سرویس مد و لباس هنرآنلاین: فرهنگ‌های ملل و ادیان گوناگون، بایدها و نبایدهای متعددی را در ارتباط با رنگ لباس افراد مطرح می‌کنند.

در این مجال لازم است به سه نکته یا سه منظر مهم در این زمینه اشاره کرد. نخست این‌که آیا در نصوص رسیده از پیشوایان دین بحث رنگ لباس مطرح شده است یا نه؟ و اگر شده آیا ما ملزم به پیروی از آن هستیم یا نیستیم؟

نکته دوم، بحث روان‌شناسی رنگ‌هاست که حوزه تخصصی روان‌شناسان، طراحان لباس، گرافیست‌ها و... است که از این مباحث مطلع هستند. البته باز هم در روایات، نکاتی در این زمینه هم گفته شده اما اصل بحث در این زمینه متعلق به آن متخصصان است.

و نکته سوم، بحث سمبولیک بودن یا نشانه‌دار بودن رنگ‌ها است که هر رنگی سمبل و نشانه چیزی است.

قاعدتاً نکات دوم و سوم به شدت تخصصی است اما در ارتباط با آنکه آیا رنگ‌ها در اسلام مطرح شده‌اند یا نه، پاسخ این است که حداقل چهار رنگ در قرآن مطرح شده است: زرد، سفید، سبز و قرمز. البته آبی و مشکی هم به مناسبت و در تفسیر و معنای آیات مطرح شده‌اند. سفید و سبز زیباترین رنگ‌هایی هستند که قرآن از آنها نام برده است. بعد از آن، رنگ زرد است. معروف است که در ماجرای بنی اسرائیل گاوی که قرار بود ذبح شود، زرد رنگ بود: "وَلَونُها تَسُرُّ النّاظرینَ". یعنی رنگ به گونه‌ای باشد که هرکس این زرد را می‌بیند شادمان شود. همچنین در موارد دیگری هم از رنگ زرد یاد شده (برای مثال، سوره مرسلات آیه 33) و رنگ بعدی قرمز است (سوره قارعه آیه 5 و سوره فاطر آیه ۲۷). همچنین رنگ سیاه در هفت‌جای قرآن کریم و بیشتر در مقابل سفیدی مطرح شده است.

در روایات هم مانند قرآن، سبز و سفید زیباترین رنگ‌ها معرفی شده است. در روایت است که پیامبر(ص) قبای سبزرنگی داشتند و ام‌سلمه نقل می‌کند که  زمانی که حضرت این قبا را می‌پوشیدند، بسیار زیبا می‌شدند. درباره رنگ سفید هم روایات بسیاری رسیده است. نقل است که امام صادق(ع) می‌فرمودند: "امیرالمؤمنین علی(ع) بیشترین پوشش خود را از لباس‌های سفید انتخاب ‌می‌کردند". توصیه شده که مسلمان هنگام نماز لباس سفید بپوشید. همچنین رنگ سفید مظهر پاکی و پاکیزگی هم هست؛ مانند رنگ پارچه احرام حاجیان یا کفن میت.به فرموده پیامبر(ص) هیچ لباسی بهتر از لباس سفید نیست؛ یا در جایی دیگر از ایشان نقل شده که سفیدی نزد خدا محبوب‌تر است. رنگ سفید همچنین مظهر یک‌رنگی، سادگی و نیز علامت تسلیم شدن است؛ یعنی از جانب من نسبت به تو سلامت کامل است و در جنگ‌ها هم پرچم سفید علامت تسلیم شدن است.

در کنار رنگ سفید، رنگ زرد هم سفارش شده است؛ مثلاً در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده است که فرمودند: "پوشیدن کفش سیاه و نعلین زرد سنت است" و نیز می‌فرمایند: "هر کس کفش زرد بپوشد، پیش از آن‌که کهنه شود سودی عایدش می‌شود". در باب علت توصیه به رنگ زرد هم گفته‌اند چون طبق قول خداوند در قرآن کریم، رنگ زرد "تسّر الناظرین" است. به لحاظ روان‌شناختی هم رنگ زرد در روحیه افراد مؤثر است و از همین روست که امروزه در مراکز درمانی مخصوص بیماران روانی، برخی از این افراد را به صورت خاص در اتاق‌های زردرنگ قرار می‌دهند. در روایات آمده است که سعی کنید لباستان شاد باشد، و لباس سوداء (مشکی) نپوشید مگر به اضطرار. باز در روایت است که امام صادق(ع) می‌فرمایند: "سزاوار است صاحب عزا عبا نپوشد و پیراهنی بر تن کند که شناخته شود." در برخی موارد گفته شده که در ایام خاص، مانند عزاداری‌، لباس شاد نپوشید. با این حال، حداقل به لحاظ روانشناختی رنگ سیاه به نوعی در مقابل احساس شعف، خوشحالی یا سرور است.

به رنگ آبی نیز در روایات اشاره شده که ائمه(ع) از آن استفاده می‌کردند. در توحید مفضل از امام صادق(ع) روایت است که به مفضّل می‌گوید: "در رنگ آسمان بیندیش که خدا آن را چنین آبی آفریده که موافق‌ترین رنگ برای چشم است، و حتی نظر کردن به آن دیده را تقویت می‌کند". یا گفته شده در رنگ‌های طلوع خورشید و غروب خورشید تأمل کنید. طلوع خورشید که مظهر پدید آمدن و کار و تلاش و فعالیتاست، تقریباً به رنگ زرد است که به لحاظ روانشناختی مخاطب را به امید و حرکت وامی‌دارد، وغروب خورشید تقریباً به رنگ قرمز است. خداوند اشیاء و پدید‌های عالم را به رنگ‌های مختلف (الوان) آفریده و در قرآن کریم همگان را به اندیشیدن در این الوان دعوت می‌کند.این که خداوند رنگ‌های مختلف آفریده، اولاً نعمت است، ثانیاً این تنوع رنگ‌ها به این معناست که هر رنگی به جای خویش نیکو و قابل استفاده است و ثالثاً این‌که می‌توان الگویی از رنگ‌ها از سه بعد روایات، روانشناسی رنگ‌ها، و سمبل بودن رنگ‌ها ارائه داد.