سرویس مد و لباس هنرآنلاین: 21 ماه مه هر سال مقارن با 31 اردیبهشت از سوی سازمان ملل متحد به‌عنوان "روز جهانی تنوع فرهنگی" نام‌گذاری شده است، اما این موضوع و البته جریان فعال عرصه‌های فرهنگی امسال به‌شدت تحت تأثیر بحران کرونا قرار گرفت، به‌طوری که بخشی از مناسبات فرهنگی در سراسر جهان تغییر کرد و تصویر متفاوتی از شیوه تعاملات بین‌المللی در حوزه فرهنگ ظهور و بروز یافت.
از همین رو و نظر به اهمیت موضوع تعاملات فرهنگی در عرصه مد و لباس، گفت‌وگویی داشته‌ایم با مسیح میرحسینی مشاور نایب‌رئیس شبکه شوراى عالى انجمن‌های دوستى ایران با سایر کشورها و عضو هیئت مدیره و رئیس کمیته فرهنگى هنرى انجمن دوستى ایران و هند که در سال‌های اخیر در امر گسترش صلح و دوستى و شناساندن فرهنگ ایران به سایر کشورها و بالعکس قدم‌هایی برداشته است.
میرحسینی سال 97 در جریان برگزاری هشتمین جشنواره بین‌المللی مد و لباس فجر به میزبانی چابهار، به‌عنوان مسئول هماهنگى با سفارت‌ها در راستای حضور این افراد در جشنواره و معرفى فرهنگ سایر کشورها با این رویداد همکاری داشت.
او همچنین در عرصه بازیگری سینما و تلویزیون فعال است و تا پیش از این با کارگردان‌هایی چون محمدعلی طالبی (دو فیلم "دیوار" و "قول")، خسرو معصومی (فیلم "جایی در دوردست")، محمدعلی سجادی (دو فیلم "جنایت" و "مخمصه") و کیومرث پوراحمد (سریال "پرانتز باز") کار کرده و در عین حال با برخى خیریه‌ها نیز از مسیر تعاملات فرهنگی، همکاری‌هایی داشته است. مشروح گفت‌وگوی هنرآنلاین با میرحسینی را در ادامه بخوانید:
خانم میرحسینى، شما را بیشتر در مقام بازیگر سینما و تلویزیون می‌شناسیم و البته در سال‌های اخیر فعالیت‌های شما در حوزه مسئولیت‌های اجتماعى نیز بسیار پررنگ شده است. پیشنهاد شما براى کمک به تداوم هرچه بیشتر و حفظ فعالیت‌های فرهنگى در شرایط فعلی و متأثر از بحران کرونا چیست؟
از آنجایی که همچنان واکسن و آنتی ویروسی برای کرونا کشف نشده و این ویروس همچنان در حال تکثیر است، بنابراین صلاح نیست که فعالیت‌های فرهنگی به شیوه گذشته و معمول انجام شود. ازاین‌رو بهترین راه برای حفظ تعاملات فرهنگى، استفاده بهینه از فضاهاى مجازى و ارتباط از راه دور است که خوشبختانه طى چند سال اخیر فضاهاى مجازی و شبکه‌های اجتماعی بسیار متنوع و گسترده شده و می‌تواند در این بخش کمک‌رسان باشد. این ویروس به ما یادآورى میکند که دنیاى معاصر به‌سرعت رو به دیجیتالى شدن پیش مى‌رود و هر روز برنامه‌ها و اپلیکیشن‌هاى جدیدى ساخته مى‌شود که این تکنولوژى‌ها و ارتباطات را نمی‌توان به‌هیچ‌عنوان نادیده گرفت، چرا که با کار و معیشت و زندگى مردم آمیخته شده و خصوصاً در وقت مقتضى و در پی شیوع کرونا در سطح جهان، همین فضاهاى مجازى مى‌تواند راه ارتباطى دولت با مردم و همچنین ملت‌هاى کشورهاى دور با یکدیگر باشد.
فکر نمیکنید مردم ایران و نسل امروز تا پیش از این و به‌ویژه کمی بعدتر و در پی شیوع ویروس کرونا، بیش از حد معمول و عرف درگیر فضاهاى مجازى شده‌اند؟
ایران به‌عنوان بخشى از جامعه جهانى ناگزیر به تطبیق خود با تکنولوژى روز جهان است و به عقیده من همه چیز رو به تکوین پیش می‌رود و هیچ چیز به‌خودی‌خود بد نیست بلکه این نحوه استفاده ماست که خوب بودن یا بد بودن چیزها را تعیین میکند. از این رو باید از طرفى فضاهاى تفریحى بیشترى براى جوانان ایجاد کرد تا انرژى خود را آنجا تخلیه کرده و کمتر وابسته به موبایل و کامپیوتر باشند و از طرفى دیگر سطح دانش و آگاهى مردم را باید بالا برد تا از این فضاها در جهتى درست استفاده کنند. چنانچه برخى از همکارانم در حوزه فرهنگ و هنر که از نسل‌هاى قدیمی‌تر هستند و هرگز تمایلى به استفاده از فضاهاى مجازى نداشتند، اخیراً به این فضاها ورود کرده‌اند و ما بارها جلساتمان را به‌صورت ویدئو کنفرانس برگزار کرده‌ایم. حتى به غیر از مدارس، بسیاری از برنامه‌هاى مراکز علمى، فرهنگی، دانشگاهى و سازمانى در همین فضاها در حال برگزارى است.
به نظر شما آیا در بُعد بین‌ا‌لمللى می‌توان به شکل اصولی و هدفمند از این فضاهاى مجازى و تکنولوژى دیجیتال در عرصه فرهنگ و اقتصاد بهره برد؟
بله حتماً. کرونا سبب شده که بسیاری از افراد و حتى کارآفرینان عرصه صنایع‌دستی، مد و لباس در فضاهای مجازی و از طریق شبکه‌های اجتماعی، فروش و تبلیغات گسترده‌تری در ابعاد بین‌المللی داشته باشند. بسیاری در سطوح بین‌الملل در حال معامله محصولات و آثار خود هستند و از آنجایی که کشورها در مراودات مالى دچار اختلال شده‌اند و حتى یکى از راه‌هاى انتشار ویروس در جهان، اسکناس‌هایى بوده که مردم با خود حمل می‌کردند، از این رو جهت جابه‌جایی و انتقال پول، استفاده از رمز ارزهاى دیجیتال بیش از پیش افزایش یافته و البته در ارتباط با نحوه استفاده بهینه از این امکانات، باید به‌درستی اطلاع‌رسانی شود تا این رمز ارزها از صرافى‌هاى معتبر و مطمئنى که داراى شماره ثبت هستند تهیه شوند. به عنوان مثال "کونوس دکس" از دسته صرافى‌هاى غیرمتمرکزی است که مجوز رسمى از اتحادیه اروپا دارد و با شماره ثبت و کد لایسنس قانونى در استونی به ثبت رسیده است. این صرافى غیرمتمرکز پلتفرمى ایجاد کرده که افراد در سرتاسر جهان می‌توانند بدون واسطه و به‌طور مستقیم (شخص به شخص) با یکدیگر تبادل ارزى داشته باشند و امکانات لازم و مطمئنى براى مراودات با انواع و اقسام سیستم‌هاى پرداختى در حوزه تبادل رمزارزها و پول فیات (دلار، یورو و غیره…) را فراهم کرده است.
خانم میرحسینى، صحبت از مسائل اقتصادى شد، شما به‌عنوان یک هنرمند و با توجه به فعالیت‌هاى فرهنگى و اجتماعى متعدد، در شرایط فعلى تا چه اندازه تداوم ارتباطات فرهنگى را در رونق اقتصادى مؤثر می‌دانید؟
حرفه اصلى من بازیگرى است و در کنار آن نقاشى هم می‌کشم اما به‌عنوان "مسئولیت اجتماعى" خودم را متعهد دانسته‌ام که در حوزه‌هاى فرهنگى هنرى در جامعه فعالیت کنم و با توجه به تجربیات زیادى که در سال‌های اخیر داشته‌ام، به‌جرئت می‌توانم بگویم بسیاری از فعالیت‌های فرهنگى، بسترساز فعالیت‌های اقتصادى است، از این رو ما باید در همین شرایط کنونى ولو با تکیه بر ظرفیت‌های شبکه‌های اجتماعی و اینترنت با تمام توان این فعالیت‌ها را تداوم بخشیده و با برنامه‌ریزی دقیق و هدفمند در شناساندن هر چه بیشتر ریشه‌ها و فرهنگمان به مردم جامعه کوشا باشیم. از آن طرف نیز نسبت به فرهنگ سایر کشورها شناخت بیشترى پیدا کنیم. هرچقدر ما دانش و آگاهى خود را در این حوزه ارتقاء دهیم و اشراف بیشترى نسبت به فرهنگ خود و کشورهاى دیگر داشته باشیم، به همان نسبت بهتر می‌توانیم نقاط مشترک را شناسایى کرده و با تمرکز روى آن نقاط مشترک، در اجراى برنامه‌هایى در داخل و خارج با آن‌ها مشارکت کنیم. به‌عنوان مثال از آنجایی که در کشور کره هنر خوشنویسى از اهمیت خاصى برخوردار است و در ایران هم هنر خط و خوشنویسى قدمتى دیرینه دارد، از این رو سه ماه قبل از شیوع بیمارى کرونا، ما با همکارى سفارت یک نمایشگاه مشترک در منزل سفیر کره جنوبى برگزار کردیم که در آن هنرمندانى از کره به ایران سفر کردند و با هماهنگى من نیز هنرمندانى از ایران معرفى شده و در این نمایشگاه شرکت کردند. به این ترتیب آثار هنرمندان داخلى و خارجى در معرض نمایش و فروش قرار گرفتند. البته نقاط مشترک موجب نزدیکى و قدم اولیه خواهد شد اما در کنار آن تفاوت‌ها را نیز باید در معرض نمایش قرار داد، زیرا این‌گونه مى‌توان جذابیت‌هاى حاصل از تفاوت‌ها را بهتر درک کرد، همان‌گونه که آن هنرمندان در حاشیه نمایشگاه با پوشیدن لباس‌های سنتى کره‌ای و ورکشاپ خطاطى و نقاشى روى بادبزن‌هایی که جزو صنایع دستی‌شان محسوب می‌شود، جنبه‌های دیگرى از فرهنگ و هنر کشورشان را به نمایش گذاشتند. چنین برنامه‌هایی مى‌تواند به‌تدریج موجب صمیمیت و نزدیکى شده و صلح و دوستى با سایر ملل را رقم بزند. وقتى ملت‌ها با یکدیگر دوست باشند، مراوده و تردد بیشترى انجام شده و صنعت توریسم رونق می‌گیرد و با رونق گرفتن صنعت توریسم و توسعه گردشگرى، چرخه مالى در ابعادى وسیع اتفاق افتاده و اقتصاد توسعه مى‌یابد و این‌گونه ما می‌توانیم به‌تدریج از اقتصاد وابسته به نفت نیز فاصله بگیریم. اقتصاد گردشگری در بسیاری از کشورها در اولویت اول توسعه اقتصادی قرار دارد و این در حالی است که ایران از نظر آثار تاریخى و میراث فرهنگى، صنایع دستى و گردشگرى به‌عنوان یک ابرقدرت در دنیا شناخته مى‌شود.
به‌زعم شما، نکات مثبت کرونا برای دولت‌ها به‌ویژه در حوزه فرهنگ چه بوده است؟
به نظر من یکى از نکات مثبت کرونا این بود که موجب شد دولت‌ها نقاط ضعف خود را شناسایى کرده تا در دوران پساکرونا در جهت رفع آن‌ها اقدام کنند. به‌عنوان مثال در کشور خودمان سرعت اینترنت بسیار کند است و در این مقطع که دانش‌آموزان و دانشجویان در حال استفاده کاربردى از اینترنت هستند و خیلى از کلاس‌ها به‌صورت آنلاین برگزار می‌شود، به دلیل کندى و قطع و وصل شدن مستمر اینترنت، تمرکزشان مختل شده و کلافه و عصبى می‌شوند و از این رو سطح یادگیرى تنزل مى‌یابد. حتى در ابعاد گسترده‌تر، مسئله نابرابرى اجتماعى و آموزشى رخ نمایانده است و شاهدیم که بسیاری از خانواده‌هاى کم‌بضاعت براى خرید تلفن‌های همراه با امکانات پیشرفته‌تر جهت بارگذاری اپلیکیشن‌ها ناتوانند و شرمنده فرزندانشان شده‌اند. بدتر از آن اینکه بسیاری از دانش آموزان در اقصى نقاط ایران به‌کلی از این تکنولوژی‌ها محروم هستند و این‌ها مشکلات و نواقصى جدى است که در همین شرایط خاص برجسته‌تر شده است و دولت باید در آینده براى مرتفع کردن آن‌ها برنامه‌ریزى کند زیرا آینده قابل پیش‌بینى نیست و هر آن ممکن است معضلى دیگر پیش رویمان قرار گیرد.
در پایان، عقیده شما براى برون‌رفت از چالش‌های به وجود آمده در پی شیوع ویروس کرونا در عرصه فرهنگ و هنر چیست؟
به نظر من دولت باید به‌تدریج شراکت و هم‌افزایى را از طرف جامعه بپذیرد تا بر اساس آن شاخص‌ها را مشخص کند. در این میان تشکل‌هاى غیردولتی و انجمن‌های مردم‌نهاد که تحت نظارت وزارت کشور فعالیت می‌کنند، داراى ظرفیت و پتانسیل خوبى هستند و دولت می‌تواند از آن‌ها به‌عنوان بازیگران جامعه مدنى، بیش از پیش استفاده کند.