گروه تجسمی هنرآنلاین: نمایشگاه مروری بر آثار علیرضا توپال در گالری کاما برپاست. توپال در گفت و گو با هنرآنلاین با بیان اینکه در این مجموعه حدود ۶۰ اثر به نمایش درآمده است گفت: در این مجموعه کار‌هایی از سال ۵۵ تا به حال وجود دارد که با تکنیک‌های مختلف مانند مداد، آبرنگ، گواش، رنگ روغن و متریال‌های ساخت خودم مانند جسو‌هایی که از شیره درختان می‌سازم کار کرده‌ام.

توپال ادامه داد: من تا سال ۵۹ نقاشی می‌کردم و از راه تدریس نقاشی هم امرار معاش می‌کردم. اما سومین نمایشگاهی که برگزار کردم مورد هجوم عده‌ای قرار گرفت و از آن زمان نقاشی را کنار گذاشتم و سراغ کار‌های فنی و مهندسی رفتم. چند سال پیش که دخترم به هنرستان رفت مسائلی باعث شد که دوباره انگیزه کار پیدا کنم و هم اکنون چند سال است که در آتلیه خود به نقاشی می‌پردازم. در این مدت نمایشگاه داخلی نداشتم اما آثارم را در کشور‌های مختلف نمایش داده و به فروش رسانده‌ام.

توپال درباره گرایش خود به نقاشی گفت: خانواده ۱۴ نفره ما در یک خانه ۷۲ متری زندگی می‌کرد و به همین دلیل من فضای مناسبی برای نقاشی کردن نداشتم. ضمن اینکه پدرم نظامی و مخالف کار هنری بود و من از دوره متوسطه در رشته فنی تحصیل کردم. اما همان زمان در جشنواره خوارزمی در رشته نقاشی مقام آوردم و رئیس آموزش و پرورش از من دعوت کرد به عنوان مربی در کانون پرورشی کار کنم. من مخفیانه نقاشی می‌کردم و در این زمینه آموزش ندیده بودم. زمانی که مهندس سیحون به کرمانشاه آمده بود به دنبال جوانی می‌گشت تا او را برای سفر به ایلام و طراحی کردن همراهی کند. مرا به او معرفی کردند و این سفر دو روزه تنها موردی بود که طراحی کردن کسی را از نزدیک دیدم. دوران دبستان داخل دفتر‌های مشق خود طراحی می‌کردم و به همین دلیل بار‌ها توسط معلم کلاس تنبیه شدم. اما از سوی دیگر معلمی داشتم که خیلی از من حمایت می‌کرد و مهمترین حامی من نیز مادرم بود که شب‌ها پس از آنکه همه اعضای خانواده می‌خوابیدند و من مشغول طراحی و نقاشی می‌شدم او تا نیمه شب با من همراهی می‌کرد.

توپال افزود: هیچ وقت از سبک خاصی پیروی نکردم و به شیوه شخصی خودم کار می‌کنم. از همان اوایل کارم به موضوعات اجتماعی علاقه داشتم و زمانی که دوباره شروع به نقاشی کردم کار‌هایم ادامه همان روند سابق بود. وقت‌هایی که بی‌حوصله باشم نیز در طبیعت اطرافم به نقاشی می‌پردازم اما از منظره کشیدن خوشم نمی‌آید و بیشتر دوست دارم چیز‌هایی که درونم احساس می‌کنم را بکشم نه اینکه آینه‌ای باشم که هرچه وجود دارد را بازتاب دهم. هنرمند آینه تمام‌نمای روح اجتماعی دوران است و در تاریخ هنر می‌بینیم که آثار هنرمندان، نویسنده‌ها و شاعران محصول تاریخ زندگی آن‌ها در اجتماع است.

توپال درباره مضمون آثار خود گفت: مسائل تاریخی و اجتماعی در کار‌هایم هست. به عنوان مثال یکی از آثار من مرور تاریخ دویست ساله ایران است که در مدت ۶ ماه کار کردم و عناصر مختلف را با ترکیب‌بندی خاصی در یک تابلو آوردم. وقتی طالبان در افغانستان روی کار آمد و موضوع زن‌ستیزی مطرح شد من هم تابلو‌هایی با این موضوع کار کردم.

این هنرمند افزود: فرم هنری اگر همراه محتوا نباشد یک کار بیهوده است. آثار ماندگار در جهان هنر دارای محتوایی هستند که با اجتماع‌شان ارتباط دارد. هنرمند باید مسائل اجتماعی را هضم کند و بعد روی بوم بیاورد. من نمی‌توانم نسبت به اطرافم بی‌تفاوت باشم و از همه چیز اثر می‌گیرم و این اثر وارد کارم می‌شود.

توپال ادامه داد: به نظر من جای هنر مادر سالارانه در هنر ما خالیست. هنر ما پدرسالارانه است و این مشکل در تمام جهان وجود دارد. تعریف زیبایی، نقد هنر و همه آنچه درباره هنر گفته می‌شود از نگاه پدرسالارانه است اما زیبایی از دید مادرانه وجود ندارد. خانم‌ها دنبال جنگ و مرگ قهرمانانه نیستند و وجود آن‌ها نشانه چرخه حیات و زندگی مسالمت‌آمیز است. اما این مسائل اصلاً توسط جامعه مردسالار قابل تفسیر نیست. به نظر من خانم‌ها در دنیا به سمت هنر مدرن و انتزاعی رفتند چون می‌خواستند کاری کنند که مرد‌ها قبلاً انجام نداده باشند. آن‌ها نمی‌خواهند مرد‌ها کارشان را تعبیر و تفسیر کنند، در حالی که در تاریخ هنر همه تفسیر‌ها از زیبایی از دید پدرسالارانه بوده است.