سرویس تجسمی هنرآنلاین: نقاشی چهره یکی از گزینه‌های محبوب هنرمندان نقاش و مخاطبان آنها در طول تاریخ بوده است و به همین دلیل بسیاری از افرادی که از قدرت یا جایگاه خاصی در جامعه برخوردار بودند از هنرمندان نقاش می‌خواستند که چهره آنها را ثبت کنند. اما بسیاری از هنرمندان نیز بر اساس علاقه شخصی خود به ترسیم چهره شخصیت‌های مختلف می‌پرداختند و به این ترتیب بسیاری از چهره‌های ادبی و هنری، در زمانی که خبری از دوربین عکاسی نبود، توسط هنرمندان ثبت شدند.
در ایران هم یکی از چهره‌هایی که جایگاه والایی در جامعه داشته امام خمینی (ره) است که در طول 40 سال گذشته بارها چهره او توسط هنرمندان نقاش به تصویر کشیده شده است. در این میان کیخسرو خروش و غلامعلی طاهری دو هنرمندی هستند که بیشترین نقاشی‌ها را از چهره امام خمینی (ره) و سایر شخصیت‌های انقلابی ترسیم کردند و نقش مهمی در پیوند هنر با این شخصیت‌های سیاسی ایران داشتند.
کیخسرو خروش از نقاشان و خوشنویسان برجسته کشور است که بیش از شصت سال از عمر خود را صرف هنر کرده است. او که آثارش در بسیاری از موزه‌های کشور وجود دارد به کشیدن پرتره‌های مختلف از امام خمینی (ره) و دیگر چهره‌های موثر در انقلاب اسلامی، شهرت دارد. او هشت پرتره از امام خمینی (ره) کشیده است که امروز در موزه‌ها یا نهادهای مختلف نگهداری می‌شوند. مشهورترین اثر خروش، پرتره‌ای از امام خمینی (ره) است که سالها در ابتدای کتب درسی به چاپ رسید و برای همه ایرانیان آشناست. اگرچه تمایل و علاقه اصلی این هنرمند نقاشی از طبیعت است، اما مهارت او در نقاشی پرتره سبب شده است که تعدادی از آثار جاودان پرتره‌سازی ایرانی متعلق به او باشد.
نخستین پرتره‌ای که او از امام خمینی (ره) نقاشی کرده است به همان نخستین روزهای انقلاب اسلامی بازمی‌گردد. خروش در خاطرات خود نقل می‌کند: "زمانی که امام تازه به ایران آمده بودند، یک شاگرد داشتم که کارمند اداره ارشاد بود و به کلاس خطاطی من می‌آمد. همین‌طور که به او تعلیم می‌دادم پرسیدم شما چه کاره هستید؟ گفت من عکاس هستم. من هم سؤال کردم از امام (ره) هم عکس دارید؟ گفت بله و بعد از چند روز برای من چهار یا پنج عکس آورد. یکی از عکس‌ها بود که فکر کردم برای نقاشی مناسب است. البته عکس سیاه و سفید بود و چون میکروفن جلوی امام بود دست ایشان دیده نمی‌شد. در یکی دیگر از عکس‌ها دست‌ها مشخص بود بنابراین با تلفیقی از این دو عکس یک پرتره کامل بیرون آوردم."
در آن زمان با توجه به کیفیت عکس‌ها، نقاشی یک پرتره از روی عکس‌های موجود کار بسیار سختی بود و هنرمند ناچار می‌شد گاه چند عکس را با هم ترکیب کرده و یا بخشی از تصویر را خیالی کار کند، به ویژه آنکه اغلب ناچار به استفاده از عکس‌های خبری بودند. پس از آن کیخسرو خروش چهره افراد دیگری مانند شهید مطهری، شهید رجایی و... را نیز نقاشی کرد و سفارش‌هایی نیز برای نقاشی پرتره امام دریافت کرد که در نهایت به خلق هشت پرتره از امام راحل منجر شد. او که هیچ‌گاه نتوانست از نزدیک دیداری با امام خمینی (ره) داشته باشد، برای خلق پرتره‌های حضرت امام (ره) به تماشای عکس‌ها و سخنرانی‌هایشان از تلویزیون اکتفا کرد و از همین طریق بود که با ریزه کاری‌های چهره امام (ره) آشنا شد.
جدیدترین پرتره‌ای که این هنرمند از امام خمینی (ره) به تصویر کشید سال 1393 در نمایشگاه آثارش به نمایش درآمد. به گفته این هنرمند، این پرتره با رویکردی ساده‌تر و رهاتر اجرا شده و برخلاف بقیه پرتره‌های امام، در این اثر به صورت آگاهانه به جزییات توجه کمتری کرده است.
غلامعلی طاهری نیز هنرمند نقاشی است که علاوه بر تدریس در دانشگاه و برگزاری نمایشگاه‌های متعدد، به دلیل تصویرکردن پرتره‌های متعدد حضرت امام خمینی (ره) شناخته شده است. او از کودکی به نقاشی پرتره علاقه داشته و چهره افراد مختلف را می‌کشیده و پس از آن در دوران دانشگاه و با مطالعه تاریخ هنر متوجه شده که در طول تاریخ هنرمندان همواره چهره شخصیت‌های برجسته دوره خود را در قالب نقاشی یا مجسمه ساخته‌اند و آثار آنها در تاریخ هنر باقی مانده است. او با دیدن نقاشی‌هایی که نشان‌دهنده قدرت و ابهت یک شخصیت است یا خصوصیات روحی نویسندگان، موسیقی‌دان‌ها و هنرمندان بزرگ را نشان می‌دهد، به این نتیجه رسید که به عنوان یک نقاش باید بتواند شخصیت‌های ماندگار تاریخ معاصر را در قالب آثار ماندگار و فاخر نقاشی کند تا در تاریخ هنر ایران باقی بماند.
از ابتدا یکی از شخصیت‌هایی که به دلیل افکار، اندیشه‌ها و راهبرد در جریان انقلاب اسلامی ایران برای او جذاب بود، امام خمینی (ره) بود و تصمیم گرفت به نقاشی از چهره ایشان بپردازد. او که نقاشی‌های متعددی از چهره امام خمینی (ره) کشیده است، تلاش کرده چهره ایشان را از دو وجه سیاست‌مدار و عارف به تصویر بکشد تا نقاشی او بیان‌کننده شخصیت و خلق و خوی ایشان باشد.
مانند بسیاری دیگر از نقاشان، طاهری نیز چهره امام (ره) را از روی عکس نقاشی کرده است، اما او فرصت این را داشته که ایشان را از نزدیک ملاقات کند و شناخت بهتری درباره ایشان به دست آورد. طاهری درباره این موضوع می‌گوید: "من امام را از نزدیک دیدم و حس قوی نسبت به ایشان داشتم. در ضمن وقتی قصد دارم شخصیتی را نقاشی کنم در ذهن خودم تصویر او را شکل می‌دهم و تمام آن افکار، اندیشه، رفتار و... برایم تداعی معانی شده و در پرتره‌ای که نقاشی می‌کنم منعکس می‌شوند. تصویری که از شخصیت امام (ره) انتخاب می‌کنم در راستای بیان کاراکتری است که قصد نشان دادن آن را دارم. در عکس‌های مختلفی که در زمان رویدادهایی مانند سخنرانی، از دست دادن یک عزیز، واقعه سیاسی، مراسم مذهبی و... از ایشان ثبت شده‌اند حالت‌ها و حس‌های مختلفی وجود دارد که من نقاش باید همه آنها را مرور کنم؛ وگرنه صرفا یک چهره را روی بوم کپی کرده‌ام.
او عقیده دارد تصاویری که در مناسبت‌ها یا مکان‌های مختلف نمایش داده می‌شوند، با توجه به شرایط زمان و مکان باید ویژگی‌های متفاوتی داشته باشند. بنابراین او در زمان نقاشی از چهره امام (ره) به این فکر می‌کرده است که تصویر قرار است در چه مکان یا مناسبتی استفاده شود. به نظر او تصویری که در مراسم سالگرد امام استفاده می‌شود با تصویری که قرار است در یک موزه برای همیشه نگهداری شود متفاوت است و از سوی دیگر تصویری که قرار است در کتب درسی مدارس وجود داشته باشد به دلیل مخاطبان خاص آن باید متفاوت باشد.
جدیدترین پرتره‌ای که غلامعلی طاهری از حضرت امام خمینی (ره) نقاشی کرد همزمان با چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی رونمایی شد. طاهری در این تابلو تمامی تجربیات خود را به کار برده است و ایشان را به شکلی نمایش داده که در حال نگاه به مخاطب است و اجزای صورت و خطوطی که چهره ایشان را تشکیل می‌دهد در مجموع یک نگاه قاطع و مصمم را ایجاد کرده است.