گروه فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: مهدی دریایی پژوهشگر تعزیه، با این توضیح که کتاب «دفتر تعزیه ۱۷» همزمان با پانزدهمین جشنواره آیینی و سنتی منتشر می‌شود به هنرآنلاین گفت: این دفتر شامل پنج مجلس در ادامه دفترهای تعزیه از سال ۱۲۵۸ تا ۱۲۸۵ قمری است.
او درباره این پنج مجلس، اظهارداشت: «اثاث پس دادن» مجلسی که یزید پشیمان می‌شود و وسایل امام حسین (ع) را پس می‌دهد. «شهادت امام علی (ع)»، «دورة الصدف» یکی دیگر از مجالس درباره بانویی است که وقتی اسرا را به حلب می‌آوردند لباس مردانه می‌پوشد و نقاب می‌زند. جنگ می‌کند تا خودش را به اسرا برساند و همه فکر می‌کنند مرد است؛ در این تعزیه بحث بدل‌پوشی هم مطرح است که یکی از عناصر فرعی تعزیه محسوب می‌شود. «زن نصارا» و «قانیا فرنگ» عناوین دیگر مجالس هستند.
دریایی انتشار این دفاتر تعزیه را اعتبار اسنادی و نشان دادن سیر تغییر و تحول آن‌ها دانست و ادامه‌داد: در این فعالیت پژوهشی ابتدا نسخه‌ها را پیدا می‌کنم و در مرحله بعد به‌صورت نمایشنامه بازنویسی می‌شوند. سپس بحث تطبیق مطرح است شرح موضوع و پاورقی‌ها. هدف از این کار احیای نسخ قدیم تکیه دولت است که تاریخ و قدمت دارند و در نهایت ارائه سند ملی و معتبر برای تعزیه هستند.
او همچنین از تدوین کتاب «شبیه‌نامه» با همکاری داوود فتحعلی‌بیگی خبر داد و افزود: این کتاب شامل مجالس، «اویس قرنی»، «رستم و سهراب»، «سوگ سیاوش»، «شیخ صنعان و دختر ترسا»، «عین‌القضات همدانی» و «لیلی و مجنون» است که مجالس حماسی و اساطیری محسوب می‌شوند.
دریایی با این توضیح که پنج جلد از مجموعه هفت جلدی «قدمگاه انجم» تا پایان امسال منتشر می‌شود، تصریح‌کرد: میرزا محمد روحانی متخلص به (میرانجم) از تعزیه‌سرایان مشهور استان مرکزی در دوره قاجار بوده است. از او ۷۵ مجلس نسخه به جا مانده. تاکنون دو جلد کتاب هر کدام شامل ۱۰ تعزیه از این تعزیه‌سرا توسط حوزه هنری استان مرکزی نشر یافته است.
او که این روزها مشغول تحقیق در مورد مبانی شبیه‌خوانی از شیوه‌های اجرای تعزیه است، اضافه‌کرد: در این پژوهش که در قالب کتاب منتشر خواهد شد به این موضوع می‌پردازم که نوع اجرای شبیه‌خوانی در قدیم چگونه بوده و در حال حاضر چه تفاوت‌هایی کرده است.
به‌گفته دریایی، دو کتاب «دفتر تعزیه ۱۷» و «شبیه‌نامه» توسط انتشارات نمایش منتشر می‌شود.