سرویس سینمایی هنرآنلاین: روز جمعه دو فیلم آخر بخش مسابقه بین‌الملل هفتادمین جشنواره فیلم برلین به نمایش درآمدند: "شیطان وجود ندارد" (There Is No Evil) به کارگردانی محمد رسول‌اف کارگردان ایرانی و مستند "در معرض اشعه" (Irradiated) ساخته ریتی پان کارگردان کامبوجی.
به این ترتیب تمام 18 رقیب جایزه خرس طلایی و جوایز خرس طلایی این دوره جشنواره شامل تازه‌‌ترین ساخته‌های فیلمسازانی چون کلی رایکارت، سالی پاتر، آبل فرارا، هونگ سانگ‌سو و کریستیان پتزولد در برلیناله روی پرده رفتند و اکنون همه در انتظار آرای داوران بخش مسابقه بین‌الملل به ریاست جرمی آیرونز بازیگر بریتانیایی هستند.
شنبه‌شب، آیرونز و همکارانش شامل برنیس بژو بازیگر فرانسوی-آرژانتینی، بتینا بروکمپر تهیه‌کننده آرژانتینی، آن ماری جاسر کارگردان فلسطینی، کنت لونرگان نمایشنامه‌نویس و کارگردان آمریکایی، لوکا مارینلی بازیگر ایتالیایی و کلبر مندونسا منتقد فیلم و کارگردان برزیلی در مراسم اختتامیه جشنواره برلین اعلام می‌کنند که کدام فیلم جایزه خرس طلایی را به خانه می‌برد.
"شیطان وجود ندارد"
فیلم 150 دقیقه‌ای "شیطان وجود ندارد" چهار داستان درباره قدرت اخلاقی را روایت می‌کند. درواقع، چهار شخصیت در معرض یک انتخاب غیرقابل‌تصور، اما ساده قرار می‌گیرند که به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر یکدیگر، روابط و کلیت زندگی آن‌ها اثر می‌گذارد.
عوامل فیلم شامل فرزاد پاک و کاوه فرنام تهیه‌کنندگان و احسان میرحسینی، شقایق شوریان، کاوه آهنگر، مهتاب ثروتی، محمد ولی‌زادگان، محمد صدیقی‌مهر، ژیلا شاهی و باران رسول‌اف بازیگران "شیطان وجود ندارد" در مراسم فوتوکال، نشست مطبوعاتی و مراسم اولین نمایش جهانی این فیلم در برلیناله شرکت کردند.
علیرضا زارع‌پرست، سالار خمسه، دریا مقبلی و محمد صدیقی‌مهر از دیگر بازیگران "شیطان وجود ندارد" هستند که تولید مشترک آلمان، جمهوری چک و ایران است.
رسول‌اف 47 ساله که متولد شیراز است، فیلمسازی را با آثار کوتاه و تجربی آغاز کرد و سپس به دعوت رسول صدر عاملی با حضور در فیلم "دختری با کفش‌های کتانی" (1377) به‌عنوان دستیار کارگردان وارد سینمای حرفه‌ای شد.
او در 1380 اولین فیلم بلند خود "گاگومان" را ساخت که یک مستند داستانی است. "گاگومان" سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول و بهترین کارگردانی فیلم‌های اول و دوم بیست و یکمین جشنواره فیلم فجر را دریافت کرد و برنده تندیس بهترین فیلم مستند ششمین جشن خانه سینما شد. رسول‌الف در 2017 با فیلم "لِرد" با بازی رضا اخلاقی‌راد، سودابه بیضایی و نسیم ادبی جایزه اصلی بخش نوعی نگاه هفتادمین دوره جشنواره فیلم کن را دریافت کرد. "جزیره آهنی" (1383)، "باد دبور" (1386)، "کشتزارهای سپید" (1388)، "به امید دیدار" (1390) و "دست‌نوشته‌ها نمی‌سوزند" (1392) از دیگر ساخته‌های اوست.
ریتی پان با "در معرض اشعه" به برلین آمد
ریتی پان کارگردان و تهیه‌کننده که به دلیل ساخت فیلم‌هایی درباره نسل‌کشی خمرهای سرخ در کامبوج شهرت دارد، در فیلم جدید خود مستند 88 دقیقه‌ای "در معرض اشعه" که تولید مشترک فرانسه و کامبوج است، بار دیگر نسل‌کشی در کامبوج را یادآوری می‌کند. این فیلم ساخته کسانی است که از تشعشعات فیزیکی و روانی ناشی از جنگ جان سالم به در برده‌اند، و به کسانی پیشنهاد می‌شود که باور دارند آن‌ها مصون شده‌اند.
پان 55 ساله که خود و خانواده‌اش در دهه 1970 قربانی رژیم خمرهای سرخ شدند، بیش از همه برای مستند "تصویر گمشده" شهرت دارد که در سال 2013 به نمایندگی از کامبوج به آکادمی علوم و هنرهای سینمایی معرفی و نامزد اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان شد. "تصویر گمشده" که یک روایت شخصی از دوران هولناک دیکتاتوری پل پوت در کامبوج دهه 1970 است، در جشنواره کن آن سال جایزه اصلی بخش نوعی نگاه را دریافت کرد. پان "تصویر گمشده" را بر مبنای کتاب خاطرات خود با عنوان "حذف" ساخت. او در این فیلم تجربیات خانواده خود را در دوران حکومت خمرهای سرخ در کامبوج که به مرگ پدر و مادر و خواهرش منجر شد، به تصویر کشیده است. "تصویر گمشده" با استفاده از تصاویر آرشیوی همین‌طور عروسک‌های گلی ساخته شد.
"در معرض اشعه"
ریتی پان همچنین یکی از تهیه‌کنندگان فیلم "اول پدرم را کشتند" (2017) به کارگردانی آنجلینا جولی است که نماینده کامبوج در بخش فیلم خارجی‌زبان نودمین دوره جوایز اسکار بود و نامزد جایزه گلدن گلوب و بفتا نیز شد.
او دانش‌آموخته موسسه مطالعات سینمایی در پاریس است و از دیگر فیلم‌هایش می‌توان به "سایت 2" (1989)، "برنج‌کاران" (1994)، "سرزمین ارواح سرگردان" (2000)، "اس-21: ماشین کشتار خمرهای سرخ" (2003)، "تئاتر سوخته" (2005)، "دیوار دریا" (2008)، "تبعید" (2016) و "قبرهای بی‌نام و نشان" (2018) اشاره کرد. پان سال گذشته در سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر در ایران جایزه صلح را دریافت کرد. او امسال رئیس هیئت داوران جایزه دوربین طلایی بهترین فیلم بلند اول جشنواره فیلم کن بود.
نمایش فیلمی فرانسوی با بازی پیمان معادی
روز گذشته همچنین فیلم "پلیس" یا "شیفت شب" (Night Shift) به کارگردانی آن فونتن فیلمساز فرانسوی در بخش نمایش‌های ویژه برلیناله نمایش داده شد. عمر سی ستاره فیلم فرانسوی پرفروش "دست‌نیافتنی‌ها"، ویرژینی ایفیرا، گرگوری گدبوا و پیمان معادی بازیگر ایرانی در این فیلم 98 دقیقه‌ای بازی می‌کنند.
فیلم فرانسوی "شیفت شب" درباره سه افسر پلیس، آریستید (سی)، ویرژینی (ایفیرا) و اریک (گدبوا) است که هر سه می‌کوشند هم‌زمان با آن که با اتفاقات خشونت‌بار روزانه در خانه‌ها و خیابان‌ها کنار بیایند، زندگی شخصی و احساسی خود را حفظ کنند. یک شب آن‌ها یک مأموریت نامعمول را عهده‌دار می‌شوند: این که یک مهاجر تاجیک به نام توهیروف (با بازی معادی) را به دلایل نامشخص به فرودگاه منتقل کنند. در راه، ویرژینی متوجه می‌شود که توهیروف در صورت بازگشت به کشورش اعدام می‌شود. او که با یک مخمصه تحمل‌ناپذیر مواجه شده است، این مأموریت را زیر سؤال می‌برد. این سه مأمور یک شب فرصت دارند که درباره سرنوشت مرد تصمیم بگیرند.
"شیفت شب"
آن فونتن، عمر سی و ویرژینی ایفیرا در مراسم فرش قرمز فیلم "شیفت شب" در برلیناله شرکت کردند.
فونتن متولد 1959 در لوکزامبورگ است. او کار در سینما را به‌عنوان بازیگر و رقصنده شروع کرد و در 1993 با "رابطه‌های عاشقانه عموماً بد تمام می‌شوند" برای اولین بار روی صندلی کارگردانی نشست. "ناتالی"، "کوکو در مقابل شنل" و "بی‌گناهان" از دیگر ساخته‌های اوست.
جایزه بخش نسل برای "اسب سفید بالدار" از ایران
شب گذشته همچنین اسامی برندگان بخش نسل 14plus در دو بخش هیئت داوران جوان و هیئت داوران بین‌الملل اعلام شد و فیلم "اسب سفید بالدار" به کارگردانی مهیار ماندگار از ایران توسط هیئت داوران بین‌الملل بخش بهترین فیلم کوتاه تقدیر شد.
سپهر طهرانچى، حسن نجاریان، عسل شاکرى، محمد بشیر، مهرى آل آقا، آرش وزیرنظامى، هژیر مرادى بازیگران این فیلم 20 دقیقه‌ای "اسب سفید بالدار" به تهیه‌کنندگى حمیدرضا زبیر هستند. "اسب سفید بالدار" درباره مردى است که در جست‌وجوی عشق دوران کودکی‌اش به زادگاه جنگ‌زده‌اش بازمی‌گردد، جایی که دخترک، بیست سال پیش از او خواسته بود اسب سفید بالدار بشود.
عباس امینی (ایران)، جنا بیس (آفریقای جنوبی) و ریما داس (هند) اعضای هیئت داوران بین‌الملل بخش نسل 14plus بودند.
در بیانیه داوران درباره "اسب سفید بالدار" آمده است: این فیلم با دنبال کردن ماجراهای یک قهرمان دور از ذهن که حسی قوی ایجاد می‌کند، از تخیل تماشاگر برای ساختن یک دنیای استثنایی استفاده می‌کند. وقتی خیال‌پردازی درنهایت بار دیگر با واقعیت ارتباط برقرار می‌کند، این حس در ما ایجاد می‌شود که انگار اسب سفید بالدار به پرواز درآمده‌ایم.
جایزه اول این بخش یا جایزه ویژه بهترین فیلم کوتاه نسل 14plus به فیلم "Clebs" به کارگردانی حلیمه وردیری رسید که تولید مشترک کانادا و مراکش است.
هفتادمین جشنواره فیلم برلین 20 فوریه (اول اسفند) آغاز شد و تا 1 مارس (11 اسفند) ادامه دارد.
علی افتخاری