می‌توان به بازدید رئیس‌جمهور رئیسی از موزه هنرهای معاصر و ملاقات با چهره‌ها و حمایت از هنرمندان هنرهای تجسمی اشاره کرد.
شالویی با این توضیح که وقتی موضوع بزرگداشت حکیم نظامی با وزیر ارشاد مطرح شد بسیار با رغبت و علاقه خواست ستادی تشکیل شود و اضافه‌کرد: موضوع برگزاری مراسم بزرگداشت سال گذشته مطرح شد ولی پررنگ نبود. در دوره جدید تمام توان گذاشته شد تا ستادی شکل بگیرد و دستگاه‌های مختلفی در برگزاری آن مشارکت دارند از وزارت امورخارجه، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، وزارت میراث فرهنگی، شهردای تهران، آموزش و پرورش و وزارت علوم.
او با بیان این که وزیر ارشاد طی نامه‌ای از وزیر آموزش و پرورش خواست دانش‌آموزان در برنامه بزرگداشت حکیم نظامی مشارکت و سهمی داشته باشند، تصریح‌کرد: بنابراین مسابقه‌ای برای نوشتن مقاله توسط دانش‌آموزان شکل گرفته است و به ۱۰۰ نفر جوایزی تعلق می‌گیرد. دانش‌آموزان باید بگویند از حکیم نظامی چه می‌دانند. تا سنجشی از محصلان مدرسه‌ای داشته باشیم. این برنامه در راستای این است که حکیم نظامی گنجوی در طبقات و اقشار مختلف جامعه نقش مهم، موثر و فراگیری داشته باشد.
شالویی با این توضیح که ناشران برگزیده در نشر آثار نظامی نیز مورد تشویق قرار می‌گیرند، افزود: معاونت فرهنگی ناشرانی که در زمینه نظامی کتاب دارند شناسایی و بررسی می‌کند تا از آن‌ها قدردانی شود. ضمن این که تعداد قابل توجهی از پژوهشگران و محققان درباره احوال نظامی در وبیناری حضور خواهند داشت.
او با این توضیح که چهل رایزن فرهنگی برای همراهی با مراسم اعلام آمادگی کردند، گفت: از این تعداد برخی کشورها در پرونده نوروز هستند و برخی کشورها عضو اکو محسوب می‌شوند. یونسکو نیز به مناسبت عید نوروز بخشی از برنامه‌ها را به نظامی اختصاص داده است.
مرور برنامه‌های بزرگداشت شاعر پارسی قرن ۶
در ادامه این نشست، امیر عبدالحسینی اشاره کرد صداقت جباری از هنرمندان پیشکسوت هنرهای تجسمی نشان بزرگداشت را نوشته است و همچنین مصطفی گودرزی از دیگر هنرمندان هنرهای تجسمی طراحی پوستر را به عهده داشته است.
دبیر ستاد بزرگداشت شاعر پارسی حکیم نظامی با اشاره به برنامه‌های تدارک دیده شده در بخش‌های مختلف تجسمی، نمایشی، سینمایی، پژوهش و نشست‌های تخصصی، اظهارداشت: مراسم بزرگداشت با بخش هنرهای تجسمی از ۱۵ اسفند همزمان با میلاد امام حسین (ع) در مجموعه موزه و کتابخانه ملک آغاز می‌شود. در این موزه ۸ اثر درخشان کتابت نستعلیق شامل ۷ خمسه کتابت شده در سده‌های ۹، ۱۰ و ۱۱ هجری به نمایش درمی‌آید. در ۱۶ اسفند ماه نمایشگاهی از ۳۰ پوستر با موضوع حکیم نظامی از طراحان گرافیک معاصر در تهران، مراکز استانی و رایزنی فرهنگی در چند کشور افتتاح می‌شود. این پوسترها در نمایشگاه‌های متعددی نیز به نمایش در خواهند آمد مثلا توسط بنیاد رودکی به مدیریت مهدی افضلی در اکسپوی دوبی و کانون پرروش فکری کودکان و نوجوانان در نمایشگاه بولونیا و شارجه.
او با این توضیح که نمایشگاهی از تصویرسازی هنرمندان معاصر در کتاب‌های نشر یافته با مضامین «مخزن‌الاسرار»، «لیلی و مجنون»، «خسرو و شیرین» و «هفت پیکر نظامی» به همت انجمن تصویرگران کتاب کودک ۱۶ اسفند ماه افتتاح می‌شود، ادامه‌داد: ضمن این که نمایشگاه «پنج گنج» به روایت موزه هنرهای معاصر، نمایشگاهی با مضمون آثار و اشعار حکیم نظامی شامل آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر و آثاری که از مجموعه‌های خصوصی و دولتی گردآوری شده از ۱۸ اسفند ماه افتتاح خواهدشد و تا پایان اردیبهشت در معرض دید علاقه‌مندان قرار دارد. ۲۱ اسفند نیز نسخه شکوهمند «خمسه نظامی» که در گنجینه کتابخانه مدرسه عالی شهیدمطهری نگهداری می‌شود به مدت محدودی به نمایش درمی‌آید. امیدوارم این نسخه در آینده منتشر شود. بخش کارگاه‌های عملی در رشته‌های تجسمی و هنرهای سنتی نیز در موزه هنرهای معاصر و سایر مراکز برگزار خواهدشد.
عبدالحسینی با بیان این که در بخش هنرهای نمایشی، چندین اثر محیطی، میدانی، آیینی و پرده‌خوانی برنامه‌ریزی شده، اظهارداشت: نمایش فرم با عنوان «گربه جاده ابریشم» براساس هفت پیکر با طراحی و کارگردانی یاسر خاسب در روز افتتاح نمایشگاه «پنج گنج» در موزه اجرا می‌شود. نمایش میدانی دیگر توسط امیرحسین شفیعی در تالار وحدت و برج آزادی میزبان علاقه‌مندان است. دو نمایش عروسکی اپرای «لیلی و مجنون»، بهروز غریب‌پور در بهار سال ۱۴۰۱ و «روایت نمایشی و آوازی از یک عاشقانه» به نویسندگی و کارگردانی سیدجلال‌الدین دری با حضور ترکیبی بازیگران هنرهای نمایشی و خوانندگان موسیقی ملی در بهار سال آینده در فرهنگسرای نیاوران به روی صحنه می‌رود.
دبیر ستاد بزرگداشت شاعر پارسی حکیم نظامی درباره برنامه‌هایی که در حوزه موسیقی برگزار می‌شود، توضیح‌داد: علاوه‌بر اجراهای محیطی و میدانی کنسرت‌های موسیقی در سالن نیز در هفته بزرگداشت حکیم نظامی میزبان علاقه‌مندان است. گروه «هم‌نوازان حصار» به سرپرستی علی قمصری روایت متفاوتی از آثار حکیم نظامی را ۱۶ و ۱۷ اسفند ماه با موسیقی ار‌ائه می‌دهند. در ۱۸ و ۱۹ کنسرت «آفاق عشق» توسط گروه بیدل به خوانندگی حسام‌الدین سراج براساس ساخته‌های فریدون شهبازی اجرا خواهدشد. ۲۰ و ۲۱ اسفند ماه کنسرت «بزم‌آرایی خسرو در شکارگاه» از آثار درخشان فرهاد فخرالدینی با اجرای ارکستر سازهای ملی به سرپرستی علی‌اکبر قربانی و با صدای سالار عقیلی برگزار می‌شود. دو اجرای مهم و قابل توجه نیز در بهار ۱۴۰۱ میزبان مخاطبان است یکی «عاشقانه‌های شیرین» براساس آثار عاشقان لوریس چکناواریان با اجرای ارکستر بنیاد رودکی و به رهبری خودش و دیگری قطعه «گفت و شنید» از ساخته‌های پیمان سلطانی با اجرای ارکستر بنیاد روکی.
او با بیان این که در حوزوه فیلم و سینما، خانه سینما در برگزاری مراسم بزرگداشت مشارکت دارد، تصریح‌کرد: با همراهی منوچهر شهسواری سه نشست نقد و بررسی براساس فیلم‌های اقتباسی از آثار حکیم نظامی در سالن سینما تک موزه هنرهای معاصر اکران می‌شود. نشستی نیز با موضوع «غفلت و ضرورت براساس متون کهن به‌ویژه نظامی» داریم. برنامه‌ریزی برای تولید یک اثر سینمایی براساس اقتباس از عاشقانه‌های حکیم نظامی را نیز خواهیم داشت.
عبدالحسینی با این توضیح که مجموعه‌ای از همایش علمی و نشست‌های تخصصی نیز تدارک دیده شده، ادامه‌داد: این بخش با مشارکت و همراهی فرهنگستان هنر، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، کتابخانه ملی و مرکز اسناد و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی سازماندهی شده است. برگزاری نمایشگاهی از اسناد و کتاب‌های مرتبط با حکیم نظامی، انتشارات مقالات ادواری، سفارش و انتشار مقالات جدیدی به مناسبت این رویداد بزرگ فرهنگی و برگزاری نشست ادبی با حضور مفاخر شعر و ادبیات از برنامه‌های تدارک دیده شده محسوب می‌شود.
او همچنین درباره برنامه‌های ویژه بزرگداشت شاعر پارسی حکیم نظامی، اظهارداشت: برافراشته شدن پرچم حکیم نظامی بر فراز برج آزادی در کنار پرچم ایران، برافراشته شدن پرچم در فضاهای شهر مناسب در مراکز استانی و همچنین در رایزنی‌های فرهنگی ایران در خارج از کشور اتفاق می‌افتد. برنامه‌های متعددی برای پخش از رسانه ملی آماده‌سازی شده است. در صفحه اینستاگرام «خسرو و شیرین» نظامی‌خوانی را به‌روایت مشاهیر ادبیات خواهیم داشت. ماکت مجسمه حکیم نظامی توسط نادر قشقایی آماده شده که در هفته بزرگداشت رونمایی می‌شود تا مجسمه آن سال آینده در یک فضای مناسب نصب شود. طراحی بازی برای کودک و نوجوان براساس «هفت پیکر» را نیز داریم.
عبدالحسینی هم‌افزایی در برگزاری مراسم بزرگداشت شاعر پارسی حکیم نظامی را توسط دستگاه‌های مختلف فرهنگی کم‌نظیر دانست و افزود: این رویداد براساس عزم ملی برگزار می‌شود و به برنامه‌های نوروز متصل و تا سال بعد استمرار دارد.
احسان آقایی نیز در سخنانی کوتاه درباره برگزاری نمایشگاه در موزه، گفت: از یک سال قبل برنامه‌ریزی شده بود موزه میزبان نمایشگاه «پنج گنج» نظامی باشد.
این نشست با طرح پرسش توسط اهالی رسانه پایان یافت.