سرویس سینمایی هنرآنلاین: یکشنبه 28 شهریورماه دهمین جشن بزرگ انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران با حضور جمع کثیری از هنرمندان و علاقهمندان به سینما با یک ساعت تأخیر و با اجرای منصور ضابطیان در مرکز آفرینشهای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ایران برگزار شد.
در ابتدای این مراسم جواد طوسی رئیس انجمن منتقدان با بیان اینکه جشن انجمن منتقدان نگاه فرهنگی به سینما دارد، گفت: شاید چنین سؤالی پیش بیاید که ضرورت برگزاری این مراسم چیست؟ من معتقدم تلاش انجمن این است که ما به این بهانه بتوانیم نگاه درستی به آثار سینمایی داشته باشیم و بتوانیم یک نقد خوب ارائه دهیم. وی افزود: لازم میدانم در این مراسم یاد عزیزانی را که از دست دادهایم گرامی بدارم.
برگزیدگان بخش مستند
در ادامه مراسم اولین بخش اهدای تندیس به بخش مستند تعلق گرفت و تندیس بهترین مستند کوتاه به "کهریزک- تجریش" ساخته آزاده رضاییان مقدم رسید.
تندیس بهترین مستند نیمه بلند نیز به خاطر مستند"محاکمه" به کارگردانی سید احسان عمادی رسید. دیپلم افتخار بهترین مستند بلند به "فصل هرس" ساخته لقمان خالدی اهدا شد. تندیس ویژه انجمن نیز در این بخش به "دینگومارو" ساخته کامران حیدری تعلق گرفت.
در ادامه در بخش جایزه شهید آوینی تندیس انجمن به مستند" A157 " به کارگردانی بهروز نورانی پور اهدا شد.
کیوان کثیریان دبیر جشن انجمن منتقدان با شوخی و خنده طی سخنانی گفت: ما جایزه نقدی نداریم اما کفش به برگزیدگان هدیه میدهیم تا کفش خوب بپوشند و مستند بسازند.
او سهم خود از برگزاری دهمین جشن منتقدان و نویسندگان سینمایی را به احترام برومند، همسر مرحوم داوود رشیدی تقدیم کرد و محمد متوسلانی لوح تقدیر انجمن منتقدان را به احترام برومند تقدیم کرد.
رشیدی هوای تازه به تئاتر آورد
پس از اهدای لوح تقدیر تصاویری از دیدار رئیس سازمان سینمایی با خانواده مرحوم رشیدی پخش شد و پس از پخش این تصاویر علی نصیریان به صحنه آمد و درباره رشیدی گفت: این روزها برای ما بسیار سخت است. فراق داوود رشیدی برای افرادی مثل من کمتر از خانواده او سخت نیست. ما با یکدیگر همبازی و همکار بودیم و این ارتباطات انسانی بسیار عمیق است، تقریباً نزدیک ۴۰ سال از آن نمایشی که اولین بار با هم کار کردیم میگذرد.
وی افزود: لحظات همکاری با رشیدی از صفحه ذهن و دل من پاک نمیشود. ارتباط حسی که پارتنرها در زمان ایفای نقش دارند فراموشنشدنی است. داوود رشیدی بسیار شوخطبع بود، در اولین نمایشمان که صحنههای خندهدار داشت رشیدی نقش یک کشیش را بازی میکرد و صحنههای خندهداری ایجاد میشد.
این بازیگر قدیمی ادامه داد: رشیدی در آخرین اثرمان به کارگردانی سیروس الوند یک سری نکات را به من گفت که برایم جالب و راهگشا بود. برای افرادی مثل ما که زندهایم و رفتن پارتنرها را میبینیم بسیار سخت است. رشیدی از لحاظ فرهنگ و دانش در حرفه خود یعنی تئاتر کاربلد بود. او هوای تازهتری را به دنیای تئاتر جدید وارد کرد. رشیدی یکی از ستونهای اصلی تئاتر جدید بود و اگر حالا بچههای جدید در این عرصه کار میکنند کار آنها اصول همان تئاتر را دارد. هر تجلیلی از داوود رشیدی میشود بهجا است. رشیدی در آن زمان آثاری را به صحنه برد که هیچکس تا آن زمان این کار را نکرده بود.
نصیریان بیان کرد: داوود دوست بسیار خوبی بود و از آن هنرمندانی بود که آدم از کار با او لذت میبرد، یعنی با آن اثر خوش بود، او شوخ و سرزنده بود و به فرهنگ ما خدمت زیادی کرد. برای ما هم روزهای سختی است اما به هیچ وجه یادها و خاطرهها و شوخیهایی که با هم کردیم از لوح جان و روح من پاک نمیشود.
نهاد پایدار در سینما نداریم
در ادامه مراسم منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما به روی سن آمد و گفت: یکی از کسریهای سینمای ما نبود نهادهای پایدار است، خوشحالم که دهمین دوره جشن انجمن منتقدان برگزار میشود.
وی افزود: روز گذشته متنی از سوی جامعه روزنامهنگاران درباره یک نشریه هتاک به هنرمندان منتشر شد. فکر میکنم باید قدر این حرکات را بدانیم من از آنها سپاسگزارم و به بانیان آن نشریه هتاک میگویم این بیاخلاقیها چارهای برای شما به جز ترک کردن صحنه باقی نمیگذارد.
در ادامه این مراسم تندیس انجمن به فیلم کوتاه "بارانهای گاهبهگاه" ساخته کاوه دانشمند رسید.
تجلیل از رئیس فیلمخانه ملی
در دهمین جشن خانه سینما از لادن طاهری رئیس فیلمخانه ملی توسط احمد امینی و فریدون جیرانی تقدیر شد. احمد امینی همسر طاهری طی سخنانی گفت: من عضو انجمن نیستم اما خودم را صاحب مجلس میدانم چون ۳۰ سال سابقه کار در مطبوعات را دارم.
وی در ادامه به شوخی بیان کرد: فکر میکردم همسرم مدیر فیلمخانه ملی است نمیدانستم فقط فیلم جا به جا میکند. همسرم اگر یک روزی بین انتخاب زندگی و فیلمخانه قرار بگیرد فیلمخانه را انتخاب میکند. با این وجود لادن چیزی در زندگی ما کم نگذاشته است. من ۶ ماه است درگیر ساخت سریال هستم، اما او به درستی کارهای زندگیمان را اداره کرده است.
فریدون جیرانی نیز گفت: تلاشهای فرهنگی اینچنینی که به اقتصاد ربطی ندارد ستودنی است. فیلمخانه در سال ۵۲ در ایران ایجاد شد و به یاد دارم هوشنگ طاهری هم یادداشتهایی برای فیلمخانه مینوشت. بعد از انقلاب حفظ فیلمخانه سختتر بود زیرا عدهای دوست نداشتند آثار قبل از انقلاب باقی بماند حالا هم تلاشهای طاهری باعث نگهداری فیلمخانه ملی شده و این تلاشهای فردی او ستودنی است.
در ادامه لادن طاهری با بیان این که هیچکس حق نابودی فیلمها را ندارد گفت: من به نمایندگی از همکارانم در این جشن حضور دارم و فکر کنم از آن روزهایی که عدهای با افتخار از نابودی آثار سینما حرف میزنند تا به امروز راه طولانی طی شده است. فیلمها تاریخ تصویری هر کشوری هستند و هیچکس حق نابودی آنها را ندارد. صمیمانه آرزو میکنم ساختمان جدید فیلمخانه راه بیفتد و ما آن روز را جشن بگیریم.
پس از صحبتهای طاهری و اهدای لوح تقدیر به وی جوایز بهترینهای جشنواره سیوچهارم فیلم فجر به انتخاب داوران آکادمی منتقدان آغاز شد.
بهترینهای جشنواره سی و چهارم به انتخاب منتقدان
در این بخش تندیس بهترین دستاورد فنی به امیررضا معتمدی برای جلوههای بصری "سینما نیمکت" به کارگردانی محمد رحمانیان رسید.
جایزه دوم این بخش به سعید ملکان برای طراحی چهرهپردازی "ابد و یک روز" اهدا شد.
علی قائممقامی نفر بعدی بود که به خاطر زحماتش در برگزاری این جشن و جشن خانه سینما از او قدردانی شد. وی همچنین لوحی را برای تهیهکنندگی فیلم "کفشهایم کو" دریافت کرد.
تندیس بهترین صدای فیلم مشترکا به سعید بجنوردی، محمدرضا دلپاک و حسین مهدوی برای "لانتوری" رسید. در این بخش محمدرضا دلپاک از حاضران خواست به احترام عباس کیارستمی یک دقیقه سکوت کنند.
تندیس بهترین طراحی صحنه و لباس به امیرحسین قدسی و نگار نعمتی برای "اژدها وارد میشود" رسید.
لوح سپاس و تندیس بهترین موسیقی متن به کریستف رضاعی برای "اژدها وارد میشود" اهدا شد.
در ادامه این مراسم امیرحسین آرمان بازیگر برای اولین بار در مقام خواننده به روی سن آمد و به اجرای چند قطعه پرداخت که این بخش با ناهماهنگی تیم اجرایی پس از چند دقیقه وقفه اجرا شد.
پس از اجرای آرمان، احسان بیگلری دیپلم افتخار بخش خلاقیت و استعداد درخشان (ویژه فیلمسازان اول جوان) را به خاطر "برادرم خسرو"از آن خود کرد.
دومین تندیس این بخش به محمدحسین مهدویان برای "ایستاده در غبار" رسید. مهدویان پس از کسب این جایزه گفت: این جایزه بسیار ارزشمند است. از همه عوامل فیلمم تشکر میکنم.
تندیس بهترین تدوین این جشن به هایده صفی یاری برای تدوین دو فیلم "اژدها وارد میشود" و "لانتوری"تعلق گرفت. مانی حقیقی به نیابت از او این جایزه را گرفت و گفت: حضور او در ساخت این فیلم یکی از نکات تعیینکننده بود.
لوح سپاس و تندیس بهترین فیلمبرداری به هومن بهمنش برای "اژدها وارد میشود" اهدا شد. وی پس از دریافت جایزه خود گفت: فکر نمیکنم دیگر پیشنهاد کار در فیلمی همانند "اژدها وارد میشود" به من شود. از مانی حقیقی که چنین فرصتی به من داد تشکر میکنم.
در ادامه این مراسم نوبت به بخش بزرگداشتها رسید. فاطمه معتمدآریا که برای تجلیل از رخشان بنی اعتماد به صحنه آمد خطاب به منتقدان و نویسندگان گفت: از شما تشکر میکنم و دست تکتک شما روزنامهنگاران را میبوسم چرا که شما بهترین نویسندگان سینمایی هستید که هیچگاه ما را تنها نگذاشتید و همیشه پشت ما بودید.
وی افزود: رخشان بنی اعتماد دل بزرگی دارد و با روحیهای که به گروه تزریق کرده بود توانست گروه "گیلانه را سرپا نگه دارد. درباره بنی اعتماد حرف زدن کار من نیست، آدم گاهی با برخی از کارگردانان دوستی میکند اما کار نه، گاهی هم با برخی از آنها کار میکند اما دوستی نه، رخشان هر دوی این موضوعات را دارد. او طنز را به خوبی میشناسد و شوخطبعی را از بازیگر نمیگیرد. او به آنچه اعتقاد دارد مسلط است.
جواد طوسی نیز گفت: اگر بخواهیم برای سینمای اجتماعی تعریف متفاوتی داشته باشیم در کنار فیلمسازان برخاسته از این عرصه همچون حاتمیکیا و ملاقلیپور و روستایی، جایگاه رخشان بنی اعتماد بسیار متفاوت است. او بدون اینکه در یک موقعیت متظاهرانه قرار بگیرد با زبان مستند و قصه کار میکند.
رخشان بنی اعتماد هم در سخنانی کوتاه گفت: از همه محبتهای شما ممنونم، امیدوارم این شانس را داشته باشم که تا وقتی نفس میکشم تعریفی از حرفه به معنای شرافت حرفه را حفظ کنم.
در ادامه مراسم دیپلم افتخار نقش مکمل زن به سارا بهرامی برای "خانهای در خیابان چهل و یکم" تقدیم شد که این روزها با نمایش "اگر" به روی صحنه میرود و شبنم مقدمی برای "نفس" تندیس این بخش را از آن خود کرد.
تندیس بهترین بازیگر نقش مکمل مرد نیز به نوید محمدزاده برای "ابد و یک روز" رسید. او که هفته گذشته در جشن خانه سینما نیز به عنوان بازیگر برگزیده انتخاب شده بود در سخنانی گفت: این جایزه بهترین جایزهای بود که گرفتم. این فیلم، ابد و یک جایزه برای من به همراه داشت.
وی افزود: یک سری بازیها در تاریخ سینما وجود دارد که آنها را دوست دارم به همین دلیل این جایزه را به ابوالفضل پورعرب برای بازی در فیلم "نرگس" تقدیم میکنم.
دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول زن نیز به پریناز ایزد یار برای "ابد و یک روز" اهدا شد.
تندیس بهترین بازیگر نقش اول زن به لیلا حاتمی برای فیلم "من" اهدا شد. از آنجایی که حاتمی در این مراسم حضور نداشت مانی حقیقی به نیابت از او به صحنه آمد. وی در سخنانی گفت: مادر صفی یزدانیان فوت شده و لیلا حاتمی درگیر سوگواری اوست و به همین دلیل به من گفت این جایزه را از جانب او دریافت کنم و بگویم این برای من ارزشمند است.
شکایت کیفری از نشریه یالثارات
حقیقی در ادامه با اشاره به بیحرمتی که نشریه یالثارات نسبت به او و ترانه علیدوستی و اصغر فرهادی کرده بود بیان کرد: در چند روز گذشته تعدادی از همکاران و مردم از طرق مختلف از ترانه علیدوستی و اصغر فرهادی و من بابت مطلبی که در یک نشریه درباره ما نوشته شده دلجویی کردند. ما سه نفر تصمیم گرفتیم اعتراض خودمان را در قالب یک شکایت کیفری مطرح کنیم. انگیزه ما برای کاری که میکنیم این نیست که صرفاً آن مطلب را تکذیب کنیم بلکه میخواهیم اعتراض خود را به این اتفاق نشان دهیم. نشریهای که مجوز دارد پشت نام امام حسین مطالبی مینویسد که هرزهنگاری است. ما سه نفر حاضر نیستیم در کشوری زندگی کنیم که فرهنگ آن با قلدری نقد میشود.
این کارگردان افزود: ما حق داریم جلوی این خشونت را بگیریم. به تنهایی نمیتوانیم این کار را به سرانجام برسانیم و به کمک همه ایرانیانی که فکر میکنند این طرز برخورد مناسب نیست، نیاز داریم. خوشحال میشوم رئیس قوه قضاییه و وزیر ارشاد به کمک ما بیایند، اما از شما هم خواهش میکنم به ما کمک کنید. آن نشریه کوچکترین سندی برای حرفهایی که زده ندارد.
واکنش حاتمی کیا به توهین نشریه "یالثارات"
پس از صحبتهای حقیقی، جایزه ویژه کارگردانی به ابراهیم حاتمیکیا برای "بادیگارد" رسید. او نیز در سخنانی گفت: قسم به قلم. همه عزیزان که اینجایند صاحب قلم هستند، حرمت قلم با اتفاقات آن نشریه زایل شد و همه ما باید در برابر آن بایستیم. نمیدانم این خشونت از کجا میآید. متأسفم که با اسم و خون حسین (ع) اینچنین بازی میشود. من کم از این نشریه نواخته نشدم. آنها به من میگفتند کار انحرافی در سینما انجام میدهم. اگر اهل قلم واکنشی نشان ندهند مصداق بیغیرتی است. اگر شما اهالی مطبوعات و اگر ما اهالی سینما، در مقابل هرزهنگاریهای این نشریه سکوت کنیم، نشان بیغیرتی ماست. متأسفم که عدهای خشونتطلب در نشریهای مهجور، در حال توهین به نام مقدس اباعبدالله هستند.
در ادامه تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد توسط رضا کیانیان به پیمان معادی برای "ابد و یک روز" اهدا شد. کیانیان نیز که برای اهدای جایزه روی صحنه آمده بود با کنایه به این اتفاق اشاره کرد و گفت: زمانی که آقای علمالهدی در مشهد درباره کنسرتها حکومت خودمختار اعلام کرد دیدیم که آقای وزیر با سکوت خود کار او را تایید کرد اما فکر میکردیم ایشان درباره مطلبی که منتشر شده واکنشی نشان میدهد اما دیدیم ظاهرا ایشان به هیچ چیز کاری ندارد. پیمان معادی پس از دریافت جایزه خود گفت: من سالهاست با علیدوستی و فرهادی و حقیقی دوستی دارم. من دوستانم را به سختی انتخاب میکنم و تمامقد به شرافت و نجابت این سه افتخار میکنم. درود به شرف حاتمی کیا که این سخنان را امشب گفت.
در ادامه مراسم کلیپی از آثار عباس کیارستمی و مراسم تشییع پیکر او پخش شد. سپس عزیزالله حاجی مشهدی در رثای عباس کیارستمی شعری خواند.
تندیس بهترین فیلمنامه به سعید روستایی برای "ابد و یک روز" تعلق گرفت. سعید روستایی پس از دریافت جایزه خود گفت:" ابد و یک روز" حاصل فیلمهای کوتاه من است. میخواهم از استادان دانشگاهم تشکر کرده و این جایزه را به فیلم کوتاه سازان که پشت در اتاق تهیهکنندگان ایستادهاند تقدیم کنم.
روستایی ادامه داد: من از حجم این جایزهها میترسم از این به بعدش را خدا به خیر بگذراند.
در آخرین بخش بزرگداشتها از غلام حیدری تجلیل شد و هوشنگ گلمکانی به صحنه آمد و گفت: او یکی از دوستداشتنیترین و زحمتکشترین افرادی است که اسناد سینمایی را جمع میکند. شاهکار این پژوهشگر فیلم شناخت ایران است. هیچ آدم دیگری نمیتوانست چنین دقتی را به خرج دهد، کاری که حیدری انجام داد نمونه کمالگرایی است، کار او فیزیکی هم بود به طوری که از ناحیه گردن مریض شد. در سالهای اخیر کار او سختتر شده زیرا نوع فیلمسازیها تغییر کرده است.
غلام حیدری در این بخش گفت: من سخنور نیستم و از همه تشکر میکنم.
در پایان جایزه ویژه بهترین فیلم به رضا میرکریمی برای "دختر" تعلق گرفت و ماهور الوند بازیگر نقش اول زن فیلم به نیابت از او این جایزه را گرفت. الوند گفت: از گرفتن این جایزه خوشحالم به میرکریمی و همه عوامل تبریک میگویم.
سعید ملکان تهیهکننده تندیس بهترین فیلم را برای "ابد و یک روز" از آن خود کرد و گفت: این جایزه به همه عوامل فیلم "ابد و یک روز" تعلق دارد. او سپس از عوامل فیلم دعوت کرد تا به صحنه بیایند و عکس یادگاری بگیرند. در این مراسم چهرههایی چون غلامرضا موسوی، سیامک شایقی، سیروس الوند، افسانه بایگان، کریستف رضاعی، منیژه حکمت، شیرین یزدانبخش، امیر جدیدی، رضا بابک، هادی حجازیفر، پرویز آبنار، خسرو دهقان، مجید برزگر، حسن حسندوست، محمدمهدی عسگرپور، سعید ملکان، محمدحسین لطفی، جهانگیر کوثری، مرتضی رزاقکریمی، همایون اسعدیان و... حضور داشتند.