سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین، "درآمد"، "زیبایی‌شناسی تئاتر ایرانی"، "کچل پهلوان، تئاتر خیمه شب‌بازی ایران"، "زیبایی‌شناسی تئاتر کچل"، "کمدی، تاریخچه"، "تقلید"، "تماشا"، "کمدی میرزافتحعلی"، "درام ایرانی، تعزیه"، "زیبایی‌شناسی درام ایرانی"، "تالار و صحنه و تماشاگران تعزیه"، "پیش درآمد نمایش تعزیه"، "کارگردانی تعزیه"، "بازیگران تعزیه"، "دوره نمایش‌های تعزیه"، "طرح تعزیه باغ فدک"، "طرح تعزیه دیر راهبان نصرانی" و نتیجه، فهرست کتاب را تشکیل می‌دهند.

جلال ستاری در ابتدای این کتاب توضیح داده: "در سی و هفتمین شماره مجله فرانسوی تئاتر larevue theatrale سال چهارم دوره جدید، ژوئیه 1905 که به تئاتر ایرانی la theatre persan اختصاص دارد، مقاله‌ای مفصل مصوری به قلم آدولف تالاسو thalasso adolphe  به چاپ رسیده است که ترجمه آن را بی‌کم و کاست در این جا می‌آوریم- به رغم پاره‌ای توضیحات نادرست نویسنده از لحاظ تاریخی خاصه در باب تشیع و تسنن و توصیه‌های کدخدامنشانه‌ای که در پایان مقاله به ایرانیان می‌کند. اما از برگردان بعضی توضیحات نویسنده درباره برخی واژه‌ها که معنایشان بر خوانندگان پوشیده نیست، چشم پوشیدیم".

در ادامه آمده است: "آدولف تالاسو مقاله‌اش را در عصر مظفرالدین‌شاه (سلطنت 1896 تا 1906) به چاپ رسانده است و به احتمال قوی در آن زمان به ایران سفر کرده است. بنابراین بعضی توصیه‌های کدخدامنشانه‌اش به ایرانیان، دیگر امروزه کاربرد ندارد، اما توصیف‌اتش از پهلوان کچل و تقلید و تماشا که روزگاری بازاری گرم و پرورنق داشتند، هنوز بسی آموزنده است و شرحش در باب تعزیه نیز که به زعمش "درام ملی" است، خواندنی است. مخلص کلام این که آنچه درباره تئاتر ایرانی می‌گوید هم شامل نکات شایان اعتنایی است و هم طبیعتا جای جای ناقص (نه از سر بدخواهی بلکه به سبب ناآگاهی)، اما هر چه هست با قلت در باب تئاتر ایرانی، سند ارزشمندی است(خاصه به سبب بعضی تصاویر) که ما چاپ کامل ترجمه آن را در دنباله چاپ ترجمه بعضی نوشته‌های الکساندر شودزکو (به لهستانی، خوجکو) ایران‌شناس لهستانی (1804-1891) و کنت آرتور دو گوبینو 1816-1882 (ایران‌شناس) در باب تئاتر ایرانی در فصلنامه تئاتر به روزگاری که واقعا ویژه پژوهش در تئاتر بود(به سردبیری لاله تقیان) مفید می‌دانیم".

در بخشی از مبحث "زیبایی‌شناسی تئاتر ایرانی" عنوان شده: "از همه تئاترهای جهان، چه شرقی و چه غربی، تئاتر ایرانی تنها تئاتری است که تا امروز خصلت قدسی درام را حفظ کرده است و می‌توان گفت که آن درام قدسی جز لاینفک باورهای ملی شده است. آنچه نزد همه اقوام دیگر، چیزی جز تفریح و سرگرمی و مایه حظ چشم و گوش و خوی و نشاط قلب و روح نیست، در آن جا در اصفهان، تجلی چیزی اساسا مذهبی است که از درد صادقانه قومی توشه و مایه می‌گیرد که شاهد نمایش خاطره رحلت یک تن از امامانش است و از فرط علاقه برای تجلیل پیامبرانش(کذا) خود را در غرقه در خون به تماشا می‌گذارد. بر تعزیه، که مبنای ادبیات دراماتیک ایران است، اندک اندک انواع نمایش‌های دیگر چون کچل پهلوان(خیمه شب بازی)، تقلید(لال بازی) و تماشا(مضحکه) و طنز اجتماعی میرزا فتحعلی افزوده شدند. این چنین مجموعه ادبیاتی فراهم آمد که تئاتر یک ملت نامیده می‌شود".

کتاب "تئاتر ایرانی" نوشته آدولف تالاسو با ترجمه جلال ستاری در شمارگان 1000 نسخه و با قیمت 15هزار تومان توسط انتشارات نمایش روانه بازار کتابفروشی‌ها شد.

Scanbot Mar 6_ 2019 12.59 PM