گروه سینمایی هنرآنلاین: یکی از ژانرهای سینمایی مورد علاقه مخاطبان در جهان امروز فیلم‌های ورزشی است که بعضا با فروش خوبی هم مواجه می‌شوند. این آثار با محوریت اشخاص مطرح ورزش یا موضوعی مهم و خاطره‌انگیز ساخته می‌شوند. مستند «آیدین» تازه‌ترین اثر در حوزه سینمای مستند ورزشی ایران است که به زندگی یکی از بازیکن‌های فقید بسکتبال ایران، آیدین نیکخواه بهرامی پرداخته است.
آیدین نیکخواه بهرامی پس از قهرمانی تیم ملی در جام ملت‌های آسیا سال ۲۰۰۷ میلادی و کسب سهمیه المپیک، در حالی که تنها چند ماه به حضورش همراه تیم ملی در المپیک پکن باقی مانده بود، در جاده چالوس در یک سانحه رانندگی درگذشت.
«آیدین» به کارگردانی اشکان مهریار و تهیه‌کنندگی مهدی برجیان از امروز دوم شهریور اکران خود را در گروه سینماهای هنر و تجربه آغاز کرده و از نکات جالب این مستند همراهی پرویز پرستویی به عنوان راوی است.
اشکان مهریار (کارگردان) درباره چگونگی پرداختن به زندگی آیدین نیکخواه بهرامی در این اثر گفت: من عکاس فدراسیون بسکتبال هستم که در دوران نوجوانی و جوانی بسکتبال بازی می‌کردم و به شدت از طرفداران خود آیدین بودم. بعد از اتفاق تلخی که برای آیدین افتاد و او آسمانی شد، همیشه دوست داشتم کاری برای او انجام دهم. نمایش آرشیو عکس‌های آیدین کاری بود که از دستم برمی‌آمد و هر سال این کار را انجام می‌دادم. این روند به جایی رسید که حس کردم می‌توانم مستند زندگی او را روایت کنم. به این ترتیب تقریبا ساخت این مستند را از سال ۹۶ استارت زدم.
وی افزود: مستند «آیدین»، یک اثر پرتره محور از زندگی مرحوم آیدین نیکخواه بهرامی و اولین تجربه کارگردانی من است. خلاصه زندگی آیدین را هم که فکر کنم همه با قصه تراژیک آن تا حدودی آشنا هستند، در این اثر روایت می‌شود.
مهریار در ادامه بیان کرد: همانطور که می‌دانید، ما در ایران به شدت با فقر آرشیو مواجه هستیم. به همین دلیل خیلی سخت توانستیم آرشیو تصاویر این مستند را از گوشه‌های ایران و خارج از کشور جمع‌آوری کنیم. اما با همه این تفاسیر سرانجام سال ۹۹ بالاخره مستند آماده نمایش شد و ما یک اکران خصوصی هم برای آن برگزار کردیم اما متاسفانه در همان روزها کرونا وارد کشور شد و اکران فیلم تا به امروز به تعویق افتاد. البته همچنان درگیر کرونا هستیم ولی دیگر چاره‌ای نبود و باید فیلم را اکران می‌کردیم. امیدوارم این فیلم در این شرایط سخت مورد استقبال مردم قرار گیرد.
این کارگردان همچنین با بیان اینکه مستند ورزشی ژانر مورد علاقه‌اش بوده که امروزه آثار بسیاری از آن در جهان تولید می‌شود، درباره توجه نکردن به تولید و پخش این ژانر در ایران توضیح داد: اگر به بازی‌های دراماتیک جهان در هر رشته ورزشی نگاه کنید، حتما از آن مستندی ساخته شده است. به عنوان مثال از مسابقه فینال فوتبال بین ایتالیا و فرانسه که در آن زیدان با ضربه سر به سینه بازیکن دیگر اخراج شد، مستندی ساخته شده است. علاوه بر این نیز از زندگی هر ورزشکاری یک مستند ساخته شده که شما می‌توانید آن را ببینید ولی ما در ایران متاسفانه کمتر کاری را در این ژانر به انجام می‌رسانیم. شخصا فکر می‌کنم این ژانر خیلی جای پرداختن دارد و هنوز برایم روشن نیست که چرا از مستندهای ورزشی کمتر حمایت می‌شود.
وی افزود: بحث حامی مالی و خطر برگشت سرمایه برای سرمایه‌گذاری روی این مستندها یکی از عوامل مهم در این حوزه است. همچنین حمایتی که سینمادارها می‌توانند از اکران فیلم‌های ورزشی انجام دهند موضوع مهمی است که می‌تواند عاملی تاثیرگذار برای رونق تولید آثار در این ژانر شود. علاوه بر این نیز فقر آرشیوی که ما در ایران با آن مواجهیم سبب شده کمتر فیلمسازهایی دنبال ساخت مستندهای ورزشی بروند. البته ساختن فیلم ورزشی برای من بسیار تجربه جذاب و لذت‌بخشی است که امیدوارم بتوانم این راه را ادامه دهم و باز هم مستندهایی را در این راه بسازم.
مهریار در ادامه بیان کرد: همگی شاهدیم که در ورزش ما چه پول‌هایی هزینه می‌شود که خیلی اوقات برگشتی هم ندارد و باشگاه‌های بسیاری آن را خرج می‌کنند. بودجه ساخت یک مستند سینمایی شاید یک هزارم آن مبالغ هم نشود ولی می‌توان با خلق اثری، موضوعات مهمی را به تصویر کشید و تا ابد جاودان کرد. خیلی دوست دارم از این طریق از مسئولان و سرمایه‌گذاران درخواست کنم که تا جایی که می‌شود از تولید مستندهای ورزشی حمایت کنند.
وی همچنین با اشاره به توجه کشورهای دیگر در ساخت مستندهای ورزشی که بعضا با استقبال خوبی از طرف مردم مواجه می‌شود، گفت: مستندهای ورزشی در جهان ارزش بالایی دارند و بعضا بودجه و زمان به شدت زیادی را به ساخت آنها اختصاص می‌دهند. اتفاقا این فیلم‌ها با فروش خوبی هم مواجه می‌شوند. به عنوان مثال سال گذشته دیدیم که مستندی ورزشی رکورد فروش نتفلیکس را زد. بنابراین اکنون نگرانی سرمایه‌گذاران در آن کشورها نه تنها برطرف شده بلکه تبدیل به علاقه زیاد برای حضور در این ژانر شده است.
این مستندساز در پایان بیان کرد: اگر ما هم مقداری سعی کنیم و بتوانیم در این ژانر حرکت کنیم، با حمایت سینمادارها و اختصاص اکران‌های بیشتر به این ژانر، فضا باز می‌شود و مردم با این مدل کار آشنا می‌شوند. به این ترتیب فکر می‌کنم در ایران نیز این ژانر هم کم‌کم می‌تواند توجه بیشتری را به خود اختصاص دهد و جایگاهی را برای خود باز کند. به این صورت مطمئنا شاهد استقبال خوبی از این آثار می‌شویم. اگر ما از ورزشکاران بزرگ این مرز و بوم مستند بسازیم، قطعا مردم از دیدن این آثار استقبال می‌کنند. این موضوع نیاز به تلاش همگی ما دارد.