به گزارش هنرآنلاین به نقل از روابط عمومی موسسه خانه کتاب، نشست خبری سی‌وششمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و جایزه جهانی کتاب سال پیش‌از ظهر امروز سه‌شنبه 9بهمن‌ماه، با حضور نیکنام حسینی‌پور مدیرعامل موسسه خانه‌کتاب، محمدعلی مهدوی‌راد دبیر علمی این رویداد و محمدعلی حیدری دبیر جایزه جهانی کتا‌ب‌سال در سرای اهل قلم موسسه خانه‌کتاب برگزار شد.

حسینی‌پور با تبریک بعثت انقلاب اسلامی ایران درباره جایگاه جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، گفت: جایزه کتاب سال با فراز و فرودهای فراوان به ایستگاه سی‌وششم رسیده است. این رویداد در منطقه و جهان به ‌عنوان یک برند و مرجع در محافل فرهنگی شناخته می‌شود به طوری که بسیاری از نویسندگان به ‌دنبال حضور در این رویداد هستند.

او با اشاره به فرایند بررسی و داوری آثار، ادامه داد: طبق فراخوان سی‌وششمین دوره جایزه کتاب سال، مهلت معرفی آثار از فروردین تا مهرماه سال جاری اعلام و فرایند داوری 6هزار اثر در دبیرخانه از آبا‌ن‌ماه آغاز شد. بیش از 580 داور با 80هزار ساعت داوری آثار را انجام دادند. بیش از صد داور آثار مطالعات اسلامی و ایرانی را بررسی کرده‌اند.

مدیرعامل موسسه خانه کتاب با تاکید بر نقش دبیرخانه جایزه کتاب سال در جریان داوری آثار، افزود: دبیرخانه به‌ عنوان مرجعیت بسیاری از رویدادهای کتاب‌ محور کشور شناخته می‌شود. به ‌طوری که دبیرخانه طی این مدت زایش‌هایی مانند کتاب‌ سال استانی را تجربه کرده است. از این جمله می‌توان به برگزاری 7 رویداد کتاب سال استانی اشاره کرد.

حسینی‌پور درباره نقش ناشران در رویداد کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، توضیح داد: بسیاری از ناشران کشور با ایده‌پردازی و ارائه عام به مولفان در حوزه تالیف فعالیت دارند. بنابراین تاکید دارم که باید ناشران در رویداد کتاب سال جمهوری اسلامی ایران دیده شوند.

او با اشاره به جزییات برگزاری آیین اختتامیه سی‌وششمین دوره جایزه کتاب سال، گفت: برگزیدگان در آیین اختتامیه 16بهمن‌ماه جوایز خود را از دست رئیس‌جمهور در تالار وحدت دریافت می‌کنند. در این دوره 14 اثر به‌ عنوان برگزیده و 41 اثر به‌عنوان تقدیری شناخته شده‌اند.

مدیرعامل موسسه خانه‌کتاب با اشاره به لزوم توجه به نقش انجمن‌های علمی و صنفی در جریان داوری کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، ادامه داد: سال آینده در جریان داوری آثار از انجمن‌های علمی و صنفی استفاده خواهد شد و مشارکت آن‌ها را خواهیم داشت. برای تحقق این هدف مکاتباتی را آغاز کرده‌ایم.

حسینی‌پور افزود: در رویداد جایزه جهانی کتاب سال آثاری از کشورهای آمریکا، ایتالیا، ترکیه، فرانسه و لبنان که آثاری در حوزه‌های ایران‌شناسی و مطالعات اسلامی داشته‌اند حضور دارند. مقدمات حضور مهمانان خارجی انجام شده است.

مدیرعامل خانه کتاب گفت: با احتساب برگزیدگان جایزه جلال آل‌احمد و شعر فجر 10هزار و 308 عنوان وارد دبیر‌خانه شده است. نزدیک به 631 نفر طی 36 سال برگزاری کتاب سال برگزیده و 930نفر نیز به‌عنوان شایسته تقدیر معرفی شدند. 110نفر از این برگزیدگان متاسفانه دارفانی را وداع گفتند.

او با اشاره به اهمیت مستندسازی فعالیت‌های فرهنگی، اظهارداشت: متاسفانه چندان به مقوله مستندسازی فعالیت‌های فرهنگی توجه نمی‌شود بنابراین موسسه خانه‌کتاب هم‌زمان با برگزاری آیین اختتامیه سی‌و‌ششمین دوره جایزه کتاب سال از کتاب "آینه دوران" را به‌ عنوان دایره‌المعارف کتاب سال در دو جلد رونمایی خواهد کرد.

در ادامه، مهدوی‌راد در این نشست با اشاره به اهمیت و جایگاه کتاب سال، توضیح داد: بسیاری از کشورها حتی در موقعیت‌های بحرانی با هدف تاکید بر اهمیت توجه به فرهنگ رویداد کتاب سال را برگزار می‌کنند.

او افزود: 6413 عنوان کتاب در جریان داوری قرار گرفتند و 272 عنوان به مرحله نهایی رسیدند. دایره بررسی آثار به کتاب‌هایی اختصاص دارد که از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز انتشار دریافت کرده‌اند. سه حوزه اصلی به کتاب‌های تالیفی، ترجمه و تحقیق اختصاص دارد.

مهدوی‌راد درباره لزوم ارائه تعریف برای برخی کتاب‌ها که در هیچ‌کدام از قالب‌های تالیف، ترجمه و تحقیق نمی‌گنجد، گفت: برخی کتاب‌ها با توجه به مقدمه مترجم، افزوده ‌شدن فصل‌های جدید و همچنین گزیده‌گویی‌ها به‌ طوری است که نمی‌توان کتاب را کاملا ترجمه و یا تالیف نامید و باید در کاربرگ جدید تعریف شود. داوران برای داوری این آثار به معیارهای ارزیابی جدید نیاز دارند که باید تعریف شوند.

دبیر علمی سی‌وششمین دوره جایزه کتاب سال، افزود: امسال مانند سال‌های گذشته آثار بررسی‌شده از نظر کمی رشد مناسبی داشتند اما هم‌چنان از ضعف درونمایه و کیفیت رنج می‌بریم؛ حتی در رشته‌های علوم پایه و محض هم‌چنین مهندسی کامپیوتر و برق آثار قابل توجه نبودند؛ علاوه بر این در حوزه‌های علوم انسانی و اسلامی نیز کارهای مهمی شناسایی نشده‌ است.

در ادامه این نشست حیدری، دبیر جایزه جهانی کتاب سال درباره جریان شناسایی آثار مولفان خارجی، گفت‌: طبق روال سال‌های گذشته کتاب‌ها از طریق مراجع مختلف مانند رایزنی‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران شناسایی شدند.

او توضیح داد: 2000 عنوان کتاب در این دوره بررسی شده است برخی آثار از رویدادهای فرهنگی مانند نمایشگاه‌های خارجی و کتابخانه‌های ملی نیز خریداری شده است. کتاب‌ها به موضوعات هنر، معماری، کلام و عرفان، توریسم، ایران و جهانگردی اختصاص دارد. 

حیدری اضافه کرد: 200 اثر به مراحل بعدی داوری راه پیدا کرده‌اند و 10 اثر به‌عنوان برگزیده بیست‌و‌ششمین دوره جایزه جهانی کتاب سال از سوی داوران شناسایی شده است.

در ادامه این نشست خبری حیدری درباره خرید کتاب خارجی در این دوره از جایزه جهانی کتاب سال و میزان بودجه تخصیص یافته برای این موضوع، گفت: خوشبختانه باوجود همه مسایل و مشکلات اقتصادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از توجه به این مقوله فروگذاری نشد. خریدهای کتاب از نمایشگاه کتاب تهران و بخشی دیگر از نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت انجام شده است علاوه بر این خوشبختانه به دلیل ارتباط تنگاتنگ با نمایندگان و رایزنان فرهنگی کشورمان برای شناسایی کتاب‌ها مشاوره گرفته‌ایم.

او افزود: خوشبختانه به لحاظ بودجه محدودیتی جدی، وجود ندارد؛ اما درباره میزان رقم تخصیص داده شده حضور ذهن ندارم.

حسینی‌پور نیز درباره هزینه خرید کتاب برای بیست و ششمین دوره جایزه جهانی کتاب سال، اظهارداشت: بودجه خرید کتاب برای این موضوع از موسسه خانه کتاب تامین شده است. امسال نزدیک به صد میلیون تومان کتاب از نمایشگاه کتاب خریداری شد و بیش از 50 میلیون تومان نیز از نمایشگاه‌های خارج از کشور است.

او افزود: تلاش داریم منابع ارزشمند جایزه کتاب سال و جایزه جهانی را در قالب کتابخانه در اختیار پژوهشگران قرار بگیرد. امید‌واریم بعد از برگزاری جایزه جهانی این کتابخانه را افتتاح کنیم.

حسینی‌پور، همچنین با تاکید بر لزوم توجه بیشتر به تقویت کرسی ادبیات فارسی در کشور‌های دیگر بیان کرد: با از دست دادن کرسی‌های زبان فارسی در کشور‌های دیگر، کشور‌های دیگر به این حوزه ورود می‌کنند. توجه نهاد‌های علمی و تخصصی بنیاد سعدی و همچنین وزارت امور‌خارجه به این حوزه ضروری است.

در پایان این نشست از پوستر سی‌و‌ششمین دوره جایزه کتاب سال و بیست‌وششمین دوره جایزه جهانی کتاب سال رونمایی شد.