سرویس سینمایی هنرآنلاین: هیچ‌کس فکر نمی‌کرد روزی همه دنیا و آدم‌هایش دچار جنگ فرسایشی نسبت به یک پدیده ناشناخته شوند و همگی در برابر یک ویروس به نام کرونا کم بیاورند.
سینما نیز همانند تمام بخش‌ها و اقشار انسانی و دیگر هنرهای همگانی از آسیب‌های جبران‌ناپذیر ویروس کرونا دور نمانده است. در ایران ما نیز این شش، هفت ماه متأثر از همین حال و هوای اندوه زده است و به لحاظ اقتصادی و مدیریتی نیز آسیب‌های بسیاری وارد شده است، اما همچنان سینما زنده است و تولیداتی را پیش روی داشته و نمایش آثارش در سینماها و پلتفرم‌های اینترنتی به شکل گیشه‌ای و آنلاین پیش می‌رود. هرچند آن روال عادی را به دنبال نداشته و آسیب و زیان‌ها رفته‌رفته خودنمایی می‌کنند. اما هنوز سینما و اهلش پابرجایند و چشم امید به روزهای خوش دارند. در این گزارش از فروردین تا شهریور 99 را با مهم‌ترین رویدادها و چالش‌هایش مرور می‌کنیم.
تعطیلی تولید
بیستمین روز از فروردین‌ماه ۹۹ با اخبار و حاشیه‌های فراوانی در عرصه فرهنگ و هنر روبرو بود که ازجمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به توقف تولید و فیلمبرداری اکثر آثار سینما و تلویزیون به دلیل شیوع کرونا اشاره کرد. هرچند در ادامه تولیدات از سر گرفته شد، اما تولیدات با خطر جانی بسیاری برای عوامل همراه شدند و کم نبودند تولیداتی که به دلیل ابتلا یک یا چند نفر از عوامل به تعطیلی منجر شدند. این در حالی است که در دو ماه پایانی سال 98، برای تولید و گرفتن پروانه نمایش تقاضاهای بسیاری روانه وزارت ارشاد شد که از آن سو نیز جا ماندن فیلم‌های تولیدشده در سال پیش از گردونه اکران، حجم فیلم‌های در صف اکران را بالا برده و برنامه و تدبیر دشواری را در سال آینده به دنبال خواهد طلبید که اگر چنین نشود، گردونه اکران و تولید با پیچیدگی‌های بسیاری روبرو می‌شود.
تعطیلی جشنواره بین‌المللی فیلم فجر
به دلیل تأثیر بحران کرونا بر تمامی فعالیت‌ها و رویدادهای مهم سینمایی جهان، جشنواره جهانی فیلم فجر که هر سال در اردیبهشت‌ماه برگزار می‌شد، در سال ۱۳۹۹ برگزار نشد و به سال آینده موکول شد. محمدمهدی عسگرپور که پس از سید رضا میرکریمی برای نخستین بار دبیر سی و نهمین جشنواره جهانی فیلم فجر را بر عهده دارد، در پی عدم برگزاری جشنواره در گفت‌وگویی اعلام کرد: در پی شیوع ویروس کرونا در سطح جهان طی سه ماه اخیر و پس از بررسی‌های اولیه در اسفندماه ۹۸، به نظر رسید امکان برگزاری سی و نهمین جشنواره جهانی فیلم فجر به‌جای پایان فروردین ۹۹ در نیمه دوم خرداد وجود دارد، اما روند شیوع بیماری به‌گونه‌ای پیش رفت که تعدادی از جشنوارههای جهانی که در نیمه اول سال ۹۹ در تقویم جشنواره‌ها ثبت شده بودند، لغو شدند و یا به تعویق افتادند.
وی همچنین بیان کرد: در حال حاضر با این که امکان برگزاری نیمه مجازی این جشنواره وجود دارد و بخش قابل توجهی از روند اجرایی جشنواره مثل انتخاب فیلم‌های بخش‌های مختلف و طراحی برخی زیرساخت‌های جدید طی شده، اما به دلیل نبود امکان حضور بیشتر فیلمسازان و دست‌اندرکاران خارجی که شامل عمده کشورهای درگیر با ویروس کرونا هستند و همچنین شرایط داخلی، طی هماهنگی با دکتر انتظامی رئیس سازمان سینمایی و همچنین فیاپف، برگزاری سی و هشتمین دوره جشنواره جهانی فیلم فجر در سال ۱۳۹۹ لغو و از هم‌اکنون تمهیدات لازم برای برگزاری در خرداد ۱۴۰۰ اندیشیده شده است.
اکران آنلاین
طرح سینمای آنلاین از ۲۴ فروردین‌ماه ۹۹ برای حمایت از سینمای ایران در بحران متأثر از شیوع بیماری کرونا و با نمایش فیلم "خروج" به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا آغاز به کار کرد که در ادامه این مسیر چهار فیلم "طلا" پرویز شهبازی، "زیر نظر" مجید صالحی، "مهمان‌خانه ماه نو" تاکفومی تسوتسویی و "تیغ و ترمه" کیومرث پوراحمد نیز به آن پیوستند.
همچنین به دنبال این اقدام، دو فیلم "حکایت دریا" بهمن فرمان آرا و "کشتارگاه" عباس امینی نیز تصمیم به اکران آنلاین گرفتند. تا پیش از اکران این دو فیلم جدید و با گذشت بیش از یک ماه از شروع این طرح از تعداد بلیت‌های فروش رفته حدود نیم میلیون بلیت درمجموع دو پلتفرم خریداری شد.
فیلم سینمایی "حکایت دریا" با نام قبلی "دل دیوانه" به کارگردانی و نویسندگی بهمن فرمان‌آرا محصول سال ۱۳۹۵ است که اولین بار در جشنواره جهانی فجر سال ۹۷ نمایش داده شد. فاطمه معتمداریا، لیلا حاتمی، علی نصیریان، علی مصفا، رؤیا نونهالی، صابر ابر، پانته‌ا پناهی‌ها، داریوش اسدزاده، مریم بوبانی و بهمن فرمان‌آرا از بازیگران اصلی فیلم "حکایت دریا" هستند. در خلاصه داستان فیلم آمده است: طاهر محبی (با بازی فرمان‌آرا) نویسنده مشهوری است که بعد از دیدن صحنه یک قتل خشونت‌بار، به هم می‌ریزد و مدتی در بیمارستان روانی بستری می‌شود. بعد از مرخص شدن به او می‌گویند همه‌چیز به روال قبل برگشته است اما توهمات بی‌امان به سراغش می‌آیند...
اکران آنلاین این فیلم از روز پنجشنبه ۱۵ خردادماه در پلتفرم‌های اینترنتی فیلیمو و نماوا آغاز شد و مانند دیگر آثار، بهای بلیت این فیلم ۱۵ هزار تومان بود و پس از خرید بلیت فیلم به مدت ۶ ساعت مهلت تماشایان وجود داشت.
در فیلم سینمایی "کشتارگاه" به کارگردانی عباس امینی نیز که با اقبال عمومی روبرو شد، مانی حقیقی، امیرحسین فتحی، حسن پورشیرازی، باران کوثری و حامد علیپور ایفای نقش کرده‌اند.
اما در ادامه و برای بهتر دیده شدن آثار اکران درایوین سینما یا همان طرح سینما ماشین نیز از دیگر طرح‌هایی بود که در دوران شیوع کرونا آغاز شد و دو فیلم "خروج" و" طلا" تجربه آن را پشت سر گذاشتند.
در پلتفرم‌های پخش فیلم تا پایان شهریور فیلم‌هایی ازجمله "خروج"، "طلا"، "زیر نظر"، "بهت"، "تیغ و ترمه"، "مهمان‌خانه ماه نو"، "هفت و نیم"، "حکایت دریا"، "لتیان"، "گیلدا"، "بنفشه آفریقایی" و "کشتارگاه" اکران آنلاین شدند. اگرچه بعضی از آن‌ها به‌تناسب شرایط فعلی، فروش نسبتاً خوبی داشته‌اند اما امکان دسترسی به تعداد مخاطب و میزان فروش آن‌ها به‌جز آنچه از طریق خود سامانه‌ها اعلام می‌شود، در دست نیست.
آغازی دوباره برای سینما
یکم تیرماه روزی است که سینماهای کشور پس از بیش از سه ماه تعطیلی بازگشایی و چرخه اکران به راه می‌افتد، دراین‌بین آثاری همچون "خوب، بد، جلف" پیمان قاسم‌خانی و "جهان با من برقص" سروش صحت به پرده نقره‌ای بازگشتند و فیلم‌های "طلا" و "خروج" نیز هم‌زمان با اکران آنلاین، به سینماها می‌آیند.
در تازه‌ترین برنامه سینمایی هفت، مدیر روابط عمومی سازمان سینمایی، پیرامون بازگشایی سینماها گفت: "از اول تیرماه، قرار است سینماها با ضوابطی که ستاد ملی مبارزه با کرونا تأیید کرده و با ۵۰ درصد ظرفیت بازگشایی شود". بنا بر گفته مسعود نجفی از اول تیرماه، هفت فیلم اکران می‌شود که شامل پنج فیلمی است که از اسفند اکرانشان متوقف شد و دو فیلم جدید نیز به نمایش درخواهند آمد.
"شنای پروانه"، اولین ساخته سینمایی محمد کارت، از گزینه‌های اکران نوروز ۹۹ بود که به دلیل پاندمی کرونا اکران آن به تعویق افتاد. این فیلم به تهیه‌کنندگی رسول صدر عاملی و بازی جواد عزتی، طناز طباطبایی، امیر آقایی، پانته‌آ بهرام، علی شادمان، آبان عسکری و علیرضا داوود نژاد، در جشنواره فیلم فجر به‌شدت مورد استقبال قرار گرفت و علاوه بر نامزدی در ۱۲ رشته، توانست سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران، بهترین بازیگر مکمل زن و مرد، صداگذاری و صدابرداری و تدوین را از آن خود کند. "شنای پروانه" قصه‌ای در پایین شهر را روایت می‌کند که مردی در پی اتفاقی همسرش را به قتل می‌رساند و...
به غیر از "شنای پروانه"، "چهل و هفت" احمد اطراقچی، دومین فیلم جدیدی بود که متقاضی اکران تیرماه شد. فیلمی که شاید در شرایط عادی، به این زودی‌ها نمی‌توانست رنگ پرده را به خود ببیند و شاید در مناسبات اکران جا می‌ماند. اما حالا این فیلم به کارگردانی احمد اطراقچی و عطاالله تبریزی، روانه اکران شد. "چهل و هفت" روایتگر داستان سه زن از سه طبقه اجتماعی در شب آغاز زمستان است. لادن مستوفی، مهدی احمدی، شیدا خلیق، رابعه مدنی، مهرنوش ستاری، بهنام مؤمنی، فرشته آلوسی، بهزاد داوری، احسان شاملو، محمدرضا غفاری، حمیدرضا آذرنگ، شقایق فراهانی و ریما رامین‌فر در این فیلم ایفای نقش کرده‌اند.
"خوب، بد، جلف ۲: ارتش سری"، ساخته پیمان قاسم‌خانی، نیز از گزینه‌های اکران نوروز ۹۹ بود که ۳۰ بهمن به مدت چهار روز بر روی پرده سینماهای سراسر کشور رفت و از سوم اسفند به علت شیوع بیماری کرونا سینماها تعطیل شد. با توجه به فروش بالای قسمت اول این فیلم و حضور بازیگرانی همچون پژمان جمشیدی، سام درخشانی، حامد کمیلی، فرهاد آییش و گوهر خیراندیش و همچنین سابقه درخشان پیمان قاسم‌خانی در عرصه طنز، به نظر می‌رسید "خوب، بد، جلف 2" بتواند در گیشه موفق باشد. قاسم‌خانی پیش‌تر با اکران آنلاین این فیلم مخالفت کرد و گفت: تماشای کمدی در سالن سینما حال بهتری دارد و این که مردم همه با هم بخندند، یک تجربه دسته‌جمعی جذاب است. لذت فیلم کمدی دیدن در سینما برای شخص من بالاتر از هر چیز دیگری است.
اما در ادامه اولین ساخته سینمایی سروش صحت، فیلم دیگری است که از اول تیرماه بار دیگر به روی پرده رفت. "جهان با من برقص" پیش از شیوع کرونا و تعطیلی سینماها در دی‌ماه سال 98 به روی پرده رفت و در رتبه اول جدول فروش هفتگی قرار داشت. در ادامه این فیلم به اکران آنلاین تن نداد، اما طرح سینما ماشین را تجربه کرد که با استقبال مخاطبان روبرو شد. علی مصفا، جواد عزتی، هانیه توسلی، پژمان جمشیدی، سیاوش چراغی پور، کاظم سیاحی، بهار کاتوزی، رامین صدیقی، پاوان افسر، شیوا بلوچی، مهیار پوربابایی و مهراب قاسم‌خانی، بازیگران این فیلم هستند.
فروش ناکام
با پایان مرداد "شنای پروانه" که در روزهای پایانی تیر از اکران انصراف داد، با دو میلیارد و 300 میلیون تومان و "خوب بد جلف 2" که هم‌زمان در سامانه‌های آنلاین به نمایش درآمده است با یک میلیارد و 400 میلیون تومان رتبه‌های اول و دوم پرفروش‌ترین آثار سال ۹۹ را در اختیار دارند. بعد از آن‌ها فیلم "زن‌ها فرشته‌اند 2" قرار گرفته است. این اثر در طول پنج هفته نمایش خود فروشش تنها ۵۰۰ میلیون تومان بوده است. این سه فیلم از امید‌های اکران بودند و انتظار می‌رفت مخاطبان بسیاری را بتوانند با خود همراه کنند، اما شکست آن‌ها در گیشه عملاً باقی سینماگران را از اکران آثارشان منصرف کرد. به‌طوری‌که در هفته‌های اخیر تنها آثاری، چون "قتل عمد" و "تا ابد" که شاید در شرایط عادی هم نمی‌توانستند مخاطبان چندانی را با خود همراه کنند متقاضی نمایش در سینماها شدند.
اختیارات اتحادیه تهیه‌کنندگان
در آخرین روزهای شهریور 99، بعد از کلی چالش بین خانه سینما و سازمان سینمایی با تعاملات کارآمد، رئیس سازمان سینمایی در پی یکپارچه شدن تهیه‌کنندگان سینما و تشکیل "اتحادیه صنف تهیه‌کنندگان"، اختیارات ویژه‌ای را به این صنف اعطا کرد.
حسین انتظامی در ابلاغی به معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی اعلام کرد: با توجه به طی مقدمات یکپارچگی تشکل‌های تهیه‌کنندگی سینمای ایران و به‌منظور قدردانی از این بلوغ حرفه‌ای و در راستای سیاست‌های عمومی وزارت متبوع (عقب‌نشینی به نفع صنوف) موارد زیر مقتضی است.
۱- نظام‌نامه تهیه‌کنندگی با جمع‌بندی نظراتی که درباره آن اظهار شده، ظرف یک هفته، نهایی تا ابلاغ شود.
۲- ارزیابی و تأیید متقاضیان تهیه‌کنندگی به اتحادیه جدیدالتأسیس سپرده شود.
۳- نمایندگان اتحادیه در شورای پروانه ساخت (سینمایی) و شورای صنفی نمایش جایگزین اعضای متناظر موجود شوند.
4- در اولین تغییرات شورای پروانه نمایش، عضویت نماینده اتحادیه تهیه‌کنندگان در شورای مزبور فراهم شود.
این اقدامات در صورتی است که فرایند یکپارچگی تشکل‌ها برگشت‌ناپذیر باشد و افتراق گذشته که در سینمای ملّی ایجاد اختلال می‌کرد جلوه‌گر نشود.
نمایش خانگی
اما در ادامه این روند مدیریتی و ملاحظاتی نظارت بر نمایش خانگی از آن چالش‌هایی است که بسیاری را در این دوره رکود اجباری سینما، درگیر خود کرد که این اختیار را همچنان برای وزارت ارشاد بدانند یا آن را به صدا و سیما واگذار کنند.
۲۶ مردادماه سال جاری بود که روابط عمومی سازمان سینمایی خبر صدور مجوز برای برنامه ترکیبی "هم رفیق" را منتشر کرد. خبری که به‌سرعت با واکنش ساترا (سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی) مواجه شد.
ساترا بلافاصله در اطلاعیه‌ای این مجوز را بی‌اعتبار دانست و اعلام کرد که صدور این مجوز‌ها تنها در صلاحیت ساترا است. همین موضوع باعث شد تا اختلاف قدیمی نظارت بر شبکه نمایش خانگی دوباره سر باز کند.
البته پس از ساترا این بار نوبت پاسخ به وزارت ارشادی‌ها رسید. طباطبایی‌نژاد معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی پس از موضع‌گیری ساترا اعلام کرد که طبق قانون مسئولیت صدور مجوز محتوا در شبکه نمایش خانگی، اعم از فیزیکی و مجازی با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
بااین‌حال ماجرا به اینجا ختم نشد و این بار جامعه صنفی تهیه‌کنندگان به انتقاد از صدا و سیما پرداخت و اعلام کرد که شبکه نمایش خانگی باید با وزارت ارشاد باشد.
جامعه صنفی تهیه‌کنندگان با انتشار یادداشتی، از تخریب سریال‌های شبکه نمایش خانگی توسط صدا و سیما انتقاد کرده و گفتند که "جامعه صنفی تهیه‌کنندگان با حمایت از سخنان بی‌پرده و صریح مدیر اداره نظارت و ارزشیابی درباره شبکه نمایش خانگی خواستار نظارت وزارت ارشاد به‌عنوان متولی امور فرهنگی در کشور به این رسانه تأثیرگذار است و معتقد است رسانه ملی اگر توان جذب مخاطب و ایجاد رضایت در میان بینندگانش را داشت باید با هزینه‌های گزافی که برای سریال‌های تلویزیونی می‌کرد امروز یکی از پربیننده‌ترین رسانه‌ها باشد."
پس از جامعه تهیه‌کنندگان، نوبت واکنش به کانون کارگردانان رسید تا مخالفت خود را نسبت به نظارت صدا و سیما بر شبکه نمایش خانگی نشان دهند. آن‌ها نیز در بیانیه‌ای تأکید کردند که "کانون کارگردانان پیش از این هم مخالفت صریح خود را با واگذاری مجوز سریال‌های نمایش خانگی به صدا و سیما اعلام کرد و این مسئله را باعث تخریب روند این تولیدات دانست که می‌تواند صد‌ها تن از اهالی سینما را در شرایط سخت این روزها مشغول به کار کند. " اما در مجلس فعلی صدای مخالفی شکل گرفته که خلاف مجلس قبلی، قصد دارد تا این اختیار را از وزارت ارشاد به صدا و سیما منتقل کند.
حضور در ونیز
در جهان و در این سکوت و قرنطینه به‌ناچار، جشنوارههای مهم از تب و تاب افتادند که جشنواره کن مهم‌ترین جشنواره جهانی است که از این قضیه آسیب خورد، درحالی‌که جشنواره ونیز به دنبال راه چاره برآمد که هرچند کم‌سوتر، اما چراغ سینمای جهان را زنده نگه دارد و اتفاق برای سینمای ما نیز به‌اصطلاح آمد داشت و جوایزی را نصیب سینمای ما کرد.
جشنواره کن که قرار بود هفتاد و سومین دوره خود را برگزار کند، همان‌طور که پیش از این اعلام شده بود، به دلیل بیماری همه‌گیر به‌صورت فیزیکی برگزار نشد و به‌صورت آنلاین از ۲۲ تا ۲۶ ژوئن (۲ تا ۶ تیر) برپا شد.
در همین راستا پی‌یر لسکور رئیس جشنواره کن و تیری فرمو دبیر این رویداد سینمایی در کاخ الیزه در مرکز پاریس فهرستی متشکل از نام ۵۶ فیلم را که در ابتدا قرار بود در بخش‌های مختلف جشنواره فیلم کن به نمایش گذاشته شوند، اعلام کردند. این فیلم‌ها قرار است با برچسب "کن" در شماری از جشنوارههای طراز اول سینمایی ازجمله لوکارنو، تلوراید، تورنتو، دوویل، سن سباستین، بوسان، نیویورک، لیون، ریو، رم، توکیو، مومبای، مار دل پلاتا و ساندنس روی پرده بروند. با وجود درخشش فیلمسازان ایرانی در سال‌های نه‌چندان دور، در این دوره در بین فیلم‌های راه‌یافته به این جشنواره نامی از کشور ایران به چشم نمی‌خورد. اما آنچه فهرست امسال جشنواره کن را از دوره‌های دیگر متمایز می‌کرد، حضور برجسته آثار کارگردانان آماتور و زنان بود. از ۵۶ فیلم فهرست امسال ۱۶ مورد اثر کارگردانان زن بود که آن را بازتابی از حرکت این جشنواره سینمایی به سمت برابری جنسیتی تعبیر می‌کنند.
در ادامه انتظار اهالی سینما روز سه‌شنبه هفتم مرداد به پایان رسید و فیلم‌های منتخب جشنواره ونیز اعلام شد؛ اولین جشنواره بزرگی که پس از برگزاری جشنواره برلین در ماه فوریه، قرار است طلسم مخوف کرونا را که جشنوارههای بزرگی چون کن، لوکارنو، کارلووی واری را به تعطیلی کشاند، بشکند.
جشنواره فیلم ونیز ۲۰۲۰ پس از ۱۱ روز، با معرفی برندگان جشنواره به کار خود پایان داد. هفتاد و هفتمین دوره جشنواره ونیز در حالی برگزار شد که در اختتامیه آن، یک بازیگر جوان ایرانی توانست نگاه‌ها را به خود جلب کند. روح‌الله زمانی که در اولین تجربه بازیگری خود در فیلم "خورشید" ساخته مجید مجیدی جلوی دوربین رفت و توانست با بازی درخشانش نظر مثبت اهالی رسانه و صاحب‌نظران را به خود جلب کند. زمانی با بازی درخشان خود در فیلم مجیدی موفق شد عنوان بهترین بازیگر جوان این دوره را به خود اختصاص دهد و جایزه مارچلو ماسترویانی را به دست آورد. اگرچه او به علت کرونا در سالن حضور نداشت و مجید مجیدی به همراه شمیلا شیرزاد برای گرفتن جایزه او روی صحنه رفتند اما زمانی در ویدئویی که فرستاده بود از هیئت داوران و مجیدی بسیار تشکر کرد.
"دشت خاموش" به کارگردانی احمد بهرامی و دیگر نماینده سینمای ایران در ونیز هم جایزه بهترین فیلم بخش افق‌ها همین‌طور جایزه فیپرشی را از آن خود کرد. بهرامی که به‌عنوان بازیگر در فیلم‌هایی چون "تخته‌سیاه" حضور داشته، پس از فیلم "پناه"، دومین تجربه کارگردانی خود را ارائه کرده است؛ فیلمی درباره مشکلات چند خانواده کارگر.
"جنایت بی‌دقت" تازه‌ترین ساخته شهرام مکری نیز امسال در بخش افق‌ها ونیز حضور داشت. چهارمین ساخته شهرام مکری که به تهیه‌کنندگی نگار اسکندرفر ساخته شده، فیلمی است در حال و هوای آثار قبلی این فیلمساز که این بار سوژه آن حول‌وحوش سینما می‌گردد. مکری پیش‌تر در جشنواره ونیز و همین بخش افق‌ها با فیلم تحسین‌انگیزِ "ماهی و گربه" درخشیده بود.
آن سفرکرده‌ها
کرونا علاوه بر این که آسیب‌های بسیاری به بدنه سینما وارد کرد، جان بسیاری از هنرمندان را نیز گرفت. در شش ماه اول سال هنرمندانی چون خسرو سینایی، منوچهر طیاب، محمدعلی کشاورز، بهمن مفید، مسعود مهرابی، ماه‌چهره خلیلی، سیروس گرجستانی و... به دیار باقی شتافتند. برخی از بیماری کرونا و برخی نیز به همان دلایلی که دیگر عادی و طبیعی شمرده می‌شود، از گردونه هستی چشم پوشیدند. به‌یقین هر یک از اینان بزرگی خود را در وادی هنر سینما، تلویزیون و تئاتر اثبات کرده بودند و در نبودنشان به شکل بارزی جای خالی‌شان محسوس‌تر است.
محمدعلی کشاورز: همین خردادماه بود که در اخبار خبرگزاری‌ها حال عمومی "محمدعلی کشاورز" پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون که در بیمارستان بستری بود، مناسب و پایدار اعلام شد. در این خبر به عارضه کلیوی و بالا رفتن سطح کراتین اشاره شده بود. به دلیل این که بالا بودن میزان کراتین خطر از کار افتادن کلیه‌ها را در پی دارد، کشاورز به‌سرعت تحت نظر تیم پزشکی قرار گرفت و در همان ابتدا سرم‌تراپی برایش آغاز شد. اما بیماری ول کن نبود و یک‌بار دیگر نارسایی ریه او را از نفس انداخت. به‌هرتقدیر مرگ می‌آید و جسم و جانمان را می‌گیرد و هیچ آدمی هم راه گریزی از آن ندارد، اما زیباتر این که او که زیبا زیسته باشد زیباتر در یاد و خاطر آدم‌ها می‌ماند. محمدعلی کشاورز هم در سرزمین ما چهره ماندگاری است. محمدعلی کشاورز در تئاتر که پخته شد سر از تلویزیون و سینما درآورد و در آنجا مرزهای شکوفایی را طی طریق کرد. در عین حال مسیری را پیمود که در آن کیش و مرام انسانی فراتر از هنر و هنرمندی اصل و اساسش بود چنانچه دراین‌باره به نقل از استاد حسین تهرانی، استاد تنبک که به آن‌ها ریتم یاد داد، همیشه می‌گفت:" اول انسان باشید، بعد هنرمند"؛ تمام سعی‌اش را کرد که بتواند این‌گونه باشد.
سیروس گرجستانی: با آنکه پنجشنبه صبح دوازدهم تیرماه پایان سیروس گرجستانی خبر تلخی شد، اما یاد و خاطرش در این دنیا باقی می‌ماند به‌عنوان بازیگری که در کشور ما به‌درستی راه و رسم درست بازی کردن را یافته است. او هنوز هم می‌توانست با بازی‌هایش ما را غافلگیر کند، اما اجل نگذاشت!
خسرو سینایی: این ویروس هولناک به خسرو سینایی امان نداد و زندگی‌اش را از او گرفت. خسرو سینایی به‌عنوان فیلمسازی که برای اهداف و مقاصد مادی و تجاری، هرگز ارزش‌های صنفی و هنری خود را زیر پا نگذاشت، شناخته می‌شود و همچنین بر جنبه‌های سینمایی تأثیر بسیاری گذاشت. او در ۱۱ مرداد ۱۳۹۹ درگذشت. پیکرش ۱۲ مرداد ۱۳۹۹ بدون برگزاری مراسم عمومی و تنها با حضور خانواده‌اش در قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) در کنار مزار محمدعلی کشاورز به خاک سپرده شد.
ماه‌چهره خلیلی: ماه‌چهره خلیلی در ۱۷ مرداد بر اثر سرطان لوزالمعده در ۴۳ سالگی در لندن درگذشت. پیکر او در ۲۱ مرداد ۱۳۹۹ با حضور خانواده و دوستانش در آرامستان مسلمانان منطقهٔ هِندون واقع در شمال غرب لندن به خاک سپرده شد.
بهمن مفید: بهمن مفید در یک سال گذشته به دلیل سرطان ریه تحت درمان بود که روز 26 مردادماه در سن 78 سالگی در منزلش در تهران درگذشت. بهمن مفید از 5 سالگی با نمایش‌های پدرش، غلامحسین مفید، وارد عرصه تئاتر شد و از سال 47 تا 59 در سینمای ایران حضور داشت و در بیش از 70 فیلم بازی کرد، ازجمله فیلم‌های "قیصر"، "طوقی"، "داش آکل" و پس از انقلاب"سرود تولد" .... را بازی کرد.
منوچهر طیاب: منوچهر طیاب کارگردان، مستندساز و دوست نزدیک خسرو سینایی تنها چند روز پس از درگذشت دوست قدیمی خود جا به جان‌آفرین تسلیم کرد. منوچهر طیاب متولد سال ۱۳۱۶ در تهران، دانش‌آموخته رشته معماری در دانشگاه فنی وین و فارغ‌التحصیل کارگردانی سینما و تلویزیون از دانشکده سینمایی آکادمی دولتی موسیقی و هنرهای نمایشی اتریش است. او از سال ۱۳۴۲ با ساخت فیلم "سفال" به حرفه مستندسازی روی آورد و در ۵۷ سال اخیر، نزدیک به ۱۰۰ فیلم در زمینه میراث فرهنگی و تاریخی را کارگردانی کرده است. منوچهر طیاب مستندساز پیشکسوت بامداد حوالی ساعت ۱ روز سه‌شنبه ۴ شهریور در وین درگذشت.
مسعود مهرابی: مسعود مهرابی، مدیرمسئول مجله فیلم و نویسنده چند کتاب سینمایی است که می‌توان به کتاب‌های "تاریخ سینمای ایران"، "پوسترهای فیلم"، " کتابشناسی سینما در ایران"، " فرهنگ فیلم‌های مستند سینمای ایران"، " فرهنگ فیلم‌های کوتاه داستانی"، "فرهنگ فیلم‌های کوتاه داستانی" و "صد سال اعلان و پوستر فیلم"،"سیاحت‌نامه جشنوارههای جهانی" اشاره کرد. مسعود مهرابی در صبحگاه روز ۱۰ شهریور ۱۳۹۹ به دلیل سکته قلبی درگذشت.
حکایت همچنان باقی است
این روزها همچنان با بیماری کرونا که هنوز برای بشر خطرناک و ویرانگر و بدون درمان مشخص است، آلوده است. سینمای ایران نیز از این آلودگی رنج می‌برد و بسیاری از عوامل و مجریان چرخ سینما دچار آسیب‌های اقتصادی و روحی و روانی شده‌اند و به‌دشواری چرخ زندگی‌شان می‌گردد... بنابراین این حکایت همچنان باقی است، با همه تلخ‌کامی‌هایش و به امید