گروه تجسمی هنرآنلاین: علیرضا ملکزاده مبدع سبک خطاشی و قلم خطاش است. ملکزاده در گفت و گو با هنرآنلاین درباره چگونگی به وجود آمدن خطاشی گفت: خطاشی حدود ۶ سال پیش متولد شد. هرچند که مبنای آن درستنویسی خط فارسی است اما سعی کردم فرمهایی متمایز و متفاوت ایجاد کنم. خطاشی هیچ ارتباطی با خوشنویسی ندارد و یک جریان فکری متفاوت است که آموختن آن هم نیازی به پیشزمینه خوشنویسی ندارد.
ملکزاده با بیان اینکه تخصص اصلی او طراحی و برندسازی است، ادامه داد: صحیح نویسی از ارکان اصلی خطاشی است زیرا وقتی ما در دبستان نوشتن را آموزش میبینیم، فرم درست نوشتن را یاد نمیگیریم و نمیدانیم که یک حرف فارسی را چگونه باید به شکل صحیح نوشت. در نتیجه هر شخصی حروف را به یک شکل مینویسد. من این روش را اصلاح کردم و آن را آموزش میدهم.
او درباره تفاوتهای خطاشی با خوشنویسی و نقاشیخط گفت: خطاشی چیزی بین خطاطی و نقاشی است. ما خطاطی نمیکنیم و از سوی دیگر از تکنیکها و متریال های نقاشی هم استفاده نمیکنیم. خطاشی با نقاشیخط نیز متفاوت است زیرا در نقاشیخط تکنیکها و متریالهای نقاشی به کار میرود و در واقع نقاش به جای کشیدن فرمهای گوناگون، حروف فارسی را نقاشی میکند. همچنین بعضی از اساتید خوشنویسی وقتی به سمت بوم و رنگ رفتند نقاشیخط را به وجود آوردند، اما خطاشی آن اصالت را ندارد. من حرمت زیادی برای نقاشیخط قائل هستم و خطاشی را چیزی جدا از آن میدانم. در خطاشی با یاد گرفتن فرمهای متنوع حروف میتوان ترکیببندیهای مختلف را به وجود آورد. به عنوان مثال من نوشتار از بالا به پایین را در خط فارسی به وجود آوردم یا اینکه کلمات به جای پیوسته بودند تک به تک هستند.
ملکزاده درباره ابزاری که در خطاشی به کار میرود گفت: در مراحل ابتدایی کار را با ماژیک آموزش میدهم اما پس از یاد گرفتن فرمهای پایه میتوان با هر قلمی این کار را انجام داد. هنرجو وقتی فرم حرکت دست را یاد بگیرد میتواند با هر قلمی بنویسد. یک سال است که به تدریس خطاشی میپردازم و در این مدت استقبال زیادی از آن شده است. عدهای از کسانی که به یادگیری خطاشی پرداختهاند پیشازاین خوشنویسی را آموختهاند و عده دیگری نیز هیچ زمینهای در خوشنویسی نداشتهاند. همچنین هنرمندان حرفهای نیز خطاشی را آموختند تا آن را با کارهای خود تلفیق کنند.
ملکزاده افزود: ساختار خطاشی شما را آزاد میگذارد و قواعد آن دست و پاگیر نیست. همین باعث میشود که در زمان نوشتن احساس آزادی کنید و اثری که خلق میکنید متعلق به خودتان باشد. در خطوط دیگر اینطور نیست و قواعد محکمی وجود دارد که باعث میشود تقریباً همه افراد شبیه هم بنویسند و یک فرم ثابت را تکرار کنند. من هر حرف الفبای فارسی را در چند مدل طراحی کردم و این تنوع فرم حروف باعث میشود ترکیبهایی که از آنها به وجود میآید بسیار متنوع باشد و یک کلمه به چندین شکل متفاوت نوشته شود.
ملکزاده افزود: من حرمت زیادی برای خوشنویسی کهن ایرانی قائل هستم و درعینحال خطوط جدیدتری مانند کرشمه، معلی و... نیز هرکدام اعتباری دارند. عقیده دارم که هیچ کدام از اینها را نباید وارد خطاشی کنیم و به شاگردان خود تاکید میکنم که از این کار اجتناب کنند.
او با اشاره به اینکه سال گذشته کتابی از آثارش منتشر کرده است، گفت: خطاشی زمانی متولد شد که من همه خطها را مطالعه کردم و بعد فرمهایی ساختم که در خطهای دیگر وجود ندارد. ممکن است بسیاری از اساتید خوشنویسی این کارم را دوست نداشته باشند و بگویند هویت ندارد، اما عقیده دارم آنچه جوانها و بیشتر افراد جامعه به دنبال آن هستند ایجاد تمایز و تفاوت است. هنرمندان مختلف ویژگیهای ذاتی متفاوتی دارند که باعث میشود گرایش به یک نوع خاص از هنر پیدا کنند. عدهای از آدمها صبور و باحوصله هستند و زندگی خود را بر روی خوشنویسی میگذارند و حتی شیوههای جدیدتری در آن حوزه خلق میکنند. اما بعضی از افراد عجول هستند و نمیتوانند مدت زیادی روی یک کار وقت بگذارند. من خطاشی را در راستای روحیات خودم و بسیاری از افراد دیگری که چنین علاقهمندی را دارند به وجود آوردم، زیرا خطاشی در مدت کوتاهی انجام میشود و به نتیجه میرسد.