سرویس مد و لباس هنرآنلاین//
لباس زنان قشقایی ضمن حفظ کامل حجاب برای تحرک و کار کردن نیز مناسب است این در حالی است که این لباس همواره در دوران های مختلف با نگاهی به فصول مختلف سال برای محافظت از سرما ضمن در نظر گرفتن ارزش اقتصادی آن در خانواده ها تهیه می‌شد.
قرن هاست با تغییر تمدن و پیشرفت زندگی شهری و پیدا شدن انواع لباسها با مدهای مختلف، زنان ایل همچنان به لباس اصیل خود عشق ورزیده و جز در حالات استثنائی و شهر نشینی حاضر نیستند این پوشش خود را از دست بدهند.حتی لباس مردان هم متناسب با کار و فعالیت زیاد آنان دارای زیبایی خاص خود است.
تغییراتی که در طی سالها در نوع لباس زنان و مردان پیدا شده بسیار مختصر و در جهت تکامل و زیباتر شدن بوده و جنبه تظاهر و خودستایی و فخرفروشی نیز نداشته است. تنها تعدادی از مردان به خاطر موقعیت زندگی و معاشرت و مراوده با شهر به جای "شال و آرخالق" از کاپشن - شلوار استفاده می کنند البته گروه اسکان یافته ایل کاملا از زندگی و تمدن شهری متابعت می کنند.
لباس مردان قشقایی شامل: کلاه دوگوشی.آرخالق بلند.شال کمر.چقه.شلوار.پاپیچ و ملکی بود.
کلاه دوگوشی: قبل از جنگ جهانی کلاه قشقائی ها تقریبا شبیه کلاه بختیاری ها بود اما با ابتکار خوانین قشقائی کلاه نمدی دو گوش فعلی ساخته شد. این کلاه از جنس کرکهای ظریف توسط نمد مال های ماهر و با تجربه محلی درست می شد. از خصوصیات این کلاها این است که اولا علاوه بر زیبایی و وقار به علت سنگینی با هر باد و طوفانی از سر نمی افتد ثانیا هنگام تابش آفتاب میتوان گوشه آن را سایبان صورت نمود که معمولا در دو رنگ نخودی و خاکستری تیره دیده می شود. بی کلاه بودن در ایل عملی زشت است پس مردان موظفند همیشه کلاهی بر سر داشته باشند.
آرخالق مردانه: آرخالق لباس بلند و گشادی است که دارای دو چاک طویل در طرفین است که تا بالای زانو می آید. می توان دامنه های آن را بالا زد که هنگام دویدن و راهپیمایی دست و پاگیر نباشد البته این لباس را بدون شال نمی پوشند.
شال مردانه 5 یا 6 متر پارچه قهوه ای یا سفید ضخیم است که از روی آرخالق بروی کمر می پیچند که علاوه بر زیبایی باعث سالم ماندن مهره های کمر در حرکات سریع و برداشتن بارهای سنگین هنگام کوچ و استفاده از آن به عنوان جیب برای نگهداری پول، سیگار، چپق، شانه یا دیگر لوازم استفاده می شود.
چقه: بافت مخصوصی است به رنگ کرم که برای زیبایی و جلوه لباس به کار برده می شود و معمولا با شال و آرخالق پوشیده استفاده می شد.
چارقد یا روسریاز لباس زنان است که از پارچه سبک و نازک مثل تور یا وال برای پوشش و محافظت موها و سروگردن و گوش استفاده می شود.جهت پوشیدگی کامل زیر چارقد کلاه پارچه ای مخصوص بر سر میگذارند.
چارقد را به شکل سه گوش می برند و با سنجاقی به زیر گلو وصل میکنند.انواعی از چارقد ها که در مهمانی و عروسی ها به سر می زنند برای زیبایی بیشتر پولک دوزی و زری دوزی و حاشیه گذاری و یا مهره کوبی می کنند.
دستمال یا اشارپ: برای جلوگیری از جابجا شدن چارقد و پوشیدگی و زیبایی و سنگینی لباس استفاده می شود.این دستمالها را در تبریز از ابریشم خالص می بافند با مدلهای مختلف به نام کلاغی و هفت رنگ و تواضعی وبسته به سن و سال افراد از رنگهای مختلف ارائه می کنند.
برای درگیر شدن چارقد و دستمال سنجاقی به کار میبرند.دو سر دستمال را که آویزان است روی سینه برای حفاظت از حجاب بیشتر حایل می کنند.
پیراهن:پیراهن زنان دارای آستین بلند و یقه کاملا بسته و بلند تا زیر زانو وآزاد و از طرفین با دوچاک باز است که تحرک را آسان می کند و معمولا از پارچه ضخیم و کمی هم گشادی هم دوخته می شود زیرا در گذشته زیر پیراهن معمول نبوده است.پیراهنی که در مجالس و عروسی ها می پوشند با پولک یا مهره یا حاشیه دوزی تزئین می شود.در ایل هر کسی مسئول دوخت و دوز لباس خود است.
زیر جامه :شلیته های گشادی است که براحتی در آن حرکت میکنند مینشینند و بلند میشوند و هر کدام بین 6 تا 12 متر پارچه لازم دارد و هر زنی بین 3 یا 4 تا را روی هم میپوشد که به ترتیب از پارچه های نازک و گرانقیمت تا ضخیم و ارزانقیمت تهیه میشود.بهترین پارچه را با نوارهای مختلف حاشیه دوزی نموده روی بقیه آنه میپوشند.برای استحکام و راحتی با بندهای مخصوصی آنها را به کمر میبندند گرچه زیر جامه تا زیر پا را میپوشاند اما برای رعایت حجاب جوراب ساقه کوتاهی هم مرسوم است.با وجودیکه شستن این لباسها پر زحمت است ولی از نظر زیبایی و رعایت حجاب و موقعیت کوچ نشینی بسیار ارزنده است.
آرخالق:به جای ژاکت برای محافظت از سرما از نوعی پارچه ضخیم و نفیس مثل مخمل با آستری ساده به سبک خاصی دوخته میشود.دوختن و بریدن آن کار هرکس نیست در هر طایفه چند نفر در این کار مهارت دارند که برای بقیه میدوزند.اصولا در زمستان برای جلوگیری از سرما و در مجالس برای زیبایی بیشتر می پوشند. آرخالق بر خلاف ژاکت از نظر قامت کوتاه ولی آستینه بلند و زائده هایی دارد که حتی پشت دستها را هم می پوشاند. آرخالق زنان مسن همرنگ لباسشان مشکی و بقیه از پارچه های رنگین یا زرباف یا مخمل رنگین بسته به اقتصاد خانواده فرق میکند.
یادداشت از احسان قشقایی
انتهای پیام/61