به گزارش هنرآنلاین به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه هنری استان همدان، خسرو محمدی نویسنده "خانه اربابی بهاءالملک"، این کتاب را مدعی دو موضوع درباره استان همدان دانست و گفت: رسیدن به درک درست از شخصیت بهاءالملک، علل و انگیزه او از ساخت خانه‌اش در محل اعتمادیه و وقف آن و همچنین بیان حرف‌های تازه و بدیع از جغرافیا، فرهنگ و تاریخ استان همدان، دو محور مهم و جذاب کتاب "خانه اربابی بهاءالملک" است.

وی راز ماندگاری شخصیت "بهاءالملک" در تاریخ را خَیّر و واقف بودن او دانست و تصریح کرد: انجام فعالیت‌های فرهنگی، ادبی، سیاسی و جریان‌سازی‌های اجتماعی، در کنار خوش‌نامی و فرهیختگی، راز ماندگاری "بهاءالملک" در تاریخ است.

محمدی هدف اصلی این اثر را مطالعه چگونگی معماری "خانه اربابی بهاءالملک" و بیان تحول معماری استان در انتقال قدرت از قاجار به پهلوی اعلام کرد و افزود: این سازه برای مطالعه روند معماری تاریخ معاصر همدان، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چراکه دارای پیوندهایی ژرف با رویدادها و دگرگونی‌های سیاسی و اجتماعی دوران گذار از قاجار به پهلوی و جنگ‌های جهانی است که در ساخت بنای مذکور تأثیرگذار بوده‌اند.

این پژوهشگر طبقه‌بندی خانه‌های قدیمی استان همدان را شامل "خانه اربابی‌ها"، "خانه خرده‌مالکان و ویژگان" و "خانه مردم عادی" برشمرد و گفت: در کنار اهمیت معماری این گونه سازه‌ها، وجود آثار منقول و غیرمنقول نظیر کتاب‌ها، اسناد و تصاویر، اهمیت این سازه‌ها را به لحاظ فرهنگی، هنری و بیان اوضاع اجتماعی، سیاسی و تاریخی برجسته می‌کند.

وی همچنین کتابخانه "خانه اربابی بهاءالملک" را با بیش از ۸۷۰ عنوان کتاب بسیار ارزشمند عنوان کرد و گفت: وجود نسخ خطی مانند "قانون ابن‌سینا" با قدمتی ۴۳۰ ساله و "نهج‌البلاغه" متعلق به قرن هفتم هجری قمری از آثار ارزشمند و شاخص این کتابخانه است.

وی کارکرد فعلی این بنای اصیل را بنابر وصیت واقف خیّر "بهاءالملک" درمانگاه اعلام کرد و گفت: بنابه وصیت "بهاءالملک" هم‌اکنون اهالی ۳۲ روستای استان همدان در این ساختمان تاریخی رایگان ویزیت و درمان می‌شوند. 

کتاب "خانه اربابی بهاءالملک" بیستمین اثر مکتوب از دانشنامه استان همدان در پنج فصل و ۲۰۲ صفحه از سوی حوزه هنری استان همدان روانه بازار کتاب شده است.