به گزارش سرویس فرهنگ خبرگزاری هنر ایران، آثار و اشیای به نمایش درآمده در موزه، آئینهی تمامنمائی از فرهنگ، هنر، آداب و رسوم، باورها و اعتقادات گذشتگان و نیاکان ما است که آن را میتوان پل ارتباطی میان گذشته، حال و آینده به شمار آورد.
موزه، مانند بسیاری از پدیدههای جدید جهان، در قرن نوزدهم میلادی وارد فرهنگ ایران شد. نخستین موزهها در جهان، مجموعههای شخصی بودند که با هدف نمایش برای عموم ایجاد نشده بودند، بلکه صرفأ نشان دهندهی علاقهی افراد به شمار میآمدند. یکی از نخستین موزهها، موزهی "اِشمولین" در آکسفورد انگلستان است که در سال 1683م تأسیس شد.
در سال 1249 ش.، ناصرالدینشاه پس از سفر به اروپا و دیدار از موزههای کشورهای روسیه، فرانسه، انگلیس، ایتالیا، سوئیس، آلمان و اتریش، به تقلید از آنها دستور داد گوشهای از کاخ گلستان را به شکل موزه درست کنند؛ البته این موزه مختص شاه و اطرافیانش بود. این موزه پس از مدتی از بین رفت و جواهرات آن به خزانهی بانک ملی و سلاح های موجود در آن، به موزهی دانشکده افسری سپرده شد. در دورهی مشروطه، به دستور وزیر معارف (صنیعالدوله)، دایرهای به نام ادارهی عتیقات بین سالهای ( 1295- 1297م.) به وجود آمد که کارش سر و سامان دادن به وضع نابسامان حفاریهای غیر مجاز بود. در همین زمان بود که موزهی "ایران معارف" تأسیس شد. این موزه، در برگیرندهی اشیای عتیقه، کاشی، سفال، سکه و سلاح بود که به عنوان اولین گام مؤثر در تاریخ موزهداری ایران به شمار میرود.
بیشترین جلوهی تاریخ موزهداری ایران را، در ایجاد موزهی ایران باستان باید جستجو کرد. این موزه، با 2744 متر زیربنا، به دلیل قدمت اشیاء در زمرهی یکی از موزههای مادر دنیا محسوب میشود که در سال 1316ش. افتتاح گردید. این موزه، در برگیرندهی آثار مختلفی از هزارهی ششم پیش از میلاد تا دوران مختلف اسلامی است و اشیای آن در دو طبقه به نمایش در آمده است.
گسترش موزههای دنیا و همکاری همهجانبهی علمی، فرهنگی و صنعتی در میان آنها، در تحقق دستیابی به اهداف فرهنگی از طریق هماهنگ ساختن اقدامات بینالمللی و تدوین برنامههائی مؤثر است که خطوط اساسی همکاری مشترک و دوجانبهی مردم و موزهها را در سطح جهانی دارا باشد. بر همین مبنا در قطعنامهی شمارهی 5 دوازدهمین مجمع عمومی کمیتهی بینالمللی موزهها (ایکوم- که در 28م می 1977م. میلادی در مسکو برپا شد- روز 18م. می) / 28 اردیبهشت روز جهانی موزهها نام گرفت و از همان سال، در روز یاد شده در همهی کشورهای عضو، مراسمی برگزار میشود.
تاریخچه موزه/
پژوهشگران و متخصصان موزه داری، به دنبال ریشه یابی واژه ی موزه به مبداء هلنی بسنده کرده و تاریخ موزه و تاریخگذاری این پدیده را این گونه تعریف کرده اند: معبد خدایان هنر شعر و موسیقی که بر فراز تپه ای در آتن قرار داشت، نخستین موزه ای است که در تاریخ موزه ها از آن نام برده می شود و موزه آشمولین در شهر آکسفورد، نخستین موزه ای است که آثار مشرق زمین را در خود محفوظ نگه داشته است. نخستین موزه در قاره ی آسیا، موزه ی آرمیتاژ در لنینگراد روسیه است و اولین موزه ی ایران در سال 1295 ه. تش به نام موزه ی ملی ایران پایه گذاری و افتتاح شده است. سال 1746 م. را در تاریخ تحول و تکامل موزه ها ، باید نقطه ی عطفی به شمار آورد؛ چرا که در این سال نویسنده ی فرانسوی "لاخون دوسن ین" عقاید و اندیشه های نوینی را در مورد موزه عنوان کرد که موجب تحرک و تسریع در بنیادگیری موزه ها شد. چهار سال پس از آن به سال 1750 م . اولین موزه ی واقعی جهان در قصر لوکزامبورگ بر پا شد.
معروفترین موزههای جهان
موزه ایران باستان
اولین موزه ی ایران در ابتدای خیابان 30 تیر در خیابان امام خمینی تهران واقع است. ساخت این موزه در 21 اردیبهشت سال 1313 شروع شد و در سال 1316 به پایان رسید و بازدید آن برای عموم آزاد است.
موزه ملی ایران شامل 13 بخش است و دربردارنده ی آثار حجاری و معماری و کشفیات باستانی و مجسمه های ارزنده و آثار باستانی دیگر است.
موزه لوور موزه لوور در شهر پاریس در کشور فرانسه واقع شده است. موزه لوور از سال 1793 میلادی تا امروز به عنوان موزه عمومی فعال بوده است. بیش از 35 هزار اثر هنری در هشت بخش مختلف موزه لوور نگهداری می شود. تمرکز موزه ی لوور روی هنر، تاریخ بشر و فرهنگ است.
بریتیش میوزیوم لندن این موزه از بزرگترین موزه های جهان به حساب می آید. در سال 1753 تاسیس شده است. کتابخانه این موزه در جهان کم نظر است. استوانه کوروش در این موزه نگهداری می شود.
موزه هنرهای زیبای بلژیک
موزه هنرهای زیبای بلژیک بزرگترین نقشه ی جهان را در خود جای داده است.
موزه متروپولیتن نیویورک
موزه هنرهای زیبای بلژیک دارای آثار هنری از هنرمندان ایتالیا(روم قدیم) ایران باستان و اکثر کشورهای جهان است.
موزه توپکاپی استانبول ترکیه
موزه توپکاپی استانبول ترکیه که علاوه بر آثار تاریخی و تابلوهای نقاشی ارزنده و جواهرات گرانبها دارای معتبرترین موزه اسلامی است. اولین قرآن های اسلامی و اولین روکش حجرالاسود و پرده کعبه معظمه و آثار ارزنده دیگر اسلامی در آن نگهداری می شود.