سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: بارها شنیده و خوانده‌ایم که "زندگی خاطره‌ای بیش نیست". اما پسندیده و نیکو است که این خاطرات جمع‌آوری و مکتوب شوند. متاسفانه با شیوع ویروس کرونا تعداد قابل توجهی از هنرمندان و ادیبان که بخش مهمی از تاریخ این سرزمین هستند را از دست داده‌ایم. اشخاصی که هرگز تکرار نمی‌شوند. کتاب زندگی‌نامه، خاطرات و تجربیات عده‌ای از آن‌ها هم‌چون پرویز پورحسینی ثبت و منتشر شده است. البته در سال‌های پیش نیز هنرمندانی را داشتیم که این دنیا را ترک کردند و خوش‌بختانه کتاب زندگی‌نامه و یا خاطرات آن‌ها در قالب گفت‌وگو در دسترس نسل جدید قرار گرفته است، مانند زنده‌یادان عزت‌الله انتظامی، عباس کیارستمی، حمید سمندریان و محسن وزیری‌مقدم. 

سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در یادداشتی که در مقدمه کتاب "پیشکسوتان هنر" منتشر شده به این موضوع تاکید کرده است. در بخشی از این یادداشت می‌خوانیم: "هنرمندان پیشکسوت، سرمایه اجتماعی جامعه‌ هستند چرا که دانش و بینش و مهارت هنری آن‌ها آمیخته با تجربه شده و تاثیر گسترده‌ای را پدید می‌آورد. هنرمندان پیشکسوت خط ارتباطی نسل‌های هنری با هم هستند و می‌توان با تدبیر و کمک آن‌ها، شور هنرمندان جوان را به طلای ناب اجتماعی تبدیل کرد".

وزیر ارشاد به وظیفه موسسه هنرمندان پیشکسوت در این باره اشاره کرده و نوشته است: "علاوه بر تکریم هنرمندان پیشکسوت، یکی از اهداف این موسسه، آن است که نسل جدید هنر و علاقه‌مندان هنر ایرانی بتوانند با پیشکسوتان هنرمند پیوند معرفتی و وجودی داشته باشند".

او هم‌چنین گفته است: "به همکارانم در موسسه هنرمندان‌ پیشکسوت تاکید می‌کنم در مسیر برقراری ارتباط بین نسلی به این مجموعه مکتوب بسنده نکنند و از روش‌ها و ابزار متعدد بهره گیرند تا حضور و اثرگذاری‌ افزون‌تر آنان در عرصه هنر ایران و جهان را شاهد باشیم."

با توجه به این که پیشکسوتان فرهنگ و هنر این مملکت تاریخ زنده معاصر هستند و باید تجربیات آن‌ها ثبت و ضبط شود با نیکنام حسینی‌پور مدیرعامل موسسه هنرمندان پیشکسوت که پیش‌تر مدیرعامل خانه کتاب بود و در مدت زمانی که این سمت را بر عهده داشت سعی کرد اصلاحاتی اساسی را رقم بزند گفت‌وگویی داشتیم مبنی بر این که برای ثبت تاریخ هنر شفاهی چه برنامه‌های پیش‌بینی شده است.

او با ابراز تاسف از این که کرونا باعث شده تعدادی از چهره‌ها را از دست بدهیم، افزود: هنرمندانی که بخشی از تاریخ و فرهنگ این سرزمین هستند و درهیچ کتاب درسی نمی‌توان تجربیات آن‌ها را پیدا کرد. باید اندوخته‌ها را از دل هنرمندان پیشکسوت بیرون کشید تا به نسل‌های متعددی منتقل شود و بدانند حوزه فرهنگ و هنر کشور چه سرنوشی طی کرده تا به این جا رسیده است. گذشته چراغ راه آینده است. نمی‌توانیم تاریخ را نادیده بگیریم. نسل هنرمندان پیشکسوت شاید جایگزینی نداشته باشند. افرادی که به مرور در زندگی هنری تجربه کسب کردند نه پشت میز مدرسه و دانشگاه.

حسینی‌پور با تاکید بر این که قبل از حضورش در موسسه، فعالیت‌هایی در حوزه نشر کتاب و ثبت تاریخ شفاهی هنر و خاطرات هنرمندان آغاز شده بوده، ادامه داد: این کار در حال انجام و پی‌گیری است اما متاسفانه به‌خاطر کرونا و لزوم رعایت پروتکل‌ها آهسته پیش می‌رود. چرا که علاوه بر چاپ کتاب خاطرات در قالب گفت‌وگو، فیلمبرداری برای ساخت فیلم مستند و سایر ابزارها نیز به کار گرفته شده است که مراحل انجام آن باید در موقعیت خاص صورت بگیرد. جلساتی را نیز در این زمینه داشتیم که پروژه‌های در حال انجام تقویت شوند.

او با این توضیح که ثبت و ضبط تاریخ شفاهی هنر نباید فقط به موسسه هنرمندان پیشکسوت محدود شود، تصریح کرد: پیشنهاد دادیم و در دستور کار است از نهاد و موسسات تخصصی دیگر نیز حمایت کنیم تا این خاطرات ثبت، ضبط و منتشر شوند. البته لازم است حمایت‌هایی از معاونت‌های تخصصی نیز صورت بگیرد. 

حسینی‌پور با بیان این که نباید از فضای مجازی غافل شد، اظهارداشت: نسل جدید زمان زیادی را در  شبکه‌های اجتماعی می‌گذراند. با تولید محتوای چند دقیقه‌ای تصمیم داریم فیلم‌هایی از تجربیات پیشکسوتان منتشر کنیم. اینستاگرام موسسه نیز راه‌اندازی خواهد شد و در این فضا کارهای تصویری و فیلم را پوشش می‌دهیم.

مدیرعامل موسسه هنرمندان پیشکسوت، اضافه کرد: از هنرمندانی که با آن‌ها تماس گرفته می‌شود می‌خواهیم در این زمینه همکاری لازم را با ما داشته باشند.