سرویس تجسمی هنرآنلاین : هدف و فلسفهٔ این نمایشگاه با الهام از کاشی کاری‌های دیرین سرزمینمان و برای اعتلای این هنر/صنعت بر پا شده است. البته که این نمایشگاه گامی هر چند کوچک است، ‌ اما برای آغاز این منظور است.

با توجه به اینکه امروزه کارخانه‌های بزرگ در سراسر دنیا تولیدات متنوع و انبوهی از فرآوردهای سرامیکی دارند، معهذا هنوز کارهای دستی و کارگا‌ه‌های کوچک همرندان به ویژه نوع برگرفته از هنر قدیمی به حیات خود ادامه می‌دهند.

اوج شکوفایی صنعت سرامیک ایران در قرن ششم و هفتم هجری است که کاشی‌های زیبایی نیز در این دوران ساخته شده. کاشی‌های بسیار زیبای زیرین فام از این دست هستند. صنعت ساخت کاشی با ساخت کاشی‌های معرق (که از بدعت‌های دوران ایلخانی بود) به تکامل رسید. که زیبا‌ترین کاشی‌های معرق این دوران در مسجد گوهرشاد مشهد است و کاشی‌های معرق مسجد کبود تبریز. از تازگی‌های این صنعت در دوران صفوی ساخت کاشی‌های هفت رنگ است. نمونه‌اش هم می‌شود مسجد شاه و مسجد شیخ لطف اله اصفهان. کاشی‌های عصر قاجاریه و پهلوی عمدتاً تقلید بسیار نازلی از کاشی‌های قرون گذشته است. در دهه‌های بعدی با ورود کالاهای غربی نوآوری در صنعت کاشی‌سازی ایران کاملاً متوقف شد.

در این نمایشگاه، ‌فرم و قالب کار با بهره‌گیری از نوشتارهای فارسی و با اتکا به تکنیکِ "راکو" ــ تکنیکی ژاپنی ــ انجام شده است. ترکیب این دو همانطور که ملاحظه می‌کنید می‌تواند راهی نو و تازه برای بدست آوردن فرم جدید در این عرصه باشد.

تکنیک راکو خود انواع دارد، سرامیک سازان هنرمند هر کدام کوشیده‌اند این روش را به سبک و سیاق شخصی خود در بیاورند. ما نیز کوشیده‌ایم تا نوشتارهای فارسی را با این فرم ترکیب کنیم. عمدتاً راکو روی ظروف کار می‌شود زیرا امکان شکستن فرم‌های مکعبی بیشتر است.

نکتهٔ قابل ذکر این است که در صنعت کاشی برعکس کارهای هنری دستی کوشش می‌شود که کاشی‌ها همگون و مثل هم شوند. ولی در این مورد تابلو/کاشی‌های دستی هر کدام بافت و ترک‌های مربوط به خودشان را به شکلی متفاوت از یکدیگر دارند.

مختصری دربارهٔ تکتیک آثار راکو

مفهوم اصطلاح "راکو" به علت معانی مختلفی که دارد تا حدودی مهم است. نام راکو به طور قطع از نام فامیلی خانواده‌ای ژاپنی گرفته شده که برای اولین بار بدنه‌های راکو را تولید کردند.

شخصی بنام "چوجیرو" اولین عضو سفالگر این خانواده بود که در دوران فرمانروایی "هیدوئوشی" در اواخر قرن شانزدهم از کره به ژاپن مهاجرت کرد. چوجیرو تحت توجهات فرمانروا و رئیس چای او "سن ریکیو" قرار گرفت و به راکو ملقب شد. راکو تقریبا به معنای "شادی" است.

چوجیرو به ساخت ظروف چایخوری و به خصوص ظروف گود چای‌خوری مشغول شد. آن‌ها ظروف را به دست می‌ساختند.

کلمهٔ راکو معنای مختلفی دارد: قناعت، خرسند، سعادت، برکت، لذت، خوشی و شادی.

برنارد لیچ اولین کسی بود که تکنیک راکو را به غرب شناساند. او در کتابی بنام "کتابی برای سفالگران" در مورد مراسم چای "ذن" و نحوهٔ اجرای راکو توضیحانی داد.

این تکنیک در سال ۱۹۵۰ به دنیای هنر سرامیک سازی غرب راه یافته و به دلیل روش سریعی که برای پختن کارهای هنری دارد به سرعت رایج شد و اخیراً بسیاری از سرامیک سازان مدرن برای بیان احساسات هنری خود به این روش روی آورده‌اند. برای دستیابی سفالگران به نتیجهٔ مطلوب باید اثرات و تغییر و تبدیل‌های میان گل و لعاب و شعله را به درستی دریابند. قطعاتی که با روش صحیح ساخته نشده‌اند اکثراً در حین کار خراب شده و یا در کوره می‌شکنند. کار با راکو احتیاج به گِل مخصوص دارد که بتواند شوک حرارتی را تحمل کند، یک کوره آزمایشی، یک گیره با دستگیره‌های بلند، یک جفت دستکش از جنس پنبهٔ نسوز، عینک محافظ چشم، یک سطل آب، ‌یک سطل بزرگ فلزای در دار که از خاک اره و برگ‌های خشک پر شده است. گِل خشک شده با راکو بین ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ درجه سانتی‌گراد پخت بیسکویت می‌شود. این دما به نوع بدنه‌ای بستگی دارد که از آن استفاده می‌شود. برای بدنه "ارتن ور" دمای ۸۰۰ درجه و برای بدنه‌های "استون ور" به حرارت ۱۰۰۰ درجه پخته می‌شود.

ظروف پخته شده را با لعاب مخصوص راکو که معمولاً پخت پایینی دارد می‌پوشانند و در کوره می‌گذارند. در دمای حداکثر ۱۰۰۰ درجه ظرف را از کوره بیرون آورده و بلافاصله آنرا درون محفظهٔ فلزی گذاشته و درب آنرا می‌بندند. در نتیجه کار دود غلیظی در محفظه‌ ایجاد شده و شرایط احیا فراهم می‌شود.

بعضی مواقع کار را درون آب کرده و سپس داخل محفظه می‌گذارند که نتیجه‌ کار ترک‌های زیبایی است. بر اثر سرعت حرارت و سرعت از دست دادن آن راکو اتفاق می‌افتد و فشار فیزیکی عظیمی در بدنه گلین وارد می‌شود و ترک‌ها بوجود می‌آیند. ظروف راکو اکثراً جنبهٔ مصرفی ندارند و بیشتر برای تزئین استفاده می‌شوند.

میترا احمدی آواز متولد ۱۳۳۵، فارغ التحصیل دانشکده هنرهای زیبا (دانشگاه تهران)، نمایشگاه گروهی گالری افرند سال ۱۳۷۳، نمایشگاه مجسمه انفرادی در گالری بنفشه سال ۱۳۸۴، شرکت در چهارمین دو سالانه‌ مجسمه‌سازی معاصر تهران ۱۳۸۴، شرکت در سمپوزیوم بین‌الملی مجسمه‌سازی تهران ۱۳۸۵، نمایشگاه گروهی در گالری مهرین ۱۳۸۷، نمایشگاه گروهی به نفع کودکان خیابانی در گالری مهرین ۱۳۸۷، نمایشگاه گروهی در خانه هنرمندان ۱۳۸۹، نمایشگاه مجسمه سازی در گالری بنفشه ۱۳۹۰، نمایشگاه گروهی برای بزرگداشت آقای شروه در گالری لاله ۱۳۹۰ و نمایشگاه "نگاهی نو به نمادهای کهن" به مناسبت هفتهٔ میراث فرهنگی در موزه رضا عباسی را در ۱۳۹۳ کارنامه دارد.

نسیم مرادی دیگر هنرمند این نمایشگاه هم عضو انجمن سفالگران ایران است. از سوابق هنری او می‌توان به شرکت در بینال سفال و سرامیک ایران و دریافت لوح تقدیر "گالری صبا"، شرکت در اولین نمایشگاه زنان سفالگر ایران "فرهنگسرای نیاوران"، شرکت در دهمین بینال سفالگران معاصر ایران در سمنان، شرکت در نمایشگاه گروهی سفالگران بینال دهم "موزه امام علی"، نمایشگاه انفرادی در گالری بنفشه ۱۳۸۴، نمایشگاه انفرادی در گالری باران ۱۳۸۷ و نمایشگاه گروهی کافه گالری ایرانشهر ۱۳۹۰ اشاره کرد.

انتهای پیام/