گروه تئاتر هنرآنلاین: هنرمندان عرصه تئاتر در سال ۹۹ روزهای نه چندان مطلوبی را به واسطه بیکاری و بلاتکلیفی های پیاپی به دلیل تعطیلات سالن های نمایش به دلیل شیوع ویروس کرونا پشت سر گذاشتند اما در پی این سختی ها، دست روی دست نگذاشته و در تلاش بودند که به نوعی آثار خود را ازطریق فضای مجازی به مخاطبان عرضه کنند هرچند که مشکلاتی سد راه آنها قرار داشت. بر این اساس بهروز غریب پور پیشکسوت عرصه هنرهای نمایشی در گفت وگو که با .... داشت، درباره سالی که بر اهالی تئاتر گذشت، گفت: کاملاً واضح است که ما سال بدی را پشت سر گذاشتیم و طبیعی است این سال بد فقط مختص کشور ما نبود، بلکه در دنیا نیز همین اتفاق رخ داد و یک سال بد برای همه هنرها و خصوصاً تئاتر در دنیا بود. تئاتر یک هنری است که باید برای مخاطب زنده اجرا شود، اما کرونا شرایطی را بر ما تحمیل کرد که ما به صورت غیرمستقیم با مخاطبان‌مان در ارتباط باشیم.
او در ادامه عنوان کرد: با این حال من معتقدم فی نفسه در هر حرکتی هم نکته مثبت وجود دارد و هم نکته منفی. کشورهای اروپایی یک سری راه‌حل‌هایی را برای این قضیه پیش‌بینی کردند که تاثیرات بسیار شگرفی هم گذاشت. مثلاً در گزارشی که نشنال تئاتر لندن یا برادوی آمریکا منتشر کردند این نکته به چشم می‌خورد که مخاطبین بعضی از آثاری که در پلتفرم‌ها پخش شد بسیار بیشتر از مخاطبانی بود که در طول یک سال جذب تئاتر می‌شدند. البته در ایران هنوز این شرایط فراهم نیست. باید از کانال‌های مختلف مجوز دریافت شود و اگر این مسئله را در نظر نگیریم، ما هم مشابه هنرمندان اروپایی و آمریکایی از طریق آنلاین با مخاطبان‌مان در تماس بودیم.
غریب پور افزود: در مورد نکات منفی این شرایط نیز باید بگویم هنرمندان بیمه کار نیستند و کمتر بیمه عمر هستند. نهادهایی مثل خانه تئاتر و شبیه آن یک کمک‌های جزئی به اعضای خانه تئاتر کرده‌اند که در قیاس با آن ضرر و زیان هیچ است. به طور کلی می‌توان گفت سال ۹۹ سالی پر از تجربه‌های نو و شکست‌های پیش‌بینی نشده بود. سالی پر از اتفاقاتی بود که ما در مقابل آن می‌بایست به راه‌حل‌های جدیدی متوسل می‌شدیم. من خودم به‌عنوان رئیس شورای سیاست‌گذاری جشنواره آنلاین «هنر زنده است» و دبیر بخش تئاتر این جشنواره می‌گویم آنچه که برای بخش تئاتر این جشنواره رخ داد بسیار شگفت‌انگیز بود. ما در بخش تئاتر نزدیک به ۸۸۶ اثر در ژانرهای مختلف نظیر تئاتر صحنه‌ای، عروسکی، پرفورمنس، پانتومیم، کمدی مکتب اصفهان، تعزیه، آیینی سنتی و... را داشتیم که در جشنواره شرکت کرده بودند. او در ادامه یادآور شد: این مسئله نشان می‌دهد که بالأخره خانواده تئاتر رویکرد جدیدی نسبت به اجرا پیدا کرده و آثارشان را از این به بعد با کیفیت بالاتری ضبط خواهند کرد. من این اتفاق را به فال نیک می‌گیرم و فکر می‌کنم حرکت بسیار خوبی است. حتی درباره سایر جنبه‌های این قضیه هم باید دستگاه‌های نظارتی به راه‌حل‌های جدیدتری دست پیدا کنند و این موانع را بردارند. منظورم موارد نظارتی است. نظارت‌های پی در پی اصلا قشنگ نیست. روزهای اول تصور این بود که گروه‌ها، اجرای آنلاین داشته باشند اما بعد این راه مسدود شد. اگر این محدودیت‌ها برداشته شود، ما قدرت این را داریم که خانواده تئاتر را با نمایش آنلاین از این مهلکه برهانیم.
این هنرمند درباره بازگشایی سالن های نمایش در شرایط کرونایی تصریح کرد: اگر جمعیت تماشاگران لبالب نباشد و بازخورد صورت نگیرد یا جمعیت، حداقلی باشد انگار هیچ تئاتری اجرا نشده است. من در این دوران فقط یک اثر در تالار وحدت دیدم که یک عده کمی داشتند ابراز احساسات می‌کردند و این خیلی دردناک است. تماشاگران تئاتر باید از یک شمار قابل توجهی برخوردار باشند تا یک اثر بتواند تأثیر خوب و موثر خودش را بگذارد. بازیگران روی صحنه وقتی برای یک سوم یا یک چهارم ظرفیت سالن بازی می‌کنند، طبیعتاً نمی‌توانند بازی خوبی از خودشان به نمایش بگذارند و از رمق می‌افتند.
او در ادامه گفت: بنابراین به اعتقاد من بسته به شرایط باید سالن های نمایش بازگشایی شوند. در صورتیکه واکسیناسیون جدی گرفته می‌شد و مخاطبان ما در مقابل ویروس کرونا به سرعت ایمن می‌شدند و بازیگران ما نیز بدون دغدغه و نگرانی اجرا می‌رفتند اتفاق بهتری می‌افتاد. اکنون به محض اینکه یک نفر در سالن سرفه می‌کند تن سایر تماشاگران به لرزه می‌افتد. در شرایط عادی این دغدغه‌ها وجود ندارد و شما از دیدن یک نمایش لذت می‌برید. حتی اگر از دیدن یک نمایش هم لذت نبردید، از واکنش سایر تماشاگران و از تأثیر آن نمایش باخبر می‌شوید.
غریب پور با بیان اینکه تئاتر یک هنر نفس به نفس است و بایستی این امکان رخ بدهد تا ما ارزیابی درستی از یک اجرا داشته باشیم، عنوان کرد: در غیر این صورت اجرای آنلاین یا حتی آفلاین با ضبط‌های خوب می‌تواند بر شمار مخاطبان تئاتر تأثیر بگذارد. من بارها گفتم باید این بیماری را برای خانواده تئاتر به فال نیک گرفت، چرا که باعث شده تا هنرمندان تئاتر برای ماندگار شدن اثرشان حتماً به ضبط اثرشان بپردازند. هر چند که می‌دانیم همه ارزش‌های یک اثر را هم نمی‌تواند متتقل کند ولی اگر قابل دیدن باشد حتما کمابیش تأثیر خودش را بر تماشاگر خواهد گذاشت.
این هنرمند درباره عملکرد مسئولان تئاتری در سال ۹۹ اظهار کرد: مسئولین تئاتر غافل‌گیر شدند و مدت زمان مدیدی را صرف این موضوع کردند که به خانواده تئاتر بگویند راه‌حلی جز این ندارند که جشنواره‌ها را به صورت آنلاین برگزار کنند یا آثارشان را باید ضبط کنند و نشان بدهند. مسئولین هم مثل مردم عادی هستند و کاری نمی‌توانند انجام بدهند. مدیران ویروس‌کش ندارند و نمی‌توانند با گارد محافظتی جلوی ویروس به سالن‌های تئاتر را بگیرند. آنها تلاش خودشان را کردند ولی این بلاها تأثیر خودشان را در جامعه می‌گذارند.
غریب پور افزود: مدیران برای تفهیم این قضیه از این به بعد راه‌حل‌های بیشتری خواهند داشت. من اخیراً متوجه شدم که تمام اجراهای ارکستر ملی بنیاد رودکی فاقد یک ضبط حرفه‌ای هستند، در حالی‌که در این شرایط می‌توانست به بهترین شکل کمک کند و یک برنامه روزانه برای مردم داشته باشد. من فکر می‌کنم این پدیده تحمیلی است و کسی نمی‌تواند برای نابودسازی آنی این ویروس اقدام کند ولی می‌توان برای جایگزین کردن تلاش کرد.
او در پایان صحبت هایش گفت: من فکر می‌کنم خانواده تئاتر و مسئولین باید تعصب‌ها را کم کنند و بر روش‌های ارائه تئاتر به صورت کلاسیک اصرار نکنند. ما می‌دانیم که در یک زمانی تله تئاتر به داد تئاتر رسیده است. تلویزیون در این رابطه باید براساس وظیفه ملی خودش تبدیل به یک رسانه ملی شود و تئاتر را فراموش نکند. ما سال‌هاست که در تلویزیون تله تئاتر نداریم. متأسفانه تلویزیون چنین وظیفه‌ای برای خودش قائل نیست، در صورتی که باید مجهزتر از پیش به جنگ این بیماری همه‌گیر می‌رفت.