سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: در آثار کهن و کلاسیک شعر فارسی و همچنین در اشعار شاعران معاصر، بسیاری از قطعات در باب حادثه قدیر نوشته شده است.  محمد صحتی سردرودی در این باره می‌نویسد: "ایرانیان مسلمان را از همان نخست به علی و آل پاکش گرایشی دیگر و برتر، ارادتی فزونتر و بهتر بود و شاعران بزرگ و بیدار هم که همیشه زبان گویای ملّت و مردم بوده اند مردمان مسلمان را به همین گرایش سفارش می کردند چنان که معروفی بلخی از سرآمد شعرای ایران رودکی سمرقندی چنین حکایت کرده است:از رودکی شنیدم استاد شاعران/کاندر جهان به کس مگرو جز به فاطمی."

مروری بر آثار شاعران بزرگ ایرانی بیش از همه اشاره‌های  شاعران ما به غدیر خم را نشان می‌دهد.

 منوچهری دامغانی:

آهنی در کف، چون مرد غدیرخم         به کَتِف باز فکنده سر هر دو کُم

یا

کس را خدای، بی هنری مرتبت نداد     بیهوده هیچ سیل نیاید سویِ غدیر

باشد همو بزرگ و چنو روزِ او بزرگ   باشد شقی حقیر و چنو روزِ او حقیر

 ناصر خسرو قبادیانی:

شرف مرد به هنگام پدید آید از او        چون پدید آمد تشریف علی روز غدیر

بر سر خلق مر او را چو وصی کرد نبی            این، به اندوه در افتاد از او، آن به زحیر

حسد آمد همگان را ز چنان کار از او     برمیدند و رمیده شود از شیر، حمیر

او سزاید که وصی بود نبی را در خلق   که برادرش بُد و بِنْ عم و داماد و وزیر

سنایی غزنوی:

نامش از نام یار مشتق بود     هر کجا رفت همرهش حق بود

آل یاسین شرف به او دیده      ایزد او را به علم بگزیده

نایب مصطفی به روز غدیر   کرده در شرع مر، ورا، به امیر

بهرِ او گفته مصطفی به اِلاه   کای خداوند "والَ من والاه"

هر که تنْ دشمن است و یزدانْ دوست    داند "الرّاسخون فی العلم" اوست

دل او عالمِ معانی بود           لفظ او آب زندگانی بود

تنگ از آن شد بر او جهان سترگ        که جهان تنگ بود و مرد، بزرگ

 فرید الدین عطّار نیشابوری:

رونقی کان دین پیغمبر گرفت             از امیرمؤمنان حیدر گرفت

قلبِ قرآن، قلب پر قرآن اوست            "وال من والاه" اندر شأن اوست

 

 

سعدی:

به آن روزی که وحی آمد نبی را         که از پالان اشتر ساخت منبر

که بعد از مصطفی در کلّ عالم           نَبُدْ فاضلتر و بهتر ز حیدر

پس از احمد امام حق علی دان             که بود او نفس معصوم مطهّر

بابا فغانی:

قسم به خالق بی چون و صدر بدر انام   که بعد سیّد کونین، حیدر است امام

امام اوست به حکم خدا و قول رسول     که مستحقّ امامت بود به نصّ کلام

امام اوست که قایم بود به حجّت خویش چراغ عاریت از دیگری نگیرد وام

امام اوست که داند رموز منطق طیر     نه آن که رهزن مردم شود به دانه و دام

نظیری نیشابوری:

فراز منبر یوم الغدیر، این رمزیست      که سر زحبیب محمّد، علی برآورده

حدیث "لحمک لحمی" بیان این معنی ست           که بر لسان مبارک پیمبر آورده

خدای از آدمشان تا به آل عبد مناف      به صلب پاک و به بطن مطهّر آورده

نهاده وقت ولادت به خاک کعبه جبین    نیاز و بندگی از بطن مادر آورده

هزار شاهد صادق به مجمع اسلام        به دعوی "انا صدّیق اکبر" آورده

 

 قاآنی شیرازی:

قاآنی شیرازی چندین غدیریه دارد که در یکی از آنها گوید:

گفت که فردا مگر نه عید غدیر است     عیدی بادش چو بوی عود معطّر

در به چنین روزی از جهاز هیوبان       ساخت نشستنگهی رسول مطهّر

گرد وی انبوه از مهاجر و انصار         فوجی چو فوج بحر بی حد و بی مر

خرد و کلان، خوب و زشت، بنده و آزاد             پیر و جوان، شیخ و شاب، منعم و مضطر

بر شد و گفتا: "الست اولی منکم"          گفتند: آری، زما به مایی بهتر

دست علی را سپس گرفت و برافراخت قطب هُدی را پدید شد خط محور

گفت که ای قوم بنگرید تناتن گفت که ای قوم بشنوید سراسر:

هر کس مولا منم، علی اش مولاست      اوست پس از من به خلق سید و سرور

سید محمد حسین شهریار:

نه با آن خطبه "من کنت مولاه"           علی را بُرد بر اعلا و اعلن؟

نه خود فریادِ "بخّاً بخ" کشیدید             من اینها شور خوانم یا که شیون؟

چه شد عهد خدا بر من شکستید           الا ای حاسدان عهد بشکن …