سرویس سینمایی هنرآنلاین: مراسم اختتامیه جشنواره فیلم برلین 2020 شنبه‌شب در کاخ برلیناله برگزار شد و هیئت داوران بخش مسابقه بین‌الملل به ریاست جرمی آیرونز بازیگر بریتانیایی، "شیطان وجود ندارد" تازهترین ساخته محمد رسول‌اف کارگردان ایرانی را به‌عنوان برنده جایزه خرس طلایی بهترین فیلم معرفی کرد.
این جایزه به رسول‌اف، فرزاد پاک و کاوه فرنام تهیه‌کنندگان فیلم اعطاء شد و باران رسول‌اف به نمایندگی از پدرش جایزه را گرفت.
فیلم 150 دقیقه‌ای "شیطان وجود ندارد" چهار داستان درباره قدرت اخلاقی و چهار شخصیت را روایت می‌کند که در معرض یک انتخاب غیرقابل‌تصور، اما ساده قرار می‌گیرند، انتخابی که به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر یکدیگر، روابط و کلیت زندگی آن‌ها اثر می‌گذارد.
شقایق شوریان، کاوه آهنگر، مهتاب ثروتی، محمد ولی‌زادگان، محمد صدیقی‌مهر، ژیلا شاهی، باران رسول‌اف، علیرضا زارع‌پرست، سالار خمسه، دریا مقبلی و محمد صدیقی‌مهر در "شیطان وجود ندارد" بازی می‌کنند که تولید مشترک آلمان، جمهوری چک و ایران است.
فیلم رسول‌اف پیش از مراسم اختتامیه نیز از سوی هیئت داوران کلیسای جهانی به‌عنوان بهترین فیلم بخش مسابقه بین‌الملل این دوره جشنواره برلین انتخاب شد.
جایزه بزرگ هیئت داوران برای یک خانم فیلمساز
"هرگز، به‌ندرت، گاهی اوقات، همیشه" به کارگردانی الایزا هیتمن کارگردان 41 ساله آمریکایی جایزه بزرگ هیئت داوران را گرفت. این فیلم با بازی سیدنی فلنیگن و تالیا رایدر با الهام از یک داستان واقعی تراژیک ساخته شده است. "هرگز، به‌ندرت، گاهی اوقات، همیشه" درباره دو دختر نوجوان، اوتمن (با بازی فلنیگن)، 17 ساله، و دختر عمویش اسکایلر (رایدر) در ناحیه‌ای روستایی در پنسیلوانیا است که بعد از بارداری ناخواسته اوتمن، در جستجوی کمک پزشکی به نیویورک سفر می‌کنند. این فیلم اولین بار در دنیا ماه پیش در جشنواره فیلم ساندنس روی پرده رفت و جایزه ویژه داوران بخش مسابقه فیلم‌های داستانی آمریکایی را از آن خود کرد.
سینماگر مؤلف کره‌ای برنده جایزه بهترین کارگردان شد
هونگ سانگ‌سو کارگردان کره‌ای برای "زنی که فرار کرد" برنده جایزه خرس نقره‌ای بهترین کارگردان شد. این بیست و چهارمین فیلم بلند داستانی سانگ‌سو و هفتمین فیلم او با بازی کیم مین-هی، منبع الهام و شریک زندگی‌اش است. "زنی که فرار کرد" ماجرای زنی متأهل به نام گامهی (با بازی مین-هی) را به تصویر می‌کشد که همسرش در یک سفر کاری است. او ابتدا به دیدن دو دوست قدیمی می‌رود که بعد از ازدواج ارتباطش با آن‌ها قطع شده بود و بعد به‌طور تصادفی در یک سینما آشنایی قدیمی را می‌بیند که برایش باعث خوشحالی است. "زنی که فرار کرد" بعد از "شب و روز" (2008)، "هائه‌وون دختر هیچ‌کس" (2013) و "تنها در ساحل در شب" (2017) (که جایزه خرس نقره‌ای بازیگر زن جشنواره را برای مین-هی به همراه داشت)، چهارمین فیلم این کارگردان مؤلف بود که در بخش مسابقه بین‌الملل جشنواره برلین رقابت کرد. کارگردان 59 ساله متولد سئول، اولین بار در 1997 با اولین فیلم خود "روزی که یک خوک در چاه افتاد" به برلیناله دعوت شد.
جایزه بهترین بازیگر زن به پائولا بیر برای تریلر معمایی "اوندینه" به کارگردانی کریستیان پتزولد سینماگر آلمانی اعطاء شد. او در این فیلم نقش اوندینه یک تاریخ‌دان و راهنمای موزه را بازی می‌کند که وقتی دوستش او را به خاطر زنی دیگر ترک می‌کند، اسیر اسطوره اوندینه الهه دریایی می‌شود. اکنون اوندینه باید مردی را که به او خیانت کرده است، بکشد و به آب برگردد، جایی که زمانی از آن فراخوانده شد. پائولا بیر دو سال پیش نیز با فیلم "عبور" پتزولد در بخش مسابقه بین‌الملل برلیناله حضور داشت.
الیو جرمانو برای کار خود در فیلم "پنهان‌شده" به کارگردانی جورجو دیریتی سینماگر ایتالیایی جایزه بهترین بازیگر مرد را گرفت. او در این فیلم نقش آنتونیو "تونی" لیگابوئه نقاش خودآموخته و گوشه‌گیر ایتالیایی را بازی کرده است.
برادران دوقلوی ایتالیایی جایزه بهترین فیلمنامه را به خانه بردند
جایزه بهترین فیلمنامه به دامیانو دینوچنتزو و فابیو دینوچنتزو برادران دوقلوی ایتالیایی برای "قصه‌های بد" به کارگردانی خودشان رسید. "قصه‌های بد" دومین فیلم بلند داستانی برادران 32 ساله اهل رم، بعد از "گریه پسر" است که در 2018 در بخش پانوراما جشنواره برلین نمایش داده شد و بعدها در جشنواره‌های زیادی روی پرده رفت. برادران دینوچنتزو فیلمنامه "قصه‌های بد" را در 19 سالگی نوشتند. فیلم جدید آن‌ها یک داستان پریان تاریک درباره اجتماعی کوچک از خانواده‌هایی است که با بچه‌های خود در حومه جنوبی رم زندگی می‌کنند.
بنوا دلپین و گوستاو کرورن فیلمسازان فرانسوی برای "سابقه را پاک کن" جایزه ویژه هفتادمین برلیناله را دریافت کردند. این فیلم ماجرای سه قربانی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی را به تصویر می‌کشد که تصمیم می‌گیرند با شرکت‌های بزرگ فناوری مبارزه کنند.
دلپین و کرورن جایزه‌ای را گرفتند که تا سال گذشته آلفرد بائر نام داشت و نام آن از اولین مدیر برلیناله گرفته شده بود، اما در پی افشاگری اخیر درباره ارتباط بائر با نازی‌ها در رایش سوم بود، مسئولان برلیناله اعطای جایزه خرس نقره‌ای آلفرد بائر را به حالت تعلیق درآورند. آن‌ها دو روز پیش از شروع جشنواره امسال اعلام کردند امسال بجای جایزه خرس نقره‌ای آلفرد بائر و به مناسبت هفتاد سالگی جشنواره یک جایزه ویژه به نام خرس نقره‌ای – هفتادمین برلیناله اعطاء می‌شود.
از سوی دیگر، جایزه بهترین دستاورد هنری چشمگیر به یورگن یورگس برای فیلمبرداری "دائو. ناتاشا" به کارگردانی ایلیا کژانوفسکی و یکاترینا اورتل سینماگران روسی اعطاء شد. فیلم روایتی هراس‌انگیز و عریان از زندگی زنی به نام ناتاشا است که در عصر استالین و دوران اتحاد جماهیر شوروی در غذاخوری یک موسسه تحقیقاتی محرمانه در مسکو کار می‌کند که ریاست آن را لی‌یف لاندائو (با نام مستعار دائو) فیزیکدان نظری به عهده دارد. "دائو. ناتاشا" شکلی رادیکال از سینما را به نمایش می‌گذارد که بین خیال و واقعیت در حرکت است. کژانوفسکی و اورتل با همکاری یورگس و گروهی بازیگر غیرحرفه‌ای به ورطه روح و روان چشم می‌دوزد و از افراطی‌ترین رفتارهای انسانی پرده برمی‌دارند.
تازهترین ساخته‌های فیلمسازان مطرحی چون کلی رایکارت، فیلیپ گارل، سالی پاتر، ابل فرارا و سای مینگ-لیانگ جزو دیگر فیلم‌های بخش مسابقه بین‌الملل هفتادمین جشنواره فیلم برلین بودند، اما هیچ‌کدام جایزه نگرفتند. امسال فیلم‌های این بخش تلفیقی از سینمای هنری اروپایی، فیلم‌های مستقل آمریکایی و فیلم‌هایی از آسیا و آمریکای لاتین و شش تای آن‌ها ساخته خانم‌های فیلمساز بودند.
برنیس بژو بازیگر فرانسوی-آرژانتینی، بتینا بروکمپر تهیه‌کننده آرژانتینی، آن ماری جاسر کارگردان فلسطینی، کنت لونرگان نمایشنامه‌نویس و کارگردان آمریکایی، لوکا مارینلی بازیگر ایتالیایی و کلبر مندونسا منتقد فیلم و کارگردان برزیلی، همکاران آیرونز در هیئت داوران بودند.
جایزه بهترین مستند برای ریتی پان
در مراسم اختتامیه همچنین داوران بخش‌های دیگر شامل مسابقه بین‌الملل فیلم کوتاه، مستند، بهترین فیلم بلند اول و بخش جدید برخوردها، برگزیدگان خود را معرفی کردند. اسامی برندگان بخش نسل (کودک و نوجوان) و جوایز جنبی جشنواره پیش از مراسم اختتامیه اعلام شد.
"در معرض اشعه" تازهترین ساخته ریتی پان سینماگر کامبوجی یکی دیگر از 18 فیلم بخش مسابقه بین‌الملل بود که هرچند در این بخش جایزه‌ای نگرفت، اما به‌عنوان بهترین مستند این دوره جشنواره برلین انتخاب شد. پان که به خاطر ساخت فیلم‌هایی درباره نسل‌کشی خمرهای سرخ در کامبوج شهرت دارد، در مستند 88 دقیقه‌ای "در معرض اشعه" که تولید مشترک فرانسه و کامبوج است، بار دیگر نسل‌کشی در کامبوج را یادآوری می‌کند.
دردسرهای مدیران جدید
جشنواره فیلم برلین که در کنار کن و ونیز بزرگ‌ترین رویداد سینمایی در اروپاست، امسال در حالی برگزار شد که حتی پیش از شروع جشنواره محل بحث‌های زیادی درباره تنوع جنسیتی، تغییر مدیریت جشنواره و البته افشاگری اخیر درباره ارتباط آلفرد بائر اولین مدیر برلیناله با نازی‌ها بود که تا سال گذشته جایزه‌ای نیز به نام او اعطاء می‌شد. این بحث‌ها کار را برای کارلو شاتریان مدیر هنری و ماریته ریسنبیک مدیر اجرایی جشنواره که برای اولین بار مسئولیت اداره جشنواره فیلم برلین را عهده‌دار شدند، بسیار سخت کرد. آن‌ها جانشین دیتر کاسلیک شدند که 18 سال مدیر هنری برلیناله بود.
موفقیت دو نماینده دیگر سینمای ایران
سینمای ایران به‌جز "شیطان وجود ندارد"، دو فیلم بلند دیگر نیز در برلیناله 2020 داشت: "یلدا" به کارگردانی مسعود بخشی که در بخش مسابقه نسل 14plus حضور داشت و "نامو (بیگانه)" نخستین تجربه کارگردانی نادر ساعی‌ور که در بخش جنبی فُروم روی پرده رفت.
دو فیلم کوتاه ایرانی نیز برای رقابت در بخش نسل انتخاب شدند: "اسب سفید بالدار" به کارگردانی مهیار ماندگار در بخش نسل 14plus و "بادبادک‌ها" ساخته سید پیام حسینی در بخش نسل Kplus که هر دو فیلم در بخش‌های خود جایزه گرفتند. عباس امینی کارگردان فیلم "هندی و هرمز" که در شصت و هشتمین جشنواره برلین در بخش پانوراما نمایش داده شد، یکی از داوران بخش 14plus بود.
چهره‌های سرشناس روی فرش قرمز برلیناله
امسال تعدادی چهره سرشناس به‌واسطه حضور فیلم‌های خود در بخش نمایش‌های ویژه برلیناله به جشنواره رفتند، ازجمله جانی دپ که فیلم بریتانیایی "میناماتا" به کارگردانی اندرو لویتاس را در این بخش داشت. "پینوکیو" تازهترین ساخته ماتیو گارونه کارگردان ایتالیایی با بازی روبرتو بنینی بازیگر برنده اسکار، یکی دیگر از فیلم‌های بخش نمایش‌های ویژه برلیناله بود. هیلاری کلینتون سیاستمدار آمریکایی به مناسبت نمایش سریال مستند "هیلاری" به کارگردانی نانت برستاین روی فرش قرمز ظاهر شد. شرکت پیکسار "روبه‌جلو" تازهترین فیلم انیمیشن خود را با حضور کریس پرت در مقام یکی از صداپیشه‌ها در برلین رونمایی کرد. عمر سی ستاره فیلم پرفروش "دست‌نیافتنی‌ها" با "پلیس" یا "شیفت شب" به کارگردانی آن فونتن فیلمساز فرانسوی به جشنواره آمد. پیمان معادی بازیگر ایرانی یکی از نقش‌های اصلی این فیلم را دارد. "شارلاتان" فیلم جدید آگنیشکا هولاند فیلمساز باسابقه لهستانی و "شنا کردن تا وقتی دریا کبود شود" فیلم جدید جیا ژانگ‌که کارگردان چینی نیز در بخش نمایش‌های ویژه برلیناله روی پرده رفتند.
تقدیر از بازیگر برنده اسکار
هلن میرن بازیگر کهنه‌کار بریتانیایی امسال در برلیناله جایزه خرس طلای افتخاری یک عمر دستاورد را دریافت کرد. بازیگر 74 ساله که برای بازی در نقش الیزابت دوم ملکه بریتانیا در "ملکه" برنده اسکار بهترین بازیگر زن شد، همچنین در جشنواره برلین 2020 موضوع یک بخش یادبود شد که با نمایش تعدادی از معروف‌ترین فیلم‌های او ازجمله "ملکه"، "آشپز، دزد، همسرش و عاشق او" و "ایستگاه آخر" همراه بود.
هفتادمین جشنواره فیلم برلین پنجشنبه 20 فوریه (اول اسفند) با اولین نمایش جهانی فیلم "سال سلینجر من" به کارگردانی فیلیپ فالاردو با بازی سیگورنی ویور و مارگارت کوالی آغاز شد و یکشنبه اول مارس (11 اسفند) به کار خود پایان می‌دهد.
فهرست برندگان جشنواره برلین 2020 به شرح زیر است:
جوایز هیئت داوران بخش مسابقه بین‌الملل
خرس طلای بهترین فیلم: "شیطان وجود ندارد" (There Is No Evil) به کارگردانی محمد رسول‌اف (آلمان/جمهوری چک/ایران)
جایزه بزرگ هیئت داوران (خرس نقره‌ای): "هرگز، به‌ندرت، گاهی اوقات، همیشه" (Never Rarely Sometimes Always) به کارگردانی الایزا هیتمن (آمریکا)
جایزه بهترین کارگردان (خرس نقره‌ای): هونگ سانگ‌سو برای "زنی که فرار کرد" (The Woman Who Ran) (کره جنوبی)
جایزه بهترین بازیگر زن (خرس نقره‌ای): پائولا بیر برای "اوندینه" (Undine) به کارگردانی کریستیان پتزولد (آلمان/فرانسه)
جایزه بهترین بازیگر مرد (خرس نقره‌ای): الیو جرمانو برای "پنهان‌شده" (Hidden Away) به کارگردانی جورجو دیریتی (ایتالیا)
جایزه بهترین فیلمنامه: (خرس نقره‌ای): دامیانو دینوچنتزو و فابیو دینوچنتزو برای "قصه‌های بد" (Bad Tales) به کارگردانی خودشان (ایتالیا/سوئیس)
جایزه ویژه هفتادمین برلیناله (خرس نقره‌ای): "سابقه را پاک کن" (Delete History) به کارگردانی بنوا دلپین و گوستاو کرورن (فرانسه/بلژیک)
جایزه بهترین دستاورد هنری چشمگیر (خرس نقره‌ای): یورگن یورگس برای فیلمبرداری "دائو. ناتاشا" (DAU. Natasha) به کارگردانی ایلیا کژانوفسکی و یکاترینا اورتل (آلمان/اوکراین/بریتانیا/روسیه)
جوایز هیئت داوران بخش مسابقه بین‌الملل فیلم کوتاه
خرس طلای بهترین فیلم کوتاه: "تی" (T) به کارگردانی کیشا ری ویدرسپون (آمریکا)
جایزه هیئت داوران (خرس نقره‌ای): "Filipiñana" به کارگردانی رافائل مانوئل (فیلیپین/بریتانیا)
جایزه فیلم کوتاه Audi: فیلم "Genius Loci" به کارگردانی آدرین مریژو (فرانسه)
جایزه بهترین فیلم بلند اول GWFF
"Los conductos" به کارگردانی کامیلو رسترپو (فرانسه/کلمبیا/برزیل)
تقدیر: "حیوانات عریان" (Naked Animals) به کارگردانی ملانی ولده (آلمان)
جایزه بهترین مستند
"در معرض اشعه" (Irradiated) به کارگردانی ریتی پان (فرانسه/کامبوج)
تقدیر: "یادداشت‌هایی از دنیای زیرین" (Notes from the Underworld) به کارگردانی تیتزا کووی و راینر فریمل (اتریش)
جوایز هیئت داوران بخش برخوردها
بهترین فیلم: "کارها و روزها" (The Works and Days) به کارگردانی سی‌دبلیو وینتر و آندرش ایستروم (آمریکا/سوئد/ژاپن/هنگ کنگ/بریتانیا)
بهترین کارگردان: کریستی پویو برای "Malmkrog" (رومانی/صربستان/سوئیس/سوئد/بوسنی و هرزگوین)
جایزه ویژه داوران: "دردسر به دنیا آمدن" (The Trouble With Being Born) به کارگردانی ساندرا وولنر (اتریش/آلمان)
تقدیر: "ایزابلا" (Isabella) به کارگردانی ماتیاس پینیرو (آرژانتین/فرانسه)
فهرست تعدادی از دیگر برندگان جشنواره برلین امسال شامل بخش رسمی نسل و هیئت داوران مستقل که اسامی آن‌ها شب گذشته و امروز پیش از مراسم اختتامیه اعلام شد، به شرح زیر است:
جوایز بخش نسل
بخش کودکان نسل Kplus (هیئت داوران کودک)
خرس بلورین بهترین فیلم بلند: "Sweet Thing" به کارگردانی الکساندر راک‌ول (آمریکا)
تقدیر: "H Is for Happiness" به کارگردانی جان شیدی (استرالیا)
خرس بلورین بهترین فیلم کوتاه: "نام پسر"(The Name of the Son) به کارگردانی مارتینا ماتزکین (آرژانتین)
تقدیر: "دوشیزه" (Miss) به کارگردانی امیرة جهان خلف‌الله (الجزایر/فرانسه)
بخش نسل Kplus (هیئت داوران بین‌الملل)
جایزه بزرگ بهترین فیلم بلند: "گرگ‌ها" (The Wolves) به کارگردانی ساموئل کیشی لئوپو (مکزیک)
تقدیر: "Cuties" به کارگردانی میمونا دوکوره (فرانسه)
تقدیر: "مامان، مامان، مامان" (Mum, Mum, Mum) به کارگردانی سول بررتو پیچون-ریویه‌یر (آرژانتین)
جایزه ویژه بهترین فیلم کوتاه: "نام پسر"(The Name of the Son) به کارگردانی مارتینا ماتزکین (آرژانتین)
تقدیر: "بادبادک‌ها" (The Kites) به کارگردانی سید پیام حسینی (ایران)
بخش نسل 14plus (هیئت داوران نوجوان)
خرس بلورین بهترین فیلم بلند: "بانوی نیل ما" (Our Lady of the Nile) به کارگردانی عتیق رحیمی (فرانسه/بلژیک/رواندا)
تقدیر: "شورش سفید" (White Riot) به کارگردانی روبیکا شاه (بریتانیا)
خرس بلورین بهترین فیلم کوتاه: "Clebs" به کارگردانی حلیمه وردیری (کانادا/مراکش)
تقدیر: "خداحافظ گولووین" (Goodbye Golovin) به کارگردانی متیو گریمار (کانادا)
بخش نسل 14plus (هیئت داوران بین‌الملل)
جایزه بزرگ بهترین فیلم بلند: "نام من بغداد است" (My Name Is Baghdad) به کارگردانی کارو آلویز ده سوزا (برزیل)
تقدیر: "صداها در باد" (Voices in the Wind) به کارگردانی نوبوهیرو سوا
جایزه ویژه بهترین فیلم کوتاه: "Clebs" به کارگردانی حلیمه وردیری (کانادا/مراکش)
تقدیر: "اسب سفید بالدار" (White Winged Horse) به کارگردانی مهیار ماندگار (ایران)
جوایز هیئت داوران کلیسای جهانی
بخش مسابقه بین‌الملل 2020: "شیطان وجود ندارد" (There Is No Evil) به کارگردانی محمد رسول‌اف (آلمان/جمهوری چک/ایران)
بخش پانوراما 2020: "پدر" (Father) به کارگردانی سردان گولوبوویچ (صربستان/فرانسه/آلمان/کرواسی/اسلوونی/بوسنی و هرزگوین)
تقدیر: "فرار سعودی" (Saudi Runaway) به کارگردانی سوزانه رگینا مویرس (سوئیس)
بخش فُروم 2020: "صفر" (Zero) به کارگردانی کازوهیرو سودا (ژاپن/آمریکا)
جوایز هیئت داوران فیپرشی
بخش مسابقه بین‌الملل 2020: "اوندینه" (Undine) به کارگردانی کریستیان پتزولد (آلمان/فرانسه)
بخش برخوردها 2020: "دگردیسی پرنده‌ها" (The Metamorphosis of Birds) به کارگردانی کاتارینا واسکونسلوس (پرتغال)
بخش پانوراما 2020: "Mogul Mowgli" به کارگردانی بسام طارق (بریتانیا)
بخش فُروم 2020: "قرن بیستم" (The Twentieth Century) به کارگردانی متیو رنکین (کانادا)
جایزه فیلم انجمن 2020: "شیطان وجود ندارد" (There Is No Evil) به کارگردانی محمد رسول‌اف (آلمان/جمهوری چک/ایران)
جایزه سینماهای هنری CICAE
بخش پانوراما 2020: "حفار" (Digger) به کارگردانی گئورگیس گریگوراکیس (یونان/فرانسه)
بخش فُروم 2020: "آرام شدن" (The Calming) به کارگردانی سونگ فنگ
جایزه سینماهای اروپا 2020: "امید" (Hope) به کارگردانی ماریا سودهال (نروژ/سوئد)
جایزه تماشاگران پانوراما
جایزه فیلم داستانی 2020
جایزه اول "پدر" (Father) به کارگردانی سردان گولوبوویچ (صربستان/فرانسه/آلمان/کرواسی/اسلوونی/بوسنی و هرزگوین)
جایزه دوم: "دلخور نباش" (No Hard Feelings) به کارگردانی فراز شریعت (آلمان)
جایزه سوم: "امید" (Hope) به کارگردانی ماریا سودهال (نروژ/سوئد)
جایزه فیلم مستند 2020
جایزه اول: "به چچن خوش آمدید" (Welcome to Chechnya) به کارگردانی داوید فرانس (آمریکا)
جایزه دوم: "فرار سعودی" (Saudi Runaway) به کارگردانی سوزانه رگینا مویرس (سوئیس)
جایزه سوم: "دختر کوچک" (Little Girl) به کارگردانی سباستین لیفشیتز (فرانسه)
جایزه فیلم صلح: "گرگ‌ها" (The Wolves) به کارگردانی ساموئل کیشی لئوپو (مکزیک)
جایزه فیلم عفو بین‌الملل: "به چچن خوش آمدید" (Welcome to Chechnya) به کارگردانی داوید فرانس (آمریکا)