سرویس معماری هنرآنلاین: پویا ریاضی‌خواه، مدیرعامل "انتشارات او و آخر"، اشراف معماران بر عرصه‌های مختلف هنری را یک الزام دانست و در این‌باره به خبرنگار هنرآنلاین گفت: در بدو امر ما باید یک تعریف کلی از معماری داشته باشیم؛ بر همین مبنا من فکر می‌کنم که معماری تلفیقی از هنر و تکنولوژی است.

او افزود: در واقع قسمت هنری در رشته معماری می‌تواند شامل مباحث مختلفی باشد به این معنا که یک معمار باید روانشناسی، ادبیات، گرافیک و ... را بداند و به تمام هنرها و علوم جانبی آگاهی داشته باشد.

مدیرعامل "انتشارات او و آخر" تصریح کرد: بخش مهمی از دانش یک معمار منوط به شناخت فرهنگ و جامعه است، یعنی باید یک معمار حرفه‌ای جامعه‌شناسی و فرهنگ و ادبیات خود را به درستی بشناسد.

ریاضی‌خواه، محدودیت مطالعه معماران در عرصه‌های هنری را از جمله مشکلات عدیده خواند و گفت: مشکل اصلی این است که برخی از معماران کتاب‌های اندکی را در حوزه‌های مختلف هنر و امور مرتبط با معماری مطالعه می‌کنند و عمده دانش اغلب این افراد، منوط به چند کتاب معروف معماری است که عموما ترجمه‌ای هستند.

او در خصوص آسیب آثار ترجمه‌ای به حوزه معماری گفت: کتاب‌های ترجمه‌ای می‌توانند منابع خوبی برای آموزش باشند اما مشکل اینجاست که بسیاری از این افراد به دلیل کمبود مطالعه در بخش‌های مختلف نمی‌توانند آنچه را که از این کتاب‌ها دریافت می‌کنند، با فرهنگ و ادبیات خود تطبیق دهند بنابراین صرفا می‌آموزند و یا تدریس می‌کنند.

مدیرعامل "انتشارات او و آخر" تصریح کرد: نبود قدرت تحلیل در بسیاری از فارغ‌التحصیلان معماری سبب شده که بین آنچه که آنها می‌آموزند و بازار فعال معماری یک فاصله جدی ایجاد شود.

ریاضی‌خواه معماری را دارای موضوعات مشترک با تمامی رشته‌های هنری دانست و گفت: اصولا معماری از جمله رشته‌هایی است که می‌تواند با حوزه‌های مختلفی چون: ادبیات، نقاشی، گرافیک، تاریخ، جامعه‌شناسی، روانشناسی و ... یک مبحث مشترک را دنبال کند و بحثی بینارشته‌ای را شامل شود. با  توجه به این فضای گسترده در حوزه ادبیات ما در انتشارات اول و آخر سعی کردیم که در حد توان این مجموعه و خودمان تلاش‌هایی را انجام دهیم؛ اما همانطور که می‌دانید، یک دست به تنهایی صدا ندارد و به ثمر رسیدن این عرصه نیازمند فعالیتی گروهی و جدی است، بنابراین ضروری است که گروه‌های بزرگی از اساتید به کمک ناشران تخصصی این عرصه بشتابند تا بتوانیم این نیاز را مقداری برطرف کنیم.

او ادامه داد: معماری اصولا یک رشته لاکچری در تمام دنیاست به همین خاطر افراد بسیاری زیادی دوست دارند که در این رشته تحصیل کنند. در واقع همین دیدگاه به معماری نیز سبب شد که ما طی چند دهه اخیر شاهد حضور افراد زیادی در این رشته باشیم و دانشگاه‌ها دانشجویان بسیاری را در این رشته جذب کنند تا جایی که می‌توان گفت تعداد دانشجویان ما در رشته معماری از بسیاری کشورهای دیگر بیشتر است.

مدیرعامل "انتشارات او و آخر" خاطرنشان کرد: من دقیقا نمی‌دانم اما بر مبنای ارزیابی‌هایی که انجام شده، فکر می‌کنم امروز به ازای هر ساختمان دو معمار در کشور فارغ‌التحصیل شوند که آمار بسیار بالایی است. این در حالی است که ما تنها 4 یا 5 انتشارات تخصصی در این رشته داریم که تلاش می‌کنند فضای حرفه‌ای معماری را دنبال کنند و مابقی فعالیت‌ها در دست کسانی است که دیدی تخصصی به این عرصه ندارند.

ریاضی‌خواه افزود: اصولا معمارها به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ یک دسته کسانی هستند که در بازار معماری کار می‌کنند و فعالیت دارند و دسته دیگر، افراد هستند که عمده فعالیت‌های‌شان در بخش‌های فرهنگی و حوزه‌هایی چون آموزش و تالیف است. در واقع می‌توان گفت ارتباط این دو بخش با یکدیگر تا امروز بسیار کمرنگ بوده است و ما کمتر شاهد حضور معمارانی چون مرحوم صارمی هستیم که هم در حوزه معماری و هم نویسندگی چیره دست بودند.

او ادامه داد: با این حساب در عرصه معماری دو بخش فعال در عرصه کار عملی و آموزشی از یکدیگر جدا شده‌اند در نتیجه افرادی که صرفا کار آموزشی انجام می‌دهند، تجربه کمتری در عرصه کار و اجرای پروژه دارند و بالعکس فعالان در عرصه اجرای پروژه‌ها کمتر می‌توانند قلمی قوی برای نوشتن و تالیف داشته باشند زیرا عموما این افراد همواره درگیر اجرای کار هستند و زمانی برای این کار ندارند البته در حال حاضر بخش تالیف ما تا حد زیادیی پیشرفت کرده است اما با توجه به اینکه ما در کشور افراد معمار نما زیاد داریم، شاهد هستیم که کتاب‌های کم ارزش زیادی در عرصه معماری به وسیله انتشاراتی که تخصص این رشته را ندارند، تولید می‌شود.

مدیرعامل "انتشارات او و آخر"، درباره حل این معضل بیان کرد: ما در راستای حل این معضل سعی کردیم که بین دانشجویان فارغ‌التحصیل مقطع دکترا و معماران موفقی که فکر و ایده مناسب دارند، ارتباط برقرار کنیم تا آنان بتوانند گزیده سخنان و راهکارهای این افراد را در قالب یک کتاب و با استفاده از قلم خود عرضه کنند. در واقع با این روش امکان شنیدن حرف‌های معماران پیشکسوت و تعامل آنان با نسل جوان‌تر نیز فراهم می‌شود.

ریاضی‌خواه در پایان خاطرنشان کرد: در حقیقت با این روش، جوانان می‌توانند در نقش یک واسطه، زبانی فرهنگی را بسط و گسترش دهند که البته روش بدی نیست اما یقینا به صورت کلی ما باید برای پیشرفت رویکردمان را به معماری عوض کنیم. به این معنا که به نسل جدید فرصت دهیم تا فضاهای خوب را بشناسند زیرا متاسفانه به واسطه آپارتمان‌نشینی ما این امکان را از آنها گرفته‌ایم بنابراین امیدوارم شاهد این باشیم که روز به روز معماری جایگاه خود را بیش از پیش به دست آورد.