سرویس موسیقی هنرآنلاین : فستیوال موسیقی معاصر تهران در نخستین روز خود شاهد اجرای ارکستر نیلپر بود. این ارکستر خصوصی که سابقه 10 سال فعالیت دارد با رهبری نوید گوهری و کنسرت مایستری مازیار ظهیرالدینی به اجرای قطعاتی از آهنگسازان معاصر ایرانی و خارجی پرداخت، در حالی که دو سولیست لهستانی هم این گروه را همراهی میکردند.
اولین قطعهای که توسط ارکستر زهی اجرا شد Trisagion اثر آروو پارت آهنگساز استونیایی بود. پارت یکی از مهمترین آهنگسازان معاصر جهان است که آثارش دارای بیشترین تعداد اجرا در سطح جهان است. این قطعه با آرشههای بسیار آرام و با تکرار یک تم واحد آغاز شد. نتها در فضایی سنگین و تردیدآمیز شنیده شدند و با گذشت دقیقهها قدرت بیشتری در صدای سازها به وجود آمد. گاه ویولنسلها در میانه ارکستر جلوه بیشتری مییافتند و لحظهای دیگر با سکوت ویولنها حضور آلتوها پررنگ میشد. این قطعه که یادآور سرودهای کلیسایی است با ظاهر ساده خود و سکوتهای تأثیرگذارش زیبایی خاصی داشت.
پس از آن نوبت به اجرای اثری از یک آهنگساز ایرانی رسید. آیدین صمیمی مفخم آهنگساز جوانی که قطعه Holography "World Premier " را برای اجرا توسط ارکستر نیلپر نوشته است شب گذشته شاهد نخستین اجرای اثر خود بود. برای اجرای این قطعه مارتینا کوسسکا، سولیست پیانو به صحنه آمد تا حاضران در سالن را با اجرایی عجیب روبهرو کند.
قطعه در حالی آغاز شد که نوازنده پیانو نواری پلاستیکی را زیر تعدادی از سیمهای پیانو میکشید و صدایی ناخوشایند از آنها تولید میکرد. پس از آن اعضای ارکستر هم با کشیدن آرشههای ممتد و ریز روی سیمهای ساز صدایی نامطبوع ایجاد کردند. نوازندگی مارتینا کوسسکا با ضربات محکم و غیرعادی بر کلاویهها ادامه پیدا کرد و در نهایت برای به صدا در آوردن منطقهای وسیع از نتهای پیانو ساعد دست خود را با شدت روی کلیدها کوبید.
موسیقی وهمآور آیدین صمیمی مفخم قطعه ای نیست که برای لذت بردن از موسیقی نوشته شده باشد. بلکه او با ایجاد صداهای نامطبوع توسط آرشهها یا با سیمهای پیانو که صدای ساییده شدن آهن میدهند قصد کشف و خلق دنیای جدیدی از اصوات دارد که به شدت یادآور همهمه، ازدحام و اضطراب دنیای اطراف ما هستند.
با اجرای قطعهای از پترز وسک نوبت به اجرای کنرستو ویولنسل اثر هوشیار خیام رسید. خیام که دارای مدرک دکترا در آهنگسازی و رهبری ارکستر از امریکا است این قطعه را برای اجرا توسط ارکستر نیلپر تصنیف کرده و شاهد نخستین اجرای آن بود. الکساندرا پیکاژ سولیست ویولنسل اجرای خود را آغاز کرد و ارکستر به آرامی او را همراهی میکرد. در ادامه قطعه گفتوگوهایی میان تکنواز و ارکستر صورت گرفت و در لحظات مختلف حضور یکی از آنها پررنگتر بود. اما آرامش قطعه دیری نپایید و عصیان ویولنسل با اجرایی تند و پرالتهاب نمایان شد تا حاضران در سالن شاهد تکنوازی دشوار نوازنده و اجرای چالشبرانگیز او باشند.
آخرین بخش این کنسرت به اجرای قطعه Orawa اثر ویسک کیلر اختصاص داشت. تکنوازی مازیار ظهیرالدینی آغازگر این قطعه بود و تعدادی از سازها به تکرار نتهایی محدود در پسزمینه میپرداختند. با پیوستن بقیه سازها صدای ارکستر بالاتر رفت و در ادامه قطعه شاهد بسط و گسترش ملودی اولیه و استفاده از حالتهای مختلف آرشه برای ایجاد صداهای متفاوت بودیم تا در نهایت این قطعه با صدایی بلند به پایان برسد.
ارکستر نیلپر که به گفته احسان تارخ، مدیر ارکستر، تنها در 6 جلسه تمرین توانستند برای اجرای این برنامه آماده شوند به خوبی توانست از عهده اجرای قطعات پیچیده آهنگسازان معاصر برآید و رضایت مخاطبان را جلب کند.
مریم درویش