سرویس سینمایی هنرآنلاین: در سالهای اخیر حضور فیلمسازان زن در جشنواره‌های داخلی و خارجی بسیار پررنگ شده است، فیلمسازانی که هر کدام نگاه و دغدغه خاص خودشان را به مسائل و موضوعات روز جامعه دارند.
اولین زنان فیلمساز که به صورت جدی وارد این حرفه شدند، بانو شهلا ریاحی و فروغ فرخزاد بودند که به‌عنوان مهم‌ترین فیلمسازان زن قبل انقلاب مشغول فعالیت بودند، اما پس از انقلاب زنان فیلمساز با نگاهی جدی و موشکافانه وارد عرصه‌ای شدند که تا پیش از این آن را مردانه می‌دانستند. زنان فیلمساز اما در این راه سختی‌ها را به جان خریده و با تلاش و کوشش توانستند از همان دوران ابتدایی برگزاری جشنواره نقش و حضور پررنگ و جدی داشته باشند و راه را برای حضور سایر همکاران خود هموار کنند.
رخشان بنی اعتماد، پوران درخشنده، تهمینه میلانی، انسیه شاه حسینی، نرگس آبیار، تینا پاکروان، آیدا پناهنده و... امروز در سینمای ایران جای پای خود را به درستی سفت و محکم کرده‌اند و نه تنها توانسته‌اند در سینمای ایران حرفی برای گفتن داشته باشند، بلکه در سینمای جهان نیز خوش درخشیده‌اند.
امسال نیز در آستانه برگزاری سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر، شش فیلمساز زن فیلم‌هایشان در بخش‌سودای سیمرغ و چشم انداز سینمای ایران به نمایش در می‌آید که در ادامه به معرفی این آثار خواهیم پرداخت.
پوران درخشنده اولین کارگردان مطرح پس از انقلاب است که با ساخت فیلم "رابطه" در سال 65 مطرح شد و با فیلم "پرنده کوچک خوشبختی" درخشنده در سال 66 برنده اولین سیمرغ زنانه البته برای بهترین فیلم و تهیه‌کنندگی‌اش از جشنواره فیلم فجر شد. درخشنده در طی این سال‌ها فیلم‌های مختلفی را روانه پرده نقره‌ای سینما کرد و در آثارش نشان داد که دغدغه اصلی او همواره خانواده است. او با نمایش این مسائل و مشکلات در واقع طرح مسئله می‌کند تا بلکه با نمایش آن راهکاری برای مشکلات موجود، ارائه شود. درخشنده آخرین فیلمش "هیس دخترها فریاد نمی‌زنند" بود که فیلمی جنجالی شد و به موضوعی پرداخت که کمتر فیلمسازی به سراغ آن رفته است. او پس از یک وقفه چند ساله امسال با فیلم "زیرسقف دودی" به جشنواره فیلم فجر می‌آید. او این بار به سراغ موضوع طلاق عاطفی رفته است، فرهاد اصلانی، مریلا زارعی، بهنوش طباطبایی، هوشنگ توکلی، مریم بوبانی، هادی مرزبان، فریبا متخصص، شهرام حقیقت دوست، رسول نجفیان، نفیسه روشن، آزیتا حاجیان، حسام نواب صفوی و فرشید زارعی‌فرد به ایفای نقش پرداخته‌‌اند.
نگار آذربایجانی متولد سال 1352 در تهران است. او بازیگر، نویسنده، تدوینگر و کارگردان، فارغ التحصیل در مقطع کارشناسی ارشد سینما است. اولین حضور وی در عرصه سینما، بازی در فیلم "نسل سوخته" به کارگردانی رسول ملاقلی پور بود و "آینه‌های روبرو" اولین تجربه کارگردانی او است که در ژانر اجتماعی ساخته شده است. آذربایجانی از سال 88 در حوزه فیلمسازی فیلم جدیدی نساخت تا امسال که به سراغ فیلم "فصل نرگس" رفت. یک فیلم اجتماعی دیگر با نگاه خاص کارگردان که در تولید فیلم اولش نیز این نگاه خاص را به نمایش گذاشته است. فصل نرگس با نگاهی انسان دوستانه، قصه ای امید بخش را به شیوه‌ای متفاوت روایت می‌کند. فیلم اثری پر بازیگر است ولوکیشن‌های متعددی دارد که از جنوبی‌ترین نقطه تهران تا شمالی‌ترین منطقه پایتخت را به تصویر کشیده است . ریما رامین فر، یکتا ناصر، امیر اقایی، پژمان بازغی، شایسته ایرانی، محمدرضا هدایتی، صالح میرزااقایی، شیرین اسماعیلی و..... ، با حضور گوهر خیراندیش و شبنم گودرزی ." فصل نرگس" دومین اثر نگارآذربایجانی پس از آیینه‌های روبرو است که به تهیه کنندگی سحر صباغ سرشت با سرمایه گذاری حمیدرضا عارف در ژانر اجتماعی ساخته شده است.
رقیه توکلی متولد سال 62 و فارغ التحصیل رشته سینماست، در حال حاضر در دانشکده فرهنگ و هنر یزد به عنوان مدرس سینما و مدیر گروه مشغول به تدریس است. وی تاکنون نزدیک به ۳۰ فیلم کوتاه مستند و داستانی را کارگردانی کرده و در ده‌ها جشنواره داخلی و خارجی برنده جوایز متعددی شده است. فیلم سینمایی "مادری" اولین تجربه حرفه‌ای توکلی در مقام کارگردان است و تهیه‌کنندگی آن را سیاوش حقیقی برعهده دارد وبا اولین فیلم طعم حضور در جشنواره فیلم فجر را می‌چشد. مادری روایتی است درباره زندگی دو خواهر که یکی عشقش را رها کرده و دیگری عشقش او را رها کرده است. هانیه توسلی، هومن سیدی، نازنین بیاتی، مریم بوبانی، ملیسا ذاکری، آنا زارع و سجاد اسماعیلی از دیگر بازیگران این فیلم هستند.
منیر قیدی متولد 1351 در تهران است. وی دارای مدرک دیپلم است. شروع فعالیت هنری او به عنوان منشی صحنه در سال 1368 در فیلم "زیر بام‌های شهر" ساخته اصغر هاشمی بود. وی فعالیت خود را با سریال تلویزیونی "خاله سارا" در سمت منشی صحنه شروع کرد و در ادامه در بیش از ۲۰ فیلم سینمایی و تلویزیونی در سمت‌های منشی صحنه و دستیار کارگردان و برنامه‌ریز در آثار کارگردانان به نامی چون ابراهیم حاتمی کیا، مجید مجیدی، کمال تبریزی و... حضور داشته است. او کار خود را با ساختن فیلم‌های کوتاه " ای آنکه خنداند و گریاند" در سال ۱۳۸۰ و فیلم "پسر دختر پیرمرد" در سال ۱۳۸۲ ادامه داد. فیلم "پسر دختر پیرمرد" به جشنواره‌های خارجی متعددی (در هامبورگ، منچستر، زنان سئول، زنان کنل و …) راه پیدا کرد. او همچنین در سال ۱۳۸۶ فیلم مستند "تهران، شهر چناران " را ساخت و در سال ۱۳۸۹ فیلم "در راه ویلا" را کارگردانی کرد. از دیگر فیلم‌های او می‌توان به فیلم سینمایی "حتی اگر شب باشد" اشاره کرد. او در نهایت پس از سال‌ها فعالیت در کنار کارگردانان بزرگ سینمای ایران و مشق کردن از آثار آنها تصمیم به ساخت اولین فیلم بلند خود می‌گیرد. "ویلایی‌ها" به عنوان اثری دفاع مقدسی روانه جشنواره شده است. فیلمبرداری "ویلایی‌ها" به نویسندگی قیدی و ارسلان امیری در اندیمشک انجام شده و سعید ملکان تهیه‌کنندگی آن را بر عهده داشته است. طناز طباطبایی، پریناز ایزدیار، آناهیتا افشار، علی شادمان، ثریا قاسمی، گیتی قاسمی، فریماه کهنمویی، مهدخت مولایی، فاطمه بابایی، معصومه بیگی، صابر ابر و هفت بازیگر کودک بازیگران این فیلم هستند. "ویلایی‌ها" قصه خانواده‌های فرمانده‌هان سپاه و ارتش در سال ۱۳۶۵ است. عزیز، زن ۵۰ سالهای است که همراه نوه‌هایش وارد مجموعه ویلاها می‌شود. الیاس نیز راننده بسیجی است که هروقت وارد مجموعه می‌شود، همه نگران این می‌شوند که شاید خبر شهادت یکی از فرمانده‌هان را بدهد. پس از مدتی سیما که عروس عزیز است از تهران می‌آید تا بچه‌های خود را به خارج از کشور ببرد...".
آیدا پناهنده متولد ۱۷ شهریور ۱۳۵۸ در شهر تهران به دنیا آمده است. او دارای مدرک کارشناسی در رشته فیلمبرداری و کارشناسی‌ارشد در رشته سینما از دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر تهران است. وی کارگردانی، نویسندگی و تهیه کنندگی چندین فیلم کوتاه داستانی، مستند ، ویدیویی و تله فیلم را در کارنامه دارد. "ناهید" اولین ساخته بلند سینمایی او به شمار می‌رود که در بخش نوعی نگاه شصت و هشتمین جشنواره کن به نمایش درآمد و برنده جایزه آینده نویدبخش شد. پناهنده پس از" ناهید" به سراغ "اسرافیل" رفته است، درامی درباره چالش‌ها و نیازهای عاطفی و روابط انسانی که در خلاصه داستان آن آمده است: مردی که ماهی را دوست داشت بازگشته است. دختری که بهروز را دوست دارد باز می‌گردد. مرده‌گان زنده می‌شوند. هدیه تهرانی، پژمان بازغی،مریلا زارعی، هدی زین العابدین، پوریا رحیمی سام ، سهیلا رضوی،علی عمرانی، سودابه جعفرزاده،علی شیدایی‌فر، فریماه حسینی‌پور و یوسف بختیاری بازیگران "اسرافیل" هستند که به تهیه‌کنندگی مستانه مهاجر ساخته شده است.
مریم دوستی اولین حضور جدی خود را با "دریاچه ماهی" که در ژانر دفاع مقدس ساخته است در جشنواره فیلم فجر رقم زد."دریاچه ماهی" با نگاهی کاملاً متفاوت به سینمای دفاع مقدس به نگارش درآمده است. فیلم نگاهی به وقایع پس از جنگ دارد و داستان چند خانواده را روایت می‌کند که در نقطه مشترکی به یکدیگر می‌رسند و در این میان عشق گمشده‌ای پیدا می‌شود… "دریاچه ماهی" با بازی نادر فلاح، ستاره اسکندری، لاله اسکندری، حسن نجاریان، رهام تدریسی، حدیثه تهرانی،مجتبی پیرزاده، صحرا اسداللهی، حسین باشه آهنگر، ابراهیم برزیده، علی نجاریان، کاوه احمدی، مهدی الیاسی، علی فرهادی، با هنرمندی: علی دهکردی و با حضور افتخاری: افشین هاشمی در جشنواره سی و پنج به نمایش در می‌آید.
هرچند سهم زنان از سینمای ایران این اندازه نیست و خیلی بیش از این پتانسیل و ظرفیت حضور در جشنواره‌ها و رقابت با رقبا را دارند، اما سهم امسال همین شش فیلم است.