گروه سینمایی هنرآنلاین: نشست خبری سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر با حضور محمدمهدی عسگرپور دبیر جشنواره و سمیه علیپور مدیر روابط عمومی صبح امروز یکشنبه ۱۹ اردیبهشت‌ماه به صورت مجازی برگزار شد.
در ابتدای این نشست عسگرپور اظهار کرد: شرایطی که در طول این یک سال و نیم گذشته در جهان به وجود آمد، اساس همه چیز را تغییر داد. جشنواره‌های سینمایی نیز در این شرایط وضعیت جدیدی پیدا کردند. به شکل طبیعی فعالان هر حوزه شرایط جدید را برای خود تعریف کردند. چون اگر قرار باشد مسائل این‌چنینی تمهیدی برایش اندیشیده نشود، به بن‌بست خواهیم خورد. در طول یک سال گذشته جشنواره‌های زیادی بودند که دستخوش تغییر شدند. علاقه‌مندان سینما این موضوعات را دیدند و پیگیری کردند.
وی افزود: وقتی از جشنواره‌های سینمایی می‌گوییم معمولاً چند جشنواره خاص به ذهنمان می‌آید و فکر می‌کنیم نبض سینما در دست همین چند رویداد است. جشنواره جهانی فجر اولین جشنواره‌ای بود که با کرونا مواجه شد. قرار بود در پایان فروردین سال گذشته جشنواره جهانی برگزار شود درحالی که تقریبا تا اواخر اسفند سال 98 مترصد بودیم جشنواره را برگزار کنیم. آن موقع به ما می‌گفتند تا خرداد موضوع مرتفع می‌شود و می‌توان جشنواره را برگزار کرد. در وهله اول بحث تعویق جشنواره مطرح شد، البته دلیل دیگری نیز داشتیم و آن نسبت جشنواره ما با فیاپف بود.
عسگرپور گفت: اساسا برگزاری جشنواره‌های سینمایی در فروردین و اردیبهشت سال گذشته در همه جای جهان دچار تحول شد. سعی کردیم جشنواره جهانی فجر را به خرداد منتقل کنیم، چون وضعیت کرونا مجهول بود. اما در قدم‌های بعدی مشخص شد با یک شرایط ناشناخته مواجه هستیم و دورنمای مشخصی برای آن روشن نبود.
دبیر این دوره از جشنواره در ادامه بیان کرد: ما اولین جشنواره‌ای بودیم که برگزاری را لغو کردیم. در این مسیر تجاربی را به دست آوریم. قرار بود در نیمه اول سال جشنواره برگزار شود، اما عملاً شدنی نبود. چون غیر از آن جشنواره جهانی فجر به جشنواره ملی نزدیک می‌شد و برای همین ترجیح دادیم سال گذشته جشنواره را لغو کنیم. البته ما تجارب جدیدی به دست آوریم پلتفرم‌هایی طراحی کردیم تا برخی فعالیت‌های ما به شکل مجازی برگزار شود در عین حال از تجارب جشنواره‌های دیگر که یا به تعویق انداختند و یا به شکل فیزیکی یا آنلاین در این شرایط برگزار شدند استفاده کردیم.
عسگرپور همچنین درباره انتخاب آثار توضیح داد: انتخاب فیلم‌های جشنواره و کارهای دیگر در قالب دبیرخانه دایمی انجام می‌شود. چون انتخاب فیلم از کشورهای مختلف پارامتر یک مجهولی نیست، همه جشنواره‌ها در طول سال، جریان کلی رویدادها و جشنواره‌های دیگر را رصد می‌کنند. از حدود دو سال و اندی پیش به این طرف، همکاران ما در ستاد جشنواره کار انتخاب فیلم را انجام می‌دادند. برخی از فیلم‌هایی که برای سال گذشته انتخاب شده بود عملاً دیگر غیرقابل استفاده بودند. چون یا اکران شده بودند یا در جشنواره‌های دیگر حضور پیدا کردند، به همین دلیل سیکل دیگری را پیگیری کردیم و در قالب آن بیش از هزار فیلم رصد شد.
وی همچنین گفت: ما نیز همانند بسیاری از جشنواره‌های دیگر بخش‌هایی را حذف کردیم. به طور مثال آن بخش‌هایی که متکی به حضور مهمانان است، یا به شکل مجازی باید برگزار می‌شد، یا به‌طور کامل حذف می‌شد. امسال بازار فیلم که محل خوبی برای سینمای ایران و منطقه است، به شکل مجازی برگزار می‌شود. جشنواره جهانی فجر در منطقه جزو معدود محل‌هایی است که بقیه می‌توانند از آن استفاده کنند مهمترین تصمیم ما این بود که این بخش به شکل مجازی برگزار شود و مهمترین مسأله هم در این باره پلتفرم امن بود.
دبیر جشنواره ادامه داد: حدود یک سال و نیم پیش، سر همین موضوع، جشنواره‌ها به مسأله خوردند، پلتفرمی در جشنواره کن استفاده شد به نام «سیناندو» که برخی از مسایل و مشکلات خود را حل کرد و حالا بستری کاملا امن برای جشنواره‌هاست. ما با این پلتفرم به جمع‌بندی رسیدیم و برای این بخش ۶۰ پکیج را در نظر گرفته‌ایم و ۴۰۰ ظرفیت استفاده‌کننده هم خواهد داشت. نحوه استفاده از این پلتفرم کاملاً تخصصی است ومخاطبان عادی نمی‌توانند به آن ورود کنند و کاملا مشخص است چه کسانی به آن ورود پیدا می‌کنند و از آن استفاده می‌کنند.
عسگرپور تاکید کرد: یکی دیگر از بخش‌های جشنواره کارآگاه‌های آموزشی است، که آن را هم به شکل مجازی برگزار می‌کنیم. اساتید خوبی در این کارگاه‌ها خواهیم داشت. در حالت عادی ممکن بود این اساتید نتوانند به ایران سفر کنند، اما حالا می‌توانند به‌صورت مجازی آموزش بدهند. ضمن این که ما امسال مهمان خارجی نخواهیم داشت، اما درخواست زیادی داشتیم که افراد دوست داشتند به صورت فیزیکی بیایند. ترجیح دادیم مهمان به صورت فیزیکی نداشته باشیم.
او در توضیح دیگر بخش‌های سی وهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر گفت: مشابه بخش مسابقه ایران و مسابقه بین‌الملل که برای سینمای بلند است، بخش‌های فیلم‌های کوتاه هم وجود دارد. «جام جهان نما» و «جشنواره جشنواره‌ها» که مربوط به فیلم‌های مطرح و فیلم‌هایی است که به جشنواره‌های خارجی رفته‌اند هم برگزار می‌شود. بخش «مستند زیر ذره بین» مربوط به سینمای مستند، نمایش فیلم‌های مرمت‌شده را نیز خواهیم داشت در این بخش ۱۰ فیلم بلند خارجی و ۴ فیلم ایرانی خواهیم داشت که عناوین آن را بعدا عنوان می‌کنیم. یکی از این فیلم‌ها مجموعه مستندهای از دهه ۲۰ ایران است اولین فیلم رنگی است که در کشور ما فیلمبرداری شده و آمریکایی‌ها ساخته‌اند. در بخش سینمای ژانر که روی فیلم‌های ژانر تمرکز می‌کنند ۵ تا ۷ فیلم و بخش شاخه‌‌های زیتون هم فیلم‌هایی خواهیم داشت.
عسگرپور درباره کارگاه‌های این دوره از جشنواره نیز توضیح داد: کارگردانی، موسیقی فیلم، تدوین و... موضوع کارگاه‌ها را تشکیل می‌دهند، پردیس چارسو محل برگزاری خواهد بود که در این محل نمایشگاه پوستر خواهیم داشت که شامل فیلم‌های دهه ۶۰ و ۷۰ سینمای ایران خواهد بود. نکته مهم وجود گرافیست‌های مطرح است پوسترهایی هم برای فیلم‌هایی است که در کشور کوبا به نمایش درآمدند. چند گذر سینما هم خواهیم داشت که نام مکان آنها را بعدا می‌گوییم که با همکاری شهرداری اتفاق خواهد افتاد.
دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر در ادامه به استفاده از سالن‌های روباز اشاره کرد و افزود: یکی از موضوعات این دوره، تجربه استفاده از سالن‌های روباز برای اکران است. پردیس چارسو فضایی را در طبقه بالایی دارد که به سینمای روباز اختصاص داده است. یک سالن سینمای کانون هم از سال‌های دور سینمای روباز بوده و از آن استفاده نمی‌شده است. در چارسو یک سالن دیگر هم داریم که رو باز نیست اما هوای خوبی در آن جریان دارد و می‌توان از آن استفاده کرد.
عسگرپور همچنین درباره حضور فیلم‌اولی‌ها در جشنواره سی‌وهشتم توضیح داد: جشنواره جهانی فجر نه فقط امسال که به استناد سال‌های قبل که به عنوان مخاطب، بعضی اوقات اثارش را دنبال کرده‌ایم، انصافا محل خوبی برای معرفی فیلمسازان جوان ایرانی بوده و هست. نه فقط در بخش رقابتی که در بخش بازارهم کل مبادلاتی که صورت می‌گیرد فرصت خوبی برای این جوانان بوده است. ما خوشبختانه در کشوری هستیم که هر سال جوانان زیادی اولین یا دومین فیلمشان را می‌سازند. بعضی از کشورهای اروپایی اصلا این شرایط را ندارند و برای همین این لقب را هم به سینمای ایران داده‌اند که ایران بهشت فیلمسازان اول است. جشنواره امسال هم همین طور است و متوجه می‌شوید که اثاری از نسل جدید فیلمسازان در این رویداد حاضر است.
او درباره شرایط برگزاری این دوره از جشنواره با وجود انتقادها گفت: من امسال دبیر جشنواره‌ام و به عنوان یکی از اعضای فیاپف که نایب رئیس آن در حوزه آسیا هستم، این توضیحات را می‌دهم. در جلسه مجامع عمومی این سازمان بارها با این سوال مواجه شده‌ام. واقعیت این است که ما گاهی اوقات حد و اندازه‌های خود را بی‌مقدار می‌دانیم. من بسیاری از فیلمسازان و جشنواره‌های مختلف را دیده‌ام. خیلی از فیلمسازان ما به جشنواره‌هایی رفته‌اند که شاید چهار بعدازظهر تعطیل شده‌اند! البته اشکال ندارد و آن جشنواره هم یک فرصت است برای دیدن فیلم‌های ایرانی. جشنواره فیلم فجر اما جز بهترین جشنواره‌ها در فیاپف است.
دبیر جشنواره افزود: ما به دنبال جشنواره‌ای با حضور بیست هزار شرکت‌کننده نیستیم. ما به نسبت بسیاری از جشنواره‌ها جلوییم. برخی اصرار دارند که مرغ همسایه غاز است، من نمی‌خواهم دوستانی که نقد می‌کنند را تحقیر کنم، من خیلی از این دوستان را میشناسم که هیچکدام از جشنواره‌های بین المللی را ندیده‌اند و این جشنواره را مقایسه می‌کنند با جشنواره‌هایی که ندیدند! اما من بسیاری از این جشنواره‌ها را به عنوان فیلمساز دیده‌ام و حس می‌کنم موقعیت جشنواره فیلم فجر در منطقه مفید است. بسیاری از کشورهای اطراف ما از بازار این جشنواره برای معرفی اثارشان استفاده می‌کنند. در حالی که این کشورها نمی‌توانند از جشنواره کن و برلین استفاده کنند.
او تأکید کرد: ما گاهی بحث تخصصی می‌کنیم که مثلا جشنواره چه تاثیری در اقتصاد سینما دارد. این را باید محققین تحقیق کنند. اگر می‌خواهیم با جدول ضرب محاسبه کنیم، می‌پرسند که چند فیلم معامله شد! انگار که سوپرمارکت است و در انتهای شب می‌شود حساب کرد چقدر کارت کشیدند. جشنواره‌ها را شما باید ببینید که دو سال بعد از برگزاری به نتیجه می‌رسند. من تجربه این اتفاق را دارم، اما این کجا محاسبه می‌شود؟ گاهی از من می‌پرسند که شما می‌گویید این جشنواره چقدر خروجی داشته؟ گویا توقع دارند من مثلا کارتخوان را بیاورم و ببینم چقدر برای فیلم‌ها کارت کشیده‌اند! بعضی از همکاران ما با کمپانی‌های بزرگ کار می‌کنند و اعلام نمی‌کنند و می‌خواهند کسی نداند.