سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین، فرشاد سنبل‌دل شاعر، با این توضیح که کتاب "شعر بلند شرایط" به‌زودی توسط انتشارات افراز به چاپ می‌رسد، به هنرآنلاین گفت: کتاب حاوی یک منظومه اپیزودیک بلند در 44 صفحه است که در سه سال اخیر هم‌زمان با مراحل نهایی تکمیل پروژه پژوهشی رساله دکترایم سروده شده است.

او با بیان این که "شعر بلند شرایط" منظومه‌ای است درباره شعر فارسی در حاشیه مانده، افزود: این اثر به نوعی بیان شعری پژوهشی است که درباره شعر در حاشیه فارسی از دوره قاجار تا به امروز که در دست انجام است. مقصودم از گفتن این شعر در حاشیه، نحله‌های شعری و یا شاید فردیت‌های تاریخی شعر فارسی است که گاها از آن به عنوان آوانگاردها یا تجربی یاد می‌شود اما به صورت عمومی، شاعران نوگرا و نوآور اطلاق می‌شوند. البته "شعر بلند شرایط" دومین کتاب شعرم پس از انتشار کتاب "متروپلیس" است که در شمارگان محدود منتشر شد و پخش گسترده‌ای نداشت.

سنبل‌دل ادامه داد: در این منظومه مانند اثر پژوهشی که در دست نگارش دارم، پرسش اصلی درباره سازوکار عمل سیاسی شعر، نسبت تجربه در شعر مدرن فارسی و کارکردهای سیاسی اثر ادبی است. این شعر به لحاظ فرمیک تلاش می‌کند تجربی عمل کند و به معنای دقیق فرم اکسپریمنتال دارد. این پژوهش در قالب رساله دکترای من نوشته و پردازش شده و به زبان انگلیسی است و امیدوارم بتوانم به زودی پس از انتشار نسخه انگلیسی، نسخه فارسی ترجمه شده آن را هم منتشر کنم. کلیت این پژوهش به کار شاعرانی می‌پردازد که شاعرهای جریان‌های حاشیه‌ای شعر فارسی هستند.

او توضیح داد: مهم‌ترین این شاعران که طی این سال‌ها درباره آن‌ها پژوهش انجام داده‌ام به ترتیب یغما جندقی، میرزاده عشقی، محمد مقدم، ذبیح بهروز، شین پرتو، تندر کیا و هوشنگ ایرانی هستند. برخی از این شاعران در منظومه "شعر بلند شرایط" یا خود شاعران و یا اندیشه‌ای که آن‌ها را نمایندگی می‌کند صاحب صدا شده‌اند و در این شعر ردپای آن‌ها قابل پی‌گیری است. البته پیش از این درباره تندر کیا، محمد مقدم و ذبیح بهروز در قالب پایان‌نامه فوق لیسانس پژوهشی ارائه داده‌ام. کتاب "گزارش نهیب جنبش ادبی شاهین" نیز مقدمه‌ای است بر شعر تندر کیا که مدعی ابداع شعر نوی دیگری بوده است. در طول تاریخ شعر نو فارسی، همواره اهمیت شعر تندر کیا شاعر آوانگارد معاصر با نیما نادیده گرفته شده و بحث درباره کار و شعر او در کتاب‌های تاریخ ادبی معاصر چندان جایی نداشته است. این کتاب گزارشی از کار و شعر تندر کیا و گزیده‌ای از اشعار اوست که توسط نشر گوشه در سال 1395 منتشر شد.

سنبل‌دل با بیان این که در سال‌های ابتدای تحصیل در دانشگاه تهران به این نتیجه رسیدم خلا عمده‌ای در زمینه اطلاعات و آثار شاعران حاشیه‌ای وجود دارد، اظهار داشت: به ویژه شاعرانی که به موازات نیما ادعای نوآوری درباره شعر مدرن فارسی داشتند هم‌چون تندر کیا و محمد مقدم. به همین دلیل در فاز اول به جمع‌آوری آثار این شاعران طی سه سال پرداختم و در فاز دوم پژوهش‌هایی را آغاز کردم که ابتدا با کار بر تندر کیا آعاز شد و در ادامه با کار بر محمد مقدم ادامه یافت. همان‌گونه که اشاره شد پروژه درباره تندر کیا انتشار یافت ولی کتاب محمد مقدم تکمیل نشده باقی ماند تا این‌که متوجه شدم مجموعه اشعار او منتشر شده و این ضرورت را احساس نکردم که به سرعت بخواهم نمونه‌ای از آثار مقدم را معرفی کنم و مقدمه‌ای ارائه دهم. در نتیجه ویرایش جدیدی از این کتاب را شروع کرده‌ام.

او که آثار این شاعران را با پیچیدگی‌های بدست آورده، تصریح کرد: برای تهیه این آثار مدت زمان طولانی صرف شد. تمام کتابخانه‌های آکامیک ایران را بررسی کرده و با آن‌ها مکاتبه داشتم و با بسیاری از کتابخانه‌های فارسی خارج از کشور تماس گرفتم. به ویژه شاعران موازی به نیما به جهت این که عموما نادیده گرفته شدند اگر نخواهیم بگوییم از تاریخ ادبیات فارسی حذف شدند و اهمیت چندانی به کار آن‌ها داده نشد. به همین دلیل نگهداری آثار آن‌ها با چالش روبرو بود و آرشیودارها تمایلی برای نگهداری شعر این شاعران نداشتند. کتاب‌های آن‌ها به ویژه کارهای محمد مقدم و تندر کیا شمارگان محدودی داشتند و امروزه آثارشان تبدیل به آثار نایاب شده است.

سنبل‌دل یادآور شد: در حین ویرایش نهایی "شعر بلند شرایط" برای چاپ با فراخوان سومین دوسالانه "جایزه ادبی بوشهر" برخورد کردم و به جهت ترکیب فوق‌العاده داوران، این منظومه را در جشنواره شرکت دادم که توانست جایزه اول بخش "شعر منتشر نشده" را بدست آورد.

فرشاد سنبل‌دل تحصیل کرده مقطع لیسانس و فوق‌لیسانس رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران و دانشجوی دکترای دانشگاه سنت اندروز اسکاتلند بریتانیا است.