حسن توکلی رودسری، کارشناس نسخ خطی کتابخانه ملی ایران در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب هنرآنلاین، گفت: نگهداری از نسخ خطی موجود در مرکز اسناد و کتابخانه ملی با جدیت و به صورت ویژه صورت می‌گیرد.

وی درباره ورود هر نسخه خطی جدید به کتابخانه در توضیح مختصری گفت: هر نسخه جدیدی که به کتابخانه وارد می‌شود قبل از هر چیز جهت آلودگی زدایی و پاکسازی از وجود احتمالی قارچ‌ها و عوامل مخرب کتاب به بخش مخصوص فرستاده می‌شود.

کارشناس نسخ خطی در این‌باره ادامه داد: اگر کتاب‌ها دارای آسیب‌دیدگی یا پارگی باشند برای مرمت به بخش مرمت ارسال می‌شوند.

توکلی افزود: دمای سرمایی یا رطوبت محل نگهداری این نسخ 38 تا 48 درصد است و از 17 تا 24 درجه بالای صفر نیز دمای گرمایی تنظیم شده است.

توکلی برخی کتاب‌های خطی موجود در کتابخانه را بسیار قدیمی و از این رو مراقبت ویژه از آن و همینطور مراقبت‌های امنیتی از آن‌ها را ضروری دانست. وی دراین‌باره افزود: نسخ موجود در کتابخانه به لحاظ تاریخی و فرهنگی انقدر ارزشمند است که مراقبت ویژه امنیتی می‌طلبد.

کارشناس کتابخانه ملی در ادامه افزود: نسخی در این محل نگهداری می‌شود، که وارد شدن آسیب به هر یک از آن‌ها قابل جبران نیست. به طور مثال قدیمی‌ترین نسخه خطی در کتابخانه ملی مجموعه‌ای از هفت کتاب است که در رجب سال 1420 هجری یا سده 11 میلادی گردآوری شده است. پیشینه نگارش برخی از نسخ کهن موجود در این مرکز به 1013 سال نیز می‌رسد.

وی درباره قدمت نسخ دیگر کتابخانه نیز گفت: "جاویدان خرد" که توسط ابن‌مسکویه احمدبن محمد، درباره آموزش و پرورش ایرانیان در دوران پیش از اسلام و در دوره ساسانیان به رشته تحریر درآمده است، از قدیمی‌ترین نسخه‌های قدیمی موجود در کتابخانه به شمار می‌رود.

توکلی ادامه داد: "عجایب حکومت حضرت علی(ع)" که نوشته ابواسحاق ابراهیم‌بن هاشم‌کوفی قمی است، از نسخه‌های قدیمی دیگر این مرکز به شمارمی‌رود. ذکرالخلائف‌ عنوان‌المعارف، نوشته صاحب‌بن عباد طالقانی که خود از نزدیک شاهد زندگی پیغمبر(ص) بوده و حتی در جنگ‌هایی که آن حضرت حضور داشته، شرکت می‌کرده است، و تا زمان خلفای عباسی را نیز به چشم دیده، از منابع دیگر موجود در کتابخانه است.

وی خاطرنشان کرد: الادب‌الصغیر که ابن مقفع برای پسر خود نوشته است، و همینطور کتاب الخلاص که 957 سال پیش توسط استاد بدیع‌الزمان در ربیع‌الثانی475 ه.ق در اردبیل نوشته شده از عناوین دیگر نسخ کهن در این مرکز است که به دلیل بی همتایی به شدت مورد مراقبت قرار می‌گیرد.

توکلی افزود: دست‌نوشته‌های ارزشمند شیخ نصیرالدین طوسی در 700 سال پیش و دست‌نوشته‌های شیخ بهایی در 450 سال پیش و نوشته‌های ملاصدرا در 400 سال پیش و ذخیره خوارزمشاهی که از سرافرازی‌های تشیع است در این مرکز وجود دارد.

کارشناس نسخ خطی افزود: قرآن‌های بسیار ارزشمندی که به لحاظ هنری و تذهیب و خوشنویسی در ایران همتایی ندارد از جمله نسخی است که در کتابخانه ملی وجود دارد. با بخش کوچکی که درباره نسخ کهن کتابخانه گفته شد، اهمیت نگهداری این کتاب‌ها نیز مشخص می‌شود. برای همین نهایت دقت در نگهداری و حفظ آن‌ها صورت می‌گیرد.

پایان پیام/25