سرویس تئا‌تر هنرآنلاین: ندا شاهرخی فارغ التحصیل رشته تئا‌تر از دانشگاه فرانسه است. او که پیش‌تر نمایش‌هایی همچون "دژاوو" و "ماروپله" را روی صحنه برده است، این روز‌ها در حال اجرای نمایش "آدم آدم است" اثر برتولت برشت در تماشاخانه فانوس است.

کارگردان نمایش "آدم آدم است" در رابطه با روند شکل‌گیری این اثر نمایشی به خبرنگار تئا‌تر هنرآنلاین گفت: از آنجا که تخصص من اصولا در تئا‌تر اجتماعی است و کارهای من اکثرا در این مجموعه می‌گنجد، تصمیم گرفتم به سراغ نمایش‌های برشت بروم که عموما در ژانر تئا‌تر اجتماعی سیاسی هستند.

او در خصوص دلیل انتخاب این متن از برشت توضیح داد: نمایش "آدم آدم است" جز متن‌های اولیه برشت است و تقریبا می‌توانم بگویم یکی از ضد جنگ‌ترین متن‌های او است. اگرچه نمایش‌هایی همچون "ننه دلاور" در ایران بسیار شناخته شده‌تر هستند اما نمایش "آدم آدم است" مستقیم‌تر به این موضوع اشاره می‌کند. با توجه به وضعیت جنگی که تقریبا در تمام کشورهای همسایه ما جریان دارد به این فکر افتادم که روی این متن کار کنم چراکه این متن در حقیقت روند سرباز سازی را به نمایش می‌گذارد.

شاهرخی با اشاره به مضمون نمایش افزود: این متن نشان می‌دهد که چگونه افراد از یک انسان به موجودی دارای خوی حیوانی تبدیل می‌شوند. آنچنان که شخصیت اصلی این نمایش از یک انسان ساده لوح به یک سرباز تبدیل می‌شود که در انت‌ها تمایل دارد دندان‌های خود را در گلوی دشمن فرو کند و این روند حقیقتا روند جذابی است که در متن نشان داده می‌شوند.

این هنرمند با تاکید بر شدت سادگی متن نمایش، عنوان کرد: این متن بسیار ساده است به این معنی که حتی پیچیدگی‌های نمایش "ننه دلاور" را ندارد و شخصیت‌ها روان‌شناسی ندارند و بیشتر جامعه‌شناسی دارند. من عموما در کارهای خود سعی می‌کنم متن‌هایی را انتخاب کنم که عاری از پیچیدگی‌هایی باشد که تماشاگر عام نتواند آن را متوجه شود اما در عین حال یک سری موارد را هم که خاص تماشاگر خاص است لحاظ خواهم کرد که مخاطب خاص هم بتواند یک تعبیر دیگری از نمایش داشته باشد.

کارگردان نمایش "آدم آدم است" در رابطه با شیوه اجرای این نمایش توضیح داد: به هرحال برشت در متن‌های نمایش خود فاصله گذاری‌هایی را ایجاد می‌کند و بر این اساس کارگردان باید یا این اتفاق را حذف کند و یا اینکه به آن پایبند باشد. متاسفانه آنچه من در ایران به خاطر می‌آورم این است که فاصله گذاری برشت به صورت خیلی مصنوعی اتفاق می‌افتد. اما سالن نمایش ما حیاطی دارد که تماشاگران قبل از اجرای نمایش بازیگران را در آن حیاط می‌بینند و با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کنند.

او همچنین خاطرنشان کرد: به هر حال این نمایشنامه متن رئالیستی ندارد چنانکه برشت خود نیز در جایی اعلام می‌کند که در این اثر فضای کاریکاتورگونه‌ای از جنگ ساخته است و من نیز به تبع آن سعی کردم در اجرای نمایش این فضای کاریکاتورگونه را ایجاد کنم.

شاهرخی در توضیح فرم و شیوه اجرای این نمایش افزود: شخصیت‌ها انسان‌های واقعی هستند اما آن نوع رفتارهای رئالیستی که در تئا‌تر حال حاضر هست را ندارند. دکور صحنه هم کاملا انتزاعی است اما ما تنها یک چیز را واقعی گرفتیم و آن لباس‌های شخصیت‌ها است. این سه سربازی که برشت در این نمایش درباره آن‌ها صحبت می‌کند سربازان ارتش بریتانیا هستند اما کاری که ما در این نمایش کردیم این بود که این سربازان هر کدام لباس‌های دائش و آمریکا را به تن دارند در صورتی که همه ادعا می‌کنند متعلق به یک ارتش هستند اما لباس‌هایشان با هم تفاوت دارد یعنی دقیقا‌‌ همان اتفاقی که در ارتش‌هایی مانند دائش و القاعده در جریان است که سربازانی را از نقاط مختلف دنیا در خود جای داده است. بنابراین ما سعی کردیم در طراحی، نمایش را به اتفاقات امروز متصل کنیم نه اینکه در متن تغییر ایجاد کنیم.

موسس تماشاخانه فانوس همچنین در خصوص این سالن نمایش توضیح داد: گرایش‌های شخصی من به تئا‌تر اجتماعی در حقیقت یکی از دلایل افتتاح این سالن بوده است بر این اساس ما سالنی افتتاح کردیم که اولویت‌هایمان مسائل اجتماعی و به ویژه مسائل زنان است و مسئله این است که کسی که به این سالن می‌آید می‌داند کاری که می‌خواهد ببیند حتما دارای ژانر اجتماعی با محوریت زنان، جنگ و صلح و یا تیپ‌هایی مربوط به تئا‌تر اجتماعی است و این سالن هم به همین علت افتتاح شد تا کسانی که نمایش‌های اینچنینی دارند نمایش خود را در این سالن به اجرا در آورند.

کارگردان نمایش "آدم آدم است" با بیان این مطلب افزود: من برای اجرای این نمایش سالن‌های دیگری را هم مدنظر داشتم اما در سالن‌های تئا‌تر یک مشکل اساسی وجود دارد و آن اینکه سالن‌ها موضوعیت ندارند و ما نمی‌دانیم وقتی وارد یک سالن می‌شویم وارد چه موضوعی شدیم و در آن سالن چه کاری را می‌توانیم ببینیم چون در سالن‌ها همه نوع نمایشی به اجرا درمی آید. این درحالی است که به عقیده من با افتتاح سالن‌های کوچک اگر تکلیف مخاطب با سالن مشخص باشد و سالن هم با نمایش‌های مستمر و کیفیت‌های بالا به کار خود ادامه دهند اتفاقا شاید بتوانیم تئا‌تر را وارد جامعه کنیم.

نمایش "آدم آدم است" نوشته برتولت برشت به کارگردانی ندا شاهرخی از دهم اردیبهشت ماه تا دوم خرداد ماه هر روز به جز شنبه‌ها ساعت ۱۹ در تماشاخانه فانوس روی صحنه می‌رود.

محمد امین اصلانی، عنایت‌الله خادم بشیری، شکیب شجره (می‌ه‌مان از گروه پرسیست)، مجتبی فلاحی، رعنا قادری، میترا گرجی و مرتضی یونس‌زاده از جمله بازیگران این نمایش هستند.

انتهای پیام/