سرویس استانهای هنرآنلاین: کیقباد میردار منصور پناهی آخرین بازمانده از نسل مختابادهای قدیم که صلابت و فرهنگ غنی شبانی را به صورت بکر و دست نخورده نمایندگی میکرد، پنجشنبه 28 آذر در 55 سالگی درگذشت.
او متولد سال 1343 فرزند محمدحسین، ساکن روستای کوهستانی الیت و روستای قشلاقی سنگدره بود و روزگارش با چوپانی و کشاورزی میگذشت. نواختن نی را از مرحوم همت صیادینژاد و دیگران آموخته و آواز نیز میخواند.
در دلنوشته مومن توپا ابراهیمی؛ پژوهشگر فرهنگ فولکلور مازندران درباره کیقباد میردار منصور پناهی آمده است: او پاسدار فرهنگ بومی کلارستاق بود و صلابت مختابادهای دوران خوش گذشته را با خود داشت. اگر هنوز در چراگاههای روستای کوهستانی الیت، صدای بعبع برهها، نعره گله گاوان و واق واق سگ گله به گوش میرسید، کیقباد با تمام وجود ضامن دوام و بقای آن بود. او با آهنگ گسفن چِمر، گلهاش را از آغل خارج میکرد و با آهنگ گسفن چرا، آنها را به چرا میبرد و با آهنگهای رجگا سری و مالینگاسری به طویله باز میآورد.
آنگاه که پدیده شوم مهاجرت، روستاهای کوهستانی را به ویرانه مبدل کرد، کیقباد کوهستان را رها نکرد و با رمههای اندکش، یاور کوهستان باقی ماند. آنقدر با تنهایی روستا و سختیهای کوهستان جنگید تا موفق شد گلهای پرشمار فراهم آورد و طویله را از انواع گاوان شیری و گوشتی پر کند.
پسران، همسر و عروسها را پیوسته به کار میگرفت تا به قول خودش به عنوان تولیدگر بومی و کارآفرین، موفق باشد و بر مدیران شهرستان فخر بفروشد، چرا که حتی در وامی برای خرید علوفه یا تعمیر طویله، یاریش نکرده بودند.
امیری، ولگه سری، نجماگ، طالب طالبک و منظومههایی چون: زهره و زرنگار، پهلوون فرامرز، شاه نظر، وکال، غلام میرشکار و غیره را به خوبی و با مهارت اجرا میکرد.
او در فستیوالهای فراوانی چون: همایشهای کلارستاق به میزبانی روستای الیت، اولین یادواره امیریخوانی در ساری و جشنواره آینه و آواز در تهران شرکت کرد و مورد تقدیر قرار گرفت.
کیقباد با نی هفت بندش، قطعات، سازی بومی را بسیار دلنشین مینواخت. در نی میدمید تا گلهاش را به چرا وا دارد و دلنوازی میکرد تا رسوب خستگی را از تن بزداید.
خاطره ملاقاتش با زندهیاد احمد محسنپور از شیرینترین خاطرات دوران زندگیاش بود و پیوسته از او به نیکی یاد میکرد.
کیقباد، آخرین بازمانده از نسل مختابادهای قدیم بود که صلابت و فرهنگ غنی شبانی آنها را به صورت بکر و دست نخورده نمایندگی میکرد و سرانجام با یک دنیا آرزو در دام مرگِ غمانگیزی گرفتار شد و تمام هنرهای خود را به انقراض کشید.
فضلالله دهقان؛ مدرس و پژوهشگر موسیقی فولکلور مازندران نیز ضمن ابراز تاسف در از دست دادن کیقباد میردار به خبرنگار هنرآنلاین گفت: ایشان بسیار مرد خوش مشرب و خوش اخلاقی بودند و حیف که زود از بین ما رفتند. کیقباد از انگشتشمار کسانی بود که نغمات قدیم تبری را از بر بوده و اجرا میکرد و محققان این حوزه از دانش ایشان بهره بسیاری بردهاند.
دهقان افزود: زندهیاد کیقباد میردار از رابطه علاقهمندی هم محلیها و آشنایان خود با نغمات یا منظومههای قدیمی منطقه و آن لحنها و خوانشهایی که مربوط به تبریزبانان قدیم است، گلهمند بود؛ چرا که به قول ایشان جوانان و غالب مردم، گرایش به غیر این نوع نغمات دارند!
این آهنگساز موسیقی مازنی تصریح کرد: صدای کیقباد یک دوره طولانی از تاریخ پر فراز و نشیب مردم این سرزمین را در غمها، شادیها، آمال و آرزوهای آنها حکایت میکرد.