سرویس تجسمی هنرآنلاین: شیوع بیماری کرونا بسیاری از رویدادهای فرهنگی و هنری را در کشورهای مختلف جهان تحت تاثیر قرار داده و باعث لغو تعدادی از آنها شده است. حراج تهران نیز یکی از اتفاقات مهم هنری ایران است که به دلیل شیوع کرونا، برگزاری آن در هاله‌ای از ابهام است. این حراج که هر سال در دو نوبت برگزار می‌شد، برای سیزدهمین دوره "حراج تهران" ابتدا تاریخ ۲۷ تیرماه را در نظر گرفت اما به دلیل اوج‌گیری شیوع بیماری، این رویداد به ۲۸ شهریورماه موکول شد. با این حال تداوم وضعیت نامساعد و نگران‌کننده شیوع بیماری کرونا باعث شد برگزارکنندگان حراج تهران تصمیم بگیرند دو حراج "مدرن و کلاسیک ایران" و "هنر معاصر ایران" را به صورت یک‌جا در فصل پاییز و با عنوان "هنر معاصر و مدرن" برگزار کنند.

علیرضا سمیع آذر مدیر حراج تهران در گفت‌وگو با هنرآنلاین با بیان اینکه برگزاری این حراج به آذر ماه موکول شده است گفت: فعلا تاریخ ۲۱ آذرماه را برای برگزاری حراج تهران در نظر گرفته‌ایم، اما با توجه به وضعیت نامشخص حاصل از شیوع کرونا یقین ندارم که در این تاریخ نیز بتوان حراج را برگزار کرد. این سومین باری است که برای امسال زمان برگزاری حراج را تعیین کرده‌ایم و این بار هم اگر در تاریخ مورد نظر ما شرایط شیوع بیماری نامناسب باشد، طبیعتاً نمی‌توانیم حراج را برگزار کنیم.

او ادامه داد: حتی اگر همه پروتکل‌های بهداشتی را هم رعایت کنیم باز هم نمی‌توان در یک سالن بسته و با حضور تعداد زیاد مخاطبان، حراج را برگزار کرد. بنابراین اگر در آذر ماه هم وضعیت بهتری به وجود نیاید بار دیگر برای زمستان تاریخی را در نظر می‌گیریم. با این حال اگر شرایط به همین منوال ادامه پیدا کند احتمال دارد که امسال برگزاری حراج تهران به کلی لغو شود.

سمیع آذر

او درباره احتمال برگزاری حراج آنلاین گفت: اگر قرار باشد کل برنامه از مرحله نمایش آثار تا مراسم حراج به صورت مجازی برگزار شود و مخاطبان فقط بتوانند تصاویر آثار را روی سایت ببینند و بعد در مزایده شرکت کنند، من با این روند موافق نیستم و فکر می‌کنم که نمی‌توانیم از چنین حراجی نتیجه خوبی بگیریم و فروش ضعیفی خواهیم داشت. در هیچ کجای دنیا خریداران آثار گران‌قیمت نمی‌توانند به دیدن یک عکس اکتفا کنند، زیرا ممکن است پس از دریافت اثر متوجه شوند که جذابیت چندانی برایشان ندارد. بنابراین سعی می‌کنیم که اگر مجبور به برگزاری حراج آنلاین باشیم حداقل شرایطی را ایجاد کنیم که خریداران بتوانند در نمایشگاه حضور پیدا کرده و آثار را از نزدیک ببیند و پس از آن به صورت مجازی در مراسم حراج آنلاین شرکت کنند.

سمیع‌آذر درباره برگزاری آنلاین حراج‌های بزرگ دنیا گفت: حراج‌های بزرگ دنیا ابایی ندارند که تعدادی از آثارشان به فروش نرود، ولی ما از این مسئله اجتناب می‌کنیم. حراج تهران در مارکت هنر ایران تاثیرگذار است و اگر برگزاری آن موفقیت‌آمیز نباشد می‌تواند به این مارکت لطمه بزند. این در حالی است که اگر یک اثر هنری در حراجی‌های بزرگ دنیا به فروش نرسد نه به آن هنرمند لطمه می‌خورد و نه به خود حراج. علاوه بر این حراجی‌های بزرگ در طول سال چندین حراج مختلف برگزار می‌کنند، ولی ما تنها همین حراج را داریم و اگر آن هم با موفقیت کامل برگزار نشود مناسب نخواهد بود.

 سمیع‌آذر با بیان اینکه عقیده دارد یک حراجی ضعیف بدتر از برگزار نشدن حراج است، افزود:  برای موسسه‌ای مانند کریستیز با قدمت دو قرن، ممکن است اهمیتی نداشته باشد که ۲۰ درصد از آثار یک حراج‌‌اش فروش نرود، اما این مسئله برای ما مهم است و علاوه بر اعتبار حراج، درباره هنرمندی که اثرش به فرو‌ش نرفته و ممکن است به مارکت او لطمه بخورد نیز احساس مسئولیت می‌کنیم. بنابراین باید حساسیت بیشتری داشته و گام‌هایی مطمئن و محکم برداریم.

مدیر حراج تهران افزود: حتی در شرایط اقتصادی فعلی اطمینان داریم که حراج تهران می‌تواند با موفقیت مواجه شود، زیرا در همین چند ماه اخیر شاهد رشد مارکت هنرمندان شناخته شده بوده‌ایم. این آثار در هر شرایطی به فروش می‌روند؛ اما این مسئله منوط به آن است که خریدار بتواند کار را از نزدیک ببیند.

او درباره لطمات برگزار نشدن حراج تهران در سال جاری گفت: با توجه به اینکه جامعه ما دچار مشکلات اقتصادی بسیاری است و مردم درگیر مشکلات روزمره هستند شاید به نظر برسد که اگر هر کدام از فعالیت‌های فرهنگی و هنری تعطیل شوند اتفاق جبران‌ناپذیری نیافتاده است. اما وقتی در ابعاد بزرگ‌تر نگاه کنیم متوجه می‌شویم که مارکت هنر بسیار مهم است و مهمترین بازیگر این مارکت در ایران نیز حراج‌ تهران است. با توجه به تاثیرات مارکت هنر در زندگی تعداد زیادی از هنرمندان ایرانی، نباید کاری انجام داد که شرایط آنها را بدتر کند. موفقیت حراج‌ تهران نشانه آن است که در همین شرایط بسیار سختی که گریبانگیر جامعه ما است، هنر همچنان ماندگار است و معاملات هنری انجام می‌شود. این مسئله هم برای هنرمند و هم برای شخصی که خرید و فروش اثر هنری می‌کند امیدبخش است.

علیرضا سمیع آذر

سمیع‌آذر ادامه داد: ما درباره علائق تفننی قشر ثروتمند صحبت نمی‌کنیم، بلکه هنر امروزه در جامعه رسوخ کرده و در بیشتر خانواده‌های ایرانی یک هنرمند یا دانشجوی هنر وجود دارد. بنابراین اگر فضای هنری دچار رکود شود و تاب مقاومت در شرایط سخت را نداشته باشد، بخش عمده این جوانان هنرمند که چشم آنها به مارکت هنر است مایوس و دلسرد می‌شوند. حراج تهران ویترین مارکت هنر است و تعطیل شدن آن اتفاق خوبی برای کسانی که زندگی خود را از راه هنر تأمین می‌کنند نیست. حتی اگر بُعد فرهنگی حراج‌ تهران را در نظر نگیریم و صرفاً از دید اقتصادی به آن نگاه کنیم، بی‌اعتنایی به اقتصاد هنر یعنی بی‌اعتنایی به زندگی جمعیت عظیم هنرمندانی که امیدوار هستند بدون کمک و حمایت دولت و تنها با اتکا بر اقتصاد پویای هنر بتوانند زندگی خود را تأمین کنند.