سرویس تجسمی هنرآنلاین: سال 98 جامعه تجسمی تعدادی از اعضای خود را از دست داد. هنرمندان پیر و جوانی که به دلایل مختلف دارفانی را وداع گفتند و فقدان تعدادی از آنها مایه حسرت جامعه هنری شد. در این سال چند چهره بین‌المللی هنر از دست رفتند، شخصیت‌هایی که نه تنها در جامعه هنری ایران بسیار شناخته شده‌اند که در سطح جهانی نیز بسیار مطرح بودند و آثار آنها در بازار هنر با استقبال فراوان مواجه می‌شد. در آخرین پنج‌شنبه سال یادی می‌کنیم از هنرمندان.

منیر فرمانفرماییان

منیر فرمانفرمائیان هنرمند نقاش و مجسمه‌ساز و از پیشگامان هنر مدرن ایران ۳۱ فروردین‌ماه در ۹۷ سالگی و در منزل خویش درگذشت. فرمانفرمائیان متولد سال ۱۳۰۱ در شهر قزوین بود. او از کودکی با طراحی فرش آشنا شد و با توجه به علاقه‌ای که به هنر طراحی داشت به دانشکده هنرهای زیبای تهران برای تحصیل رفت. او پس از ورود به دانشگاه توجه‌اش به خطوط و فرم‌های پر لطف و خوش‌ترکیب و ساده اشیای باستانی ایران جلب شد و پس از دو سال تحصیل در دانشگاه تهران تصمیم گرفت به پاریس که مرکز هنرهای آوانگارد در اوایل قرن بیستم بود برود. فرمانفرماییان در سال ۱۳۲۴ و در جریان جنگ جهانی دوم عازم آمریکا شد و به مدت سه سال در مدرسه طراحی پارسونز در رشته تصویرسازی مُد (۱۹۴۶–۱۹۴۹) و دانشگاه کرنل (۱۹۴۸–۱۹۵۱) به تحصیل پرداخت. او در اواسط دهه ۱۳۳۰ به‌عنوان تصویرگر مُد برای نشریات مختلف طرح لباس می‌کشید و در همین زمان بود که با اندی وارهول از نقاشان به نام هنر پاپ آرت ملاقات کرد و دیدگاهش نسبت به هنر گسترش یافت.

سال ۱۳۳۶ برخی از آثار او در دوسالانه ونیز به نمایش درآمد. همچنین یک نقاشی انتزاعی از او در نخستین دوسالانه هنر تهران در سال ۱۳۳۷ به تماشا درآمد و مدال طلا این دوسالانه را برای او به ارمغان آورد. او سپس طی سه سال به جستجو در هنرهای بومی کشور پرداخت و گنجینه‌ای نفیس از هنرهای بومی را از سراسر کشور گرد‌آوری کرد که بعدها از این فرم‌ها در آثارش به بهترین وجه استفاده کرد. آثار مطرح فرمانفرمائیان که با شیشه و براساس فرم‌های ایرانی خلق شده‌اند از سال ۱۳۴۵ و در جریان پنجمین دوسالانه تهران به نمایش درآمد و طی چند سال او را به شهرتی جهانی رساند.

شهباز سلمانی

شهباز سلمانی نقاش 42 ساله روز 15 اردیبهشت بر اثر عارضه قلبی دارفانی را وداع گفت. سلمانی متولد 1356 بود و سال‌ها در تهران و اسلامشهر به نقاشی و تدریس این هنر به علاقه‌مندان پرداخت. در سال‌های اخیر چند نمایشگاه از آثار او در گالری گلستان برگزار شد که آخرین آنها مربوط به مهرماه 1397 بود. سلمانی اگرچه تحصیلات آکادمیک نقاشی نداشت اما سال‌ها فعالیت جدی در این زمینه باعث شد به چهره‌ای شناخته شده در این هنر تبدیل شده و چند سال ریاست انجمن هنرهای تجسمی‌ اسلامشهر را نیز بر عهده بگیرد.

مسعود دشتبان

مسعود دشتبان هنرمند گرافیست و طراح پوستر آثار مطرح سینمایی 7 خردادماه در سن ۷۲ سالگی بر اثر بیماری سرطان درگذشت. این هنرمند طراح متولد ۱۳۲۶ در شهر همدان، فارغ‌التحصیل دانشکده هنرهای زیبا بود که تجربه طراحی پوستر فیلم‌های سینمایی و پویانمایی کوتاه و بلند و برگزاری نمایشگاه‌های انفرادی را در کارنامه حرفه‌ای خود داشت. او برای طراحی پوستر فیلم "جاده‌های سرد" در هفتمین جشنواره فیلم فجر برنده سیمرغ بهترین پوستر شد.

مهدیه پازوکی

مهدیه پازوکی هنرمند جوان مجسمه‌ساز روز 31 تیرماه درگذشت. او متولد سال 1358 در تهران بود و در دانشگاه هنر تهران در رشته‌ طراحی فرش تحصیل کرد. پازوکی آثار خود را با الهام از تزئینات هندسه سنتی در معماری ایرانی به وجود می‌آورد و آینه‌کاری‌های او، نسبت‌های ریاضی را در قالب حجم‌هایی پیاده می‌کرد که گاه حضوری آشکار در میان جمع داشت و گاه در گوشه و زوایای محیط جا می‌گرفت. آخرین آثار این هنرمند در نمایشگاه گروهی با نام "باریشه‌های پوشیده در خاک تیره انرژی خورشید و گوهر ماه را در خود جذب کردند خیس از باران و شبنم، آنها فهمیده بودند..." در گالری پروژه‌های آران به نمایش درآمد و هم‌زمان با پایان نمایشگاه، این هنرمند دارفانی را وداع گفت.

مهین عظیما

مهین عظیما، بانوی نقاشی پشت‌شیشه، ۱۸ تیر ماه پس از تحمل دوره‌ای بیماری درگذشت. مهین عظیما متولد آذر ۱۳۰۸ و دوازدهمین زن دانشجوی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود و لیسانس نقاشی را دریافت کرد. او در سال ۱۳۴۸ نقاشی پشت شیشه را شروع کرد و نمایشگاه‌های مختلف انفرادی و گروهی در ایران و کشورهایی مانند بلژیک، فرانسه، یوگسلاوی و ترکیه برپا کرد. عظیما بیش از شش دهه فعالیت هنری در کارنامه خود داشت و آثارش بازتاب‌دهنده سنت‌های زیبایی‌شناسی نگارگری ایرانی‌ است.

ناصر هوشمندوزیری

ناصر هوشمند وزیری، هنرمند پیشکسوت مجسمه‌ساز، ۶ تیر در سن 73 سالگی بر اثر ایست قلبی دار فانی را وداع گفت. وزیری به عنوان خالق مجسمه‌های سنگی پارک جمشیدیه و مدیر غار موزه وزیری شناخته شده است. هوشمندوزیری متولد 1325 در همدان بود و کارشناسی ارشد مجسمه‌سازی را از دانشگاه هنر تهران دریافت کرد. او در سال 1373 موفق به دریافت دکترای افتخاری و درجه یک هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد. او نخستین مجسمه‌ساز ایرانی بود که در سال ۱۳۴۵ به وسیله یک مهندس ایتالیایی - ایرانی با فایبرگلاس آشنا شد و مجسمه‌های بسیاری با فایبرگلاس ساخت. هوشمندوزیری آثار حجمی بسیاری در سطح شهر تهران و دیگر شهرهای کشور دارد و به این ترتیب مجسمه‌های او همیشه در معرض دید مردم بوده است. از شناخته شده‌ترین آثار او می‌توان به ۵۰ مجسمه در پارک جمشیدیه تهران اشاره کرد. پارک ساعی، پارک باراجین قزوین، قلعه فلک الافلاک، موزه رختشوی‌خانه زنجان و... از دیگر مکان‌هایی هستند که هرکدام چند اثر از او را در خود جای‌ داده‌اند.

از دیگر اقدامات قابل‌توجه هوشمندوزیری ساخت غار موزه وزیری است. این موزه در سال ۱۳۸۴ در لواسان شروع به کار کرد و کلیه هزینه‌ها و ایده‌های به کار رفته در آن از جانب این هنرمند بود. این باغ‌موزه در زمینی به مساحت ۱۰۰۰ متر برپاست و آثار طراحی شده در آن از داستان‌های شاهنامه فردوسی و فرهنگ اصیل ایرانی برگرفته شده است. مرحوم هوشمندوزیری با استفاده از وسایل دورریختنی و با نمایش آثار و مجسمه‌های خود این موزه را ساخت.

ریما اسلام‌مسلک

ریما اسلام‌مسلک هنرمند مجسمه‌ساز و استاد دانشگاه در آخرین دقایق پنجشنبه ۲۴ مردادماه به علت بیماری سرطان درگذشت. دکتر ریما اسلام‌مسلک متولد 10 اردیبهشت‌ماه سال 1351 در رشت بود، او عضو هیأت علمی پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود و سال‌ها تدریس رشته مجسمه‌سازی در دانشگاه تهران، دانشگاه هنر و دانشگاه الزهرا را در کارنامه داشت. او عضو انجمن هنرمندان مجسمه‌ساز ایران بود و سابقه شرکت در نمایشگاه گروهی مجسمه‌سازی در کاراکاس ونزوئلا و برپایی نمایشگاه‌های مختلف انفرادی و گروهی را در کارنامه خود دارد. همچنین مقالات مختلفی از این هنرمند در نشریات تخصصی منتشر شده و در شورای داوری بسیاری از رویدادهای مجسمه‌سازی حضور داشته است. پیکر زنده‌یاد اسلام‌مسلک در زادگاهش شهر رشت به خاک سپرده شد.

شهرام رضایی

شهرام رضایی، کارتونیست سرشناس و از چهره‌های بین‌المللی کاریکاتور، دوشنبه ۱۴ مرداد بر اثر سانحه رانندگی درگذشت. رضایی متولد 1357 در اردبیل، طراح، نقاش، کارتونیست و مدرس دانشگاه بوده و بیش از 160 جایزه ملی و بین‌المللی از کشورهای مختلف جهان را در کارنامه خود داشت. او در دوره زندگی کوتاه خود، صدها جایزه داخلی و خارجی هنری در زمینه طراحی، نقاشی و کارتون دریافت کرد.  

مسعود عربشاهی

مسعود عربشاهی هنرمند نقاش و مجسمه‌ساز روز دوشنبه ۲۵ شهریورماه بر اثر عارضه قلبی در سن ۸۴ سالگی درگذشت. عربشاهی متولد ۱۹ شهریور سال ۱۳۱۴ در تهران بود. اما اصالت او به روستای "کهک" می‌رسد و بنابر وصیت این هنرمند پیکرش در آرامستان عربشاهی (سعد الحکما) روستای کهک قم دفن شد.

 عربشاهی در سال 1335 وارد هنرستان پسران تهران شد و مراحل هنر آموزی را با اشتیاق ادامه داد. او اصول آکادمیک نقاشی را نیز به خوبی آموخت و در محضر محمود اولیاء به شناخت نقاشی واقع‌گرا و رنگ‌های طبیعت و دستیابی به طراحی دقیق اشیاء و انسان نایل شد. این هنرمند در هنرکده هنرهای تزئینی به فراگیری هنر پرداخت و در دوره کارشناسی علاوه بر نقاشی و مجسمه‌سازی، تجربیاتی در معماری داخلی کسب کرد. در آثار عربشاهی نقش‌مایه‌های کهن و اساطیر ایرانی و بین‌النهرینی مشاهده می‌شوند. او از نقاشان وابسته به شیوه سقاخانه‌ای نیز محسوب می‌شود که به همراه نقاشان هم دوره خود، "گروه آزاد نقاشان و مجسمه‌سازان" را در سال 1353 تشکیل داده‌اند. برپایی نمایشگاه‌های آثار نقاشی و مجسمه به همراه کسب جوایز متعدد در داخل و خارج از کشور در کارنامه هنری عربشاهی دیده می‌شوند. آثار این نقاش و مجسمه‌ساز در موزه هنرهای معاصر تهران، موزه هنرهای زیبا (سعد آباد)، موزه هنرهای معاصر کرمان و مجموعه‌های خصوصی در ایران و امریکا نگهداری می‌شوند.

نادر افشاری

نادر افشاری هنرمند نقاش و مجسمه‌ساز پس از دو سال مبارزه با بیماری سرطان، روز جمعه هشتم شهریورماه دارفانی را وداع گفت. افشاری در حدود 40 سال فعالیت هنری، آثار خود را در گالری‌های بهمن، افرند، سبز، فلاح، مژده و... به نمایش گذاشت و همچنین در نمایشگاه هفتمین دوسالانه بین‌المللی نقاشی تهران، دوسالانه طراحی موزه امام علی (ع)، نمایشگاه جمعی سالانه گالری الهه و گالری میرمیران خانه هنرمندان شرکت کرد.

آخرین آثار افشاری زمستان سال 97 در گالری مژده به نمایش درآمد. این هنرمند که ساکن تهران بود مجموعه‌ای از آثار خود را در نمایشگاهی دوره‌ای، در چندین موزه و گالری اروپایی به نمایش گذاشته بود و آثاری از او در اولین اکسپو آثار نوترالیسم (خنثی‌گرایی) در ایتالیا نیز به نمایش درآمد.

منوچهر یکتایی

منوچهر یکتایی نقاش و شاعر پیشرو  28 آبان در 97 سالگی در آمریکا از دنیا رفت. یکتایی متولد 1301 بود. او تا 22 سالگی در ایران زندگی کرد. یکتایی تحصیل در دانشکده هنرهای زیبا را نیمه‌تمام رها کرد و تحصیلاتش را در دانشسرای عالی ملی هنرهای زیبای پاریس و آمریکا به اتمام رساند. اولین نمایشگاه انفرادی او در سال 1330 در نیویورک بر پا شد و به زودی آثار او در محافل هنری نیویورک مورد توجه قرار گرفت. یکتایی به عنوان یکی از پیشگامان هنر مدرن نقاشی در ایران، از برجسته‌ترین نقاشان اکسپرسیونیست انتزاعی و یکی از نقاشان معروف ایرانی در مکتب نیویورک شناخته می‌شود. هر سال در چند نمایشگاه یا حراج بین‌المللی آثار او به نمایش درمی‌آمد و با اقبال مخاطبان هنر مواجه می‌شد. هنر یکتایی در قلمرو نقاشی چنان برجسته بود که کمتر مخاطبی از شعرهای او شناخت داشت. مجموعه شعر او با نام "کارنامه سیمرغ" سال 84 منتشر شد.

ابراهیم معمارزاده طهرانی

هنرمند پیشکسوت مجسمه‌ساز، ابراهیم معمارزاده طهرانی، 2 آذرماه در سن 87 سالگی بر اثر ایست قلبی درگذشت. او متولد 12 اردیبهشت 1311 بود. معمارزاده فارغ‌التحصیل رشته نقاشی از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران و فوق‌لیسانس مجسمه‌سازی از دانشگاه بروکسل بلژیک بود. او دارای درجه یک هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود و سابقه تدریس در دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه الزهرا، دانشگاه سوره تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای تبریز، نیشابور و اصفهان را در سوابق خود داشت و نمایشگاه متعددی در ایران و اروپا برگزار کرد.

کاوه یاری

کاوه یاری هنرمند نقاش 11 آذر درگذشت. کاوه‌ یاری بیشتر در خلق نقش برجسته‌هایی تمرکز داشت که یادآور فضاهای اساطیری بودند. فلز و به‌ویژه مس، زمینه کار این هنرمند بود که اغلب به صورت‌هایی تبدیل می‌شدند. او آثار خود را "چقاشی" نامیده بود.

رامین مهدی‌نژاد

رامین مهدی‌نژاد از هنرمندان نقاش و از اعضای هیات مدیره انجمن نقاشان ایران که سابقه تدریس در دانشکده هنر و معماری را نیز داشت؛ 10 بهمن‌ماه در 49 سالگی پس از سال‌ها تحمل بیماری درگذشت. مهدی‌نژاد متولد سال 1349 در تبریز بود این هنرمند تحصیلات خود را تا مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز گذارند. او علاوه بر نمایشگاه‌ها و آثار هنری مختلفی که خلق کرد؛ دبیری کمیته هنر همایش بین‌المللی بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، داوری جشنواره هنر و ادبیات دینی و پژوهشی دانشگاه‌های سراسر کشور و معاون گروه نقاشی دانشکده هنر و معماری را نیز عهده‌دار بوده است.​

اسماعیل شیشه‌گران

اسماعیل شیشه‌گران هنرمند نقاش و طراح روز 22 بهمن‌ماه در سن ۶۴ سالگی بر اثر سکته قلبی درگذشت. او متولد ۱۳۳۴ در تهران و فارغ‌التحصیل رشته گرافیک در مقطع کارشناسی از دانشگاه هنر بود. وی  برپایی چندین نمایشگاه انفرادی نقاشی، گرافیک و طراحی با مضامین اجتماعی و سیاسی... را در کارنامه هنری خود داشت. در کارنامه حرفه‌ای شیشه‌گران برپایی چندین نمایشگاه انفرادی نقاشی، گرافیک و طراحی و شرکت در بیش از ۴۰ نمایشگاه گروهی در داخل و خارج از ایران دیده می‌شود.