گروه موسیقی هنرآنلاین: جشنواره بین‌المللی هنرمندان جوان آلمان که قدمتی ۷۰ ساله دارد و به همت آهنگساز شهیر سیبلیوس در سال ۱۹۵۰ پایه‌گذاری شده، میزبان این کارگاه است. در این پروژه مدرسان جوان پیانو از جهان به روش‌های تدریس آموزش پیانو در کشور خود می‌پردازند و در پایان قطعاتی از آهنگسازان کشور خود را که برای پیانو ساخته شده، اجرا می کنند.این پروژه سال ۲۰۱۰ (۱۱ سال پیش) در جشنواره بین‌المللی هنرمندان جوان آلمان به همت پویان آزاده پایه‌گذاری و در شب علم دانشگاه مارتین لوتر آلمان و دیگر دانشگاه‌های جهان اجرا شد.
پویان آزاده (نوازنده پیانو) درباره این رویداد توضیح داد: سال ۲۰۱۰ (۱۱ سال پیش) این پروژه را به عنوان پروژه‌ای که بررسی می‌کند تا متوجه شود پیانو در فرهنگ‌های مختلف و متفاوت چگونه رشد کرده، آغاز کردم. همانطور که می‌دانید پیانو سازی است که اصالت آن به سنتور خودمان مربوط می‌شود.
وی افزود: در واقع موسیقی‌شناس‌های اروپایی این موضوع که پیانو به نوعی ریشه ایرانی دارد را به عنوان یک اصل بدیهی می‌دانند. چراکه پیانو از سنتور ایرانی یا شرقی گرفته شده است. در حقیقت این ساز به اروپا رفته و تکنولوژی اروپا به آن کمک کرده تا چنین مکانیزمی روی آن پیاده شود. این مکانیزم که این ساز را شکل داده، حدود 300 سال قدمت دارد. ولی قدمت سنتور بیشتر از این‌ها است.
آزاده در ادامه بیان کرد: برای این ساز در کشورها و فرهنگ‌های مختلف، قطعاتی ساخته شده و به شکل‌های متفاوت رشد کرده است. غیر از پیانو کلاسیک اروپایی که در اروپا رشد کرده، پیانیست‌ها برای پیانو در فرهنگ‌های دیگری مثل چین و اروپای مرکزی و غربی مثل اسپانیا و رومانی، یک ادبیات دیگری به وجود آوردند که آنچنان که باید شناخته نشده است. به همین دلیل در این ورکشاپ این موضوع را بررسی می‌کنیم که اولا پیانو در فرهنگ‌های مختلف چطور آموزش داده می‌شود و دوما شرکت‌کننده‌ها که معلم‌های جوان پیانو هستند را با قطعات مختلفی که در نقاط مختلف برای این ساز ساخته شده، آشنا می‌کنیم.
این نوازنده پیانو همچنین درباره رویکردی که این ورکشاپ آموزشی دنبال می‌کند، توضیح داد: متاسفانه در تمام دنیا یک مونولوگ پیانیستیک به وجود آمده و طبق آن، پیانو به عنوان پیانو کلاسیک اروپایی شناخته شده است. این هم به واسطه رسانه‌ها بوده است اما بعضا در طول تاریخ از بطن فرهنگ‌های متفاوت برای پیانو شاهکارهایی به وجود آمده که فوق‌العاده ارزشمند است. اما متاسفانه در این سیطره فرهنگی که پیانو کلاسیک اروپایی داشته، گم شده و دیده نشده است. در واقع این پروژه اولین پروژه‌ایست که به شکل مفصل در یک نهاد بین‌المللی مثل جشنواره جهانی هنرمندان آلمان بنیانگذاری و پیگیری شده و در حال رسیدگی به این مهم و کشف آن است.
وی با تاکید بر اینکه در این کارگاه به خرده‌فرهنگ‌های پیانویی که خودشان قابلیت جهانی شدن دارند پرداخته می‌شود گفت: همانطور که ما در پیانو کلاسیک ایرانی خودمان افرادی مثل مرتضی خان محجوبی و جواد معروفی را داشتیم که ادبیات خاصی را برای این ساز در ایران به وجود آوردند، در کشورها و فرهنگ‌های دیگر هم بعضا این اتفاق رخ داده ولی متاسفانه دیده نشده است. هدف از این پروژه این است که این رپرتوار یا ادبیات عظیم پیانویی شناسایی و راجع به آن و نحوه آموزشش صحبت شود و به نحوی آن را به دنیا بشناسانیم. چراکه اکنون به واسطه این فستیوال یک بستر جهانی برای این مهم به وجود آمده است.
آزاده ادامه داد: همانطور که می‌دانید شیوه نوازندگی پیانو کلاسیک ایرانی که شیوه مرتضی‌خان محجوبی و جواد معروفی است و شیوه نت‌نویسی پیانوی ایرانی در فهرست آثار ناملموس ملی در خطر ایران ثبت ملی شده است. شخصا پرونده‌های این موضوع را پیگیر بودم و می‌دانم شیوه نت‌نویسی در سال ۹۰ یا ۹۱ ثبت شد و بعد از آن سال ۹۶ مکتب پیانو کلاسیک ایرانی به ثبت رسید. همچنین شیوه نوازندگی محجوبی و نت‌نوشته‌های این شیوه که قدیمی‌ترین آن هم مربوط به بهترین و قدیمی‌ترین شاگرد محجوبی یعنی خانم آذر میدخت ملک‌منصور بوده در حافظه جهانی جمهوری اسلامی که وابسته به یونسکو بوده و زیرمجموعه کتابخانه ملی است، همان سال ۹۶ ثبت شده است.
این نوازنده پیانو در ادامه گفت: طبق آخرین آماری که به من اطلاع داده شده، تاکنون از هنگ‌کنگ، آمریکا، روسیه، چین، اسپانیا، آذربایجان و... شرکت‌کننده‌هایی در این برنامه ثبت‌نام کرده‌اند. البته مهلت ثبت‌نام ۱۰ روز دیگر تمدید شده و کماکان از کشورهای دیگری نیز می‌توانند در این برنامه حضور داشته باشند.
وی همچنین درباره دلیل وقفه یازده ساله‌ای که برای برگزاری این رویداد به وجود آمده، بیان کرد: این برنامه ابتدا قرار بود تابستان ۹۸ انجام شود که طبق دلایلی خواستند سال ۹۹ برگزار شود اما ناگهان با شیوع کرونا در جهان مواجه شدیم که مانع برگزاری شد. اما به هر ترتیب امسال قرار است به شکل آنلاین برگزار شود.