سرویس سینمایی هنرآنلاین: در روزگاری که به دلیل شیوع ویروس کرونا بسیاری از کسب و کارها با مشکل مواجه شده و بعضاً به سمت تعطیلی پیش رفته‌اند، صنعت انیمیشن به زعم بسیاری از فعالان این عرصه می‌تواند یک فرصت مناسب برای ارزآوری و کمک به اقتصاد کشور فراهم آورد.
در این میان مشکلات عدیده‌ای گریبان اعضای فعال این صنف را گرفته تا حدی که به‌تازگی 123 نفر از هنرمندان و فیلمسازان عرصه انیمیشن کشور در نامه‌ای سرگشاده به رئیس جمهور، از کم‌کاری وزارت ارتباطات در ایجاد و خدمات‌دهی بر بستر اینترنت ثابت انتقاد و اعلام کردند ضعف در این زیرساخت، به چالشی جدی در راه رشد انیمیشن کشور تبدیل شده است.
در این نامه آمده است: جامعه هنرمندان و فعالان صنف انیمیشن ایران اعتقاد دارد که تولید، تنها یک واژه نیست، بلکه هدفی والا و چشم‌اندازی برای توسعه ملی است که هر ساله به شکلی بیان و بر آن تأکید می‌شود و امسال نیز در قالب عنوان جهش تولید مطرح شده است. بدون تعصب و رؤیاپردازی باید تأکید کرد که این هنر، که هم‌اکنون به سمت صنعتی شدن پیش می‌رود، از ظرفیت بالایی برای کارآفرینی، تولید و ورود به بازارهای جهانی برخوردار است و با توجه به پشتوانه فرهنگ و ادبیات غنی ایرانی- اسلامی، صنعت انیمیشن کشور می‌تواند با ارزآوری قابل توجه، به سمت اقتصاد بی‌نیاز و غیروابسته به نفت گام بردارد.
در ادامه نامه آمده است: جناب رئیس جمهور، در دوران شیوع ویروس کرونا و روزهای قرنطینه که شاهد کم‌رنگ شدن تولید و یا تعطیلی اجباری بسیاری از مشاغل بودیم، صنعت انیمیشن کشور که به ذات خود صنعتی مدرن و به روز است، با استفاده از روش‌های نوین دورکاری به حیات خود ادامه داده است، اما در کمال تأسف، در این مسیر زیرساخت ارتباطی نامناسب به چالشی جدی در راه رشد انیمیشن کشور تبدیل شده است. توسعه و پیشرفت این هنر ارتباط مستقیمی با بهره‌مندی از اینترنت ثابت سریع و با پهنای باند متناسب با تولیدات پرحجم و سنگین انیمیشنی دارد که درحال حاضر زیرساخت اینترنت ثابت برای تقویت صنعت انیمیشن کشور به هیچ وجه از این ویژگی‌ها برخوردار نیست.
به همین بهانه نظر چهار نفر از چهره‌های فعال صنعت انیمیشن در ایران شامل مهین جواهریان، سید مسعود صفوی، شیوا ممتحن و امیر سحرخیز را گردآوری کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
انتظار برای رد و بدل کردن فایل‌ها کشنده و طاقت فرساست
مهین جواهریان از پیشکسوتان عرصه انیمیشن ایرا درگفت‌وگو با خبرنگار هنرآنلاین به تشریح دلایل امضای این نامه پرداخت و گفت: این روزها به دلیل شیوع ویروس کرونا توصیه شده است، مشاغلی که می‌توانند دورکاری کنند درخانه بمانند، ما نیز این کار را انجام داده‌ایم، اما به دلیل این که در کنار هم کار نمی‌کنیم، نیازمند بستر اینترنتی مناسبی هستیم که بتوان از طریق آن این کار را انجام داد. این روزها به دلیل سرعت پایین اینترنت کاری که در طی مدت دو ساعت می‌تواند انجام شود را با زمانی حدود یک روز و نیم انجام می‌دهیم و این زمان تولید را برای ما طولانی می‌کند. ما دائماً به این نیاز داریم که فایل‌ها را با هم رد وبدل کنیم و سرعت پایین اینترنت، حجم بالای فایل‌ها و صرف هزینه زیاد کار ما را بسیار سخت کرده است و نمی‌دانیم چکار باید بکنیم. از یک سو می‌خواهیم بیرون نرویم، تا به شیوع ویروس کرونا دامن نزنیم، اما از سوی دیگر کارها پیش نمی‌رود و باید با یک انتظار کشنده برای ارسال و دریافت فایل‌ها مواجه باشیم که خود این نیز از ما انرژی بسیاری می‌گیرد.
او ادامه داد: انیمیشن ایران در حال حاضر صنعتی شده است و آنقدر خوب پیش رفته و آنقدر استعدادهای خوب و جوانان باتجربه و کارآزموده در خود دارد که هم آثار سینمایی خوب و هم سریال‌های خوبی تولید کرده‌اند و این آثار قابلیت جهانی شدن دارند. به نحوی که کشورهای دیگر چون کشورهای حاشیه خلیج فارس و حتی انگلیس خواهان خریداری این آثار هستند. به این دلیل که این آثار برای آن‌ها یک کالای بسیار ارزان قیمت محسوب می‌شوند و از سوی دیگر آثاری با کیفیت هستند که می‌توانند با پرداخت مبلغی اندک آن را خریداری کنند. فروش این آثار برای ما ارزآوری به همراه دارد و این اتفاقات درحالیست که ما بتوانیم تولید مناسب داشته باشیم که با وجود اینترنت ضعیف و قیمت‌های بالا از حجم تولیدات ما در شرایط فعلی کاسته شده است. متاسفم که به دلیل نبود امکانات مناسب نخبه‌های این عرصه که در سطح بین‌المللی بسیار خوش درخشیده‌اند برای گذران زندگی در حال مسافرکشی هستند. اگر به این افراد کمک شود و امکانات و ابزار کار مناسب در اختیارشان قرار گیرد قطعاً می‌توانند آثار خوبی تولید کنند که برای کشور نیز آورده مالی و اقتصادی خوبی به همراه داشته باشد. صنعت انیمیشن ایران از بعد فرهنگی نیز می‌تواند حرفهای بسیاری در سطح جهانی داشته باشد و نگاه منفی را که این روزها براثر جوسازی‌ها نسبت به ایران شکل گرفته است، کاملاً تغییر دهد و بار دیگر نام ایران در سطوح بین‌المللی بدرخشد.
صنعت انیمیشن سد میان محیط و جغرافیا را شکسته است
در ادامه سید مسعود صفوی تهیه‌کننده برنامه "شکرستان" و یکی دیگر از امضاکنندگان این نامه درباره صنعت انیمیشن و تأثیرات رشد آن در اقتصاد کشور به هنرآنلاین گفت: صنعت انیمیشن در جهان تفاوت بسیار زیادی با صنایع دیگر دارد و یکی از مزیت‌هایش این است که نیازی ندارد همه عوامل تولید در کنار یکدیگر قرار گیرند، چه در شرایط حال حاضر که با وجود کرونا بسیاری از تولیدات سینمایی ساختشان با مشکل مواجه شده و چه در شرایط عادی، تولید انیمیشن نیازمند جمع شدن در زیر یک سقف نیست و حتی گاهی این فاصله میان عوامل تولید بین‌المللی شده و برای تولید یک اثر چند کشور با هم همکاری دارند. درواقع این صنعت هنری است که کاملاً سد میان محیط و جغرافیا را شکسته و آدم‌ها می‌توانند در گوشه گوشه دنیا در یک پروژه با هم همکاری داشته باشند. این نبود زیر یک سقف بودن حتی به ارزان‌تر تولید شدن یک اثر کمک می‌کند، چرا که در برآورد هزینه‌ها نیز اثرگذار است. این سیستم یک سیستم صفر و یکی است و تنها ساختارش هنری است و با اینترنت کارش را پیش می‌برد. بنابراین نیازمند فراهم بودن زیرساخت‌هاست.
او ادامه داد: در کل دنیا انیمیشن یکی از پردرآمدترین عرصه‌های سرگرمی است و روی سلیقه مردم اثرگذار است و کشورهای بزرگ از طریق تولیدات انیمیشن خود، سلیقه‌سازی می‌کنند؛ ضمن این که به خاطر پخش قدرتمندی که دارند محصول خود را می‌فروشند و در عرصه بین‌الملل نیز سلیقه‌ساز می‌شوند. یکی از عواملی که در این زمینه مؤثر است و به تعدد تولیدات از نظر کمی و کیفی قدرت بخشیده تعداد نیروی انسانی است که با برداشتن مرزهای جغرافیایی از آن بهره گرفته شده است. اگر در سال‌های گذشته عرصه این صنعت کوچک بود، امروز به دلیل فضای مجازی دیگر این‌گونه نیست.
صفوی بیان کرد: اتفاق مهم دیگری که در این حوزه رخ داده است، عدم نیاز به مهاجرت آدم‌های حرفهای به مرکز است. یعنی یک شخص حرفهای می‌تواند از دورترین شهر کشور با یک گروه انیمیشن همکاری داشته باشد. در چنین شرایطی میزان کار در مناطق مختلف زیاد خواهد شد که همه این‌ها منوط به داشتن زیرساخت قدرتمند است تا این افراد بتوانند در یک زمان کارشان را زیر نظر یک نفر انجام دهند.
او درباره چرایی پرداختن به این نامه نیز توضیح داد: متأسفانه سرعت اینترنت در داخل کشور بسیار پایین و گران‌قیمت است. وقتی به این شکل کار می‌کنید و بستر کاری شما را صفر و یک و اینترنت شکل می‌دهد، بنابراین این مشکلات بر قیمت تمام‌شده کار نیز به‌شدت اثرگذار می‌شود. کند بودن اینترنت، سرعت عمل را پایین آورده و به‌شدت گران تمام می‌شود به این دلیل که از حجم بالایی استفاده می‌شود. وقتی کشوری بخواهد یک صنعت را رام کند و در اختیار بگیرد باید زیرساخت‌هایش را نیز فراهم کند و تسهیل‌کنندگی داشته باشد که این تسهیلات شامل بانکی، حقوقی، صادراتی و حتی اینترنت می‌شود. اگر همه چیز درست پیش برود و این تسهیلات از سوی بخش دولتی به‌درستی اتفاق بیفتد قطعاً بخش خصوصی نیز وارد عمل شده و می‌تواند در این زمینه عملکرد خوبی داشته باشد چرا که راه حفظ و قدرت بخشیدن به کار را به خوبی بلد است.
این تهیه‌کننده همچنین درباره پیش‌بینی برخورد بخش دولتی با این خواسته انجمن صنفی نیز گفت: با شناختی که از کلیت سیستم دارم فکر می‌کنم کمی دیر این اتفاق بیفتد، اما همه چیز مرحله‌به‌مرحله پیش می‌رود، چون در حال یادگیری هستیم. وقتی بازار نفتی دچار مشکل می‌شود، باید بازارهای دیگر فعال شوند و ما در حال یادگیری و قدت بخشیدن به صنایع دیگر هستیم. در حال حاضر باید طعم اقتصادی بودن فضاهای دیگر را بچشیم و به آن اعتماد کنیم. یکسری از مدیران سریع‌العمل هستند و یکسری هم دغدغه‌های روی میزشان به شکل دیگر است. از سوی دیگر دولتمردان ما معمولاً در رشته‌های مهندسی تحصیل کرده‌اند و خیلی به فرهنگ و هنر اهمیت نمی‌دهند، در حالی که اگر زیرساخت‌ها فراهم باشد شرایط متفاوت بوده و فرهنگ و هنر نیز می‌تواند تبدیل به یک صنعت سودآور اقتصادی شود. متأسفانه ما واحد تحقیق و توسعه خیلی فعالی نداریم در حالی که این واحد با عملکرد درست نقش مهمی در آگاهی مدیران می‌تواند داشته باشد.
انیمیشن ایران قابلیت رقابت با آثار خارجی را دارد
شیوا ممتحن انیماتور و یکی دیگر از افرادی که نامش در زیر این نامه آمده است، دراین باره به هنرآنلاین گفت: انیمیشن ایران درحال حاضر بستر مناسبی دارد و جوانان و پیشکسوتان این عرصه در کنار هم مشغول فعالیت هستند و این ترکیب باعث شده تا کسانی که بازارهای جهانی مانند انسی یا کن را سنجیده‌اند به جرات بگویند که انیمیشن ایران بستر آماده‌ای برای تجارت دارد و می‌تواند در سطح جهانی با آثار خارجی رقابت کند و اگر نگوییم بالاترین سطح، اما حد میانه را دارد و جای ما در بازارهای جهانی خالی است. انیمیشن یک کار فرهنگی است و به دور از سیاست و حواشی مختلف می‌تواند در سطح جهانی فعالیت داشته باشد. با توجه به تحریم‌هایی که امریکا علیه ما به راه انداخته است، اما ما نیز می‌توانیم همانند بخش ورزشی که کشورها توافق کرده‌اند و مسابقات ادامه دارد، کار اقتصادی انجام دهیم و در بازارهای جهانی بدرخشیم. البته که به دلیل دیجیتالی بودن این تبادل امروز مشکل شده است.
او ادامه داد: مشکل اصلی و عمده صنف ما عدم حمایت از این صنعت است. ما نیازمند یک بستر اینترنتی مناسب هستیم چون انیمیشن یک کالای کاملاً دیجیتال است و نیازمند این شرایط تا بتواند معاملات بین‌المللی داشته باشد. با شیوع ویروس کرونا که همه بیکار شده‌اند، صنف ما مشغول به کار هستند، اما به سختی چون حجم فایل‌های ارسالی بالاست و این کار به سختی در حال انجام است. ما باید یک پهنای باند بالا داشته باشیم تا بتوانیم فایل‌هایمان را جابه جا کنیم. ضمن این که سرعت پایین اینترنت زمان بسیار زیادی را نیز از ما می‌گیرد؛ اگر این بستر فراهم باشد ما می‌توانیم دورکاری خوبی در این عرصه داشته باشیم چرا که این صنعت نیازمند جمع شدن همه افراد در زیر یک سقف نیست. از سوی دیگر با توجه به شرایط حال حاضر قیمت نهایی نیز قطعاً بالا خواهد بود، در حالی که با کمی حمایت می‌توان اتفاقات خوبی را رقم زد. ما امروز به بسترسازی‌های دیگری برای مبادلاتمان نیاز داریم تا انیمیشن خود را در بازارهای جهانی عرضه کرده و به فروش برسانیم و بتوانیم به اقتصاد کشور کمک کنیم. در برخی از کشورها انیمیشن بازار اول آنهاست و اقتصاد کشورشان از این طریق می‌چرخد چرا که جای کار بسیاری دارد.
این کارگردان همچنین با بیان این که به انیمیشن ایران چندان توجه نشده است، بیان کرد: ما می‌خواستیم این بستر را معرفی کنیم تا توجه بیشتری به آن شود. اگر مسئولان کشوری و مدیران فرهنگی با این بستر آشنا شوند با توجه به این که عزم اصلی وجود دارد حتماً می‌توان اتفاقات بهتری را در حوزه انیمیشن رقم زد. هدف ما این بود و باقی به سیاست‌ها و اولویت‌های دولتی بازمی‌گردد.
ممتحن افزود: یکی از مسائلی که ما امروز در کشور با آن دست به گریبان هستیم این است که کم‌کم باید به سمت دورکاری برویم. قبلاً فضا دیجیتال نبود اما امروز از قسمت طراحی که با قلم نوری کار می‌شود تا ادامه کار و فایل نهایی همه به شکل دورکاری انجام می‌شود و در دنیا بستر دیجیتال بر روی اینترنت است و سرعت بالا شکل جدی گرفته است. متأسفانه ما به سمت دیجیتال شدن رفتیم در حالی که سرعت نت در کشورمان پایین است. دورکاری یکسری هزینه‌ها را پایین می‌آورد و فضای کمتری می‌خواهد اما باید نت بیشتری مصرف شود و هزینه‌ها گاهی از فضای آنالوگ بیشتر هم می‌شود. ضمن این که در کشورهای دیگر با سرعت متفاوتی کار پیش می‌رود و ما در این بخش نیز مشکلاتی داریم و برای مبادلاتمان با سختی مواجه هستیم. هرچند که بسیاری از همکاران من با همین شرایط مشغول کار و فعالیت هستند.
مهم‌ترین نیاز انیماتورها، تأمین زیرساخت‌های مناسب و البته ساده از سوی دولت است
امیر سحرخیز رئیس هیئت مدیره صنف انیمیشن در گفت‌وگو با مهر با اشاره به این که انیماتورها می‌توانند از دورکاری برای آماده کردن پروژه‌های خود نهایت استفاده را ببرند، گفت: بعد از شیوع ویروس کرونا در کشور، بسیاری از پروژه‌های سینمایی به دلیل حفظ سلامت سینماگران متوقف شده که بی‌شک این امر الزامی بود.
وی در عین حال ادامه داد: یکی از ویژگی‌های انیمیشن این است که افراد فعال در این حوزه می‌توانند به‌راحتی و به‌صورت دورکاری، پروژه‌های خود را ادامه دهند و از این فرصت نهایت استفاده را ببرند.
رئیس هیئت مدیره صنف انیمیشن بیان کرد: با تعطیلی پروژه‌های سینمایی و تلویزیونی، بسیاری از افراد دچار مشکلات اقتصادی شده‌اند، البته من نمی‌گویم که انیماتورها در این زمینه مشکلی ندارند، خوشبختانه نهادهای سفارش‌دهنده انیمیشن مانند مرکز پویانمایی صبا تعهدات مالی خود را به انیماتورهایی که در حال تولید پروژه‌های سفارشی هستند پرداخت کرده است. اما در حال حاضر مهم‌ترین نیاز انیماتورها، تأمین زیرساخت‌های مناسب و البته ساده از سوی دولت است.
سحرخیز در پایان تأکید کرد: از دولت یک تقاضای صنفی داریم و آن این است که به انیماتورها اینترنتی با پهنای باند مناسب ارائه شود تا بتوانند پروژه‌های خود را به‌راحتی تولید و ارائه کنند، این یک امکان بسیار ساده است که دولت به‌راحتی می‌تواند آن را در اختیار انیماتورها قرار دهد.