سرویس استان‌ها هنرآنلاین؛ اگرچه استان چهارمحال و بختیاری از حیث صنایع و تولیدات هنری از گوناگونی مطلوبی از جمله قالیبافی و قفلسازی برخوردار است، اما شیوه ای از تولید هنر که به ویژه در میان عشایر بختیاری رواج دارد و با عنوان آشنای "جل و پلاس" شناخته می شود را باید هویت اصلی هنر چهار محال و بختیاری به حساب آورد.
اصطلاح "جل و پلاس" که با پیشینه‌ای طولانی امروزه در محاوره‌های عامیانه سراسر کشور به‌کار برده می‌شود، در حقیقت شکلی از دستبافته های عشایر و اقوام کوچ رو است که پیش از آن که هنر عشایر محسوب شود، اشیا و لوازم روزمره و کاربردی روزانه این دسته از مردم چهارمحال و بختیاری را تشکیل می دهد.
"جل و پلاس" را به راستی باید چیدمانی هوشمندانه و هماهنگ به حساب آورد که اگرچه وظیفه اصلی اش کاربرد و مصرف روزانه است، اما جذابیت های چشم نواز و هنرمندانه اش به شدت تاثیرگذار و غنی است. عناصر و اجزای این چیدمان را "جل"، "پلاس"، "خوره"، "مال‌بند"، "خوابگاه" یا "مفرش"، "خورجین"،" نمکدان" تشکیل می دهد.
به دلیل این‌که عشایر دائما در حال کوچ‌کردن و ییلاق و قشلاق هستند، بافته‌ها طوری طراحی و ساخته می‌شوند که به راحتی با اسب و شتر قابل حمل باشند.
خودکفایی عشایر، خودش را در بافته‌های آن‌ها هم نشان می‌دهد. پشم بافته‌ها از گوسفندان و دام‌های دیگر و رنگ‌های آن‌ها هم از گیاهان خودرو یا سایر منابع گیاهی تهیه می‌شود.
جل همان روانداز اسب است که عموما در مراسم خاص روی اسب می‌انداخته‌اند. به‌خصوص در مراسم عروسی برای بردن عروس، آن را روی اسب جل می‌انداخته‌اند. معمولا اسم جل را کنار پلاس شنیده‌ایم. پلاس هم یک بافته سوزن‌دوزی است که نمونه ای منحصر به‌فرد از بافته‌ای عشایری است و جزو وسایل تزئینی چهارپایان در کوچ عشایری است. جزءبه‌جزء تزئینات عشایری، کاروان کوچ را تبدیل به یک موزه هنری سیار می‌کند.
مجموعه این عناصر با وجود کاربردشان در زندگی روزمره عشایر، پر از ریزه‌کاری ها و هنرنمایی های خیره کننده است. عناصری که سازندگانش برای هرچه زیباتر شدنشان سنگ تمام گذاشته اند. شایدامروز عشایر را بتوان تنها حامیان هنر کاربردی به حساب آورد.