سرویس تجسمی هنرآنلاین: چند سالی است که آثار هنری خلق شده توسط هنرمندان ایرانی در خارج از کشور مورد توجه علاقه‌مندان قرار می‌گیرد و جدا از حراج‌های بین‌المللی که آثاری از چند هنرمند شاخص ایرانی معمولاً در آنها عرضه می‌شود، هنرمندان جوان و کمتر شناخته‌شده نیز به شکل‌های مختلف در کشورهای دیگر معرفی می‌شوند. گاه گالری‌های خصوصی با حضور در آرت‌فرها آثار هنرمندان خود را به نمایش می‌گذارند و در مواردی دیگر هنرمندان به شکل انفرادی یا به واسطه کیوریتورهای ایرانی و خارجی آثار خود را در نمایشگاه‌های انفرادی یا گروهی عرضه می‌کنند.
در سال 98 با توجه به شرایط بد اقتصادی کشور، تعداد گالری‌های ایرانی که در آرت‌فرها حضور پیدا کردند اندک بود، اما تعداد زیادی از هنرمندان جوان ایرانی به شکل مستقل در گالری‌ها یا رویدادهای مختلف آثار خود را نمایش دادند. در ادامه این گزارش نگاهی داریم به نمایش هنر ایران در خارج از کشور.
گالری سایه در آرت‌فر سوئیس
چهارمین آرت‌فر "ووپ آرت" wopartfair شهریورماه ١٣٩٨در مرکز نمایشگاهى لوگانو واقع در کشور سوییس برگزار شد. از ایران نیز گالرى سایه با آثار هشت هنرمند ایرانى در این رویداد حضور داشت و به معرفی هنر معاصر ایران پرداخت. سالومه گل‌نراقى، پژمان حکیمى، فردید خادم، هانى نجم، هایده نقى‌زاده، بهار رنجبر، پردیس شفیعیون و میلاد شیربیشه هنرمندانی بودند که آثار آنها در ووپ آرت به نمایش درآمد.
دو گالری ایرانی در "کانتمپورری استانبول 2019"
چهاردهمین دوره "کانتمپورری استانبول" شهریور 98 در استانبول برگزار شد. گالری‌های خاک و محسن نیز با نمایش آثاری از هنرمندان ایرانی در این رویداد حضور داشتند. مجتبی امینی، سیدمحمد مساوات، بهرنگ صمدزادگان، امیرحسین زنجانی و کامبیز صبری از جمله هنرمندان ایرانی بودند که آثاری از آنها در "کانتمپورری استانبول ۲۰۱۹" به نمایش درآمد.
گالری ویستا در آرت‌فر ایروان
دومین آرت‌فر ایروان خردادماه 98 در پایتخت ارمنستان برگزار شد و گالری ویستا با آثار چهار بانوی هنرمند جوان، ستاره حسینی، گندم امیری، طیبه دژدوست، و سرمه عرب در این رویداد شرکت کرد. انتخاب چهار نقاش زن بازتابی از رویکردها و گرایش‌های جاری در هنر معاصر ایران بود و گالری ویستا با این انتخاب قصد داشت نقش پررنگ زنان و دختران هنرمند در این تحولات هنری را یادآور شود.
گالری آب انبار در آرت‌فر فریز لندن
آرت‌فر فریز لندن 2019 از 3 تا 6 اکتبر در پارک ریجنت لندن برگزار شد. این پارک هر سال به مدت یک هفته میزبان نمایشگاه هنر "فریز" است و غرفه‌هایی را به گالری‌های هنری از سراسر جهان اختصاص می‌دهد. غزاله آورزمانی از ایران یکی از شرکت‌کنندگان این نمایشگاه بود که از سوی گالری آب‌انبار، چیدمانی با نام "زودگذری‌های غریب" را به نمایش گذاشت. در این اثر به لوازم بازی دوران کودکی پرداخته شد تا مفاهیم انسانی دیگری مورد توجه قرار گیرد.
گالری دستان در چندین رویداد بین‌المللی
این گالری سال 98 حضور درخشانی در صحنه بین‌المللی داشت و در چندین رویداد معتبر شرکت کرد. حضور در آرت دوبی، آرت فریز نیویورک، آرت بازل سوئیس، آرت‌فر فی‌یَک، آرت‌فر آرتیسیما ایتالیا، آرت‌فر شانگ‌های چین و آرت‌فر آرموری شو نیویورک از آن جمله هستند. همچنین این گالری تعداد زیادی نمایشگاه انفرادی یا گروهی از آثار هنرمندان ایرانی را در کشورهای مختلف برگزار کرد.
نمایش چیدمانی از زرتشت رحیمی در نروژ
چیدمان تیررس، اثر زرتشت رحیمی، نزدیک به سه ماه در موزه "کونستهال ۳.۱۴" در کشور نروژ، شهر برگن به نمایش درآمد. چیدمان تیررس که اولین بار در گالری آ و در نمایشگاه "نازادی" به کیوریتوری شهرام انتخابی و آسیه سلیمیان به نمایش درآمده بود، حاصل همکاری مشترک زرتشت رحیمی و فکتوری تی‌تی است. در این اثر به موضوع مداخلات نظامی برای حل‌وفصل مسائل بین‌المللی در منطقه خاورمیانه و تأثیرات مخرب آن بر اقتصاد و اجتماع جهانی پرداخته شد.
نمایش تصویری از جنگ توسط هنرمند جوان ایرانی در فرانسه
نمایشگاه انفرادی غزاله بحیرایی با نام "بدون سرزمین" در گالری اوتور دی ایماژ، شهر لیون برپا شد. این نمایشگاه بخشی از بی‌ینال لیون در فرانسه بود. بحیرایی در این مجموعه آثاری را به نمایش گذاشت که پیرامون جنگ و آسیب‌های وارده بر انسان شکل‌گرفته است.
نمایش هنر معاصر ایران در نپال
اولین نمایش هنر معاصر ایران در نپال با قطعاتی از سیما شاهمرادی، فرشید داوودی و مریم اشکانیان در گالری سیذارتا در شهر کاتماندو برگزار شد. این نمایشگاه که "TO REMEMBER" نام داشت، برای اولین بار مخاطبان نپالی را با آثاری از هنر معاصر ایران مواجه کرد.
نمایش آثار هنرمندان ایرانی در لندن
نمایشگاه گروهی هنر معاصر با آثاری از هنرمندان چند کشور در Apartment art gallery London برگزار شد و 4 هنرمند ایرانی نیز در آن حضور داشتند. الهام کاظمی، شیرین بابازاده، بهمن کیانی‌آزاد و حسین احصایی هنرمندانی بودند که آثار آنها در این مجموعه به نمایش درآمد.
نمایش آثار ندا ظرف‌ساز در آرت‌فر بین‌المللی دانمارک
آثاری از هنرمند ایرانی، ندا ظرف‌ساز از ۷ شهریور در آرت‌فر بین‌المللی Enter Art Fair کپنهاگ، به نمایندگی گالری تام کریستوفرسن به نمایش درآمد. آثار او در کنار کارهایی از هنرمندان دانمارکی در غرفه اصلی ارائه شدند. ظرف‌ساز در آثار خود با الهام از طبیعت و مناظر آن، زمان را متوقف کرده و به هم‌پیوستگی شکننده گذر زمان در طبیعت را به صورت تصاویری حک شده روی اشیاء بازگو می‌کند.
حضور گروه هنری "برجاس" در دوسالانه هنری استرال آلمان
گروه هنری "برجاس" با ۳۸ اثر از ۱۱ هنرمند عرصه تجسمی در دوسالانه هنری استرال درسدن آلمان حضور داشت. حمید اسدزاده، فروزان سلیمانی، اکبر نعمتی‌راد، مصطفی معصومی، علی فاضلی، شقایق شعبانی، زینب فاطمی، زینب حسین‌زاده، فرزانه قلی‌زاده، حامد قاسمی و بنفشه متولی هنرمندانی بودند که آثارشان در این نمایشگاه حضور پیدا کرد.
نمایش آثار هنرمندان ایرانی در بلژیک
آثاری از سه هنرمند ایرانی در نمایشگاه "رنگ آب" در آنتورپ بلژیک به نمایش درآمد. در این نمایشگاه آثار هفت هنرمند که همگی از لحاظ جغرافیایی یا فرهنگی به خاورمیانه مرتبط بودند به نمایش درآمد. محمد اسکندری، ناصر بخشی و رقیه نجدی هنرمندان ایرانی شرکت‌کننده در این نمایشگاه بودند.
اثر هنرمند ایرانی در نمایشگاه آثار چاپ روسیه
اثر چاپی مهدی درویشی در نمایشگاه گنجینه موزه یکاترینبورگ روسیه به نمایش درآمد. نمایشگاه "بلک آوت" با آثاری از هنرمندان چاپگر سراسر دنیا در روسیه برپا شد و در آن 150 قطعه از بهترین آثار گنجینه موزه یکاترینبورگ روسیه به نمایش گذاشته شد.
نمایش ویدئوآرت‌های دو هنرمند ایرانی در رومانی
آثار دو هنرمند ایرانی در نمایشگاه ویدیوآرت معاصر No Comment در شهر اورادیا، رومانی به نمایش درآمد. این نمایشگاه آثار ویدیوآرت چهار هنرمند زن خاورمیانه‌ای را شامل می‌شد و سیمین کرامتی و تهمینه منزوی هنرمندان ایرانی شرکت‌کننده در این رویداد بودند.
سه دانشجوی ایرانی در میان منتخبین اولین دوره فستیوال سوآرت
فستیوال هنری- اجتماعی سوآرت در دانشگاه هاروارد برگزار شد و سه نفر از دانشجویان رشته نقاشی دانشگاه الزهرا به نام‌های فاطمه امانی‌راد، ندا عزیزی و فائزه حیاتی پس از شرکت در فراخوان موفق شدند در میان 30 هنرمند منتخب قرار بگیرند و آثار آنها به مدت سه ماه در بخش خاورمیانه دانشگاه هاروارد به نمایش درآمد.
کانادا میزبان عکس‌های"گذرها و نظرها"
نمایشگاه عکس‌های سعید فلاح‌فر در کافه گالری "اونجا" در شهر کبک کانادا برگزار شد. این مجموعه بخش کوچکی از یک پروژه بزرگ‌تر و شامل چهل قطعه عکس از اماکن تجاری در بازارها و کوچه پس‌کوچه‌های تاریخی تهران و ایران است.
نمایش آثار هنرمندان ایرانی در پاریس
نمایشگاهی از آثار 5 هنرمند ایرانی در فرانسه برپا شد. در این نمایشگاه آثار متنوعی در زمینه نقاشی و مجسمه به نمایش درآمد که همه آنها در زمینه هنر فیگوراتیو بوده و موضوع آنها را انسان و حیوان تشکیل می‌داد. این نمایشگاه با کیوریتوری لیلا وارسته و ویدا زعیم شکل گرفت و آثاری از مهرداد محب‌علی، احمد مرشدلو، علی پیروز، کیوان بیرانوند و شادی مهسا در آن به نمایش درآمد.
نقاشان ایرانی در نمایشگاه هنر لندن
نمایشگاه هنر لندن (Affordableart) با آثاری از چند نقاش ایرانی برگزار شد. در این نمایشگاه که با حضور هنرمندانی از کشورهای مختلف در شهر لندن برپا می‌شود، امید حلاج و سیامک عزمی از سوی گالری نیان و محمد بزرگی، عرفان شهیاد و بهرام حنفی از سوی گالری کاپیتال آرت لندن حضور داشتند.
نمایشگاه بین‌المللی ایران فتو در پاریس
دومین نمایشگاه سالانه بین‌المللی ایران فتو پاریس با عنوان "درون و بیرون" در انجمن فرهنگ و هنر خاورمیانه پاریس برپا شد. انجمن فرهنگی هنری بادگیر با مشارکت انجمن فرهنگ و هنر خاورمیانه منتخبی از مجموعه عکس‌های هنرمندان جوان ایرانی داخل و خارج از ایران را در دومین نمایشگاه سالانه ایران فتو به نمایش گذاشت. در این نمایشگاه آثاری از غزل عمیدی، سها اسدی، صدرا باقری، عرفان دادخواه، حامد فرهنگی، میلاد گرگین، پولاد جواهر حقیقی، محسن کابلی، علیرضا کرم‌زاده، البرز کاظمی، صبا خوانساری، پیام مفیدی، مرضیه محمدی، سحر مختاری، مهدی مرادپور، سارا نیرو بخش، مریم رحمانیان، محسن شاهمردی، سینا شیری و نگار یغماییان به نمایش درآمد.
نمایش آثار حامد رشتیان و بهداد لاهوتی در پاریس
نمایشگاه "چهره دیگر" با آثاری از حامد رشتیان و بهداد لاهوتی در گالری "نیکلاس فلامل" پاریس برپا شد. در این نمایشگاه دو هنرمند مجسمه‌ساز ایرانی مجموعه‌ای از مجسمه‌های مدل‌سازی شده اسلحه‌های پس از قرن 18 در ایران را به نمایش گذاشتند و با تمرکز بر جنبه زیبایی‌شناسی و تزئینی این اسلحه‌ها بخش مهمی از تاریخ و فرهنگ ایران را به تصویر کشیدند.
نمایش آثاری از رکسانا منوچهری در بلژیک
رکسانا منوچهری طراحی‌های خود را در کنار ۸ هنرمند خارجی در نمایشگاهی ارائه کرد که به آثار روی کاغذ اختصاص داشت. این نمایشگاه با کیوریتوری ماریان ژاکی در فضای Streetview Anderlecht شهر بروکسل به نمایش درآمد و آثاری در زمینه طراحی، ویدئو و انیمیشن در آن ارائه شد.
نمایشگاه عکس‌های مهسا علیخانی در کانادا
نمایشگاهی از آثار مهسا علیخانی در بوت گالری شهر تورنتو برگزار شد. در این نمایشگاه با عنوان "خاکستر رویا" شامل قطعاتی از مجموعه ساینوتایپ‌های اخیر مهسا علیخانی بود که به صورت چیدمانی در یادبود حادثه سقوط هواپیمای اوکراین شکل‌گرفت و هنرمند غم و اندوه خود را با نماد سرو ابرکوه به نمایش گذاشت.
عکس‌های حسن و حسین روشنبخت در بزرگترین فستیوال عکس شرق آسیا
در دوازدهمین دوره فستیوال بین‌المللی عکس "یانگون" که همه‌ساله در کشور میانمار برگزار می‌شود، عکس‌های حسن روشنبخت و حسین روشنبخت در کنار عکس‌های عکاسان بزرگ دنیا به نمایش گذاشته شد. ایده اصلی هر دو مجموعه، توجه به تاثیر مخربی است که به واسطه تلاشِ انسان امروزی برای مدرن‌سازی محیط اطرافش اتفاق می‌افتد.
نمایش آثار هنرمندان ایرانی در کالج Dartmouth آمریکا
این نمایشگاه که توسط پاملا کریمی و حامد نوری کیوریت شد، چگونگی ارتباط هنرمندان معاصر ایران با میراث باستانی، تاریخ و سیاست ایران را روشن می‌کند. هنرمندانی که در این مجموعه حضور دارند تفسیرهای منحصربه‌فرد خود را از روایت‌های پیچیده تاریخی و ریشه‌های زیبایی‌شناختی، نمایان می‌کنند. سمیرا علیخانزاده، امیرحسین بیانی، گوهر دشتی، رئوف دشتی، شادی قدیریان، امیرعلی قاسمی، حسن حاضرمشار، غزاله هدایت، رعنا جوادی، پانته‌آ کریمی، مهران مهاجر، آزیتا مرادخانی، حامد نوری، سیاوش نقشبندی، امیر طباطبایی، مجتبی طباطبایی و... هنرمندان حاضر در این نمایشگاه بودند.
نمایش آثار عکاسان ایرانی در مونیخ
نمایشگاه عکس "ایران سرزمین ناشناخته‌ها" توسط دو عضو انجمن عکاسان ایران و فدراسیون جهانی هنر عکاسی(فیاپ) داریوش فردی‌پور در ژانر عکاسی مستند بناهای تاریخی و مهدی خادم در ژانر مستند اجتماعی و مردم‌شناسی، سال ۲۰۱۹ میلادی در اشتوتگارت آلمان برگزار شد.
نمایش نقاشی‌های هنرمند ایرانی در پاریس
مجموعه‌ای از آثار مصطفی سرابی در گالری بلیچه هرتلینگ (balicehertling) پاریس به نمایش درآمد. این نمایشگاه با کیوریتوری شباهنگ طیاری شکل گرفت و مجموعه‌ای از نقاشی‌های سرابی را در معرض دید مخاطبان قرار داد. نقاشی‌های مصطفی سرابی روایتگر داستان‌های شخصی یا مسائل انسانی و اجتماعی هستند و ویژگی شاخص آنها آزادی و سادگی هنر پریمیتیو است که باعث می‌شود مخاطب بدون هیچ مانعی با تصاویر ارتباط برقرار کند.
نمایشگاه آثار زنان هنرمند ایرانی در فرانسه
نمایشگاهی از آثار زنان هنرمند ایران با نام Reveries در فرانسه برپا شد. این نمایشگاه با کیوریتوری فرناز محمدی شکل‌گرفت و آثاری در زمینه طراحی، نقاشی و چاپ دستی در آن به نمایش درآمد. مهناز پسیخانی، پونه اوشیدری، مریم عاشوری، لاله حسینی، مینا سبزی، سروناز فارسیان، الهام فاطمی، شیما فریدنی، الهام فلاحی، کتایون مقدم، معصومه مظفری، یسرا مجتهدی، نازیلا مقدم، مانلی منوچهری، نگین ناصرانی، هدا نجفی، مریم نیکخواه ابیانه، الهام یزدانیان هنرمندان شرکت‌کننده در این نمایشگاه بودند.
نمایش ویدئوآرت‌های ایرانی در سانفرانسیسکو
آثاری از ٦ ویدئو آرتیست ایرانی در سانفرانسیسکو به نمایش درآمد. پروژه پیپ‌هول سینما در شهر سانفرانسیسکو به نمایش فیلم‌های کوتاه اختصاص دارد و سال 98 قسمتی از این رویداد با نام "حفره" به آثار ٦ هنرمند ایرانی اختصاص پیدا کرد. ستاره حسینی، نوشین نفیسی، تارا گودرزی، مجید ضیایی، عاطفه خاص و راضیه گودرزی هنرمندانی بودند که آثارآنان با کیوریتوری مینوش زمردی‌نیا در این مجموعه به نمایش درآمد.
نمایش آثار عکاسان ایرانی در موزه برلین
نمایشگاه عکس معاصر ایران در موزه اسلامی برلین با آثاری از شادی قدیریان، آرمان استپانیان، نجف شکری و ترانه همامی برپا شد. در نمایشگاه "ضبط گذشته، عکاسان معاصر ایران" هنرمندان با برانگیختن کاربرد هویت‌سازانه گذشته، بیننده را به کاوش تاریخی در جامعه، فرهنگ و هویت ملی فرامی‌خوانند.
آثار هنرمندان ایرانی فردا در سانتا مونیکا
نمایشگاه گروهی "اگر اگزوتیک نباشد پس چه؟" با رویکرد بررسی دیدگاه‌های انتقادی در هنر معاصر ایران، با کیوریتوری آریا اقبال و مهسا فرهادی‌کیا در امریکا برگزار شد. آثاری از فرح ابوالقاسم، غزاله بنی احمد، افشین چیذری، آریا اقبال، فرزانه قدیانلو، پریسا قادری، فرهاد کلانتری، محمد خلیلی، مرتضی خسروی، رامیار منوچهرزاده، لاله معمار اردستانی، سمانه مطلبی، علی ناجیان، نسرین نجفی، نیکزاد نجومی، نازنین نوروزی، بهنام صدیقی، کلثوم صالحی، شایا شهرستانی، امید شلمانی، رزیتا شرف‌جهان، فروزان شیرقانی، مریم طباطبائی در آن به نمایش درآمد.
نمایش آثار فرهاد گاوزن در فستیوال فیلم روتردام
فستیوال فیلم روتردام هلند در شهر آسن با محوریت خاورمیانه و با عنوان "فیلم عرب" در بخش فیلم، تئاتر، موسیقی و هنرهای تجسمی برگزار شد. در این رویداد جهانی آثاری از فرهاد گاوزن هنرمند طراح ایرانی هم به نمایش درآمد. نمایشگاه او با عنوان "این تن من است بخوریدش" با الهام از همین جمله از حضرت مسیح شکل گرفته است. او که همواره موضوع اصلی طراحی‌هایش انسان و مسائل پیرامون اوست، زجر انسان جنگ‌دیده معاصر را در این آثار نمایش داده است.
عکاسان جوان در پاریس
گالری خانه عکاسان جوان نیز در اسفندماه دو نمایشگاه مختلف در گالری مرکز فرهنگی ایران در پاریس برگزار کرد.
اولین نمایشگاه با عنوان "نگاه من" در برگیرنده 21 اثر از 15 هنرمند بود که نگاه شخصی خود را با مخاطبان خارجی به اشتراک گذاشتند. در این نمایشگاه آثار از یاسمین عباس‌زاده، نوشین حسینی، لیلا کابلی، شقایق فرهنگ‌زاده، عارفه نصرالهی، شقایق نصر، ثمن رستگار، پانته‌آ ساربانها، محمد عشقی، رضا صیادی، حمید خراسانی، علی اصغر عاملی، فرشاد محمدی، فرزاد میرحسینی و سید طاها نجفی به نمایش در آمد.
همچنین نمایشگاه عکس "بانو" کاوه کیانی که مجموعه‌ای از 16 عکس با رویکرد فرهنگی حجاب و حریم امنی که این تفکر در جامعه ایجاد می‌کند را گالری مرکز فرهنگی ایران در پاریس به نمایش گذاشت.