به گزارش هنرآنلاین، این موزه به همت هیئت نشر و تألیف، دفتر فرهنگی فرمانداری نجف و به مناسبت انتخاب این شهر به عنوان "پایتخت فرهنگ اسلامی در سال ۲۰۱۲" پایه‌گذاری شده است.

بنابر این گزارش، این موزه در نوع خود در عراق یگانه است چراکه در غرفه‌های آن بیش از ۲۵۰ هزار رقعه و نامه و دستنوشته و سند خطی، که نه تنها برای تاریخ نجف، بلکه برای شناخت تاریخ تمام بین‌النهرین اهمیتی بی‌نظیر دارند، وجود دارد.

در موزه نجف همچنین بیش از ۲۸۰۰ عکس ارائه شده از تاریخ پرفراز و نشیب این شهر، با رویدادهای پراهمیت و چهره‌های بیشماری که در تاریخ معاصر عراق نقش داشته‌اند؛ به ویژه در دوران پایان تسلط خلافت عثمانی بر عراق و آغاز استعمار انگلستان که به جنبش پایداری گسترده‌ای موسوم به "ثورة العشرین" یا "انقلاب سال ۱۹۲۰" انجامید.

شیخ‌علی میرزا، رئیس هیئت نشر و تألیف در مراسم گشایش موزه گفته: "بسیاری از اسناد عرضه شده در این بنیاد، تنها به تاریخ نجف برنمی‌گردد، بلکه برای تمام عراق اهمیت دارد."

یادآوری گذشته و پاسداری از حافظه تاریخی در عراق پیشینه استواری ندارد، افزون بر این، باید به نقش حاکمان و دولتمردان ستمگر و مستبد اشاره کرد که نفع خود را نه در حفظ، بلکه در نابود کردن این میراث دیده‌اند.

در بخش زیرین موزه، در زیرزمین مدرسه امام مهدی، نسخه‌های نادر و ارزشمندی از ده‌ها روزنامه و مجله گرد آمده که از آغاز قرن بیستم نقش مهمی در زندگی سیاسی و فرهنگی مردم ایفا کرده‌اند و تاکنون از دید بسیاری از مردم پنهان بودند.

جایگاه و نقش ایرانیان

در طبقه بالای موزه ۵۶ مجسمه مومی از افراد ناموری به نمایش گذاشته شده که در تاریخ معاصر نجف نقشی فراموش‌ نشدنی ایفا کرده‌اند. از این مجموعه نمایشگاهی از نوع موزه مادام توسو فراهم آمده است.

نکته جالب اینکه بیشتر مجسمه‌ها به افراد ایرانی یا ایرانی‌تبار تعلق دارند، از سیدمحمدکاظم یزدی و آخوند خراسانی (علمای صدر مشروطه) تا علمای متأخری مانند شیخ آقابزرگ تهرانی و علامه امینی.

به نوشته دویچه‌وله، از زمان تسلط صفویان بر عراق در آغاز قرن 16 میلادی تا امروز، ایرانیان بی‌شماری به دلایل سیاسی یا اقتصادی، اما بیشتر به انگیزه تحصیل و ترویج مذهب شیعه، به عتبات مهاجرت کردند و روابط استواری میان دو ملت برقرار ساختند.

برخی از علمای نجف در جنبش‌های سیاسی ایران نقشی نمایان ایفا کردند، از سیدحسن شیرازی (میرزای شیرازی که فتوای منع تنباکوی او معروف است) تا آخوند خراسانی و میرزای نایینی که به حمایت از نهضت مشروطه برخاستند.

از سوی دیگر، رجال ایرانی مقیم عتبات در مبارزات ضداستعماری مردم عراق در دهه دوم قرن بیستم نقش بسیار مهمی ایفا کردند و تا حد زیادی رهبری جنبش را در دست داشتند،‌از آیت‌الله میرزا محمدتقی شیرازی (زاده ۱۲۵۸ قمری، ۱۲۲۱ خورشیدی در شیراز که علیه حاکمان انگلیسی عراق حکم جهاد داد) تا سید ابوالقاسم کاشانی، که پس از کوچ به ایران، در دهه ۱۳۲۰ خورشیدی نقش مهمی ایفا کرد.

در گوشه‌ای از نمایشگاه عکسی نیز از امام خمینی(ره)، دیده می‌شود. پایه‌گذار جمهوری اسلامی که پیش از انقلاب سال ۱۳۵۷ نزدیک ۱۴ سال در نجف زندگی کرد اما هرگز در سیاست عراق دخالت نکردند.

بیشتر مجسمه‌های موزه به رجال و مراجع دینی تعلق دارند، اما در میان آنها چند نویسنده و ادیب نیز دیده می‌شود که امروز از مفاخر نجف شناخته می‌شوند. یکی از آنها محمدمهدی جواهری است، شاعر بزرگ جنبش چپ عراق که امروزه به "سخن‌سرای بزرگ عرب" نامور شده است. جواهری از نوادگان شیخ محمدجعفر نجفی، فقیه نامدار و صاحب کتاب معروف "جواهر الکلام" است، که پدران او از اصفهان بودند.

چهره‌ نامی دیگر جعفر خلیلی (۱۹۰۴ - ۱۹۸۵) است، که پایه‌گذار ادبیات داستانی نوین عراق شمرده می‌شود. او نوه ملاعلی خلیلی تهرانی، از علمای ایرانی حوزه علمیه نجف است. او همچنین برادر کهتر عباس خلیلی، نویسنده و روزنامه‌نگار نامدار است که در جنبش ضداستعماری عراق بسیار فعال بود.

عباس خلیلی به همراه چند تن دیگر در سال ۱۹۱۷ میلادی از سوی حاکمان انگلیسی عراق به اعدام محکوم شد و در سفری تهورآمیز به ایران گریخت. او در ایران ازدواج کرد و صاحب دختری شد که امروزه شاعره‌ای معروف است به نام سیمین بهبهانی.

موزه ذخایر تاریخی نجف بطور موقت در مسجد امام مهدی دایر شده و به گفته‌ مقامات فرهنگی، به زودی به عمارتی که در دست ساختمان است، منتقل خواهد شد.

انتهای پیام/32/