سرویس موسیقی هنرآنلاین: موسیقی نواحی در ایران از دیرهنگام دارای ارزش‌های سنتی و فرهنگی بسیاری در میان تمامی اقشار جامعه بوده و این‌گونه از موسیقی که ریشه در فرهنگ مناطق مختلف کشور دارد، همواره مورد استقبال اکثریت مردم قرار گرفته است.
در چند سال اخیر شمار جشنواره‌ها و همایش‌های مربوط به موسیقی نواحی بیش از پیش شده که این امر حاکی از افزایش درجه اهمیت موسیقی مقامی در میان مسئولین و همچنین پیشکسوتان این حرفه است. افزایش تعداد این جشنواره‌ها و همچنین رسیدن آن‌ها به یک کیفیت مطلوب، اخیراً توانسته به راهی برای آشنایی مردم با انواع موسیقی محلی تبدیل شود. جشنواره موسیقی نواحی، امسال نهمین سال فعالیت خود را گذراند و جشنواره آینه‌دار نیز که هدف آن تجلیل از آینه‌داران موسیقی نواحی و همچنین برگزاری چند اجرای موسیقی و نشست و بررسی در مورد موسیقی نواحی است، طی ماه‌های اخیر به سومین ایستگاه خود رسید. با این وجود، دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، جشنواره‌های مذبور را برای اشاعه موسیقی نواحی کافی ندید و با مشارکت بنیاد فرهنگی-هنری رودکی، نخستین هفته موسیقی نواحی را در کشور دایر کرد.
هفته موسیقی نواحی با هدف جهت دادن به برگزیدگان جشنواره موسیقی نواحی و سایر هنرمندان این عرصه و فراهم کردن زمینه حضور آن‌ها در عرصه‌های ملی و بین‌المللی و همچنین معرفی این نوع از موسیقی کشورمان به جامعه بین‌الملل ایجاد شده است. بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، نخستین هفته موسیقی با به روی صحنه رفتن 11 گروه موسیقی نواحی از استان‌های آذربایجان، گیلان، کرمان، خوزستان، خراسان شمالی، لرستان، سیستان و بلوچستان، مازندران، کردستان و بوشهر در هفته اول شهریورماه، فعالیت خود را در پیش گرفته است.
روز نخست از اجراهای هفته موسیقی با به روی صحنه رفتن گیلان و آذربایجان آغاز شد. در روز نخست از ساعت 19 روز دوشنبه یکم شهریورماه، گروه موسیقی آذربایجانی "خوش‌خبر" به سرپرستی "ایاز شجاعی" به روی صحنه رفت و نوای موسیقی آذری را در سالن همایش‌های برج آزادی طنین‌انداز کرد. اعضای این گروه موسیقی را که تاکنون بیش از 60 لوح تقدیر دریافت کرده، ایاز شجاعی (سرپرست، خواننده و نوازنده قوپوز)، تقی درازدست (نوازنده بالابان و سورنا)، مهدی شجاعی (نوازنده قوشا ناقاره) و علی شهبازی (نوازنده دف و قاوان) تشکیل می‌دهند.
از ساعت 21 دوشنبه‌شب نیز سالن همایش‌های برج آزادی، میزبان گروه موسیقی گیلانی "شوروم" به سرپرستی رسول علیجانی بود. این گروه موسیقی نیز پیش از این اجراهای متعددی در سطح ملی و بین‌المللی داشته و مقام‌های متعددی کسب کرده است که از آن میان می‌توان به مقام سوم مسابقات جهانی فولکلور 2015 استانبول، کسب عنوان پدیده و برگزیده نهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران و کسب دیپلم افتخار از جشنواره تابستانه موسیقی 2016 باکو (آذربایجان) اشاره کرد. همچنین رسول علیجانی (سرپرست، نوازنده ناقاره و دایره و همخوان)، حمید گوهرنیا (خواننده، تنظیم‌کننده قطعات و نوازنده تار و سه‌تار)، شاهین خالق پرست (نوازنده کمانچه)، حمیدرضا حقیقی (نوازنده سنتور) و فرزاد شریفی (نوازنده تنبک و تشت) اعضای گروه شوروم برای اجرا در نخستین هفته موسیقی نواحی را تشکیل می‌دادند.
اما برنامه اجراهای نخستین هفته موسیقی نواحی از عصر روز سه‌شنبه دوم شهریورماه تا روز شنبه ششم شهریورماه با 9 اجرای دیگر ادامه خواهد یافت که در متن ذیل، شرحی بر آنچه در این اجراها رخ خواهد داد را با معرفی گروه‌های نواحی آماده برای حضور در روی صحنه را مشاهده خواهید کرد:
گروه موسیقی آوای نخل (استان کرمان) / سه‌شنبه دوم شهریور ساعت 19
گروه موسیقی آوای نخل به سرپرستی فردوس امیری، آواها و نواهای موسیقی کرمان را که بیشتر در عروسی‌های سنتی این استان کاربرد دارد به روی صحنه خواهد برد. این گروه تاکنون اجراهای متعددی در جشنواره‌های مختلف نظیر نهمین جشنواره موسیقی نواحی داشته است.
اعضای این گروه موسیقی که سرمنشا آن شهرستان قلعه گنج کرمان است، فردوس امیری (سرپرست گروه)، کریم بیانی منش (نوازنده سرنا)، خلیل ببربیان (نوازنده دهل بزرگ)، ایوب ببربیان (نوازنده دهل بزرگ) و مالک میرانی (نوازنده جره یا همان دهل کوچک) تشکیل می‌دهند.
گروه موسیقی گلداز (استان سیستان و بلوچستان) / سه‌شنبه دوم شهریور ساعت 21:30
گروه موسیقی "گلداز" به سرپرستی گل محمد بلوچی فعالیت خود را از سال 1375 با اجرای موسیقی محلی و مقامی منطقه بلوچستان آغاز کرده و تاکنون اجراهای متعددی در داخل و خارج از کشور داشته است. گروه گلداز اخیراً در نهمین جشنواره موسیقی نواحی، مقام دوم را کسب کرده و به‌جز این موفق به دریافت شش لوح تقدیر از جشنواره‌های مختلف شده است.
اعضای این گروه موسیقی بلوچستانی را که معمولاً با لباس یکدست سفید بلوچی بر روی صحنه حاضر می‌شوند، گل‌محمد بلوچی (سرپرست و خواننده)، علی‌محمد بلوچ (نوازنده قیچک)، نسیم بلوچ (نوازنده دولک) و رحم‌دل پرونده (نوازنده تنبورک) تشکیل می‌دهند.
گروه موسیقی جولان (استان خراسان شمالی) / چهارشنبه سوم شهریور ساعت 19
گروه موسیقی نواحی خراسان شمالی با نام "جولان" در سال 1370 به همت موسی‌الرضا ولی‌نژاد که سیزدهمین نسل دوتار نوازی خراسان شمالی است، در شهرستان شیروان تأسیس شد.
این گروه تاکنون موفق به کسب مقام و رتبه‌های مختلفی از جمله کسب دیپلم افتخار در دومین جشنواره موسیقی استان خراسان، کسب مقام نخست در بیست و پنجمین جشنواره بین‌المللی فجر، کسب عنوان برگزیده در نهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران (کرمان) و انواع تندیس‌ها و تقدیرنامه‌ها و لوح سپاس‌های دیگر جشنواره‌های مختلف اشاره کرد.
همچنین موسی‌الرضا ولی‌نژاد، حسین محبتی، علی ولی‌نژاد و حسین گل‌افروز اعضای گروه جولان را تشکیل می‌دهند.
گروه موسیقی نوای سیمِره (لرستان) / چهارشنبه سوم شهریور ساعت 21:30
گروه موسیقی "نوای سیمِره" از سال 1389 فعالیت خود را به هدف ارائه موسیقی‌های لری، لکی و بختیاری آغاز کرده و تاکنون سه بار در جشنواره موسیقی فجر حضور داشته است. کسب مقام اول جشنواره ملی خنیاگران در خرم‌آباد، مقام اول جشنواره ملی خلیج‌فارس، اجرا در شهرهای مختلف و تالارهای وحدت، اندیشه، ایوان شمس و ... و اجرا در شبکه‌های مختلف تلویزیونی نیز در کارنامه این گروه به چشم می‌خورد. اعضای این گروه موسیقی را داود رضایی (تنظیم‌کننده و نوازنده کمانچه)، احسان عبدی پور (نوازنده سرنا)، بابک پیمانی (نوازنده سازهای کوبه‌ای) و مهران غضنفری (شاعر، آهنگساز و خواننده) تشکیل می‌دهند.
گروه موسیقی نجوای کتول (گلستان) / پنجشنبه چهارم شهریور ساعت 19
گروه موسیقی "نجوای کتول" از سال 1380 تأسیس شده و تاکنون با ارائه سبکی جدید، سعی در ارتقاء موسیقی مقامی کتولی استان گلستان داشته و والاترین هدف آن، نهادن میراثی برای آیندگان است. از جمله فعالیت‌های این گروه می‌توان به کسب عنوان گروه برگزیده نهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، همکاری با سازمان ملل متحد (یونسکو)، سازمان صداوسیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و ... اشاره کرد.
محمدرضا برزگر (سرپرست و نوازنده دوتار)، حسین اصفهانی نوده (خواننده و نوازنده شمشاد)، حسین خسروی کتولی (نوازنده نی و قرنه) و محمد برزگر (نوازنده دهل، نقاره و تشت) نوازندگان گروه موسیقی نجوای کتول هستند.
گروه موسیقی مِیستان (خوزستان) / پنجشنبه چهارم شهریور ساعت 21:30
گروه موسیقی "مِیستان" از سال 1380 فعالیت خود را در زمینه موسیقی روستایی، موسیقی شهری و سبک علوانیه، حرکات آئینی، نمایش آداب و رسوم و بازی‌های بومی محلی، پخت غذاهای محلی و صنایع‌دستی مردم عرب خوزستان در پیش گرفته و جزئی از کانون دوستداران میراث فرهنگی است.
این گروه تاکنون مقام‌های متعددی از جمله مقام اول جشنواره اقوام یاسوج، مقام اول جشنواره اقوام گرگان، مقام اول جشنواره نوروزی برج میلاد، مقام دوم جشنواره خنیاگران انقلاب اسلامی خرم‌آباد، مقام اول جشنواره اقوام قشم، مقام اول جشنواره اقوام عسلویه، گروه برگزیده جشنواره موسیقی نواحی کرمان و ... را کسب کرده است.
اعضای این گروه را باسم حمادی (سرپرست و نوازنده دایره‌زنگی)، سیامک مرمزی (نوازنده کاسوره)، حمزه حتاچه پور (نوازنده نی جفتی)، یونس حمادی (نوازنده تیمپو) و میثم حمادی (خواننده)، تشکیل می‌دهند که همه آن‌ها در اجرایشان در نخستین هفته موسیقی نواحی حضور خواهند داشت.
گروه موسیقی تبری (مازندران) / جمعه پنجم شهریور ساعت 19
گروه موسیقی تبری از سال 1370 با هدف احیاء و گسترش موسیقی فولکلور مازندرانی و انتقال آن به نسل‌های آینده تشکیل شده و تاکنون فعالیت‌های برون‌مرزی فراوانی در کشورهای آمریکا، کانادا، بلژیک، هلند، فرانسه، انگلیس، الجزایر، ترکیه، سوئد، دانمارک، آلمان، بلاروس و... داشته است. علاوه بر این، گروه تبری موفق به کسب دیپلم از کشور بلاروس و ترکمنستان نیز شده است.
گروه موسیقی تبری با رویکردی نو، علمی، پژوهشی، سعی در حفظ، نگه‌داری، گسترش و بروزرسانی موسیقی مازندرانی در جامعه امروز دارد. این گروه در مازندران به گروه برادران و خواهران محمدی مشهور است.
سید جلال محمدی (سرپرست، آهنگساز و نوازنده دوتار)، سید حمزه محمدی (نوازنده کمانچه)، سید عباد محمدی (نوازنده لَلِه وا، سورنا و غره نی و خواننده)، سید کمال محمدی (خواننده)، سید جابر محمدی (نوازنده دایره)، سید محمدرضا محمدی (نوازنده نقاره)، سیده نرگس محمدی (نوازنده دوتار)، سیده جمیله محمدی (نوازنده دف)، رضا یوسفیان (نوازنده عود) و سبحان چوپانی (نوازنده لَلِه وا) اعضای آن را تشکیل می‌دهند.
گروه موسیقی بیستون (کردستان) / جمعه پنجم شهریور ساعت 21:30
گروه موسیقی بیستون از سال 1385 فعالیت خود را آغاز کرده است؛ این در حالی است که جمشید عزیزخانی سرپرست گروه، از سال 1352 در عرصه موسیقی فعالیت می‌کند و تاکنون بیش از 30 گروه موسیقی راه‌اندازی کرده است. جمشید عزیزخانی (سرپرست گروه و خواننده) ایرج چراغی (تنبور)، مهرداد چراغی (تنبور)، جواد کولیوند (تنبور)، مهدی کولیوند (تنبور) و حسین صالحی (دف) اعضای گروه موسیقی بیستون را تشکیل داده‌اند.
گروه موسیقی آوای موج (بوشهر) / شنبه ششم شهریور ساعت 19
گروه موسیقی آوای موج از سال ١٣٨٦ به صورت رسمی فعالیت خود را در موسیقی نواحی آغاز کرده و تاکنون به عنوان یکی از برگزیدگان موسیقی نواحی ایران در سی و یکمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر، به عنوان سفیر فرهنگی ایران در فستیوال بین‌المللی مشترک کره جنوبی و ایران و ... اجراهای متعددی داشته است.
گروه موسیقی آوای موج قرار است در اجراهای خود معرفی کاملی از موسیقی مقامی بوشهر شامل بخش پژوهشی، آیینی، کار، حماسی (جنگنامه خوانی)، مذهبی (سنج و دمام) و موسیقی‌درمانی (موسیقی زار) را داشته باشد.
محسن آقایی (سرپرست گروه و نوازنده نی انبان)، آماج عباسی (خواننده گروه)، محمود جهان (خواننده میهمان)، سیاوش مهیمنیان آزاد، علیرضا فرحی، سهند امامزاده‌ای، مهدی گلستان و فرهاد گلگون (نوازنده‌های سازهای ضربی، کوبه‌ای و پرکاشن)، امین باسره (نوازنده عود)، پدرام عطایی (نوازنده سازهای کوبه‌ای) و مجید پاکدل (نوازنده پیشکسوت نی جفتی) اعضای گروه آوای موج را تشکیل می‌دهند.