سرویس تجسمی هنرآنلاین: روز گذشته تعداد کثیری از هنرمندان شاخه‌های مختلف هنرهای تجسمی از گرافیست، نقاش، خوشنویش، گارگردان، بازیگر، مدیران مختلف فرهنگی کشور، فعالان مظبوعاتی، مدیران بانک‌ها و موسسات مختلف آمده بودند تا در این نمایشگاه در سه بخش تجربه‌ها، سریر و یافته‌ها و سریر و شاعرانه‌ها ۵۴ اثر از کارهای کوروش قاضی مراد را که به هفت سال گذشتهٔ فعالیت حرفه‌ای او بر می‌گردد از نزدیک ببینند.
پروژه "سریر" محصول ۷ سال کار کوروش قاضی‌مراد است که به یاری دکتر بهرام کلهرنیا به عنوان مدیر بخش پژوهش و مهرداد ذوالنور در بخش روابط عمومی و تبلیغات وتعداد زیادی از افراد دیگر، در طول یکسال گذشته جمع‌بندی و آماده‌سازی شده و طی آن خط و قلم "سریر" رونمایی شده است. کلهرنیا درباره این پروژه می‌گوید: قاضی مراد ۷ سال از زندگی خود را گذاشت تا قلمی را طراحی کند و آن را به یک پدیده ارتباطی مبدل سازد یادمان باشد که ما در جهان و روزگار نو زندگی می‌کنیم، روزگار نو، جهان سرعت است و در آن همه چیز شتاب دارد و من چنین قلمی را لازمه این روزگار می‌دانم و معتقدم که قاضی مراد در ابداع این قلم انگیزه‌های ایرانی داشته است. قاضی مراد از نوع و‌نژاد نیاکان فرهنگی ما است، وی ۷ سال از زندگی خود را برای به سامان رساندن یک قلم هزینه کرده است و مطمئنا این ۷ سال باید حکیمانه و اندشمندانه سپری شده باشد تا پدیده‌ای اینچنین متوازن و در عین حال معاصر شکل بگیرد. کلهرنیا با اشاره به قابلیت‌های این قلم توضیح می‌گوید: با این قلم می‌توان نوشت و به شیوه قدما تحریرهای اختصاصی داشت، این قلم پیشینه دارد و تمام ارزش‌های تاریخی و ایرانی را مثل شکسته و نستعلیق در بردارد.
او می‌گوید این قلم به سبک و سیاق گذشتگان قابلیت نوشتن متن و موضوع را داراست و در آن لحنی حماسی و اسطوره‌ای موجود است که تنظیم همه ایده‌های مورد نظر برای نگارش در رفتار، فرم، گرافیک این قلم و همچنین در نظر گرفتن نثری ظریف در بافت آن پیش بینی شده است. این کار‌شناس با بیان اینکه آرایه‌های محیطی قدما در تحریر نوشتاری این قلم به کار گرفته شده است، می‌گوید: آنچه از تغییر شکل هر قلم مورد توجه خوشنویسان قرار گرفته است توسط قاضی مراد باز‌پردازی شده است و همچنین آنچه که از آرایه‌های محیطی و در کتیبه‌ها در گذشته‌های تاریخی ایران وجود دارد در این قلم یافت می‌شود.
کلهرنیا بر حضور قلم نوشتاری در معماری نهایی شهری موثر تاکید می‌کند و می‌گوید: شهرهای ما مالامال از زشتی‌ها هستند و این قلم می‌تواند بخشی از عنصر گمشده ایران را بازگرداند و ما مشتاق هستیم که مدیران فرهنگی آن را به مثابه عامل محیطی، تزیینی و متنی مورد استفاده قرار دهند تا ظرفیت‌های نوشتاری آن را به کار گیرند.
به گفته بهرام کلهرنیا با این قلم می‌توان نوشت و به شیوه قدما تحریرهای اختصاصی داشت، این قلم پیشینه دارد و تمام ارزش‌های تاریخی و ایرانی را مثل شکسته و نستعلیق در بر می‌گیرد.
کورش قاضی‌مراد درباره انگیزه خود از طراحی این خط گفت: خط من و شما با هم فرق می‌کند، شخصیت ما نیز متفاوت است، می‌خواهم بگویم که شخصیت ما به نوعی در آن نوع خطی که می‌نویسیم، نهفته است. این موضوع همیشه برای من مهم بود و دلم نمی‌خواسته چیزی را کپی کنم، دلم می‌خواست کاری کنم که کار شخص قاضی‌مراد باشد؛ به بد و خوب آن کاری ندارم. فقط می‌خواستم فرمی را کار کنم که چه بد و چه خوب، هر کسی هر جا دید بگوید این کار قاضی‌مراد است و لحن اختصاصی من را داشته باشد.
وی در ادامه افزود: یکی از نکات جالبی که این قلم دارد این است که شما با آن از یک خط مانند مو می‌توانید بکشید تا آن پهنایی که مد نظرتان است. در حقیقت نازک‌نویسی و پهن‌نویسی حروف خط من دو استراکچر متفاوت دارد. اگر قرار باشد حروف نازک بنویسیم، از یک قاعده تبعیت می‌کند ولی با همان زاویه کج قلم و اگر بخواهیم کلاسیک بنویسیم از شش دانگ قلم استفاده می‌کنیم.
قاضی مراد تصریح کرد: من اصلا و به هیچ عنوان نه دلم می‌خواهد ادعایی کنم و نه می‌خواهم بگویم در خوشنویسی ایران حکار عجیبی انجام داده‌ام. من فقط دنبال آن چیزهایی بودم که در ذهنم همیشه می‌گذشت. این خط، امضا و لحن من است. فکر می‌کنم در گذشته هم اگر قدما تنها به یک خط بسنده می‌کردند ما اکنون این تنوع خطی را نداشتیم.
در ادامه این مراسم که جمع زیادی از هنرمندان در آن حضور داشتند؛ جمشید بایرامی عکاس، درباره آثار این نمایشگاه، گفت: من همیشه کارهای کورش قاضی‌مراد را دنبال می‌کنم و همیشه می‌گویم که خط‌‌های قاضی‌مراد مثل گفتار درمانی است و من هر موقع نمایشگاه‌های او را می‌بینم، حالم خوب می‌شود. کاری که او به خصوص در ۲ اثر از آثار این نمایشگاه انجام داده است و همچنین آثار کوچکش بسیار توجه من را به خودشان جلب کرد؛ در آثار کوچک، انسان احساس می‌کند، یک جور کارهای کودکانه و بدوی می‌بیند و این بدوی بودن آنقدر آگاهانه است و آنچنان در آن‌ها فهم، درک و شعور دیده می‌شود که فوق العاده است. در واقع خط برای کورش قاضی‌مراد یک بهانه و یک فرم است اما فرمی که با محتوا آمیخته شده است. کاری که صرفا فرمالیستی باشد مخاطب زیادی نخواهد داشت ولی کاری که با محتوا ترکیب شود، در دنیای امروز مخاطبان زیادی دارد.
جمشید بایرامی در پایان اظهار داشت: از یکی از کارهای قاضی‌مراد در این نمایشگاه که دو تکه و سفید است، بسیار لذت بردم زیرا همه می‌خواهند در آثارشان جیغ بزنند و خودشان را به رخ بکشند ولی قاضی‌مراد در این اثر خودش را پنهان کرده است و این پنهان‌کاری‌ای که در آثارش وجود دارد و در زیر رنگ سفید فرو رفته است، کانسپت خوبی است و مخاطب را به کنکاش می‌کشاند که به درون آن پی ببرد و آن جستجویی که در درون خودش روی داده است را در درون مخاطب نیز ایجاد کند. این آثار جزء کارهای خیلی خوبی است که من طی این سال‌ها از یک خطاط دیده‌ام.
بهرام حنفی، هنرمند خوشنویس و فعال در حوزه نقاشیخط نیز درباره آثار این نمایشگاه گفت: کوروش قاضی‌مراد تسلط خوبی بر روی خط کلاسیک دارد و از طرف دیگر حیطه گرافیکی کار را نیز کاملا بلد است و می‌داند باید چه کار کند. فضاسازی‌ها خیلی خوب، درست و تمیز از آب درآمده‌اند و به نظر من خط سریر به مرور پخته‌تر خواهد شد.
در ادامه روز شلوغ خانه هنرمندان ایران در افتتاحیه این نمایشگاه، ساعد مشکی، طراح گرافیک و ناشر نیز درباره آثار قاضی‌مراد، اظهار داشت: آثار این نمایشگاه جستجوهای خیلی خوبی را در معرض دید مخاطب قرار داده است و به عنوان یک اثر خوشنویسی قدم جدیدی در این هنر محسوب می‌شود. در این آثار ترکیب‌بندی مهم‌تر از دیگر عناصر به چشم می‌آید و در نتیجه شما نمی‌توانید از آن‌ها به عنوان فونت دیجیتال استفاده کنید. وی افزود: این آثار در حوزه نقاشیخط و یا خوشنویسی آثار قابل قبولی محسوب می‌شوند اما مسئله من این است که قاعدتا ما باید تمام حروف را به صورت مجزا در کنار هم در این نمایشگاه می‌دیدیم و به نظرم خوب بود که هنرمند این حروف را به ما نشان می‌داد و ترکیبات آن‌ها را نیز نشان می‌داد که به این ترتیب نگاه حرفه‌ای‌تری به یک اثر خوشنویسی به وجود می‌آمد.
از دیگر هنرمندانی که از این نمایشگاه دیدن کردند شهرزاد اسفرجانی، طراح گرافیک بود که درباره آثار قاضی‌مراد، گفت: ظهور و بروز خطوط متنوع در ایران که ادبیات، خط و کتابت در فرهنگ آن نقش زیادی دارد، بسیار مهم است. مردم با خط فاخر، حس بهتری می‌گیرند و با آن ارتباط برقرار می‌کنند یعنی نسبت به نوشتار اصلا بی‌تفاوت نیستند و این موضوع بر روی تاثیر احساسی و عاطفی پیام به شدت اثر می‌گذارد. فکر می‌کنم قاضی‌مراد در کارش بسیار موفق بوده و یکی از کاربردی‌ترین اساتیدی است که در این حوزه کار کرده است و تجربه‌های بسیار متنوعی دارند.
وی در ادامه اضافه کرد: کار جالبی که انجام داده‌اند و می‌توانید آن را در جعبه قلم‌ها ببینید؛ کنکاش یک فرد پویا است که آمده از علم کالیگرافی و خوشنویسی سایر ملل بهره برده و قلم‌های آن‌ها را شناسایی کرده و از آن توشه به توشه فرهنگی خود اضافه کرده است. قاضی‌مراد کلیشه‌ها را تکرار نکرده و با ایده‌ای نو به جلو رفته است.
اسفرجانی با اشاره به استفاده خط فارسی در مدیوم‌های مختلف، اظهار داشت: نکته دیگر در زمینه خط فارسی استفاده آن در پوس‌تر، بسته‌بندی و... است و وقتی از بچه‌ها می‌پرسیم که چرا از فونت انگلیسی استفاده می‌کنید، می‌گویند قشنگ‌تر است؛ چرا، چون آن فونت‌ها توسعه یافته‌اند که متاسفانه ما این توسعه یافتگی را در خط فارسی نمی‌بینیم. این پژوهش‌ها و نوآوری‌ها در زمینه خط، به این زمینه از خط فارسی نیز کمک می‌کند ولی این نمایشگاه به خصوص ارزش‌های خیلی بالا‌تر و بیشتری را نیز دنبال می‌کند. این طراح گرافیک یکی از ویژگی‌های عمده نمایشگاه قاضی مراد را قدرتی که از کثرت می‌آید برشمرد و افزود: مینیمالیزمی که قاضی‌مراد از کثرت به آن رسیده است، چیزی است که توجه من را به خودش جلب می‌کند؛ مثل مینیمالیزم پیکاسو که می‌بینیم از کثرت کار و تجربه به مینیمال رسیده، این نوع نگاه نتیجه سال‌ها کار و تجربه است و این باید الگوی جوان‌ها باشد تا پس از سال‌ها جستجو به یک دست‌خط شخصی برسند.
گفتنی است هنرمندانی چون بهرام کلهرنیا، جمشید بایرامی، علی رشیدی، فرزاد ادیبی، ساعد مشکی، بیژن صیفوری، شهرزاد اسفرجانی، بهرام حنفی، ماشالله شمس الواعظین، عیسی سحرخیز، محمدحسن ملک مدنی، کورش شیشه‌گران، پریوش گنجی، بابک کریمی، علیرضا محبی، فرشید شفیعی، فرناز محمدی، یلدا معیری، علی زارع و... در روز افتتاحیه از این نمایشگاه دیدن کردند.
نمایشگاه خط‌نبشته‌های کورش قاضی‌مراد تا ۲۹ بهمن‌ماه ادامه خواهد داشت و علاقه‌مندان می‌توانند همه روزه از ساعت ۱۳ تا ۲۰ به نشانی خیابان آیت الله صالقانی، خیبان شهید موسوی شمالی، باغ هنر، خانه هنرمندان ایران مراجعه کنند.
انتهای پیام/
عکس‌ها از لیلا ابراهیمی