سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: هرجا محیط رو به کسالت میرود حضور چند جوان نشاط بیشتری به آن میدهد. این امر درباره محیطهای ادبی و هنری بیشتر صدق میکند. چنانچه همواره شعار مسئولان فرهنگی نیز بر اهمیت دادن به جوانان استوار بوده است. اما به نظر میرسد چندی است این امر مهم تا حدودی از شعارهای معمول فراتر رفته و در برخی حوزهها به عمل هم رسیده است. خلاقیت و نبوغ نخستین اتفاق خوبیست که در محیطهایی که با جوانان اداره میشود میافتد. جوانان هم در هر حوزهای با فعالیتهایشان اوضاع را بهبود میبخشند.
جوانگرایی نیز، گرایش ترجیح دادن افراد جوان به دیگر مقاطع سنی است. در این راستا ما همواره جشنوارههایی با این عنوان داریم. گاهی اگر جشنوارهها نیز با محوریت جوان اداره نشود، چهرههای جدید و جایزه بگیرهایی در هر دوره چشمها را به خود خواهند دوخت. آنهایی که خلاف سنشان خلاقیت و هوش بالایی دارند و اثر و نتیجه کارشان ماحصل یک جشنواره خواهد بود. در این زمینه مشخصا، مواردی را میتوان رصد کرد.
با موضوع جوانان
چند سالی است جشنواره ملی حضرت علیاکبر (ع) با محوریت جوانان شروع به کار در همه رشتهها و زمینهها کرده است. این جشنواره به منظور شناسایی، معرفی الگوها و تجلیل از جوانان برتـر با هدف زمینـهسازی بـرای توسعه ارزشهای متعالی و روحیـه فداکاری و ایثار، خلاقیت، افزایش نشاط اجتماعی و امید به آینده، تقویت ایمان، روحیه خودباوری و اعتماد به نفس ملی، ایجاد زمینههای مشارکت در عرصههای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و علمی، حمایت از فعالیتهای هویتآفرین، تقویت روحیه تحقیق، ابداع و ابتکار، الگوسازی منـاسب، شناسـایی و ارزشنهادن به اندیشههای سازنده جوانان ایـران اسلامی همه ساله در روز جوان (11 شعبان، سالروز تولد حضرت علیاکبر(ع)) برگزار میشود.
این جشنواره توسط سازمان ملی جوانان سابق برگزار میشود. در سال 1389، این جشنواره در قالبی جدید و با عنوان "جشنواره ملی جوان ایرانی" برگزار شد. سالهای بعد وزارت ورزش و جوانان نیز با قصد همکاری دستگاهها و سازمانهای مرتبط با حوزه جوانان، جشنواره حضرت علیاکبر(ع) را با هدف بررسی دستاوردهای جوانان در زمینههای مختلف علمی، فرهنگی، هنری، اجتماعی و اقتصادی و انتخاب و تقدیر از برترینهای هر حوزه برگزار کرده است. مهمترین هدف آن نیز ارتقای جایگاه جوانان در محورهای علمی، فرهنگی، هنری و اجتماعی است.
جشنواره شعر برای جوانان
یکی دیگر از برنامههای جوانگرا، جشنواره انتخاب کتاب سال شعر جوان (یادواره قیصر امینپور) است. جایزهای که گرچه از سوی یک نهاد خصوصی (دفتر شعر جوان) برگزار میشود اما از حمایتهای آشکار دولتی بهرهمند است. دفتر شعر جوان، شاید تکه جدا افتادهای از پازل انجمن شاعران ایران باشد.
در بیانیههای این جشنواره اغلب به جسارت فرآوری و نوآوری شاعران جوان در مقولههای شعری، تبعیت آنها از پسندهای معمول در شاخصههای شعری، گرایش شاعران جوان به تجربههای گوناگون در حوزههای شعری و گسترش دادن دایره واژگانی به عنوان رهاوردهای شاعران کلاسیکسرا اشاره میشود.
جشنوارههای دانشجویی نیز، شاید از جمله جشنوارههایی باشند که قشر جوان را در خود پذیرا شدهاند. اما اگر بخواهیم به جشنوارهها و مراسم تاریخداری نگاه بکنیم که سالهاست اجرا میشود، نمیتوان به حضور جوانان و درخشششان در عرصههای مختلف بیتفاوت بود.
شباب سینمای ایران
جشنواره فیلم فجر، امسال نیز پر از حضور جوانها و فیلماولیهاست. جشنواره، پذیرای جوانانی شده که طبعا اعتبار روزهای آتیاش خواهند بود. جوانانی که برخی پای ثابت این جشنواره و عدهای تازه واردند اما امروز گیشهها را با نام و چهرشان اداره میکنند.
علاوه بر این، جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران، جشنواره ملی فیلم دانشجویی و جشنواره ملی سینمای جوانان ایران از دیگر جشنوارههای موجود در این عرصه است. انجمن سینمای جوانان ایران نیز در سال ۱۳۵۳ تأسیس شد و از سال ۱۳۵۴، شروع به عضوگیری و تشکیل کلاسهای آموزشی کرد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در سال ۱۳۶۴، انجمن با حمایت معاونت امور سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، فعالیت مجدد خود را از سر گرفت و با هدف تشویق نوجوانان و جوانان ایرانی به هنر عکاسی و فیلمسازی و با گشایش تدریجی بیش از ۵۰ نمایندگی و دفتر در سراسر کشور، اقدام به جذب علاقهمندان به فراگیری رشتههای کارگردانی، فیلمنامهنویسی، عکاسی، تصویربرداری، تدوین و برگزاری آزمون سراسری و دورههای یکساله فیلمسازی کرد.
برپایی ۲۱ دوره جشنواره ملی و ۹ دوره جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه، ۳ دوره جشنواره فیلمهای مستند میراث فرهنگی یادگار، دو دوره جشنواره مفاهیم قرآن در فرهنگ ایران (تا پایان سال ۱۳۸۳)، یک دوره جشنواره فرهنگ ایران زمین و جشنواره فرهنگ و صنعت (تا پایان سال ۱۳۸۳) نیز از دیگر دستاوردهای انجمن در این زمینه بوده است.
تئاتریها چهطور؟
در صحنهها نیز کسانی بودند که امیدی تازه در کالبد نمایش ایران دمیدند. آنها که نشاطشان صحنهها را زنده نگه داشت و استعدادشان تماشاگر را به سالنها کشاند. کسانی که فرهنگ را دست به دست جلو بردند و تاریخی به جا گذاردند که هنر این بوم را ارتقا خواهد داد. علاوه بر جشنواره تئاتر فجر که مانند همیشه شاهد حضور چشمگیر هنرمندان جوان خواهد بود، جشنواره تئاتر عروسکی دانشجویان و جشنواره تئاتر دانشجویی از دیگر جشنوارههای حامی جوانان و استقبالکننده این قشر محسوب میشوند.
رنگ جوانی بر بوم نقاشی
در هنرهای تجسمی نیز جز جشنواره فجر؛ جشنوارهها، بینالها و اکسپوهای مختلفی وجود دارد که به آثار جوانان پرداخته و قیمتهای خوبی روی این آثار گذاشته و به نقد و بررسی آنها میپردازد. بررسی آثاری در زمینه نقاشی، مجسمه، گرافیک و پوستر، خوشنویسی، نگارگری، تصویرسازی، عکاسی و ... . این بخشها نیز با خلاقیتهای جوانانی پیچیده که هر روز اطلاعات خود را در این زمینه گسترش میدهند و دست به کارهای جدیدی میزنند. موسیقی در جشنواره
موسیقی از بازارهای گرم این روزهاست که هم مخاطبان جوان بسیاری دارد هم دستاندرکاران جوان. در تعریف عمومی هست که اگر علاقه به هنر نداشته باشی و هیچ گرایشی را طرفداری و پیگیری نکنی موسیقی که گوش میکنی! شاید تلاشهای زیادی هم در این عرصه کرده باشند. آنها که حتی فقط پای این هنر نشستهاند. همه سعی میکنند استعداد خود را در رشتههای مختلف موسیقی بیازمایند. اما اگر دلسرد هم بشوند باز مخاطب آن خواهند بود.
موسیقی نیز همراهی خود را در همه زمینههای هنر نشان داده است. جشنواره موسیقی نواحی نیز در کنار دیگر جشنوارهها کار میکند اما مهمترین این جشنواره ها، جشنواره موسیقی فجر است که در دوره اخیر تمرکزش را بر حمایت از جوانان گذاشتهاست. بخش رقابتی موسیقی فجر هم تنها به همین گروه سنی از هنرمندان تعلق دارد و جوایرش را به آنان اهدا میکند. اما با وجود این توجه، کارشناسان اعتقاد دارند که جوانان به چیزی بیش از این نیاز دارند تا بتوان در آینده شاهد پویایی موسیقی ایران بود.
جدای از اینها، اما از ارکستر ملی گرفته تا آلبومهایی که به بازار میآیند نام جوانانی را بر خود دارند که این بازار را پر شورتر و جوانتر نگه داشته است. جوانان با استعدادی مانند بردیا کیارس که با رهبری ارکستر ملی به جشنواره بینالمللی موسیقی کویت هم رفت و خوش درخشید. جوانانی که صدایشان بر بام هنر و فرهنگ ایرانی طنینی نو پیچانده است. از همایون شجریان و حافظ ناظری که پسران خلف این خاکند گرفته تا محسن چاوشی و رضا یزدانی.
***
اما اینطور که از شواهد امر پیداست، این جوانگرایی دیگر آن شعار نخنمای همیشگی نیست که دل برخی را خوش میکرد و کاری از پیش نمیبرد. این حرف فصلی تازه در تحول جشنوارهها خواهد بود و گرد و خاک نشسته بر فضای هنر را خواهد تکاند.
انتهای پیام/