به گزارش هنرآنلاین ؛ در این نشست که با حضور دکتر اکرم قاسم‌پور، احمد سلیمانی و بهزاد صدیقی برگزار شد، مفهوم بداهه‌پردازی در تئاتر کودک و نوجوان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت.
براساس این گزارش، در ابتدا بهزاد صدیقی، نمایشنامه‌نویس، منتقد و پژوهشگر تئاتر گفت: برای اینکه ببینیم بداهه‌پردازی در تئاتر کودک ونوجوان چه معنی و مفهوم دارد، ابتدا می‌بایستی به علم تئاتر و تعریف بداهه‌پردازی آگاهی داشته باشیم و سپس این مقوله را در تئاتر گروه سنی خردسال، کودک و نوجوان مورد واکاوی و بررسی قرار دهیم.
این پژوهشگر در ادامه افزود: بداهه‌پردازی در تئاتر با اعمال و اندیشه‌ای پیش‌بینی نشده سر و کار دارد و از زمان تمرین یک نمایش شروع می‌شود و تا پایان آخرین شب اجرای نمایش ادامه دارد. امروزه از عنصر بداهه به روش‌های گوناگون در تئاتر برای مخاطبان بزرگسالان و تئاتر برای مخاطبان کوچک سالان استفاده می‌شود که نوشتن و اجرا برای هرکدام از این گروه سنی فرق می‌کند.
وی در بخش دیگری از این نشست گفت: هنگامی‌که بداهه‌پردازی در تئاتر کودک نوجوان انجام می‌شود، در واقع گروه اجرایی نمایش از زمان نوشتن متن تا تمرین‌های گروهی بازیگران و سپس در زمان اجرا به این کار اقدام می‌کند و مخاطب نیز از این امر آگاه نیست. بداهه‌پردازی در تئاتر کودک و نوجوان با ایده‌ها و طرح‌ها و عمل‌های نمایشی پیش‌بینی نشده و غیر منتظره سر و کار دارد و وقتی که از این عنصر در صحبت می‌کنیم به نوعی از ایده‌ها و عمل‌های از قبل فکر نشده داریم سخن می‌گوییم. بداهه‌پردازی در تئاتر بزرگسالان معمولا در هنگام تمرین و پیش از شروع نمایش‌های اجرای عمومی یا در نمایش‌های کمدی بیشتر کاربرد دارد اگرچه در برخی دیگر از تئاتر‌های بزرگسالان مثل تئاتر شورایی و مشارکتی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و ضمن آنکه برخی از تئاتر‌های دیگر هم اساسا بر پایه این تئاتر به مرحله اجرای عمومی می‌رسند.
صدیقی همچنین با اشاره به اینکه موضوعات و مفاهیم مورد استفاده بداهه‌پردازی در تئاتر خردسال، کودک و نوجوان فرق دارد، تصریح کرد: هنگامی‌که گروه اجرایی نمایش برای گروه‌های سنی خردسال، کودک و نوجوان اعم از نویسنده، کارگردان وبازیگران و... می‌خواهند از این عنصر در کار خود بهره ببرند، می‌بایستی به گروه سنی مخاطبین خود توجه ویژه‌ای داشته باشند زیرا که هرکدام از این گروه سنی از درک و دریافت خاصی برخوردارند و هر کدام از این گروه‌ها از دایره خاصی از واژگان و لغات و عبارت‌ها و جمله‌ها استفاده می‌کنند.
در این نشست دکتر اکرم قاسم‌پور، نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه در سخنانی گفت: بداهه‌پردازی در تئاتر کودک و نوجوان در شرایطی اتفاق می‌افتد که چیزی وجود ندارد و ما به عنوان کننده کار باید ببینیم چگونه عمل کنیم و چگونه می‌توانیم عمل کنیم و دیگرانی که با ما همراه هستند، چگونه عمل می‌کنند. بداهه‌پردازی ما را به داشته‌های متفاوت مجهز می‌کند. ما در هنگام تئاتر بداهه برای کودک ونوجوان بایستی امادگی لازم داشته باشیم و در واقع به سیستم بداهه و بداهه‌پردازی مجهز شویم . در بداهه‌پردازی گروه، راه حل‌های خوب را ابداع و کشف می‌کند و ارتباط دوطرفه را بین خود و مخاطبانش رقم می‌زند.
این استاد دانشگاه همچنین یادآور شد: بداهه‌پردازی، مجموعه ی حرکت‌ها و پاسخ‌های در لحظه است و راه حل‌های از پیش آماده یا از پیش فکر شده نیست. بنا براین برای مسلط شدن در بدهه پردازی در تئاتر کودک و نوجوان به آموزش‌ها و مهارت‌های لازم نیاز داریم. برای به دست آوردن این مهارت، ذهن من کننده ی این کار باید بتواند درست جهت یابی و ارتباط برقرار کند. پس من باید بتوانم ذهنم را آماده ی این کار کنم. ذهن آماده، ذهنی است که بتواند درست ارتباط برقرار کند، توانایی هایی ایجاد کند که فرد بتواند با محیط خود ارتباط برقرار کند.از سویی دیگر کسی که از عنصر بداهه در تئاتر استفاده می‌کند، می‌بایستی فاصله ی خود را با واقعیت حفظ کند تا بتواند رابطه ی خود را حفظ کند. ما برای انجام بداهه به جسارت نیازداریم و هرگز نبایستی از پاسخ‌های جدی بهراسیم.
این نویسنده و پژوهشگر در ادامه اضافه کرد: از نظر روان شناسی کسی که اضطراب نداشته باشد و خجالت نکشد، می‌تواند عمل بداهه را ه راحتی انجام دهد. در بداهه‌پردازی به احساس هوشمند،مشارکت فعال و جسارت‌های اندیشه ای نیازمندیم که برای دست یابی به این نیازها می‌بایستی اندیشه، احساس و ادراک فرد تقویت شود. کسی که بداهه‌پردازی می‌کند بایستی بداند برای انجام هر کاری یک پاسخ وجود ندارد بل که پاسخ‌های متعدد برای یک سوال وجود دارد.
دکتر اکرم قاسم‌پور با بیان این نکته که نمی توان با اندیشه ای ثابت و تعین فکری خاص به بداهه‌پردازی در تئاتر کودک و نوجوان نزدیک شد، گفت: بداهه‌پردازی به یک برنامه‌ریزی احتیاج دارد، چه کسی که برای نوشتن نمایشنامه در این مسیر فعالیت می‌کند، چه کسی که به صورت عملی این کار را انجام می‌دهد. بداهه پرداز هم در متن و هم در حرکت و عمل نیاز به مهارت‌های خاص دارد. از سویی یادآور می‌شوم که در تئاتر مشارکتی، اندیشه ای و نمایش خلاق، واکنش تماشاگر شبیه و نزدیک عمل بداهه پرداز نیست. ما اگر می‌خواهیم مشارکت فعال کودک یا نو جوان را در بداهه‌پردازی تئاتر کودک و نوجوان ببینیم، باید آمادگی این رو در رویی با بداهه‌پردازی را نیز داشته باشیم.
احمد سلیمانی در ادامه این نشست با اشاره به تجربیات عملی و اجرایی خود از کاربرد عنصر بداهه در نمایش‌هایی که در گروه خود به اجرا درآورده، گفت: اساسا دنیای بداهه در تئاتر کودک و نوجوان دنیای جذابی است، برای این که گروه و مخاطب در لحظه، نمایش را شکل می‌دهند. البته در عین بی نظمی که در تئاتر کودک و نوجوان از این عنصر استفاده می‌کند، به هدفش می‌رسد.در تئاتر بداهه، نمایش نامه به شیوه ی بداهه توسط نمایش نامه نویس به همراه گروه نوشته می‌شود. هم چنین بهره گیری از عنصر بداهه در تئاتر کودک و نوجوان سبب می‌شود در درجه ی اول، خلاقیت نمایشی گروه افزایش پیدا کند و اساسا موجب شکل گری خلاقیت نمایشی و جذابیت نمایش می‌شود.
او در ادامه افزود: من در تجربیات اجرایی ام در این حوزه، بداهه‌پردازی را از ایده شروع می‌کنم و در واقع بداهه‌پردازی را به همراه نویسنده ی گروه در داستان نمایش نامه به و جود می‌آورم وسپس در اجرا نیز از آن استفاده می‌کنم. با توجه به تجربیات عملی، بداهه‌پردازی به کار هایی منجر می‌شود که به بی نظمی منجر نشود. این کارگردان تئاتر کودک و نوجوان هم چنین گفت: عنصر بداهه به ما در اجرای تئاتر کودک ونوجوان کمک می‌کند تا از سیال بودن فکر و اندیشه وعمل استفاده کنیم و به خودباوری برسیم. هم چنین کمک می‌کند با یاری یک دیگر، مشارکت را به وجور بیاوریم و اساسا کمک می‌کند تا شخصیت‌ها شکل بگیرد. اکرم قاسم پور در پایان سخنان خود در این نشست گفت: بداهه‌پردازی ساخت وساز دوباره ی واقعیت است، زیر سوال بردن جواب هایی است که به آن‌ها قبلا جواب داده شده است.
بهزاد صدیقی در پایاین این نشست گفت: بداهه‌پردازی در تئاتر کودک به توسعه ی خلاقیت و تقویت مهارت‌های گفتاری و شنیداری منجر می‌شود و اساسا بداهه‌پردازی با اعمال و رفتار غیر منتظره و فکر‌های نشده ی قبلی روبه روست و به شدت با مشارکت و خلاقیت مخاطب و گروه، سر و کار دارد.
گفتنی است، این نشست که با استقبال شرکت‌کنندگان روبه رو شده بود، در پایان نیز با پرسش‌های آنان و پاسخ‌های مدعوین همراه بود و پس از طرح پرسش ها، لوح تقدیر مدیریت فرهنگی هنری منطقه پنج و رئیس فرهنگ سرای فردوس به میهمانان این نشست اهدا شد.
انتهای پیام/32/