سرویس تئاتر هنرآنلاین : تماشاخانه تازه تاسیس پندار اقدام به برگزاری کارگاه حرکات آئینی و سنتی کردستان کرده است. این کارگاه دورهای دو و نیم ماهه دارد که از اول دی ماه تا ۲۸ اسفند سال جاری در این تماشاخانه برپا خواهد شد و متقاضیان یادگیری حرکات آیینی کردی، در طول مدت این کارگاه آموزشی که دورههای ترمیک، مبتدی و پیشرفته را شامل میشود، هفتهای یک جلسه توسط ئاسو نادری آموزش خواهند دید.
ئاسو نادری پژوهشگر، طراح و مربی"هه لپه رکی"، فارغالتحصیل رشته گرافیک و دانشجوی کارشناسی موسیقی است که سابقه طراحی و اجرا در نمایش "عزیز شنگال" در سالن اصلی تئاتر شهر (جشنواره فجر ۹۴) به کارگردانی قطلب الدین صادقی و اجرا در فیلم سینمایی "حکایت عاشقی" (جشنواره فجر ۹۴) را در کارنامه خود دارد.
این هنرمند که موفق به دریافت لوح تقدیر از جشنواره جهانی رقص و موسیقی در ترکیه نیز بوده، چندی است در وادی هنر اصیل کردی "هه لپه رکی" به صورت حرفهای و علمی به فراگیری و تدریس این هنر ایرانی میپردازد و علاوه بر همه اینها در حال تدوین مجموعه آثاری از فرمها و سبکهای "هه لپه رکی کردی" تحت عنوان "هنر مقدس کردها" است که بزودی قرار است منتشر شود.
نادری در رابطه با برگزاری این کارگاهها به خبرنگار تئاتر هنرآنلاین گفت: من از سال ۸۸ همزمان با تحصیلم کار آموزش را در مراکز فرهنگی در سطح تهران آغاز کردم و خوشبختانه با استقبال خوبی روبرو شدم و هنرجویان مشتاقانه به خاطر ظرایف و زیباییهای "هه لپه رکی" در این کلاسها حاضر میشوند؛ اما نکتهای که بیشتر باعث میشد که تمایل آنها به شرکت در این کلاسها بیشتر شود؛ آمیختگی هنرجویان با روح اسطوره و فلسفه وجودی حرکات بود. چرا که همراه با آموزش حرکات حتما فلسفه آن "هه لپه رکی" را هم برای هنرجویان توضیح میدهم و این باعث میشود که هنرجویان در هر حرکتی فلسفه وجودی آن حرکت را بدانند تا خودشان را با دنیایی از نمادهای باستانی و اسطورهای یکی کنند و صفای از دست رفته دورانی را که نیاکان ما تجربه کرده بودند را باز آفرینی کنند و در هزار توی تاریخ لحظهای خود را با گذشتگان درآمیزند. به قول دلسارت؛ در جهان هیچ چیز را زشتتر از یک حرکت بیمعنی نمیتوان سراغ گرفت؛ بر این اساس، من به هنرجویانم چرایی و چگونگی این حرکات را آموزش میدهم.
این هنرمند با تاکید بر اینکه "هه لپه رکی" انسانیت و خودشناسی، اعتماد به نفس، قدرت انتخاب، و جسارت را به ما میآموزد، در توضیح نمادها و نشانههای باستانی "هه لپه رکی" ادامه داد: چند "نه زم" که همان نظم در زبان فارسی است، برای نامیدن انواع "هه لپه رکی" به کار میرود و در ارتباط با موسیقی "هه لپه رکی" معادل با متر و دور ریتمیک ( دور ایقاعی ) است.
او همچنین با اشاره به ضرورت و اهداف برگزاری این کارگاهها، خاطرنشان کرد: همواره از اینکه این هنر و فرهنگ غنی نادیده گرفته میشود و به تدریج در خطر نابودی و فراموشی قرار دارد در عذاب بودم؛ اینکه به "هه لپه رکی" کردی با دیدی سطحی نگریسته میشد و فقط در عروسیها و مراسم شادی جزئی از سرگرمیها و وقتگذرانیهای مردم بود در صورتی که بار معنایی هر "هه لپه رکی" ریشه در تاریخ این سرزمین دارد. باید کاری میکردم و شروع به جمعآوری و پژوهش در "هه لپه رکی" کردی کردم. کاری که هم جذاب بود و هم سخت و آموزش دادن حرکاتی که کسی تا حال به صورت علمی روی آن کار نکرده بود یا من این چنین کسی را سراغ نداشتم. پژوهشهای من در "هه لپه رکی" مردمانی که در تمام جغرافیای کردنشین زندگی میکردند منتهی به نوشتن کتابی به اسم "هه لپه رکی هنر مقدس کردها " شد. این هنر چنان وسیع و بزرگ است که اگر سالها روی این کتاب کار کنم باز تمام حق مطلب ادا نمیشود اما دستاوردهای من در هر مقطعی از "هه لپه رکی" به صورت جلدهای متفاوتی چاپ خواهد شد که جلد اول این کتاب در دست انتشار است.
نادری با بیان اینکه "هه لپه رکی" در ۱۰ شهر کردنشین اجرا میشود که تعداد حرکت و فرم اجرای آن کاملا متفاوت است، افزود: میتوان هه لپه رکی ها را به چهاردسته (رزم، بزم، مذهب و عزا) تقسیمبندی کرد. به عنوان مثال دسته "هه لپه رکیهای بزم" در مراسمی مانند جشن تولد، مراسم ازدواج، برداشت محصول، پیروزی در جنگها و در تمام مراسمی که در آن شادی رکن اصلی بوده است جای میگیرد. اما گر تخصصیتر صحبت کنیم میتوانیم از "هه لپه رکی گوفه ند" زیبا و بینظیر کرمانجهای ارومیه و ترکیه و حتی خراسان شمالی نیز نام ببریم. ما تنها چیزی حدود ۶۸ "گوفه ند" یا "هه لپه رکی" در کردستان ترکیه و تعدادی نیز در بین کردان بارزانی و بادینان عراق داریم اما متاسفانه هیچ پژوهشگری هنوز همه این "هه لپه رکی "ها را جمعآوری و مکتوب نکرده است تا به عنوان منبع از آن نام ببریم.
این هنرمند کرد در خصوص تفاوت فرم و اجرای "هه لپه رکه "ها در شهرها و روستاهای مناطق کردنشین، افزود: وقتی به فرم اجرای حرکات که همان زبان بدن است از جنبه روانشناسی نگاه کنیم به راحتی میتوانیم تفاوت محکم گام برداشتن در روستاها را به نسبت اجرای حرکات مناطق شهرنشین مشاهده کنیم که کمی خشنتر به نظر میرسد چرا که محیط طبیعی زندگی کاملا بر روحیات و عواطف و احساساتشان تاثیرگذار است و میتوان به راحتی تاثیر آن را در اجرای حرکات نیز مشاهده کرد. به عنوان مثال در مناطق کوهستانی که کوه و سنگهای بزرگ و کوچک بیشتر از جای تخت در محیط شان دیده میشود قطعا نوع و نحوه اجرای حرکاتشان نیز هم سو در جهت تاثیری است که آن محیط بر روحیات آنها میگذارد و حرکاتشان تند و تیزتر و خشنتر است.
نادری همچنین با اشاره به نمونههایی از نمادها و فلسفه وجودی حرکاتی که در "هه لپه رکی " این رقص اصیل کردی وجود دارد، بیان کرد: به عنوان مثال پشت بندی که در لباس کردی سه گره دارد نماد ۳ پند زرتشت، نحوه جمع شدن و کامل شدن گروه نماد حرکت و تکامل، نحوه گرفتن دست یکدیگر نماد اتحاد و همبستگی، کشیدن پا بر زمین نشان دهنده تعیین قلمرو است و به قول دکتر قطبالدین صادقی کوبیدن پا بر زمین بیدار کردن زمین مادینه و باردار کردن زمین است، سرچوپی (تکه پارچهای که سرگروه رقص به دست میگیرد) نقطه عطف در "هه لپه رکی" کردی است و نماد رهبر گروه، حاکم بودن بر گروهش و یا نمادی از خدا در میان آن جمع که به رهبری آنها تن داده است. همچنین دایره وار حرکت کردن در آیین مهر پرستی نماد کاملترین و مقدسترین شکل هندسی است اولین شکل هندسی که انسان اولیه قادر به درست کردن و درک آن شد و با کمک آن ترس را از خود دور و روحیه جمع را تقویت کردند. به طور کلی از آن جهت که "هه لپه رکی" های کردی اسطورههای مردمان کرد است، اندیشه و معانی خاص خود را دارند که توصیفی است از طبیعت و محیط پیرامون زندگی مردمان کرد که با زبان حرکت نشان داده شده است.
او در پایان ضمن اظهار خوشبینی مبنی بر اینکه این هنر روزی در سطح جهان چنان جایگاهی را پیدا خواهد کرد که سفیر فرهنگی مردم کردنشین به تمام کشورهای جهان خواهد بود، خاطرنشان کرد: "هه لپه رکی" آوازیست که هر کس میتواند با تن خود ادایش کند و از آن سرشار از نیروهای اهورایی باشد. "هه لپه رکی" در لحظه زندگی کردن است فارغ از دیروزی که گذشت و فردایی که نیامده است، ثبت کردن توقف زمان است در انسانی که در فراز و فرودهایش با هستی یکی میشود و از غمهایش فارغ میشود و موسیقی رنگ است در باهم بودن، در"هه لپه رکی" که زنان و مردان در کنار هم هستند و این نشان دهنده برابری مردان و زنان از عهد باستان در کردستان است. هم پایی زنان با دوشا دوش ایستادن کنار مردان نشان دهنده این است که زن و طبیعت که هر دو زایش گر هستند همیشه مورد احترام در سر زمین کردستان بوده اند.
انتهای پیام/