سرویس تئاتر هنرآنلاین: نمایش‌های ایرانی به شرط آن که متن و اجرای آن‌ها با هم تناسب داشته باشند، با ذائقه حسی، عاطفی و ذهنی تماشاگران ایرانی بسیار مناسبت دارند و حتی به رغم برخی نارسائی‌ها بازهم با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کنند، چون در این نمایش‌ها با بخشی از شمایل روحی، روانی و یا منظری از گذشته فرهنگی و نیز آداب و رسوم خودشان رو به‌رو می‌شوند و برایشان نوستالژیک جلوه می‌کنند. در این نوع نمایش‌ها، مخصوصا آن‌هائی که در ژانر کمدی طراحی و پردازش می‌شوند، به دلیل همراهی موسیقی در قالب ترانه‌های بسیار شاد محلی و فولکلوریک، لحظات مفرح و شادی بخشی خلق می‌گردد؛ این نمایش‌ها کُلأ معطوف به فرهنگ ایرانی‌اند و تولیدات هنری "از خود برای خود" به حساب می‌آیند.
نمایش "اندر حکایت بلدیه اصفهان" به نویسندگی اردشیر صالح‌پور و کارگردانی عظیم موسوی، از لحاظ به کارگیری بازیگران زن، اجرائی برجسته و شاخص است و قابلیت بالای زنان را در اجرای نمایش‌های ایرانی به خوبی آشکار می‌سازد.
باید یادآور شد که در این نمایش حوادث زیادی ُرخ نمی‌دهد و بخشی از داده‌های متن اساسا از طریق حرکات موزون و ریتمیک گروهی به شکلی موزیکال به تماشاگر منتقل می‌شود. داده‌های گفتاری و کلامی موزون و غیرموزون نمایش به مراتب از حوادث و موقعیت‌ها بیشتر است و پایان‌بندی آن هم در خاتمه دادن عجولانه به حادثه اصلی نمایش - یعنی دستگیری رئیس بلدیه توسط زنان - خلاصه می‌شود.
موضوع ظرفیت موضوعی بیشتر از این‌ها داشته است؛ نویسنده به راحتی می‌توانست از عادات و خصوصیات زنانه و نیز طرز فکر مثلأ متناقض و گلایه آمیز این زنان نسبت به جنس مخالف (مردان) هم به گونه‌ای کمیک بهره ذهنی بگیرد و حتی موقعیت مورد نظر را فرصتی هم برای آنان تلقی کند تا دق دلی‌هایی را که گاهی از شوهران‌شان داشته‌اند، به شکلی کمیک بر سر رئیس بلدیه خالی کنند و به این ترتیب در شیوه‌های مجازات رئیس بلدیه تنوع بیشتری ایجاد نماید.
متن، حین داشتن این نارسائی‌ها یک ویژگی بسیار برجسته هم دارد: به دلیل تعدد پرسوناژهای زن که هرکدام نماینده ملیت، زبان، آداب و رسوم و جغرافیای محلی خاص و معینی هستند، این امکان دراماتیک به خوبی فراهم شده که اکثر زبان‌ها و لهجه‌های محلی به کار گرفته شوند و نمایش از زبان معیار فارسی تا حدی فاصله بگیرد و در عوض، فضا و شرایط مناسبی برای کاربری لهجه‌ها و زبان‌های گوناگون و بسیار شیرین محلی فراهم گردد؛ البته علاوه بر استفاده از زبان و لهجه‌ها از لبا‌س‌های محلی هم استفاده شده است.
موضوع نمایش در نوع خود زیبا و جذاب است: زنان در غیاب شوهران‌شان که برای مبارزه باحکومت قاجاری و دفاع از حکومت مشروطه راهی تهران شده‌اند، همگی با دشنه و با اسلحه‌های فشنگ‌دار و بی‌فشنگ به مأموریتی که برای خود قائل شده‌اند، به شیوه‌ای زنانه عمل می‌کنند؛ آن‌ها به طور همزمان هر فرصتی را هم گیر می‌آورند، به پایکوبی می‌پردازند و موسیقی ضربی و ریتمیک هم آن‌ها را همراهی می‌کند.
در حوزه اجرا، برجستگی نمایش "اندر حکایت بلدیه اصفهان" به مراتب برجسته‌تر است و مخصوصا تأکید کارگردان، یعنی عظیم موسوی، برشکل‌دهی حرکات و میزانسن‌های گروهی و انفرادی زنان کاملأ مشهود است؛ همه بازیگران به نسبت‌های بیش و کم که با زمان‌بندی حضور و میزان دیالوگ‌گوئی آنان تناسب دارد، از حالات چهره و کارکرد اعضای بدنشان به شکل هنرمندانه‌ای بازی می‌گیرند. آن‌ها درهیچ لحظه‌ای به خود نمی‌مانند؛ حتی هنگامی که دیالوگ ندارند، بازی می‌کنند و در فضای عاطفی و ذهنی نمایش قرار دارند؛ گیتی قاسمی، پریناز لطف اللهی، لیلا ارجمند پیوند، آتش تقی پور، افسانه بابا امینه، باران ستوده و آهو کاظمی، همگی جلوه نمایشی خوب و ماندگاری دارند و مضمون و محتوای اجرا و نقش‌شان را به خوبی و زیبائی به مخاطب انتقال می‌دهند.
عظیم موسوی که در کارنامه فعالیت‌های تئاتری‌اش استفاده از "نمایش‌های با لهجه محلی" شاخص شده، عملأ سبک و سیاق معینی در انتخاب متون داشته و دارد و همواره بر گیرائی و جذابیت اجرای نمایش تأکید داشته و از عهده انجام و اجرای آن‌ها هم خوب برآمده است. او در این اجرا از همه فضای صحنه استفاده می‌کند؛ تمام صحنه در اختیار موضوع، بازیگران و کارگردان قرارگرفته و مخاطب در هیچ بخش صحنه با فضای منفی رو به رو نمی‌شود. موسیقی زنده و استفاده از ترانه‌های فولکلوریک و سنتی شاد ایرانی بسیار شاخص شده و دکور شامل نمایه‌های قراردادی یک لایه بدون پرسپکتیو مکان است که به عنوان الزامات ساده و ضمنی اجرای این نوع نمایش‌ها، عملأ کاربری و کارکرد نمایشی پیدا کرده است. نور، به شیوه معمول و یکسان اجرا را همراهی می‌کند.
عناصر ساختاری این نمایش‌ها مثل بیان و گفتار طنزآمیز و کمیک، تناقض، هجویه، شوخی، کنایه، لهجه‌های خاص، مرد شدن و داماد نمائی زن، زن شدن و عروس نمائی مرد، موسیقی زنده یا غیرزنده و استفاده از ترانه‌های سنتی و فولکلوریک شاد ایرانی در این نمایش وجود دارد و ژانر آن "کمدی موزیکال ایرانی شبه لاله‌زاری" است که به شکل مبتکرانه و هنرمندانه‌ای سیاسی بودن و مخصوصأ "زنانه بودن" هم جزو الزامات ضمنی، ساختاری و محتوائی متن و اجرا شده و نهایتأ به قالب "یک کمدی موزیکال سیاسی زنانه شبه لاله زاری" درآمده است؛ به همین دلیل این نمایش در نوع خود مبتکرانه و تا حدی تجربی به شمار می‌رود. نمایش "اندر حکایت بلدیه اصفهان" به نویسندگی اردشیر صالح‌پور و کارگردانی عظیم موسوی که هم اکنون در سالن تماشاخانه سنگلج اجرا می‌شود، به طور نسبی از نظر متن و مخصوصأ به لحاظ کارگردانی، بازیگری زنان و بازی خوب آتش تقی‌پور، یک اجرای مفرح و کمیک بیادماندنی و دیدنی است.
حسن پارسائی