سرویس تئاتر هنرآنلاین : شاید اگر حدود 10 سال پیش اجرای تئاتر و وجود سالنهای نمایش در جای جای پایتخت بیشتر شبیه به یک آرزو بود، امروز به یمن سیاستگذاریها، تلاشهای بخش خصوصی و همت عالی هنرمندان عرصه نمایش، این آرزو به واقعیت تبدیل شده است؛ اکنون میتوان به جرات گفت در حالی که اکثر سالنهای بخش دولتی یا نیمهدولتی (بهجز سه، چهار سالن) به نوعی درگیر بازسازی هستند و صندلی بعضی از سالنهاى وابسته به دیگر وزارتخانهها و نهادها نیز به دلیل نبود برنامهریزی مناسب در طول سال خاک میخورند، بخش خصوصی توانسته با ساخت سالنهایی هر چند کوچک، اما با استفاده صحیح از فضاهای خالی در نقاط مختلف پایتخت، امروز بار اصلی تئاتر در شهر تهران را بر دوش بکشد و پای علاقهمندان این هنر را از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب شهر به این سالنهای کوچک تئاتر باز کند. با نگاهی به فعالیتهای سالنهای دولتی و نیمهدولتی میبینیم که این روزها از مجموعه سالنهای تئاتر شهر به خاطر عملیات بازسازی عملاً یک و بعضاً دو سالن قابل استفاده است. تالار وحدت نیز به روال سالهای گذشته طوری نبوده که کاملاً در اختیار هنرمندان تئاتر باشد و در واقع نمیتوان این تالار را جزو سالنهایی به حساب آورد که همیشه میزبان گروههای تئاتری است.
همچنین تالار مولوی مدتهاست به خاطر بازسازی از چرخه فعالیت دور مانده است. میماند تالار حافظ، تماشاخانه سنگلج، خانه نمایش، تالار محراب، تماشاخانه ایرانشهر (دو سالن)، سالن انتظامی خانه هنرمندان، فرهنگسرای نیاوران، فرهنگسرای ارسباران و تالار هنر که ویژه تئاترهای کودکان و نوجوانان است؛ در واقع در حال حاضر در بهترین شرایط و با فرض اینکه در تالار محراب و فرهنگسرای نیاوران هر دو سالنهایشان در اختیار گروهای نمایشی باشد، نهایتاً از میان نزدیک به 40 نمایشی که این روزها روی صحنه است، حداکثر 12 تا 14 نمایش در سالنهای دولتی و نیمهدولتی روی صحنه میرود و مابقی این نمایشها که چیزی در حدود 22 تا 25 نمایش میشود در سالنهای خصوصی اجرا میشوند. به عبارتی دیگر این روزها بیش از 60 درصد نمایشهای روی صحنه در سالنهای خصوصی و فقط چیزی حدود 40 درصد آثار در سالنهای دولتی و نیمهدولتی اجرا میشود. این البته تحقق آرزوى دیرینه اهالى تئاتر است و دلخواسته "دولت فرهنگى" که بارها اعلام کرده بود که مىخواهد عنان هنر را به اهلش واگذارد؛ ویژه آنکه در دیدار اخیر رئیسجمهور و هنرمندان در ضیافت افطار، ورود جدى و کارساز بخش خصوصى در زمره اولویتهای مورد اشاره دکتر روحانى بود. در همین راستا، کافی است فقط نگاهی آماری به تعداد سالنهای خصوصی که در یکی دو سال اخیر افتتاح شده و میشود و همچنین نمایشهایی که هر هفته در این سالنها اجرا میشود بیندازیم تا متوجه شویم که اینکه بعضی معتقدند عملاً این روزها بار هنرهای نمایشی در پایتخت را سالنهای خصوصی به دوش میکشند، حرفی به گزاف نیست. سالنهایی که امروز دیگر تنها میزبان کارهای دانشجویی نیستند و کمکم پای هنرمندان حرفهای تئاتر نیز به آنها در حال باز شدن است و تاکنون نیز هنرمندان مطرحی همچون فاطمه معتمدآریا، پیام دهکردی، منیژه محامدی، مرتضی ضرابی، رضا بهبودی، همایون غنی زاده، بابک مهری، آزاده صمدی، کاظم هژیرآزاد، نادر برهانی مرند و...، که چه در مقام کارگردان و چه در مقام بازیگر در این سالنهای خصوصی روی صحنه رفتهاند. تماشاخانه سهنقطه با دو سالن استاد شکیبایی و استاد رکنالدین خسروی، تماشاخانه استاد مشایخی (چهارراه ولیعصر)، تماشاخانه مشایخی (کاووسیه)، تماشاخانه باران، تماشاخانه فانوس، خانه موزه استاد عزتالله انتظامی (قیطریه)، سالن ناصرخسرو، سالن موج نو، تماشاخانه باربد، سالن فنیزاده، مکتب تهران، سرای محله اکباتان، سالن البرز پردیس کوروش، موسسه بهاران، سالن ایوان شمس، سالن تئاتر باران، تماشاخانه هنر و اندیشه، تماشاخانه بازیگاه، مرکز آفرینش منشور هنر، سالن تئاتر هما، تماشاخانه دراما و... از جمله سالنهای خصوصی هستند که فقط در این یکی دو سال اخیر و توسط بخش خصوصی افتتاح شدند. و اگرچه در ابتدا خیلیها به روشن ماندن چراغ این تماشاخانهها با توجه به فرهنگ مخاطبان تئاتر، امید زیادی نداشتند و شاید خیلیها فکر میکردند که این سالنها نمیتوانند بدون حمایت دولتی به راه خود ادامه بدهند، اما این روزها و پس از گذشت مدتی از فعالیت این سالنها شاهدیم که با تلاش و همتی که شاید فقط از تئاتری جماعت برمیآمد تمام این موارد برعکس شد و روند ساختوساز سالنهای خصوصی به جایی رسید که حداقل در سال 94 تاکنون شاهد افتتاح سه سالن جدید و تازه تأسیس در سه نقطه مختلف شهر تهران هستیم. ضمن اینکه برای اثبات این ادعا کافی است تعداد نمایشهایی که در این روزها در سالنهای دولتی و نیمهدولتی روی صحنه اجرا میشوند را نسبت به نمایشهایی که در سالنهای خصوصی روی صحنه هستند، با هم مقایسه کنیم تا متوجه این مسئله شویم. چرا که در حالی تنها 11 نمایش "شنیدن"، "فصل شکار بادبادکها"، "فهرست"، "هامون بازها"، "اسم"، "اولئانا"، "ستوان اینیشمور"، "تخلفات میزانسنیک سهراب"، "هزار شلاق"، "صندلیها"، "روایتی تازه از قصهای کهن"، در سالنهای دولتی و نیمه دولتی روی صحنه هستند، در مقابل 20 نمایش "تونل"، "زبان اصلی"، "هیچکس نبود بیدارمان کند"، "نامههای شبانه"، "یه دورهمى ساده با سیمین"، "اندر هدایت نسل جوان"، "خرده جنایتهاى زناشوهرى"، "رام کردن مرد سرکش"، "رام کردن زن سرکش"، "آقای اشمیت کیه؟"، "کمدی اشتباهات"، "اتاق ورونیکا"، "مشنگها"، "سفید"، "سال ثانیه"، "خروس"، "کودک، انسان، هنر"، "علیمردان خان"، "سعادت لرزان مردمان" و "پپرونی برای دیکتاتور" در سالنهای خصوصی اجرا میشود. نکته مثبت دیگری که میتوان در روند کاری این تماشاخانهها و سالنهای خصوصی به آن اشاره کرد اینکه بالاخره بسیاری از هنرمندان مطرح و معروف تئاتر که شاید در روزهای نخست زیاد تمایلی به اجرا در این سالنها نداشتند، امروز بدون در نظر گرفتن اینکه سالن مدنظرشان دولتی است یا خصوصی، به راحتی میپذیرند که در این سالنهای کوچک نمایشهای خود را اجرا کنند و چه بسا همین مسئله که در واقع خوشفکری و آیندهنگری اهالی تئاتر را نشان میدهد، سبب گشت تا چندی پیش مدیر اداره کل هنرهای نمایشی در یک جلسه هماندیشی میزبان مدیران سالنهای خصوصی باشد و اعلام حمایت خود را از این روند در تئاتر به گوش آنها برساند. در پایان البته گفتن این نکته نیز ضروری است که این روند رو رشد که نتیجه فعالیت و تلاش جمع کثیری از اهالی تئاتر و دوستداران این هنر بوده است، به هیچ وجه دلیل آن نمیشود که مسئولان دولتی از سرعت بازسازی سالنها و یا ساخت سالنهای جدید شانه خالی کنند. چراکه بر کسی پوشیده نیست که در همه جای دنیا؛ تئاتر جزو هنرهای گران و پرهزینه است و نمیتواند به تنهایی و بدون حمایت دولت به درستی به راه خود ادامه بدهد. امرى که مسئولین دولت فرهنگى نیز بدان واقفاند و با نامگذارى سال ٩٤ به سال تئاتر، در اندیشه تقویت و تعمیم زیرساختهاى بنیادین آن هستند؛ امید که با گشایشهاى مالى در اثر رفع تحریمها این مهم نیز تحقق یابد. انتهای پیام/