سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: ماجرای این رمان در آمریکا می‌گذرد. داستان از سال ۱۹۰۰ شروع می‌شود و با ورود ایالات متحده به جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۷ پایان می‌پذیرد.
دکتروف در جایی گفته است موقع نوشتن رگتایم با تمام وجودم در حسرت نوشتن بودم. روبروی دیوار اتاقم نشسته بودم. پس با نوشتن در مورد دیوار شروع کردم. بعد در مورد خانه ای که این دیوار در آن قرار داشت نوشتم. خانه در سال 1906 ساخته شده بود. پس در مورد آن زمان و روزگار نوشتم. خیابانها و آدم ها آن موقع چه شکلی بودند، تدی روزولت رئیس جمهور بود. موضوعی به موضوعی دیگر راه می داد و این طور شروع کردم: با چند تصویر.
رمان متشکل از سه گروه یا سه خانواده امریکایی زاده خیال نویسنده است، همراه با چند شخصیت واقعی تاریخی از جمله (هری هودینی) شعبده باز تردست، (اما گلدمن) زن انقلابی و خطیب مبرز، (هنری فورد) سازنده اتومبیلهای ارزان قیمت، (زیگموند فروید) روانشناس، (رابرت پیری) کاشف قطب شمال و چند تن دیگر. دلمشغولیها و مسئولیتهای دهههای بعد مثل تکنولوژی، نژاد و قدرت در زندگی این سه گروه تاثیر می گذارند و خواننده در خلال این ماجراها که به شکلی طنزآمیز بیان میشوند، احساس نشاط می‌کند تا زمانی که تراژدی واقعی رفته رفته رخ میدهد.
گروه یا خانواده اول شامل "پدر" است و "مادر" و "برادر کوچکتر مادر" و "پدربزرگ" و پسرکی جوان که سفیدپوستند و از طبقه بالای جامعه. گروه دوم متشکل از یک خانواده مهاجر یهودی است که سرگروه آنها از جانبداران پروپا قرص چپ رادیکال و عضو گروه هنرمندان سوسیالیست است. گروه سوم یک زوج آفریقایی- آمریکایی است به نام کول هاوس واکر و سارا. کول هاوس آهنگساز موسیقی رگتایم است و درآمد خوبی دارد و صاحب یک اتومبیل فورد مدل تی. وقتی چند سفیدپوست نژادپرست، کول هاوس را سوار بر چنین اتومبیلی میبینند، برایشان قابل تحمل نیست که یک سیاهپوست صاحب اتومبیلی باشد که از آن طبقه متوسط جامعه است.
رمان رگتایم یکی از نمونه‌های درخشان رمان پلی فونیک است. رمانی که در آن آواهای مختلف در کنار هم قرار می‌گیرند. در این داستان بسیار صداهایی را می‌بینیم که در کنار هم حرکت می‌کنند. دکتروف می‌گوید: من اعتقاد دارم که باید بر اساس یک موسیقی کلی، یک کنترپوینت برای آن نوشت. این پلی‌فونی یا چندآوایی بودن از دیدی دیگر در این رمان و حتی رمان‌های دیگر او به چشم می‌خورد.
این داستان حداقل سه گروه را دنبال می‌کند. این سه داستان مثل موسیقی جاز با جملاتی که ربط دهنده‌ی یک ملودی با ملودی دیگر هستند، حرکت می‌کند و از این داستان با یک پاساژ وارد یک داستان دیگر می‌شویم و این سرعت آن قدر زیاد است که تا خواننده بخواهد از خواندن یک داستان خسته شود، وارد داستان دیگری می‌شود. به این شکل داستان‌ها را به طور موازی جلو می‌برد. در نقاطی از رمان این داستان‌ها با هم تلاقی می‌کنند و این تلاقی‌ها بسیار شگفت‌انگیز و غیرقابل انتظار است. این چندصدایی را، جدا از روایت و داستان زندگی‌ها، در این می‌بینیم که داستان رگتایم سه متن را دنبال می‌کند: یک متن تاریخی، یک متن موسیقایی و یک متن ادبی.
تعابیر اجتماعی و سیاسی رگتایم روشن است و نیازی به شکافتن ندارد. در یک کلام میتوان گفت که رگتایم چهره آمریکا را، به‌ویژه در دهه 1960 به شکل افسانهای در آن سوی دو جنگ جهانی، ترسیم می‌کند. نویسنده در توصیف عناصر اجتماعی و سیاسی این داستان به قدری صریح سخن می‌گوید که گاه داستانش رنگ نوعی رئالیسم سوسیالیستی به خود میگیرد.
رگتایم در ایران توسط نجف دریابندری ترجمه شد و در سال 1361 انتشارات خوارزمی آن را روانه بازار کرد.
انتهای پیام/
علیرضا سردشتی