گروه سینمایی هنرآنلاین: سرانه مطالعه در ایران نسبت به کشورهای دیگر بسیار پایین است، هرچند که گفته می‌شود سنجه‌ها در هر کشور متفاوت هستند، اما باید پذیرفت که با وجود نسل جوانی که در کشور داریم این میزان مطالعه در روز بر اساس گزارش نشریه تهران تایمز، به طور متوسط ۱۳ دقیقه در روز است. این یعنی هر فرد ایرانی، در ماه حدود ۷ ساعت مطالعه دارد که میزان بسیار اندکی است. گرانی کاغذ و افزایش قیمت کتاب از یک سو و عدم ارتباط با کتابخانه‌های آنلاین در فضای مجازی از سوی دیگر یکی از چندین دلیلی است که می‌توان برای آن نام برد.
حال تلویزیون به عنوان یکی از اصلی‌ترین رسانه‌های کشور که از میزان مخاطب عام‌تری نسبت به سایر سرویس‌ها بهره‌مند است در این زمینه و برای علاقمند سازی و معرفی آثار تولید شده در حوزه ادبیات و فرهنگ نقش بسیار مهمی برعهده دارد، اما تولیدات آن نیز به نسبت اندک است و عمده بار تولید آثار فرهنگی بر روی دوش شبکه چهار سیما گذاشته شده است. اما در این سال‌ها شبکه نسیم اقدام به تولید برنامه‌ای تحت عنوان «کتاب باز» کرد که توانست مخاطبان زیادی را به سمت خود جلب کند.
برنامه‌ای که فصل پنجم آن به تازگی به اتمام رسیده است و نشان داده که می‌توان با تولید برنامه‌های درست و مناسب به ترویج فرهنگ کتاب خوانی بسیار کمک کند.
محمد رضائیان تهیه‌کننده و کارگردان این برنامه با همراهی سروش صحت در مقام مجری در طی این مدت با هنرمندان، ورزشکاران، چهره‌های علمی و فرهنگی درباره کتاب و مطالعه به گفتگو نشستند و در هر قسمت به معرفی کتاب پرداختند، به نحوی که امروز «کتاب باز» پاتوقی برای اهالی کتاب دوست شده است.
یکی از هوشمندی‌های تیم تولید این برنامه ایجاد آیتم‌هایی است که علاوه بر بحث مطالعه، مباحث فرهنگی را نیز بیان می‌کند و به گونه‌های مختلف مطالعه در جامعه امروز می‌پردازد. عاملی که شاید در کمتر برنامه‌ای به آن پرداخته شده است. ایجاد پادکست، مطالعه سفرنامه‌ای و ... باعث می‌شود تا مخاطب از یک برنامه یک سویه رها شده و به مباحث مطروحه در آن علاقمند شود و حتی اگر در فضای مجازی در حال گشت و گذار است از جستجوی صرف عکس و فیلم به جستجوی هدایت شده در حوزه کتاب بپردازد.
متاسفانه در طی سال‌های اخیر تلویزیون آنطور که باید و شاید در راستای فرهنگ ترویج مطالعه اثر درخشانی تولید نکرده است و جای کتاب همواره در آثار تلویزیونی خالی بوده است و به نظر می‌رسد «کتاب باز» به تنهایی این بار را بر دوش گرفته است. اما نباید از این نکته غافل ماند که مخاطب امروز تشنه خوراک فرهنگی مناسب است و باید برای آن این فضا را فراهم کرد. شبکه‌های مختلف سیما می‌توانند در این زمینه نقش موثری داشته باشند و به جای تولید برنامه‌هایی که مخاطبان را دلزده کرده‌اند می‌توان از حضور چهره‌های شناخته شده کمک گرفت و به این امر پرداخت.
جای تولیدات فرهنگی از این دست در شبکه‌های سیما بسیار خالیست، فرهنگ مطالعه این قابلیت را دارد که حتی بتوان برای آن شبکه‌ای تعریف کرد، اتفاقی که در دهه 90 به همت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و سازمان صداوسیما در حال رخ دادن بود، اما متاسفانه با نبود حمایت درست از سوی مدیران افتتاح «شبکه کتاب» تنها در حد حرف و انتشارخبر باقی ماند و کسی از سرنوشت آن اطلاع نیافت.
باید تولید آثار فرهنگی و بخصوص معرفی کتاب را از روی دوش یک شبکه خارج کرد و آن را به تمامی شبکه‌های سیما تعمیم داد تا بتوان از آن به نحو احسن استفاده کرد. آشتی مردم، تلویزیون و کتاب تنها با تولید آثاری همچون «کتاب باز» می‌تواند رقم بخورد که نیازمند همراهی و هم اندیشی مدیران سیما با هم است تا دست برنامه سازان را در این زمینه باز بگذارند و اجازه تولید اثاری از این دست را بدهند.
جامعه جوان امروز بیش از هر زمان دیگری در معرض بمباران اطلاعاتی از سوی شبکه‌های ماهواره‌ای و رسانه‌های خارجی قرار گرفته است و به تولید آثاری از این دست آشکارا یا پنهان نیازمند است. امروز درصنعت سریال‌سازی بسیاری از کشورها دیده می‌شود که درکنار آثار سرگرمی کننده به معرفی آثار ارزشمند فرهنگی به شکل پنهان نیز پرداخته می‌شود، اتفاقی که در تولیدات ما جایش بسیار خالی است و می‌طلبد که هنرمندان دست به دست هم دهند تا فرهنگ مطالعه در کشور از 13 دقیقه در روز به یک ساعت یا حتی بیشتر برسد.