گروه تجسمی هنرآنلاین: امیر راد رئیس انجمن هنرمندان نقاش ایران در گفت‌وگو با هنرآنلاین درباره فعالیت‌های این انجمن در سال ۹۹ و دوران شیوع بیماری کرونا گفت: از آنجا که متوسط سن اعضا رو به کاهش است و غالب اعضای جدید، نسل جوان هنرمندان هستند و به تبع آن ارتباط بیشتری با فضاهای مجازی و بستر وب دارند، پیش از آغاز همه‌گیری بیماری کرونا حرکت به سوی فضای مجازی و تمرکز فعالیت‌ها بر بستر وب در انجمن برنامه‌ریزی شد. به این منظور کارگروهی به نام کارگروه دیجیتال شکل گرفت که بخش عمده فعالیت‌های آن زیر نظر متخصصانی بیرون از انجمن و با هدایت رابط هیئت مدیره شکل می‌گیرد.

راد افزود: از اردیبهشت‌ماه ۹۸ در رسانه‌های اجتماعی به صورت وسیع شروع به فعالیت کردیم و در آذرماه ۹۸ وب‌سایت جدید انجمن راه‌اندازی شد که در آن امکانات بسیار گسترده‌ای برای ارائه خدمات آنلاین به اعضا آن در نظر گرفته شده‌است، مانند کلیه امور عضو‌گیری از ثبت‌نام تا داوری آنلاین، راه‌اندازی و ساماندهی درگاه پرداخت آنلاین برای تسهیل امور مالی در کلیه زیر مجموعه‌های مورد نیاز، ساماندهی فروشگاه آنلاین، طراحی و بسترسازی نمایشگاه‌های آنلاین، سامانه فراخوان‌های آنلاین، طراحی و بسترسازی بخش آرشیو ویدئویی آنلاین، انتشارات دیجیتال و ساخت آرشیو دیجیتال. بنابراین وقتی همه‌گیری بیماری کرونا پیش آمد و فعالیت‌های فرهنگی شکل مجازی و آنلاین پیدا کردند ما در انجمن هنرمندان نقاش ایران کاملاً آمادگی ارائه خدمات و برنامه‌های جاری انجمن را بر بستر وب و فضای مجازی داشتیم.

او درباره رویدادهای مجازی که در طول سال ۹۹ توسط انجمن هنرمندان نقاش ایران برگزار شد، گفت: در این مدت برنامه‌های متنوعی در فضای مجازی و به شکل مشخص در صفحه اینستاگرام انجمن برنامه‌ریزی و اجرا کردیم. «مجالس نقاشی‌خوانی» رویدادی است که در آن به سراغ هنرمندان نقاش شناخته شده رفتیم تا تجربه زیستهء هنرمند و روند خلق آثار بر پایه این تجربه را در گفت‌وگویی با یک هنرمند حرفه‌ای دیگر مستند و به مخاطبان ارائه کنیم. رویداد «شهر با نقاشان» نیز پروژه مستندنگاری دیگری است که بخشی از آن با عنوان «مونولوگ» هم اینک آغاز شده است و هنرمندان و دست‌اندرکارن به بیان دیدگاه‌ها و نظرات خود درباره تجربیاتشان در شهر و مسائل هنر شهری می‌پردازند.

راد افزود: «نقل و نقاشی» پروژه دیگر است که نقل‌قول‌هایی از هنرمندان درباره هنر را منعکس می‌کند. گاه چکیده و جوهر دیدگاه هنرمندان در این جملات کوتاه متبلور می‌شود و می‌تواند راه‌گشای سایر هنرمندان و مخاطبان باشد. «یک دقیقه با نقاشی» نیز پروژه‌ای آموزشی است که بر پایه تغییر سلیقه رفتاری مخاطب در مواجهه با اطلاعات انبوه و جاری در فضای مجازی شکل گرفت، رفتاری که منجر به خواست مخاطب برای اطلاعاتی مفید در مدت زمان کم است. بنابراین ما نیز برنامه‌هایی را تولید کردیم تا در یک دقیقه یک اثر هنری، تا حد ممکن و کافی به مخاطب معرفی شود.

او با اشاره به اینکه سال ۹۹ چهار کارنمای مجازی توسط انجمن برگزار شد افزود: هر سال انجمن هنرمندان نقاش ایران یک نمایشگاه بزرگ از آثار اعضای جدید و قدیم برگزار می‌کند که با عنوان کلی «کارنمای اعضای انجمن هنرمندان نقاش ایران» شناخته می‌شود. این نمایشگاه داوری و انتخاب ندارد و همه اعضا می‌توانند در آن شرکت کنند. سال گذشته با توجه به محدودیت‌های ناشی از همه‌گیری بیماری کرونا، کارنماها به صورت مجازی در چهار بخش و با حدود ۳۰۰ اثر برگزار شد.

راد درباره تجربه دیدن تابلوی نقاشی در فضای مجازی گفت: طبیعی است که مواجهه با اثر نقاشی در فضای مجازی مانند تجربه رودررویی با اثر نقاشی در فضای فیزیکی نیست. زمانی‌که یک نمایشگاه به صورت حضوری برگزار می‌شود به جز خود اثر نقاشی، فضای نمایشگاه و ارتباطات میان افراد نیز بر مخاطب تاثیرگذار است، اما چنین ویژگی‌هایی در فضای مجازی در دسترس نیست، بلکه ویژگی‌هایی دیگری نمود پیدا می‌کنند. به عنوان مثال مخاطب می‌تواند در هر زمان و مکانی با آثار مواجه شود و فضا و ارتباطی شخصی را حول یک اثر یا مجموعه آثار شکل دهد. یا این‌که تعداد مخاطبان نمایشگاه مجازی به هیچ‌رو با مخاطبان فضای فیزیکی قابل مقایسه نیست و با توجه به عدم محدودیت زمانی و نبود مختصات محدود کننده مکان، یک نمایشگاه مجازی می‌تواند به صورت نامحدودی مخاطب رو به افزایش داشته باشد. بنابراین در نمایشگاه‌های مجازی برخی از ویژگی‌ها از دست می‌رود اما ویژگی‌های دیگری نمایان می‌شود. نمایشگاه فیزیکی و مجازی تجربه‌هایی گوناگون هستند که ویژگی‌های متفاوتی دارند و بهتر است با هم مقایسه نشوند.

او درباره اعطای نشان‌های مانا و مانی به هنرمندان گفت: در سال ۹۸ و همزمان با جشن بیست سالگی انجمن هنرمندان نقاش ایران برای اولین‌ بار این نشان‌ها اهدا شد و مقرر است در پایان آذرماه هر سال رویداد بزرگ اعطای نشان عالی با عنوان مانا و نشان افتخار با عنوان مانی برگزار شود. اما سال ۹۹ به دلیل شرایط همه‌گیری بیماری کرونا مراسم به صورت محدود و با حضور تنها پانزده نفر برگزار شد. نشان عالی، هر سال به یک هنرمند برجسته تعلق می‌گیرد که نقش مهمی در حوزه رسانه نقاشی ایفا کرده‌است و این نشان به منوچهر معتبر اهدا شد. نشان افتخار نیز به سه نفر از اعضا یا افرادی داده می‌شود که در استقرار، استمرار و پویایی انجمن نقش داشته‌اند و این نشان‌ها به سیروس آقاخانی، رفعت فکوری و رزیتا شرف جهان تعلق گرفت.

راد افزود: نکته مهم در اعطای نشان مانا و مانی این است که هیئت مدیره انجمن نقشی در انتخاب این هنرمندان ندارد، بلکه اعضای انجمن این افراد را با رأی خود انتخاب می‌کنند. حتی کاندیدایی از سوی انجمن معرفی نمی‌شود و ما فقط این سوال را مطرح می‌کنیم که به نظر شما این نشان‌ها به چه کسانی می‌تواند تعلق گیرد.

راد درباره شکل‌گیری انجمن صنفی هنرمندان نقاش ایران گفت: یکی دیگر از اقدامات مهمی که انجام گرفت اعلام فراخوان برای عضویت در انجمن صنفی هنرمندان نقاش ایران است. با پیگیری انجمن‌های هنری، انجمن‌های صنفی سراسری هنری در شرف تاسیس قرار دارند. تاسیس انجمن صنفی برای برخورداری از امنیت شغلی، بیمه بیکاری، بازنشستگی و از کارافتادگی و... بسیار اهمیت دارد و سال‌ها برای رسیدن به این هدف از سوی انجمن‌های هنری تلاش شده است. در نهایت با تصویب وزارت کار و رفاه اجتماعی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تاریخ سوم شهریورماه ۱۳۹۸ این مهم به انجام رسید و در اواخر سال ۹۹ ثبت نام هنرمندان آغاز ‌شد.

این هنرمند افزود: اتفاق دیگری که در سال ۹۹ رخ داد این بود که اساسنامه انجمن که سال ۹۸ در مجمع عمومی به تصویب رسیده بود، سرانجام در ثبت شرکت‌ها و وزارت ارشاد به تصویب نهایی رسید و اکنون مرجع کلیه امور در انجمن این اساسنامه جدید است. همچنین صندوقی با عنوان «پایا» تاسیس کردیم که منابع مالی آن توسط افراد یا پروژه‌های مختلف تامین می‌شود و انجمن از این صندوق وام‌هایی بدون بهره به هنرمندان تقدیم می‌کند. در ابتدای شیوع کرونا از منابع این صندوق برای حمایت از هنرمندان استفاده شد و برای سال ۱۴۰۰ نیز اعلام کردیم کسانی که مایل به دریافت وام هستند می‌توانند درخواست خود را ثبت کنند.

رئیس انجمن هنرمندان نقاش ایران با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین رخدادهای سال ۹۹ شکل‌گیری شورای سیاست‌گذاری نهمین دوسالانه نقاشی ایران است، افزود: در این مدت جلسات متعددی داشتیم و سیاست‌های کلی و ارتباط ساختاری میان اجزای مختلف را تعیین کردیم و برای بخش‌های مختلف دوسالانه برنامه‌ریزی شد. در طی برگزاری بیش از ۱۰ جلسه شورای سیاستگذاری، برای نخستین بار آیین‌نامه دوسالانه نقاشی ایران تدوین و تصویب شد. بر اساس آیین‌نامه دوسالانه ملی نقاشی ایران، این رویداد از سه بخش «سراسرنما» (panorama)، «گفت‌وگو» (forum) و «کیوریتوریال» (curatorial) شکل گرفته است. دو بخش «گفت‌وگو» و «کیوریتوریال» توسط شورای سیاستگذاری دوسالانه و هیئت مدیره انجمن هنرمندان نقاش ایران برنامه‌ریزی می‌شود و مشخصات آن در زمان‌‌های مقرر به اطلاع عموم خواهد رسید. آثار بخش سراسرنما که رویکردی عمومی دارد از طریق فراخوان دریافت می‌شود که متن آن در تاریخ اول فروردین‌ماه ۱۴۰۰ منتشر شد و دریافت آثار این بخش از تاریخ ۲۱ فروردین‌ماه به صورت آنلاین و در وب‌سایت انجمن هنرمندان نقاش ایران آغاز می‌شود.